Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / ജാതക-അട്ഠകഥാ • Jātaka-aṭṭhakathā

    [൨൪൫] ൫. മൂലപരിയായജാതകവണ്ണനാ

    [245] 5. Mūlapariyāyajātakavaṇṇanā

    കാലോ ഘസതി ഭൂതാനീതി ഇദം സത്ഥാ ഉക്കട്ഠം നിസ്സായ സുഭഗവനേ വിഹരന്തോ മൂലപരിയായസുത്തന്തം ആരബ്ഭ കഥേസി. തദാ കിര പഞ്ചസതാ ബ്രാഹ്മണാ തിണ്ണം വേദാനം പാരഗൂ സാസനേ പബ്ബജിത്വാ തീണി പിടകാനി ഉഗ്ഗണ്ഹിത്വാ മാനമദമത്താ ഹുത്വാ ‘‘സമ്മാസമ്ബുദ്ധോപി തീണേവ പിടകാനി ജാനാതി, മയമ്പി താനി ജാനാമ, ഏവം സന്തേ കിം തസ്സ അമ്ഹേഹി നാനാകരണ’’ന്തി ബുദ്ധുപട്ഠാനം ന ഗച്ഛന്തി, പടിപക്ഖാ ഹുത്വാ ചരന്തി.

    Kālo ghasati bhūtānīti idaṃ satthā ukkaṭṭhaṃ nissāya subhagavane viharanto mūlapariyāyasuttantaṃ ārabbha kathesi. Tadā kira pañcasatā brāhmaṇā tiṇṇaṃ vedānaṃ pāragū sāsane pabbajitvā tīṇi piṭakāni uggaṇhitvā mānamadamattā hutvā ‘‘sammāsambuddhopi tīṇeva piṭakāni jānāti, mayampi tāni jānāma, evaṃ sante kiṃ tassa amhehi nānākaraṇa’’nti buddhupaṭṭhānaṃ na gacchanti, paṭipakkhā hutvā caranti.

    അഥേകദിവസം സത്ഥാ തേസു ആഗന്ത്വാ അത്തനോ സന്തികേ നിസിന്നേസു അട്ഠഹി ഭൂമീഹി പടിമണ്ഡേത്വാ മൂലപരിയായസുത്തന്തം കഥേസി, തേ ന കിഞ്ചി സല്ലക്ഖേസും. അഥ നേസം ഏതദഹോസി – ‘‘മയം അമ്ഹേഹി സദിസാ പണ്ഡിതാ നത്ഥീ’തി മാനം കരോമ, ഇദാനി പന ന കിഞ്ചി ജാനാമ, ബുദ്ധേഹി സദിസോ പണ്ഡിതോ നാമ നത്ഥി, അഹോ ബുദ്ധഗുണാ നാമാ’’തി. തേ തതോ പട്ഠായ നിഹതമാനാ ഹുത്വാ ഉദ്ധടദാഠാ വിയ സപ്പാ നിബ്ബിസേവനാ ജാതാ. സത്ഥാ ഉക്കട്ഠായം യഥാഭിരന്തം വിഹരിത്വാ വേസാലിം ഗന്ത്വാ ഗോതമകചേതിയേ ഗോതമകസുത്തന്തം നാമ കഥേസി, ദസസഹസ്സിലോകധാതു കമ്പി, തം സുത്വാ തേ ഭിക്ഖൂ അരഹത്തം പാപുണിംസു. മൂലപരിയായസുത്തന്തപരിയോസാനേ പന സത്ഥരി ഉക്കട്ഠായം വിഹരന്തേയേവ ഭിക്ഖൂ ധമ്മസഭായം കഥം സമുട്ഠാപേസും – ‘‘ആവുസോ, അഹോ ബുദ്ധാനം ആനുഭാവോ, തേ നാമ ബ്രാഹ്മണപബ്ബജിതാ തഥാ മാനമദമത്താ ഭഗവതാ മൂലപരിയായദേസനായ നിഹതമാനാ കതാ’’തി. സത്ഥാ ആഗന്ത്വാ ‘‘കായ നുത്ഥ, ഭിക്ഖവേ, ഏതരഹി കഥായ സന്നിസിന്നാ’’തി പുച്ഛിത്വാ ‘‘ഇമായ നാമാ’’തി വുത്തേ ‘‘ന, ഭിക്ഖവേ, ഇദാനേവ, പുബ്ബേപാഹം ഇമേ ഏവം മാനപഗ്ഗഹിതസിരേ വിചരന്തേ നിഹതമാനേ അകാസിംയേവാ’’തി വത്വാ അതീതം ആഹരി.

    Athekadivasaṃ satthā tesu āgantvā attano santike nisinnesu aṭṭhahi bhūmīhi paṭimaṇḍetvā mūlapariyāyasuttantaṃ kathesi, te na kiñci sallakkhesuṃ. Atha nesaṃ etadahosi – ‘‘mayaṃ amhehi sadisā paṇḍitā natthī’ti mānaṃ karoma, idāni pana na kiñci jānāma, buddhehi sadiso paṇḍito nāma natthi, aho buddhaguṇā nāmā’’ti. Te tato paṭṭhāya nihatamānā hutvā uddhaṭadāṭhā viya sappā nibbisevanā jātā. Satthā ukkaṭṭhāyaṃ yathābhirantaṃ viharitvā vesāliṃ gantvā gotamakacetiye gotamakasuttantaṃ nāma kathesi, dasasahassilokadhātu kampi, taṃ sutvā te bhikkhū arahattaṃ pāpuṇiṃsu. Mūlapariyāyasuttantapariyosāne pana satthari ukkaṭṭhāyaṃ viharanteyeva bhikkhū dhammasabhāyaṃ kathaṃ samuṭṭhāpesuṃ – ‘‘āvuso, aho buddhānaṃ ānubhāvo, te nāma brāhmaṇapabbajitā tathā mānamadamattā bhagavatā mūlapariyāyadesanāya nihatamānā katā’’ti. Satthā āgantvā ‘‘kāya nuttha, bhikkhave, etarahi kathāya sannisinnā’’ti pucchitvā ‘‘imāya nāmā’’ti vutte ‘‘na, bhikkhave, idāneva, pubbepāhaṃ ime evaṃ mānapaggahitasire vicarante nihatamāne akāsiṃyevā’’ti vatvā atītaṃ āhari.

    അതീതേ ബാരാണസിയം ബ്രഹ്മദത്തേ രജ്ജം കാരേന്തേ ബോധിസത്തോ ബ്രാഹ്മണകുലേ നിബ്ബത്തിത്വാ വയപ്പത്തോ തിണ്ണം വേദാനം പാരഗൂ ദിസാപാമോക്ഖോ ആചരിയോ ഹുത്വാ പഞ്ച മാണവകസതാനി മന്തേ വാചേസി. തേ പഞ്ചസതാപി നിട്ഠിതസിപ്പാ സിപ്പേ അനുയോഗം ദത്വാ ‘‘യത്തകം മയം ജാനാമ, ആചരിയോപി തത്തകമേവ, വിസേസോ നത്ഥീ’’തി മാനത്ഥദ്ധാ ഹുത്വാ ആചരിയസ്സ സന്തികം ന ഗച്ഛന്തി, വത്തപടിവത്തം ന കരോന്തി. തേ ഏകദിവസം ആചരിയേ ബദരിരുക്ഖമൂലേ നിസിന്നേ തം വമ്ഭേതുകാമാ ബദരിരുക്ഖം നഖേന ആകോടേത്വാ ‘‘നിസ്സാരോവായം രുക്ഖോ’’തി ആഹംസു. ബോധിസത്തോ അത്തനോ വമ്ഭനഭാവം ഞത്വാ അന്തേവാസികേ ‘‘ഏകം വോ പഞ്ഹം പുച്ഛിസ്സാമീ’’തി ആഹ. തേ ഹട്ഠതുട്ഠാ ‘‘വദേഥ, കഥേസ്സാമാ’’തി. ആചരിയോ പഞ്ഹം പുച്ഛന്തോ പഠമം ഗാഥമാഹ –

