Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ปาจิตฺยาทิโยชนาปาฬิ • Pācityādiyojanāpāḷi |
๑๐๓. นคนฺตพฺพคนฺตพฺพวารกถา
103. Nagantabbagantabbavārakathā
๑๘๑. สภิกฺขุกาติ ปทสฺส สํวิชฺชนฺติ ภิกฺขู เอตสฺมิมาวาเสติ สภิกฺขุโกติ วจนตฺถํ ทเสฺสโนฺต อาห ‘‘ยสฺมิํ อาวาเส’’ติอาทิฯ ยนฺติ อาวาสํฯ ตทเหวาติ ตทหุโปสเถ เอวฯ อิมินา สเจ สโกฺกติ, ตทเหว คนฺตุํ, โส คนฺตโพฺพติ ทเสฺสติฯ ‘‘อกตฺวา’’ติ อิมินา กตฺวา ปน คนฺตโพฺพติ ทเสฺสติฯ ‘‘อญฺญตฺรา’’ติ นิปาโต ‘‘วินา’’ติ นิปาตสฺส ปริยาโยติ อาห ‘‘วินา’’ติฯ อตฺตจตุเตฺถน วา อตฺตปญฺจเมน วา สเงฺฆน คนฺตุํ วฎฺฎตีติ โยชนาฯ เอตฺถ จ ‘‘อตฺตจตุเตฺถน วา’’ติ อิทํ อุโปสถกมฺมํ สนฺธาย วุตฺตํฯ ‘‘อตฺตปญฺจเมน วา’’ติ อิทํ ปวารณากมฺมํ สนฺธาย วุตฺตนฺติ ทฎฺฐพฺพํฯ วิหาเรติ วิหารสีมาย มหาสีมายนฺติ อโตฺถฯ อิทญฺหิ วิหารสีมานํ อเภเทน วุตฺตํฯ สีมาปีติ ขณฺฑสีมาปิฯ น คนฺตพฺพาติ สงฺฆสฺส ครุกตฺตา น คนฺตพฺพาฯ เอตฺถาติ ขณฺฑสีมาทีสุฯ ตสฺสาติ ภิกฺขุสฺสฯ คนฺตุํ วฎฺฎตีติ คณุโปสถฎฺฐานโต คนฺตุํ วฎฺฎติ, สงฺฆุโปสถฎฺฐานโต ปน น วฎฺฎติเยวาติ ทฎฺฐพฺพํฯ วิสฺสฎฺฐอุโปสถา อาวาสาปิ อญฺญํ คนฺตุํ วฎฺฎตีติ โยชนาฯ อารญฺญเกนาปีติ อรเญฺญ เอกเกน นิวาเสนปิฯ ตตฺถาติ อญฺญวิหาเรฯ อุโปสถนฺติ สงฺฆุโปสถญฺจ คณุโปสถญฺจฯ
181.Sabhikkhukāti padassa saṃvijjanti bhikkhū etasmimāvāseti sabhikkhukoti vacanatthaṃ dassento āha ‘‘yasmiṃ āvāse’’tiādi. Yanti āvāsaṃ. Tadahevāti tadahuposathe eva. Iminā sace sakkoti, tadaheva gantuṃ, so gantabboti dasseti. ‘‘Akatvā’’ti iminā katvā pana gantabboti dasseti. ‘‘Aññatrā’’ti nipāto ‘‘vinā’’ti nipātassa pariyāyoti āha ‘‘vinā’’ti. Attacatutthena vā attapañcamena vā saṅghena gantuṃ vaṭṭatīti yojanā. Ettha ca ‘‘attacatutthena vā’’ti idaṃ uposathakammaṃ sandhāya vuttaṃ. ‘‘Attapañcamena vā’’ti idaṃ pavāraṇākammaṃ sandhāya vuttanti daṭṭhabbaṃ. Vihāreti vihārasīmāya mahāsīmāyanti attho. Idañhi vihārasīmānaṃ abhedena vuttaṃ. Sīmāpīti khaṇḍasīmāpi. Na gantabbāti saṅghassa garukattā na gantabbā. Etthāti khaṇḍasīmādīsu. Tassāti bhikkhussa. Gantuṃ vaṭṭatīti gaṇuposathaṭṭhānato gantuṃ vaṭṭati, saṅghuposathaṭṭhānato pana na vaṭṭatiyevāti daṭṭhabbaṃ. Vissaṭṭhauposathā āvāsāpi aññaṃ gantuṃ vaṭṭatīti yojanā. Āraññakenāpīti araññe ekakena nivāsenapi. Tatthāti aññavihāre. Uposathanti saṅghuposathañca gaṇuposathañca.
๑๘๒. ยนฺติ อาวาสํฯ ตตฺถาติ ตํ อาวาสํฯ คนฺตุํ สโกฺกมิ อิติ ชาเนยฺยาติ โยชนาฯ ตตฺถาติ ตสฺมิํ อาวาเสฯ อิมินา เนว กโตติ สมฺพโนฺธฯ เนว กโต ภวิสฺสติ อิติ ชาเนยฺยาติ โยชนาฯ
182.Yanti āvāsaṃ. Tatthāti taṃ āvāsaṃ. Gantuṃ sakkomi iti jāneyyāti yojanā. Tatthāti tasmiṃ āvāse. Iminā neva katoti sambandho. Neva kato bhavissati iti jāneyyāti yojanā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / วินยปิฎก • Vinayapiṭaka / มหาวคฺคปาฬิ • Mahāvaggapāḷi
๑๐๓. นคนฺตพฺพวาโร • 103. Nagantabbavāro
๑๐๔. คนฺตพฺพวาโร • 104. Gantabbavāro
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / วินยปิฎก (อฎฺฐกถา) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / มหาวคฺค-อฎฺฐกถา • Mahāvagga-aṭṭhakathā / นคนฺตพฺพคนฺตพฺพวารกถา • Nagantabbagantabbavārakathā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / สารตฺถทีปนี-ฎีกา • Sāratthadīpanī-ṭīkā / นคนฺตพฺพคนฺตพฺพวารกถาวณฺณนา • Nagantabbagantabbavārakathāvaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วชิรพุทฺธิ-ฎีกา • Vajirabuddhi-ṭīkā / นคนฺตพฺพคนฺตพฺพวารกถาวณฺณนา • Nagantabbagantabbavārakathāvaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วิมติวิโนทนี-ฎีกา • Vimativinodanī-ṭīkā / ลิงฺคาทิทสฺสนกถาทิวณฺณนา • Liṅgādidassanakathādivaṇṇanā