Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अपदान-अट्ठकथा • Apadāna-aṭṭhakathā |
८. नागपुप्फियत्थेरअपदानवण्णना
8. Nāgapupphiyattheraapadānavaṇṇanā
सुवच्छो नाम नामेनातिआदिकं आयस्मतो नागपुप्फियत्थेरस्स अपदानं। अयम्पि थेरो पुरिमजिननिसभेसु कताधिकारो तत्थ तत्थ भवे विवट्टूपनिस्सयानि पुञ्ञानि उपचिनन्तो पदुमुत्तरभगवतो काले ब्राह्मणकुले निब्बत्तो वुद्धिप्पत्तो वेदत्तयादीसु सकसिप्पेसु निप्फत्तिं पत्वा तत्थ सारं अदिस्वा हिमवन्तं पविसित्वा तापसपब्बज्जं पब्बजित्वा झानसमापत्तिसुखेन वीतिनामेसि। तस्मिं समये पदुमुत्तरो भगवा तस्सानुकम्पाय तत्थ अगमासि। सो तापसो तं भगवन्तं दिस्वा लक्खणसत्थेसु छेकत्ता भगवतो लक्खणरूपसम्पत्तिया पसन्नो वन्दित्वा अञ्जलिं पग्गय्ह अट्ठासि। आकासतो अनोतिण्णत्ता पूजासक्कारे अकतेयेव आकासेनेव पक्कामि। अथ सो तापसो ससिस्सो नागपुप्फं ओचिनित्वा तेन पुप्फेन भगवतो गतदिसाभागमग्गं पूजेसि।
Suvaccho nāma nāmenātiādikaṃ āyasmato nāgapupphiyattherassa apadānaṃ. Ayampi thero purimajinanisabhesu katādhikāro tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayāni puññāni upacinanto padumuttarabhagavato kāle brāhmaṇakule nibbatto vuddhippatto vedattayādīsu sakasippesu nipphattiṃ patvā tattha sāraṃ adisvā himavantaṃ pavisitvā tāpasapabbajjaṃ pabbajitvā jhānasamāpattisukhena vītināmesi. Tasmiṃ samaye padumuttaro bhagavā tassānukampāya tattha agamāsi. So tāpaso taṃ bhagavantaṃ disvā lakkhaṇasatthesu chekattā bhagavato lakkhaṇarūpasampattiyā pasanno vanditvā añjaliṃ paggayha aṭṭhāsi. Ākāsato anotiṇṇattā pūjāsakkāre akateyeva ākāseneva pakkāmi. Atha so tāpaso sasisso nāgapupphaṃ ocinitvā tena pupphena bhagavato gatadisābhāgamaggaṃ pūjesi.
३९. सो तेन पुञ्ञेन देवमनुस्सेसु संसरन्तो उभयसम्पत्तियो अनुभवन्तो सब्बत्थ पूजितो इमस्मिं बुद्धुप्पादे सावत्थियं कुलगेहे निब्बत्तो वुद्धिमन्वाय सद्धासम्पन्नो पब्बजित्वा वत्तपटिपत्तिया सासनं सोभयमानो नचिरस्सेव अरहा हुत्वा ‘‘केन नु खो कुसलकम्मेन मया अयं लोकुत्तरसम्पत्ति लद्धा’’ति अतीतकम्मं सरन्तो पुब्बकम्मं पच्चक्खतो ञत्वा सञ्जातसोमनस्सो पुब्बचरितापदानं पकासेन्तो सुवच्छो नाम नामेनातिआदिमाह। तत्थ वच्छगोत्ते जातत्ता वच्छो, सुन्दरो च सो वच्छो चेति सुवच्छो। नामेन सुवच्छो नाम ब्राह्मणो मन्तपारगू वेदत्तयादिसकलमन्तसत्थे कोटिप्पत्तोति अत्थो। सेसं हेट्ठा वुत्तनयत्ता उत्तानत्थमेवाति।
39. So tena puññena devamanussesu saṃsaranto ubhayasampattiyo anubhavanto sabbattha pūjito imasmiṃ buddhuppāde sāvatthiyaṃ kulagehe nibbatto vuddhimanvāya saddhāsampanno pabbajitvā vattapaṭipattiyā sāsanaṃ sobhayamāno nacirasseva arahā hutvā ‘‘kena nu kho kusalakammena mayā ayaṃ lokuttarasampatti laddhā’’ti atītakammaṃ saranto pubbakammaṃ paccakkhato ñatvā sañjātasomanasso pubbacaritāpadānaṃ pakāsento suvaccho nāma nāmenātiādimāha. Tattha vacchagotte jātattā vaccho, sundaro ca so vaccho ceti suvaccho. Nāmena suvaccho nāma brāhmaṇo mantapāragū vedattayādisakalamantasatthe koṭippattoti attho. Sesaṃ heṭṭhā vuttanayattā uttānatthamevāti.
नागपुप्फियत्थेरअपदानवण्णना समत्ता।
Nāgapupphiyattheraapadānavaṇṇanā samattā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / खुद्दकनिकाय • Khuddakanikāya / अपदानपाळि • Apadānapāḷi / ८. नागपुप्फियत्थेरअपदानं • 8. Nāgapupphiyattheraapadānaṃ