    Atīte bārāṇasiyaṃ brahmadatte rajjaṃ kārente bodhisatto brāhmaṇakule nibbattitvā vayappatto tiṇṇaṃ vedānaṃ pāragū disāpāmokkho ācariyo hutvā pañca māṇavakasatāni mante vācesi. Te pañcasatāpi niṭṭhitasippā sippe anuyogaṃ datvā ‘‘yattakaṃ mayaṃ jānāma, ācariyopi tattakameva, viseso natthī’’ti mānatthaddhā hutvā ācariyassa santikaṃ na gacchanti, vattapaṭivattaṃ na karonti. Te ekadivasaṃ ācariye badarirukkhamūle nisinne taṃ vambhetukāmā badarirukkhaṃ nakhena ākoṭetvā ‘‘nissārovāyaṃ rukkho’’ti āhaṃsu. Bodhisatto attano vambhanabhāvaṃ ñatvā antevāsike ‘‘ekaṃ vo pañhaṃ pucchissāmī’’ti āha. Te haṭṭhatuṭṭhā ‘‘vadetha, kathessāmā’’ti. Ācariyo pañhaṃ pucchanto paṭhamaṃ gāthamāha –

    ൧൯൦.

    190.

    ‘‘കാലോ ഘസതി ഭൂതാനി, സബ്ബാനേവ സഹത്തനാ;

    ‘‘Kālo ghasati bhūtāni, sabbāneva sahattanā;

    യോ ച കാലഘസോ ഭൂതോ, സ ഭൂതപചനിം പചീ’’തി.

    Yo ca kālaghaso bhūto, sa bhūtapacaniṃ pacī’’ti.

    തത്ഥ കാലോതി പുരേഭത്തകാലോപി പച്ഛാഭത്തകാലോപീതി ഏവമാദി. ഭൂതാനീതി സത്താധിവചനമേതം, ന കാലോ ഭൂതാനം ചമ്മമംസാദീനി ലുഞ്ചിത്വാ ഖാദതി, അപിച ഖോ നേസം ആയുവണ്ണബലാനി ഖേപേന്തോ യോബ്ബഞ്ഞം മദ്ദന്തോ ആരോഗ്യം വിനാസേന്തോ ഘസതി ഖാദതീതി വുച്ചതി. ഏവം ഘസന്തോ ച ന കിഞ്ചി വജ്ജേതി, സബ്ബാനേവ ഘസതി. ന കേവലഞ്ച ഭൂതാനേവ, അപിച ഖോ സഹത്തനാ അത്താനമ്പി ഘസതി, പുരേഭത്തകാലോ പച്ഛാഭത്തകാലം ന പാപുണാതി. ഏസ നയോ പച്ഛാഭത്തകാലാദീസു. യോ ച കാലഘസോ ഭൂതോതി ഖീണാസവസ്സേതം അധിവചനം . സോ ഹി അരിയമഗ്ഗേന ആയതിം പടിസന്ധികാലം ഖേപേത്വാ ഖാദിത്വാ ഠിതത്താ ‘‘കാലഘസോ ഭൂതോ’’തി വുച്ചതി . സ ഭൂതപചനിം പചീതി സോ യായം തണ്ഹാ അപായേസു ഭൂതേ പചതി, തം ഞാണഗ്ഗിനാ പചി ദഹി ഭസ്മമകാസി, തേന ‘‘ഭൂതപചനിം പചീ’’തി വുച്ചതി. ‘‘പജനി’’ന്തിപി പാഠോ, ജനികം നിബ്ബത്തകിന്തി അത്ഥോ.

