Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / மிலிந்த³பஞ்ஹபாளி • Milindapañhapāḷi |
3. முஸாவாத³க³ருலஹுபா⁴வபஞ்ஹோ
3. Musāvādagarulahubhāvapañho
3. ‘‘ப⁴ந்தே நாக³ஸேன, பா⁴ஸிதம்பேதங் ப⁴க³வதா ‘ஸம்பஜானமுஸாவாதே³ பாராஜிகோ ஹோதீ’தி. புன ச ப⁴ணிதங் ‘ஸம்பஜானமுஸாவாதே³ லஹுகங் ஆபத்திங் ஆபஜ்ஜதி ஏகஸ்ஸ ஸந்திகே தே³ஸனாவத்து²க’ந்தி. ப⁴ந்தே நாக³ஸேன, கோ பனெத்த² விஸேஸோ, கிங் காரணங், யஞ்சேகேன முஸாவாதே³ன உச்சி²ஜ்ஜதி, யஞ்சேகேன முஸாவாதே³ன ஸதேகிச்சோ² ஹோதி? யதி³, ப⁴ந்தே நாக³ஸேன, ப⁴க³வதா ப⁴ணிதங் ‘ஸம்பஜானமுஸாவாதே³ பாராஜிகோ ஹோதீ’தி, தேன ஹி ‘ஸம்பஜானமுஸாவாதே³ லஹுகங் ஆபத்திங் ஆபஜ்ஜதி ஏகஸ்ஸ ஸந்திகே தே³ஸனாவத்து²க’ந்தி யங் வசனங், தங் மிச்சா². யதி³ ததா²க³தேன ப⁴ணிதங் ‘ஸம்பஜானமுஸாவாதே³ லஹுகங் ஆபத்திங் ஆபஜ்ஜதி ஏகஸ்ஸ ஸந்திகே தே³ஸனாவத்து²க’ந்தி, தேன ஹி ‘ஸம்பஜானமுஸாவாதே³ பாராஜிகோ ஹோதீ’தி தம்பி வசனங் மிச்சா². அயம்பி உப⁴தோ கோடிகோ பஞ்ஹோ தவானுப்பத்தோ, ஸோ தயா நிப்³பா³ஹிதப்³போ³’’தி.
3. ‘‘Bhante nāgasena, bhāsitampetaṃ bhagavatā ‘sampajānamusāvāde pārājiko hotī’ti. Puna ca bhaṇitaṃ ‘sampajānamusāvāde lahukaṃ āpattiṃ āpajjati ekassa santike desanāvatthuka’nti. Bhante nāgasena, ko panettha viseso, kiṃ kāraṇaṃ, yañcekena musāvādena ucchijjati, yañcekena musāvādena satekiccho hoti? Yadi, bhante nāgasena, bhagavatā bhaṇitaṃ ‘sampajānamusāvāde pārājiko hotī’ti, tena hi ‘sampajānamusāvāde lahukaṃ āpattiṃ āpajjati ekassa santike desanāvatthuka’nti yaṃ vacanaṃ, taṃ micchā. Yadi tathāgatena bhaṇitaṃ ‘sampajānamusāvāde lahukaṃ āpattiṃ āpajjati ekassa santike desanāvatthuka’nti, tena hi ‘sampajānamusāvāde pārājiko hotī’ti tampi vacanaṃ micchā. Ayampi ubhato koṭiko pañho tavānuppatto, so tayā nibbāhitabbo’’ti.
‘‘பா⁴ஸிதம்பேதங் , மஹாராஜ, ப⁴க³வதா ‘ஸம்பஜானமுஸாவாதே³ பாராஜிகோ ஹோதீ’தி. ப⁴ணிதஞ்ச ‘ஸம்பஜானமுஸாவாதே³ லஹுகங் ஆபத்திங் ஆபஜ்ஜதி ஏகஸ்ஸ ஸந்திகே தே³ஸனாவத்து²க’ந்தி, தஞ்ச பன வத்து²வஸேன க³ருகலஹுகங் ஹோதி. தங் கிங் மஞ்ஞஸி, மஹாராஜ, இத⁴ கோசி புரிஸோ பரஸ்ஸ பாணினா பஹாரங் த³தெ³ய்ய, தஸ்ஸ தும்ஹே கிங் த³ண்ட³ங் தா⁴ரேதா²’’தி? ‘‘யதி³ ஸோ, ப⁴ந்தே, ஆஹ ‘நக்க²மாமீ’தி, தஸ்ஸ மயங் அக்க²மமானே கஹாபணங் ஹராபேமா’’தி ‘‘இத⁴ பன, மஹாராஜ, ஸோ யேவ புரிஸோ தவ பாணினா பஹாரங் த³தெ³ய்ய, தஸ்ஸ பன கோ த³ண்டோ³’’தி? ‘‘ஹத்த²ம்பிஸ்ஸ, ப⁴ந்தே, சே²தா³பெய்யாம, பாத³ம்பி சே²தா³பெய்யாம, யாவ ஸீஸங் களீரச்சே²ஜ்ஜங் சே²தா³பெய்யாம, ஸப்³ப³ம்பி தங் கே³ஹங் விலும்பாபெய்யாம, உப⁴தோபக்கே² 1 யாவ ஸத்தமங் குலங் ஸமுக்³கா⁴தாபெய்யாமா’’தி. ‘‘கோ பனெத்த², மஹாராஜ, விஸேஸோ, கிங் காரணங், யங் ஏகஸ்ஸ பாணிப்பஹாரே ஸுகு²மோ கஹாபணோ த³ண்டோ³, யங் தவ பாணிப்பஹாரே ஹத்த²ச்சே²ஜ்ஜங் பாத³ச்சே²ஜ்ஜங் யாவ களீரச்சே²ஜ்ஜங் ஸப்³ப³கே³ஹாதா³னங் உப⁴தோபக்கே² யாவ ஸத்தமகுலா ஸமுக்³கா⁴தோ’’தி? ‘‘மனுஸ்ஸந்தரேன, ப⁴ந்தே’’தி. ‘‘ஏவமேவ கோ², மஹாராஜ, ஸம்பஜானமுஸாவாதோ³ வத்து²வஸேன க³ருகலஹுகோ ஹோதீ’’தி. ‘‘ஸாது⁴, ப⁴ந்தே நாக³ஸேன, ஏவமேதங் ததா² ஸம்படிச்சா²மீ’’தி.
‘‘Bhāsitampetaṃ , mahārāja, bhagavatā ‘sampajānamusāvāde pārājiko hotī’ti. Bhaṇitañca ‘sampajānamusāvāde lahukaṃ āpattiṃ āpajjati ekassa santike desanāvatthuka’nti, tañca pana vatthuvasena garukalahukaṃ hoti. Taṃ kiṃ maññasi, mahārāja, idha koci puriso parassa pāṇinā pahāraṃ dadeyya, tassa tumhe kiṃ daṇḍaṃ dhārethā’’ti? ‘‘Yadi so, bhante, āha ‘nakkhamāmī’ti, tassa mayaṃ akkhamamāne kahāpaṇaṃ harāpemā’’ti ‘‘idha pana, mahārāja, so yeva puriso tava pāṇinā pahāraṃ dadeyya, tassa pana ko daṇḍo’’ti? ‘‘Hatthampissa, bhante, chedāpeyyāma, pādampi chedāpeyyāma, yāva sīsaṃ kaḷīracchejjaṃ chedāpeyyāma, sabbampi taṃ gehaṃ vilumpāpeyyāma, ubhatopakkhe 2 yāva sattamaṃ kulaṃ samugghātāpeyyāmā’’ti. ‘‘Ko panettha, mahārāja, viseso, kiṃ kāraṇaṃ, yaṃ ekassa pāṇippahāre sukhumo kahāpaṇo daṇḍo, yaṃ tava pāṇippahāre hatthacchejjaṃ pādacchejjaṃ yāva kaḷīracchejjaṃ sabbagehādānaṃ ubhatopakkhe yāva sattamakulā samugghāto’’ti? ‘‘Manussantarena, bhante’’ti. ‘‘Evameva kho, mahārāja, sampajānamusāvādo vatthuvasena garukalahuko hotī’’ti. ‘‘Sādhu, bhante nāgasena, evametaṃ tathā sampaṭicchāmī’’ti.
முஸாவாத³க³ருலஹுபா⁴வபஞ்ஹோ ததியோ.
Musāvādagarulahubhāvapañho tatiyo.
Footnotes: