Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สุตฺตนิปาตปาฬิ • Suttanipātapāḷi |
๑๒. มุนิสุตฺตํ
12. Munisuttaṃ
๒๐๙.
209.
อนิเกตมสนฺถวํ, เอตํ เว มุนิทสฺสนํฯ
Aniketamasanthavaṃ, etaṃ ve munidassanaṃ.
๒๑๐.
210.
โย ชาตมุจฺฉิชฺช น โรปเยยฺย, ชายนฺตมสฺส นานุปฺปเวเจฺฉ;
Yo jātamucchijja na ropayeyya, jāyantamassa nānuppavecche;
ตมาหุ เอกํ มุนินํ จรนฺตํ, อทฺทกฺขิ โส สนฺติปทํ มเหสิฯ
Tamāhu ekaṃ muninaṃ carantaṃ, addakkhi so santipadaṃ mahesi.
๒๑๑.
211.
สงฺขาย วตฺถูนิ ปมาย 3 พีชํ, สิเนหมสฺส นานุปฺปเวเจฺฉ;
Saṅkhāya vatthūni pamāya 4 bījaṃ, sinehamassa nānuppavecche;
ส เว มุนี ชาติขยนฺตทสฺสี, ตกฺกํ ปหาย น อุเปติ สงฺขํฯ
Sa ve munī jātikhayantadassī, takkaṃ pahāya na upeti saṅkhaṃ.
๒๑๒.
212.
อญฺญาย สพฺพานิ นิเวสนานิ, อนิกามยํ อญฺญตรมฺปิ เตสํ;
Aññāya sabbāni nivesanāni, anikāmayaṃ aññatarampi tesaṃ;
ส เว มุนี วีตเคโธ อคิโทฺธ, นายูหตี ปารคโต หิ โหติฯ
Sa ve munī vītagedho agiddho, nāyūhatī pāragato hi hoti.
๒๑๓.
213.
สพฺพาภิภุํ สพฺพวิทุํ สุเมธํ, สเพฺพสุ ธเมฺมสุ อนูปลิตฺตํ;
Sabbābhibhuṃ sabbaviduṃ sumedhaṃ, sabbesu dhammesu anūpalittaṃ;
สพฺพญฺชหํ ตณฺหกฺขเย วิมุตฺตํ, ตํ วาปิ ธีรา มุนิ 5 เวทยนฺติฯ
Sabbañjahaṃ taṇhakkhaye vimuttaṃ, taṃ vāpi dhīrā muni 6 vedayanti.
๒๑๔.
214.
ปญฺญาพลํ สีลวตูปปนฺนํ, สมาหิตํ ฌานรตํ สตีมํ;
Paññābalaṃ sīlavatūpapannaṃ, samāhitaṃ jhānarataṃ satīmaṃ;
สงฺคา ปมุตฺตํ อขิลํ อนาสวํ, ตํ วาปิ ธีรา มุนิ เวทยนฺติฯ
Saṅgā pamuttaṃ akhilaṃ anāsavaṃ, taṃ vāpi dhīrā muni vedayanti.
๒๑๕.
215.
เอกํ จรนฺตํ มุนิมปฺปมตฺตํ, นินฺทาปสํสาสุ อเวธมานํ;
Ekaṃ carantaṃ munimappamattaṃ, nindāpasaṃsāsu avedhamānaṃ;
สีหํว สเทฺทสุ อสนฺตสนฺตํ, วาตํว ชาลมฺหิ อสชฺชมานํ;
Sīhaṃva saddesu asantasantaṃ, vātaṃva jālamhi asajjamānaṃ;
ตํ วาปิ ธีรา มุนิ เวทยนฺติฯ
Taṃ vāpi dhīrā muni vedayanti.
๒๑๖.
216.
โย โอคหเณ ถโมฺภริวาภิชายติ, ยสฺมิํ ปเร วาจาปริยนฺตํ 11 วทนฺติ;
Yo ogahaṇe thambhorivābhijāyati, yasmiṃ pare vācāpariyantaṃ 12 vadanti;
ตํ วีตราคํ สุสมาหิตินฺทฺริยํ, ตํ วาปิ ธีรา มุนิ เวทยนฺติฯ
Taṃ vītarāgaṃ susamāhitindriyaṃ, taṃ vāpi dhīrā muni vedayanti.
๒๑๗.
217.
โย เว ฐิตโตฺต ตสรํว อุชฺชุ, ชิคุจฺฉติ กเมฺมหิ ปาปเกหิ;
Yo ve ṭhitatto tasaraṃva ujju, jigucchati kammehi pāpakehi;
วีมํสมาโน วิสมํ สมญฺจ, ตํ วาปิ ธีรา มุนิ เวทยนฺติฯ
Vīmaṃsamāno visamaṃ samañca, taṃ vāpi dhīrā muni vedayanti.