    Tattha kāloti purebhattakālopi pacchābhattakālopīti evamādi. Bhūtānīti sattādhivacanametaṃ, na kālo bhūtānaṃ cammamaṃsādīni luñcitvā khādati, apica kho nesaṃ āyuvaṇṇabalāni khepento yobbaññaṃ maddanto ārogyaṃ vināsento ghasati khādatīti vuccati. Evaṃ ghasanto ca na kiñci vajjeti, sabbāneva ghasati. Na kevalañca bhūtāneva, apica kho sahattanā attānampi ghasati, purebhattakālo pacchābhattakālaṃ na pāpuṇāti. Esa nayo pacchābhattakālādīsu. Yo ca kālaghaso bhūtoti khīṇāsavassetaṃ adhivacanaṃ . So hi ariyamaggena āyatiṃ paṭisandhikālaṃ khepetvā khāditvā ṭhitattā ‘‘kālaghaso bhūto’’ti vuccati . Sa bhūtapacaniṃ pacīti so yāyaṃ taṇhā apāyesu bhūte pacati, taṃ ñāṇagginā paci dahi bhasmamakāsi, tena ‘‘bhūtapacaniṃ pacī’’ti vuccati. ‘‘Pajani’’ntipi pāṭho, janikaṃ nibbattakinti attho.

    ഇമം പഞ്ഹം സുത്വാ മാണവേസു ഏകോപി ജാനിതും സമത്ഥോ നാമ നാഹോസി. അഥ നേ ബോധിസത്തോ ‘‘മാ ഖോ തുമ്ഹേ ‘അയം പഞ്ഹോ തീസു വേദേസു അത്ഥീ’തി സഞ്ഞം അകത്ഥ, തുമ്ഹേ ‘യമഹം ജാനാമി, തം സബ്ബം ജാനാമാ’തി മഞ്ഞമാനാ മം ബദരിരുക്ഖസദിസം കരോഥ, മമ തുമ്ഹേഹി അഞ്ഞാതസ്സ ബഹുനോ ജാനനഭാവം ന ജാനാഥ, ഗച്ഛഥ സത്തമേ ദിവസേ കാലം ദമ്മി, ഏത്തകേന കാലേന ഇമം പഞ്ഹം ചിന്തേഥാ’’തി. തേ ബോധിസത്തം വന്ദിത്വാ അത്തനോ അത്തനോ വസനട്ഠാനം ഗന്ത്വാ സത്താഹം ചിന്തേത്വാപി പഞ്ഹസ്സ നേവ അന്തം, ന കോടിം പസ്സിംസു. തേ സത്തമദിവസേ ആചരിയസ്സ സന്തികം ഗന്ത്വാ വന്ദിത്വാ നിസീദിത്വാ ‘‘കിം, ഭദ്രമുഖാ, ജാനിത്ഥ പഞ്ഹ’’ന്തി വുത്തേ ‘‘ന ജാനാമാ’’തി വദിംസു. അഥ ബോധിസത്തോ തേ ഗരഹമാനോ ദുതിയം ഗാഥമാഹ –

    Imaṃ pañhaṃ sutvā māṇavesu ekopi jānituṃ samattho nāma nāhosi. Atha ne bodhisatto ‘‘mā kho tumhe ‘ayaṃ pañho tīsu vedesu atthī’ti saññaṃ akattha, tumhe ‘yamahaṃ jānāmi, taṃ sabbaṃ jānāmā’ti maññamānā maṃ badarirukkhasadisaṃ karotha, mama tumhehi aññātassa bahuno jānanabhāvaṃ na jānātha, gacchatha sattame divase kālaṃ dammi, ettakena kālena imaṃ pañhaṃ cintethā’’ti. Te bodhisattaṃ vanditvā attano attano vasanaṭṭhānaṃ gantvā sattāhaṃ cintetvāpi pañhassa neva antaṃ, na koṭiṃ passiṃsu. Te sattamadivase ācariyassa santikaṃ gantvā vanditvā nisīditvā ‘‘kiṃ, bhadramukhā, jānittha pañha’’nti vutte ‘‘na jānāmā’’ti vadiṃsu. Atha bodhisatto te garahamāno dutiyaṃ gāthamāha –

    ൧൯൧.

    191.

    ‘‘ബഹൂനി നരസീസാനി, ലോമസാനി ബ്രഹാനി ച;

    ‘‘Bahūni narasīsāni, lomasāni brahāni ca;

    ഗീവാസു പടിമുക്കാനി, കോചിദേവേത്ഥ കണ്ണവാ’’തി.

    Gīvāsu paṭimukkāni, kocidevettha kaṇṇavā’’ti.

    തസ്സത്ഥോ – ബഹൂനി നരാനം സീസാനി ദിസ്സന്തി, സബ്ബാനി ച താനി ലോമസാനി, സബ്ബാനി മഹന്താനി ഗീവാസുയേവ ഠപിതാനി, ന താലഫലം വിയ ഹത്ഥേന ഗഹിതാനി, നത്ഥി തേസം ഇമേഹി ധമ്മേഹി നാനാകരണം. ഏത്ഥ പന കോചിദേവ കണ്ണവാതി അത്താനം സന്ധായാഹ. കണ്ണവാതി പഞ്ഞവാ, കണ്ണഛിദ്ദം പന ന കസ്സചി നത്ഥി. ഇതി തേ മാണവകേ ‘‘കണ്ണഛിദ്ദമത്തമേവ തുമ്ഹാകം ബാലാനം അത്ഥി, ന പഞ്ഞാ’’തി ഗരഹിത്വാ പഞ്ഹം വിസ്സജ്ജേസി. തേ സുത്വാ – ‘‘അഹോ ആചരിയാ നാമ മഹന്താ’’തി ഖമാപേത്വാ നിഹതമാനാ ബോധിസത്തം ഉപട്ഠഹിംസു.

    Tassattho – bahūni narānaṃ sīsāni dissanti, sabbāni ca tāni lomasāni, sabbāni mahantāni gīvāsuyeva ṭhapitāni, na tālaphalaṃ viya hatthena gahitāni, natthi tesaṃ imehi dhammehi nānākaraṇaṃ. Ettha pana kocideva kaṇṇavāti attānaṃ sandhāyāha. Kaṇṇavāti paññavā, kaṇṇachiddaṃ pana na kassaci natthi. Iti te māṇavake ‘‘kaṇṇachiddamattameva tumhākaṃ bālānaṃ atthi, na paññā’’ti garahitvā pañhaṃ vissajjesi. Te sutvā – ‘‘aho ācariyā nāma mahantā’’ti khamāpetvā nihatamānā bodhisattaṃ upaṭṭhahiṃsu.

    സത്ഥാ ഇമം ധമ്മദേസനം ആഹരിത്വാ ജാതകം സമോധാനേസി – ‘‘തദാ പഞ്ചസതാ മാണവകാ ഇമേ ഭിക്ഖൂ അഹേസും, ആചരിയോ പന അഹമേവ അഹോസി’’ന്തി.

    Satthā imaṃ dhammadesanaṃ āharitvā jātakaṃ samodhānesi – ‘‘tadā pañcasatā māṇavakā ime bhikkhū ahesuṃ, ācariyo pana ahameva ahosi’’nti.

    മൂലപരിയായജാതകവണ്ണനാ പഞ്ചമാ.

    Mūlapariyāyajātakavaṇṇanā pañcamā.







    Related texts:



    തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / ഖുദ്ദകനികായ • Khuddakanikāya / ജാതകപാളി • Jātakapāḷi / ൨൪൫. മൂലപരിയായജാതകം • 245. Mūlapariyāyajātakaṃ


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact