Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ปญฺจปกรณ-อฎฺฐกถา • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
๖. น วตฺตพฺพํ สโงฺฆ ทกฺขิณํ ปฎิคฺคณฺหาตีติกถาวณฺณนา
6. Na vattabbaṃ saṅgho dakkhiṇaṃ paṭiggaṇhātītikathāvaṇṇanā
๗๙๑-๗๙๒. อิทานิ น วตฺตพฺพํ สโงฺฆ ทกฺขิณํ ปฎิคฺคณฺหาตีติกถา นาม โหติฯ ตตฺถ ‘‘ปรมตฺถโต มคฺคผลาเนว สโงฺฆ, มคฺคผเลหิ อโญฺญ สโงฺฆ นาม นตฺถิ, มคฺคผลานิ จ น กิญฺจิ ปฎิคฺคณฺหนฺติ, ตสฺมา น วตฺตพฺพํ สโงฺฆ ทกฺขิณํ ปฎิคฺคณฺหาตี’’ติ เยสํ ลทฺธิ, เสยฺยถาปิ เอตรหิ มหาปุญฺญวาทีสงฺขาตานํ เวตุลฺลกานํ; เต สนฺธาย น วตฺตพฺพนฺติ ปุจฺฉา สกวาทิสฺส, ปฎิญฺญา อิตรสฺสฯ อถ นํ ‘‘ยทิ สโงฺฆ น ปฎิคฺคเณฺหยฺย, น นํ สตฺถา อาหุเนยฺยาติอาทีหิ โถเมยฺยา’’ติ โจเทตุํ นนุ สโงฺฆ อาหุเนโยฺยติอาทิมาหฯ สงฺฆสฺส ทานํ เทนฺตีติ ‘‘เย เต สงฺฆสฺส เทนฺติ, เต ปฎิคฺคาหเกสุ อสติ กสฺส ทเทยฺยุ’’นฺติ โจทนตฺถํ วุตฺตํฯ อาหุติํ ชาตเวโท วาติ สุตฺตํ ปรสมยโต อาคตํฯ ตตฺถ มหาเมฆนฺติ เมฆวุฎฺฐิํ สนฺธาย วุตฺตํฯ วุฎฺฐิญฺหิ เมทนี ปฎิคฺคณฺหาติ, น เมฆเมวฯ มโคฺค ปฎิคฺคณฺหาตีติ ‘‘มคฺคผลานิ สโงฺฆ’’ติ ลทฺธิยา วทติ, น จ มคฺคผลาเนว สโงฺฆฯ มคฺคผลปาตุภาวปริสุเทฺธ ปน ขเนฺธ อุปาทาย ปญฺญตฺตา อฎฺฐ ปุคฺคลา สโงฺฆ, ตสฺมา อสาธกเมตนฺติฯ
791-792. Idāni na vattabbaṃ saṅgho dakkhiṇaṃ paṭiggaṇhātītikathā nāma hoti. Tattha ‘‘paramatthato maggaphalāneva saṅgho, maggaphalehi añño saṅgho nāma natthi, maggaphalāni ca na kiñci paṭiggaṇhanti, tasmā na vattabbaṃ saṅgho dakkhiṇaṃ paṭiggaṇhātī’’ti yesaṃ laddhi, seyyathāpi etarahi mahāpuññavādīsaṅkhātānaṃ vetullakānaṃ; te sandhāya na vattabbanti pucchā sakavādissa, paṭiññā itarassa. Atha naṃ ‘‘yadi saṅgho na paṭiggaṇheyya, na naṃ satthā āhuneyyātiādīhi thomeyyā’’ti codetuṃ nanu saṅgho āhuneyyotiādimāha. Saṅghassa dānaṃ dentīti ‘‘ye te saṅghassa denti, te paṭiggāhakesu asati kassa dadeyyu’’nti codanatthaṃ vuttaṃ. Āhutiṃ jātavedo vāti suttaṃ parasamayato āgataṃ. Tattha mahāmeghanti meghavuṭṭhiṃ sandhāya vuttaṃ. Vuṭṭhiñhi medanī paṭiggaṇhāti, na meghameva. Maggo paṭiggaṇhātīti ‘‘maggaphalāni saṅgho’’ti laddhiyā vadati, na ca maggaphalāneva saṅgho. Maggaphalapātubhāvaparisuddhe pana khandhe upādāya paññattā aṭṭha puggalā saṅgho, tasmā asādhakametanti.
น วตฺตพฺพํ สโงฺฆ ทกฺขิณํ ปฎิคฺคณฺหาตีติกถาวณฺณนาฯ
Na vattabbaṃ saṅgho dakkhiṇaṃ paṭiggaṇhātītikathāvaṇṇanā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / อภิธมฺมปิฎก • Abhidhammapiṭaka / กถาวตฺถุปาฬิ • Kathāvatthupāḷi / (๑๗๑) ๖. น วตฺตพฺพํ สโงฺฆ ทกฺขิณํ ปฎิคฺคณฺหาติกถา • (171) 6. Na vattabbaṃ saṅgho dakkhiṇaṃ paṭiggaṇhātikathā