Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ဇာတက-အဋ္ဌကထာ • Jātaka-aṭṭhakathā

    [၃၀] ၁၀. မုနိကဇာတကဝဏ္ဏနာ

    [30] 10. Munikajātakavaṇṇanā

    မာ မုနိကသ္သ ပိဟယီတိ ဣဒံ သတ္ထာ ဇေတဝနေ ဝိဟရန္တော ထုလ္လကုမာရိကာပလောဘနံ အာရဗ္ဘ ကထေသိ။ တံ တေရသကနိပာတေ စူဠနာရဒကသ္သပဇာတကေ (ဇာ. ၁.၁၃.၄၀ အာဒယော) အာဝိ ဘဝိသ္သတိ။ သတ္ထာ ပန တံ ဘိက္ခုံ ‘‘သစ္စံ ကိရ တ္ဝံ ဘိက္ခု ဥက္ကဏ္ဌိတောသီ’’တိ ပုစ္ဆိ။ ‘‘အာမ, ဘန္တေ’’တိ။ ‘‘ကိံ နိသ္သာယာ’’တိ? ‘‘ထုလ္လကုမာရိကာပလောဘနံ ဘန္တေ’’တိ။ သတ္ထာ ‘‘ဘိက္ခု ဧသာ တဝ အနတ္ထကာရိကာ, ပုဗ္ဗေပိ တ္ဝံ ဣမိသ္သာ ဝိဝာဟဒိဝသေ ဇီဝိတက္ခယံ ပတ္ဝာ မဟာဇနသ္သ ဥတ္တရိဘင္ဂဘာဝံ ပတ္တော’’တိ ဝတ္ဝာ အတီတံ အာဟရိ။

    munikassa pihayīti idaṃ satthā jetavane viharanto thullakumārikāpalobhanaṃ ārabbha kathesi. Taṃ terasakanipāte cūḷanāradakassapajātake (jā. 1.13.40 ādayo) āvi bhavissati. Satthā pana taṃ bhikkhuṃ ‘‘saccaṃ kira tvaṃ bhikkhu ukkaṇṭhitosī’’ti pucchi. ‘‘Āma, bhante’’ti. ‘‘Kiṃ nissāyā’’ti? ‘‘Thullakumārikāpalobhanaṃ bhante’’ti. Satthā ‘‘bhikkhu esā tava anatthakārikā, pubbepi tvaṃ imissā vivāhadivase jīvitakkhayaṃ patvā mahājanassa uttaribhaṅgabhāvaṃ patto’’ti vatvā atītaṃ āhari.

    အတီတေ ဗာရာဏသိယံ ဗ္ရဟ္မဒတ္တေ ရဇ္ဇံ ကာရေန္တေ ဗောဓိသတ္တော ဧကသ္မိံ ဂာမကေ ဧကသ္သ ကုဋုမ္ဗိကသ္သ ဂေဟေ ဂောယောနိယံ နိဗ္ဗတ္တိ ‘‘မဟာလောဟိတော’’တိ နာမေန, ကနိဋ္ဌဘာတာပိသ္သ စူဠလောဟိတော နာမ အဟောသိ။ တေယေဝ ဒ္ဝေ ဘာတိကေ နိသ္သာယ တသ္မိံ ကုလေ ကမ္မဓုရံ ဝတ္တတိ။ တသ္မိံ ပန ကုလေ ဧကာ ကုမာရိကာ အတ္ထိ, တံ ဧကော နဂရဝာသီ ကုလပုတ္တော အတ္တနော ပုတ္တသ္သ ဝာရေသိ။ တသ္သာ မာတာပိတရော ‘‘ကုမာရိကာယ ဝိဝာဟကာလေ အာဂတာနံ ပာဟုနကာနံ ဥတ္တရိဘင္ဂော ဘဝိသ္သတီ’’တိ ယာဂုဘတ္တံ ဒတ္ဝာ မုနိကံ နာမ သူကရံ ပောသေသုံ။ တံ ဒိသ္ဝာ စူဠလောဟိတော ဘာတရံ ပုစ္ဆိ ‘‘ဣမသ္မိံ ကုလေ ကမ္မဓုရံ ဝတ္တမာနံ အမ္ဟေ ဒ္ဝေ ဘာတိကေ နိသ္သာယ ဝတ္တတိ, ဣမေ ပန အမ္ဟာကံ တိဏပလာလာဒီနေဝ ဒေန္တိ, သူကရံ ယာဂုဘတ္တေန ပောသေန္တိ, ကေန နု ခော ကာရဏေန ဧသ ဧတံ လဘတီ’’တိ။ အထသ္သ ဘာတာ ‘‘တာတ စူဠလောဟိတ, မာ တ္ဝံ ဧတသ္သ ဘောဇနံ ပိဟယိ, အယံ သူကရော မရဏဘတ္တံ ဘုဉ္ဇတိ။ ဧတိသ္သာ ဟိ ကုမာရိကာယ ဝိဝာဟကာလေ အာဂတာနံ ပာဟုနကာနံ ဥတ္တရိဘင္ဂော ဘဝိသ္သတီတိ ဣမေ ဧတံ သူကရံ ပောသေန္တိ, ဣတော ကတိပာဟစ္စယေန တေ မနုသ္သာ အာဂမိသ္သန္တိ, အထ နံ သူကရံ ပာဒေသု ဂဟေတ္ဝာ ကဍ္ဎေန္တာ ဟေဋ္ဌာမဉ္စတော နီဟရိတ္ဝာ ဇီဝိတက္ခယံ ပာပေတ္ဝာ ပာဟုနကာနံ သူပဗ္ယဉ္ဇနံ ကရိယမာနံ ပသ္သိသ္သသီ’’တိ ဝတ္ဝာ ဣမံ ဂာထမာဟ –

    Atīte bārāṇasiyaṃ brahmadatte rajjaṃ kārente bodhisatto ekasmiṃ gāmake ekassa kuṭumbikassa gehe goyoniyaṃ nibbatti ‘‘mahālohito’’ti nāmena, kaniṭṭhabhātāpissa cūḷalohito nāma ahosi. Teyeva dve bhātike nissāya tasmiṃ kule kammadhuraṃ vattati. Tasmiṃ pana kule ekā kumārikā atthi, taṃ eko nagaravāsī kulaputto attano puttassa vāresi. Tassā mātāpitaro ‘‘kumārikāya vivāhakāle āgatānaṃ pāhunakānaṃ uttaribhaṅgo bhavissatī’’ti yāgubhattaṃ datvā munikaṃ nāma sūkaraṃ posesuṃ. Taṃ disvā cūḷalohito bhātaraṃ pucchi ‘‘imasmiṃ kule kammadhuraṃ vattamānaṃ amhe dve bhātike nissāya vattati, ime pana amhākaṃ tiṇapalālādīneva denti, sūkaraṃ yāgubhattena posenti, kena nu kho kāraṇena esa etaṃ labhatī’’ti. Athassa bhātā ‘‘tāta cūḷalohita, mā tvaṃ etassa bhojanaṃ pihayi, ayaṃ sūkaro maraṇabhattaṃ bhuñjati. Etissā hi kumārikāya vivāhakāle āgatānaṃ pāhunakānaṃ uttaribhaṅgo bhavissatīti ime etaṃ sūkaraṃ posenti, ito katipāhaccayena te manussā āgamissanti, atha naṃ sūkaraṃ pādesu gahetvā kaḍḍhentā heṭṭhāmañcato nīharitvā jīvitakkhayaṃ pāpetvā pāhunakānaṃ sūpabyañjanaṃ kariyamānaṃ passissasī’’ti vatvā imaṃ gāthamāha –

    ၃၀.

    30.

    ‘‘မာ မုနိကသ္သ ပိဟယိ၊ အာတုရန္နာနိ ဘုဉ္ဇတိ။

    ‘‘Mā munikassa pihayi, āturannāni bhuñjati;

    အပ္ပောသ္သုက္ကော ဘုသံ ခာဒ၊ ဧတံ ဒီဃာယုလက္ခဏ’’န္တိ။

    Appossukko bhusaṃ khāda, etaṃ dīghāyulakkhaṇa’’nti.

    တတ္ထ မာ မုနိကသ္သ ပိဟယီတိ မုနိကသ္သ ဘောဇနေ ပိဟံ မာ ဥပ္ပာဒယိ, ‘‘ဧသ မုနိကော သုဘောဇနံ ဘုဉ္ဇတီ’’တိ မာ မုနိကသ္သ ပိဟယိ, ‘‘ကဒာ နု ခော အဟမ္ပိ ဧဝံ သုခိတော ဘဝေယ္ယ’’န္တိ မာ မုနိကဘာဝံ ပတ္ထယိ။ အယဉ္ဟိ အာတုရန္နာနိ ဘုဉ္ဇတိ။ အာတုရန္နာနီတိ မရဏဘောဇနာနိ။ အပ္ပောသ္သုက္ကော ဘုသံ ခာဒာတိ တသ္သ ဘောဇနေ နိရုသ္သုက္ကော ဟုတ္ဝာ အတ္တနာ လဒ္ဓံ ဘုသံ ခာဒ။ ဧတံ ဒီဃာယုလက္ခဏန္တိ ဧတံ ဒီဃာယုဘာဝသ္သ ကာရဏံ။ တတော န စိရသ္သေဝ တေ မနုသ္သာ အာဂမိံသု, မုနိကံ ဃာတေတ္ဝာ နာနပ္ပကာရေဟိ ပစိံသု။ ဗောဓိသတ္တော စူဠလောဟိတံ အာဟ ‘‘ဒိဋ္ဌော တေ, တာတ, မုနိကော’’တိ။ ဒိဋ္ဌံ မေ, ဘာတိက, မုနိကသ္သ ဘောဇနဖလံ, ဧတသ္သ ဘောဇနတော သတဂုဏေန သဟသ္သဂုဏေန အမ္ဟာကံ တိဏပလာလဘုသမတ္တမေဝ ဥတ္တမဉ္စ အနဝဇ္ဇဉ္စ ဒီဃာယုလက္ခဏဉ္စာတိ။

    Tattha mā munikassa pihayīti munikassa bhojane pihaṃ mā uppādayi, ‘‘esa muniko subhojanaṃ bhuñjatī’’ti mā munikassa pihayi, ‘‘kadā nu kho ahampi evaṃ sukhito bhaveyya’’nti mā munikabhāvaṃ patthayi. Ayañhi āturannāni bhuñjati. Āturannānīti maraṇabhojanāni. Appossukko bhusaṃ khādāti tassa bhojane nirussukko hutvā attanā laddhaṃ bhusaṃ khāda. Etaṃ dīghāyulakkhaṇanti etaṃ dīghāyubhāvassa kāraṇaṃ. Tato na cirasseva te manussā āgamiṃsu, munikaṃ ghātetvā nānappakārehi paciṃsu. Bodhisatto cūḷalohitaṃ āha ‘‘diṭṭho te, tāta, muniko’’ti. Diṭṭhaṃ me, bhātika, munikassa bhojanaphalaṃ, etassa bhojanato sataguṇena sahassaguṇena amhākaṃ tiṇapalālabhusamattameva uttamañca anavajjañca dīghāyulakkhaṇañcāti.

    သတ္ထာ ‘‘ဧဝံ ခော တ္ဝံ ဘိက္ခု ပုဗ္ဗေပိ ဣမံ ကုမာရိကံ နိသ္သာယ ဇီဝိတက္ခယံ ပတ္ဝာ မဟာဇနသ္သ ဥတ္တရိဘင္ဂဘာဝံ ဂတော’’တိ ဣမံ ဓမ္မဒေသနံ အာဟရိတ္ဝာ သစ္စာနိ ပကာသေသိ, သစ္စပရိယောသာနေ ဥက္ကဏ္ဌိတော ဘိက္ခု သောတာပတ္တိဖလေ ပတိဋ္ဌာသိ။ သတ္ထာ အနုသန္ဓိံ ဃဋေတ္ဝာ ဇာတကံ သမောဓာနေသိ – ‘‘တဒာ မုနိကသူကရော ဥက္ကဏ္ဌိတဘိက္ခု အဟောသိ, ထုလ္လကုမာရိကာ ဧသာ ဧဝ, စူဠလောဟိတော အာနန္ဒော, မဟာလောဟိတော ပန အဟမေဝ အဟောသိ’’န္တိ။

    Satthā ‘‘evaṃ kho tvaṃ bhikkhu pubbepi imaṃ kumārikaṃ nissāya jīvitakkhayaṃ patvā mahājanassa uttaribhaṅgabhāvaṃ gato’’ti imaṃ dhammadesanaṃ āharitvā saccāni pakāsesi, saccapariyosāne ukkaṇṭhito bhikkhu sotāpattiphale patiṭṭhāsi. Satthā anusandhiṃ ghaṭetvā jātakaṃ samodhānesi – ‘‘tadā munikasūkaro ukkaṇṭhitabhikkhu ahosi, thullakumārikā esā eva, cūḷalohito ānando, mahālohito pana ahameva ahosi’’nti.

    မုနိကဇာတကဝဏ္ဏနာ ဒသမာ။

    Munikajātakavaṇṇanā dasamā.

    ကုရုင္ဂဝဂ္ဂော တတိယော။

    Kuruṅgavaggo tatiyo.

    တသ္သုဒ္ဒာနံ –

    Tassuddānaṃ –

    ကုရုင္ဂံ ကုက္ကုရဉ္စေဝ၊ ဘောဇာဇာနီယဉ္စ အာဇညံ။

    Kuruṅgaṃ kukkurañceva, bhojājānīyañca ājaññaṃ;

    တိတ္ထံ မဟိဠာမုခာဘိဏ္ဟံ၊ နန္ဒိကဏ္ဟဉ္စ မုနိကန္တိ။

    Titthaṃ mahiḷāmukhābhiṇhaṃ, nandikaṇhañca munikanti.







    Related texts:



    တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / ခုဒ္ဒကနိကာယ • Khuddakanikāya / ဇာတကပာဠိ • Jātakapāḷi / ၃၀. မုနိကဇာတကံ • 30. Munikajātakaṃ


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact