| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สํยุตฺตนิกาย • Saṃyuttanikāya |
๑๐. ปุปฺผวโคฺค
10. Pupphavaggo
๑. นทีสุตฺตํ
1. Nadīsuttaṃ
๙๓. สาวตฺถินิทานํ ฯ ‘‘เสยฺยถาปิ, ภิกฺขเว, นที ปพฺพเตยฺยา โอหารินี ทูรงฺคมา สีฆโสตาฯ ตสฺสา อุโภสุ ตีเรสุ 1 กาสา เจปิ ชาตา อสฺสุ, เต นํ อโชฺฌลเมฺพยฺยุํ; กุสา เจปิ ชาตา อสฺสุ, เต นํ อโชฺฌลเมฺพยฺยุํ; ปพฺพชา 2 เจปิ ชาตา อสฺสุ, เต นํ อโชฺฌลเมฺพยฺยุํ; พีรณา เจปิ ชาตา อสฺสุ, เต นํ อโชฺฌลเมฺพยฺยุํ; รุกฺขา เจปิ ชาตา อสฺสุ, เต นํ อโชฺฌลเมฺพยฺยุํฯ ตสฺสา ปุริโส โสเตน วุยฺหมาโน กาเส เจปิ คเณฺหยฺย, เต ปลุเชฺชยฺยุํฯ โส ตโตนิทานํ อนยพฺยสนํ อาปเชฺชยฺยฯ กุเส เจปิ คเณฺหยฺย, ปพฺพเช เจปิ คเณฺหยฺย, พีรเณ เจปิ คเณฺหยฺย, รุเกฺข เจปิ คเณฺหยฺย, เต ปลุเชฺชยฺยุํ ฯ โส ตโตนิทานํ อนยพฺยสนํ อาปเชฺชยฺยฯ เอวเมว โข, ภิกฺขเว, อสฺสุตวา ปุถุชฺชโน อริยานํ อทสฺสาวี อริยธมฺมสฺส อโกวิโท อริยธเมฺม อวินีโต, สปฺปุริสานํ อทสฺสาวี สปฺปุริสธมฺมสฺส อโกวิโท สปฺปุริสธเมฺม อวินีโต รูปํ อตฺตโต สมนุปสฺสติ, รูปวนฺตํ วา อตฺตานํ; อตฺตนิ วา รูปํ, รูปสฺมิํ วา อตฺตานํฯ ตสฺส ตํ รูปํ ปลุชฺชติฯ โส ตโตนิทานํ อนยพฺยสนํ อาปชฺชติฯ เวทนํ… สญฺญํ… สงฺขาเร… วิญฺญาณํ อตฺตโต สมนุปสฺสติ, วิญฺญาณวนฺตํ วา อตฺตานํ ; อตฺตนิ วา วิญฺญาณํ , วิญฺญาณสฺมิํ วา อตฺตานํฯ ตสฺส ตํ วิญฺญาณํ ปลุชฺชติฯ โส ตโตนิทานํ อนยพฺยสนํ อาปชฺชติฯ ตํ กิํ มญฺญถ, ภิกฺขเว, รูปํ นิจฺจํ วา อนิจฺจํ วา’’ติ? ‘‘อนิจฺจํ ภเนฺต’’ฯ ‘‘เวทนา… สญฺญา… สงฺขารา… วิญฺญาณํ นิจฺจํ วา อนิจฺจํ วา’’ติ? ‘‘อนิจฺจํ ภเนฺต’’ฯ ‘‘ตสฺมาติห…เป.… เอวํ ปสฺสํ…เป.… นาปรํ อิตฺถตฺตายาติ ปชานาตี’’ติฯ ปฐมํฯ
93. Sāvatthinidānaṃ . ‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, nadī pabbateyyā ohārinī dūraṅgamā sīghasotā. Tassā ubhosu tīresu 3 kāsā cepi jātā assu, te naṃ ajjholambeyyuṃ; kusā cepi jātā assu, te naṃ ajjholambeyyuṃ; pabbajā 4 cepi jātā assu, te naṃ ajjholambeyyuṃ; bīraṇā cepi jātā assu, te naṃ ajjholambeyyuṃ; rukkhā cepi jātā assu, te naṃ ajjholambeyyuṃ. Tassā puriso sotena vuyhamāno kāse cepi gaṇheyya, te palujjeyyuṃ. So tatonidānaṃ anayabyasanaṃ āpajjeyya. Kuse cepi gaṇheyya, pabbaje cepi gaṇheyya, bīraṇe cepi gaṇheyya, rukkhe cepi gaṇheyya, te palujjeyyuṃ . So tatonidānaṃ anayabyasanaṃ āpajjeyya. Evameva kho, bhikkhave, assutavā puthujjano ariyānaṃ adassāvī ariyadhammassa akovido ariyadhamme avinīto, sappurisānaṃ adassāvī sappurisadhammassa akovido sappurisadhamme avinīto rūpaṃ attato samanupassati, rūpavantaṃ vā attānaṃ; attani vā rūpaṃ, rūpasmiṃ vā attānaṃ. Tassa taṃ rūpaṃ palujjati. So tatonidānaṃ anayabyasanaṃ āpajjati. Vedanaṃ… saññaṃ… saṅkhāre… viññāṇaṃ attato samanupassati, viññāṇavantaṃ vā attānaṃ ; attani vā viññāṇaṃ , viññāṇasmiṃ vā attānaṃ. Tassa taṃ viññāṇaṃ palujjati. So tatonidānaṃ anayabyasanaṃ āpajjati. Taṃ kiṃ maññatha, bhikkhave, rūpaṃ niccaṃ vā aniccaṃ vā’’ti? ‘‘Aniccaṃ bhante’’. ‘‘Vedanā… saññā… saṅkhārā… viññāṇaṃ niccaṃ vā aniccaṃ vā’’ti? ‘‘Aniccaṃ bhante’’. ‘‘Tasmātiha…pe… evaṃ passaṃ…pe… nāparaṃ itthattāyāti pajānātī’’ti. Paṭhamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / สํยุตฺตนิกาย (อฎฺฐกถา) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ๑. นทีสุตฺตวณฺณนา • 1. Nadīsuttavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / สุตฺตปิฎก (ฎีกา) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / สํยุตฺตนิกาย (ฎีกา) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ๑. นทีสุตฺตวณฺณนา • 1. Nadīsuttavaṇṇanā