๒๑๘.
218.
โย สญฺญตโตฺต น กโรติ ปาปํ, ทหโร มชฺฌิโม จ มุนิ 13 ยตโตฺต;
Yo saññatatto na karoti pāpaṃ, daharo majjhimo ca muni 14 yatatto;
อโรสเนโยฺย น โส โรเสติ กญฺจิ 15, ตํ วาปิ ธีรา มุนิ เวทยนฺติฯ
Arosaneyyo na so roseti kañci 16, taṃ vāpi dhīrā muni vedayanti.
๒๑๙.
219.
ยทคฺคโต มชฺฌโต เสสโต วา, ปิณฺฑํ ลเภถ ปรทตฺตูปชีวี;
Yadaggato majjhato sesato vā, piṇḍaṃ labhetha paradattūpajīvī;
นาลํ ถุตุํ โนปิ นิปจฺจวาที, ตํ วาปิ ธีรา มุนิ เวทยนฺติฯ
Nālaṃ thutuṃ nopi nipaccavādī, taṃ vāpi dhīrā muni vedayanti.
๒๒๐.
220.
มุนิํ จรนฺตํ วิรตํ เมถุนสฺมา, โย โยพฺพเน โนปนิพชฺฌเต กฺวจิ;
Muniṃ carantaṃ virataṃ methunasmā, yo yobbane nopanibajjhate kvaci;
มทปฺปมาทา วิรตํ วิปฺปมุตฺตํ, ตํ วาปิ ธีรา มุนิ เวทยนฺติฯ
Madappamādā virataṃ vippamuttaṃ, taṃ vāpi dhīrā muni vedayanti.
๒๒๑.
221.
อญฺญาย โลกํ ปรมตฺถทสฺสิํ, โอฆํ สมุทฺทํ อติตริย ตาทิํ;
Aññāya lokaṃ paramatthadassiṃ, oghaṃ samuddaṃ atitariya tādiṃ;
ตํ ฉินฺนคนฺถํ อสิตํ อนาสวํ, ตํ วาปิ ธีรา มุนิ เวทยนฺติฯ
Taṃ chinnaganthaṃ asitaṃ anāsavaṃ, taṃ vāpi dhīrā muni vedayanti.
๒๒๒.
222.
อสมา อุโภ ทูรวิหารวุตฺติโน, คิหี 17 ทารโปสี อมโม จ สุพฺพโต;
Asamā ubho dūravihāravuttino, gihī 18 dāraposī amamo ca subbato;
ปรปาณโรธาย คิหี อสญฺญโต, นิจฺจํ มุนี รกฺขติ ปาณิเน 19 ยโตฯ
Parapāṇarodhāya gihī asaññato, niccaṃ munī rakkhati pāṇine 20 yato.
๒๒๓.
223.
สิขี ยถา นีลคีโว 21 วิหงฺคโม, หํสสฺส โนเปติ ชวํ กุทาจนํ;
Sikhī yathā nīlagīvo 22 vihaṅgamo, haṃsassa nopeti javaṃ kudācanaṃ;
เอวํ คิหี นานุกโรติ ภิกฺขุโน, มุนิโน วิวิตฺตสฺส วนมฺหิ ฌายโตติฯ
Evaṃ gihī nānukaroti bhikkhuno, munino vivittassa vanamhi jhāyatoti.
มุนิสุตฺตํ ทฺวาทสมํ นิฎฺฐิตํฯอุรควโคฺค ปฐโม นิฎฺฐิโตฯ
Munisuttaṃ dvādasamaṃ niṭṭhitaṃ.Uragavaggo paṭhamo niṭṭhito.
ตสฺสุทฺทานํ –
Tassuddānaṃ –
อุรโค ธนิโย เจว, วิสาณญฺจ ตถา กสิ;
Urago dhaniyo ceva, visāṇañca tathā kasi;
จุโนฺท ปราภโว เจว, วสโล เมตฺตภาวนาฯ
Cundo parābhavo ceva, vasalo mettabhāvanā.
สาตาคิโร อาฬวโก, วิชโย จ ตถา มุนิ;
Sātāgiro āḷavako, vijayo ca tathā muni;
ทฺวาทเสตานิ สุตฺตานิ, อุรควโคฺคติ วุจฺจตีติฯ
Dvādasetāni suttāni, uragavaggoti vuccatīti.
Footnotes:
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ขุทฺทกนิกาย (อฎฺฐกถา) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / สุตฺตนิปาต-อฎฺฐกถา • Suttanipāta-aṭṭhakathā / ๑๒. มุนิสุตฺตวณฺณนา • 12. Munisuttavaṇṇanā