| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / அங்கு³த்தரனிகாய (டீகா) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
3. நக³ரோபமஸுத்தவண்ணனா
3. Nagaropamasuttavaṇṇanā
67. ததியே பச்சந்தே ப⁴வங் பச்சந்திமங். ‘‘ரதோ² ஸீலபரிக்கா²ரோ, ஜா²னக்கோ² சக்கவீரியோ’’திஆதீ³ஸு (ஸங்॰ நி॰ 5.4) விய அலங்காரவசனோ பரிக்கா²ரஸத்³தோ³தி ஆஹ ‘‘நக³ராலங்காரேஹி அலங்கத’’ந்தி. பரிவாரவசனோபி வட்டதியேவ ‘‘ஸத்த ஸமாதி⁴பரிக்கா²ரா’’திஆதீ³ஸு (தீ³॰ நி॰ 3.330) விய. நேமங் வுச்சதி த²ம்பா⁴தீ³ஹி அனுபதபூ⁴மிப்பதே³ஸோதி ஆஹ ‘‘க³ம்பீ⁴ரஆவாடா’’தி, க³ம்பீ⁴ரங் பூ⁴மிங் அனுப்பவிட்டா²தி அத்தோ². ஸுட்டு² ஸன்னிஸீதா³பிதாதி பூ⁴மிங் நிக²னித்வா ஸம்மதே³வ ட²பிதா.
67. Tatiye paccante bhavaṃ paccantimaṃ. ‘‘Ratho sīlaparikkhāro, jhānakkho cakkavīriyo’’tiādīsu (saṃ. ni. 5.4) viya alaṅkāravacano parikkhārasaddoti āha ‘‘nagarālaṅkārehi alaṅkata’’nti. Parivāravacanopi vaṭṭatiyeva ‘‘satta samādhiparikkhārā’’tiādīsu (dī. ni. 3.330) viya. Nemaṃ vuccati thambhādīhi anupatabhūmippadesoti āha ‘‘gambhīraāvāṭā’’ti, gambhīraṃ bhūmiṃ anuppaviṭṭhāti attho. Suṭṭhu sannisīdāpitāti bhūmiṃ nikhanitvā sammadeva ṭhapitā.
அனுபரியாயேதி ஏதேனாதி அனுபரியாயோ, ஸோயேவ பதோ²தி அனுபரியாயபதோ², பரிதோ பாகாரஸ்ஸ அனுயாயமக்³கோ³.
Anupariyāyeti etenāti anupariyāyo, soyeva pathoti anupariyāyapatho, parito pākārassa anuyāyamaggo.
ஹத்தி²ங் ஆரோஹந்தி ஆரோஹாபயந்தி சாதி ஹத்தா²ரோஹா (தீ³॰ நி॰ டீ॰ 1.163). யேன ஹி பயோகே³ன புரிஸோ ஹத்தி²னோ ஆரோஹனயொக்³கோ³ ஹோதி, ஹத்தி²ஸ்ஸ தங் பயோக³ங் விதா⁴யந்தானங் ஸப்³பே³ஸம்பேதேஸங் க³ஹணங். தேனாஹ ‘‘ஸப்³பே³பீ’’திஆதி³. தத்த² ஹத்தா²சரியா நாம யே ஹத்தி²னோ ஹத்தா²ரோஹகானஞ்ச ஸிக்கா²பகா. ஹத்தி²வேஜ்ஜா நாம ஹத்தி²பி⁴ஸக்கா. ஹத்தி²ப³ந்தா⁴ நாம ஹத்தீ²னங் பாத³ரக்க²கா. ஆதி³-ஸத்³தே³ன ஹத்தீ²னங் யவபதா³யகாதி³கே ஸங்க³ண்ஹாதி. அஸ்ஸாரோஹா ரதி²காதி எத்தா²பி ஏஸேவ நயோ. ரதே² நியுத்தா ரதி²கா. ரத²ரக்கா² நாம ரத²ஸ்ஸ ஆணிரக்க²கா. த⁴னுங் க³ண்ஹந்தி க³ண்ஹாபெந்தி சாதி த⁴னுக்³க³ஹா, இஸ்ஸாஸா த⁴னுஸிப்பஸ்ஸ ஸிக்கா²பகா ச. தேனாஹ ‘‘த⁴னுஆசரியா இஸ்ஸாஸா’’தி. சேலேன சேலபடாகாய யுத்³தே⁴ அகந்தி க³ச்ச²ந்தீதி சேலகாதி ஆஹ – ‘‘யே யுத்³தே⁴ ஜயத்³த⁴ஜங் க³ஹெத்வா புரதோ க³ச்ச²ந்தீ’’தி. யதா² ததா² டி²தே ஸேனிகே ப்³ரூஹகரணவஸேன ததோ ததோ சலயந்தி உச்சாலெந்தீதி சலகா. ஸகுணக்³கி⁴ஆத³யோ விய மங்ஸபிண்ட³ங் பரஸேனாஸமூஹங் ஸாஹஸிகமஹாயோத⁴தாய செ²த்வா செ²த்வா த³யந்தி உப்பதித்வா க³ச்ச²ந்தீதி பிண்ட³தா³யகா. து³தியவிகப்பே பிண்டே³ த³யந்தி ஜனஸம்மத்³தே³ உப்பதந்தா விய க³ச்ச²ந்தீதி பிண்ட³தா³யகாதி அத்தோ² வேதி³தப்³போ³. உக்³க³துக்³க³தாதி தா²மஜவபரக்கமாதி³வஸேன அதிவிய உக்³க³தா, உத³க்³கா³தி அத்தோ². பக்க²ந்த³ந்தீதி அத்தனோ வீரஸூரபா⁴வேன அஸஜ்ஜமானா பரஸேனங் அனுபவிஸந்தீதி அத்தோ². தா²மஜவப³லபரக்கமாதி³ஸம்பத்தியா மஹானாகா³ விய மஹானாகா³. ஏகஸூராதி ஏகாகிஸூரா அத்தனோ ஸூரபா⁴வேனேவ ஏகாகினோ ஹுத்வா யுஜ்ஜ²னகா. ஸஜாலிகாதி ஸவம்மிகா. ஸரபரித்தாணந்தி சம்மபரிஸிப்³பி³தங் கே²டகங், சம்மமயங் வா ப²லகங். க⁴ரதா³ஸயோதா⁴தி அத்தனோ தா³ஸயோதா⁴.
Hatthiṃ ārohanti ārohāpayanti cāti hatthārohā (dī. ni. ṭī. 1.163). Yena hi payogena puriso hatthino ārohanayoggo hoti, hatthissa taṃ payogaṃ vidhāyantānaṃ sabbesampetesaṃ gahaṇaṃ. Tenāha ‘‘sabbepī’’tiādi. Tattha hatthācariyā nāma ye hatthino hatthārohakānañca sikkhāpakā. Hatthivejjā nāma hatthibhisakkā. Hatthibandhā nāma hatthīnaṃ pādarakkhakā. Ādi-saddena hatthīnaṃ yavapadāyakādike saṅgaṇhāti. Assārohā rathikāti etthāpi eseva nayo. Rathe niyuttā rathikā. Ratharakkhā nāma rathassa āṇirakkhakā. Dhanuṃ gaṇhanti gaṇhāpenti cāti dhanuggahā, issāsā dhanusippassa sikkhāpakā ca. Tenāha ‘‘dhanuācariyā issāsā’’ti. Celena celapaṭākāya yuddhe akanti gacchantīti celakāti āha – ‘‘ye yuddhe jayaddhajaṃ gahetvā purato gacchantī’’ti. Yathā tathā ṭhite senike brūhakaraṇavasena tato tato calayanti uccālentīti calakā. Sakuṇagghiādayo viya maṃsapiṇḍaṃ parasenāsamūhaṃ sāhasikamahāyodhatāya chetvā chetvā dayanti uppatitvā gacchantīti piṇḍadāyakā. Dutiyavikappe piṇḍe dayanti janasammadde uppatantā viya gacchantīti piṇḍadāyakāti attho veditabbo. Uggatuggatāti thāmajavaparakkamādivasena ativiya uggatā, udaggāti attho. Pakkhandantīti attano vīrasūrabhāvena asajjamānā parasenaṃ anupavisantīti attho. Thāmajavabalaparakkamādisampattiyā mahānāgā viya mahānāgā. Ekasūrāti ekākisūrā attano sūrabhāveneva ekākino hutvā yujjhanakā. Sajālikāti savammikā. Saraparittāṇanti cammaparisibbitaṃ kheṭakaṃ, cammamayaṃ vā phalakaṃ. Gharadāsayodhāti attano dāsayodhā.
ஸம்பக்க²ந்த³னலக்க²ணாதி ஸத்³தெ⁴ய்யவத்து²னோ ஏவமேதந்தி ஸம்பக்க²ந்த³னலக்க²ணா. ஸம்பஸாத³னலக்க²ணாதி பஸீதி³தப்³பே³ வத்து²ஸ்மிங் பஸீத³னலக்க²ணா. ஓகப்பனஸத்³தா⁴தி ஓக்கந்தித்வா பக்க²ந்தி³த்வா அதி⁴முச்சனங். பஸாத³னீயே வத்து²ஸ்மிங் பஸீத³னங் பஸாத³ஸத்³தா⁴. அயங் அனுத⁴ம்மோதி அயங் நவன்னங் லோகுத்தரத⁴ம்மானங் அனுலோமத⁴ம்மோ. நிப்³பி³தா³ப³ஹுலோதி உக்கண்ட²னாப³ஹுலோ. ஸத்³தா⁴ ப³ந்த⁴தி பாதெ²ய்யந்தி ஸத்³தா⁴ நாமாயங் ஸத்தஸ்ஸ மரணவஸேன மஹாபத²ங் ஸங்வஜதோ மஹாகந்தாரங் படிபஜ்ஜதோ மஹாவிது³க்³க³ங் பக்க²ந்த³தோ பாதெ²ய்யபுடங் ப³ந்த⁴தி, ஸம்ப³லங் விஸ்ஸஜ்ஜேதீதி அத்தோ². ஸத்³த⁴ஞ்ஹி உப்பாதெ³த்வா தா³னங் தே³தி, ஸீலங் ரக்க²தி, உபோஸத²கம்மங் கரோதி. தேனேதங் வுத்தங் ‘‘ஸத்³தா⁴ ப³ந்த⁴தி பாதெ²ய்ய’’ந்தி. ஸிரீதி இஸ்ஸரியங். இஸ்ஸரியே ஹி அபி⁴முகீ²பூ⁴தே த²லதோபி ஜலதோபி போ⁴கா³ ஆக³ச்ச²ந்தியேவ. தேனேதங் வுத்தங் ‘‘ஸிரீ போ⁴கா³னமாஸயோ’’தி. ஸத்³தா⁴ து³தியா புரிஸஸ்ஸ ஹோதீதி புரிஸஸ்ஸ தே³வலோகே, மனுஸ்ஸலோகே சேவ நிப்³பா³னஞ்ச க³ச்ச²ந்தஸ்ஸ ஸத்³தா⁴ து³தியா ஹோதி, ஸஹாயகிச்சங் ஸாதே⁴தி. ப⁴த்தபுடாதீ³தி ஆதி³-ஸத்³தே³ன து³தியிகாதீ³னங் ஸங்க³ஹோ த³ட்ட²ப்³போ³. அனேகஸரஸதாதி அனேகஸபா⁴வதா, அனேககிச்சதா வா. ஸேஸங் ஸுவிஞ்ஞெய்யமேவ.
Sampakkhandanalakkhaṇāti saddheyyavatthuno evametanti sampakkhandanalakkhaṇā. Sampasādanalakkhaṇāti pasīditabbe vatthusmiṃ pasīdanalakkhaṇā. Okappanasaddhāti okkantitvā pakkhanditvā adhimuccanaṃ. Pasādanīye vatthusmiṃ pasīdanaṃ pasādasaddhā. Ayaṃ anudhammoti ayaṃ navannaṃ lokuttaradhammānaṃ anulomadhammo. Nibbidābahuloti ukkaṇṭhanābahulo. Saddhā bandhati pātheyyanti saddhā nāmāyaṃ sattassa maraṇavasena mahāpathaṃ saṃvajato mahākantāraṃ paṭipajjato mahāviduggaṃ pakkhandato pātheyyapuṭaṃ bandhati, sambalaṃ vissajjetīti attho. Saddhañhi uppādetvā dānaṃ deti, sīlaṃ rakkhati, uposathakammaṃ karoti. Tenetaṃ vuttaṃ ‘‘saddhā bandhati pātheyya’’nti. Sirīti issariyaṃ. Issariye hi abhimukhībhūte thalatopi jalatopi bhogā āgacchantiyeva. Tenetaṃ vuttaṃ ‘‘sirī bhogānamāsayo’’ti. Saddhā dutiyā purisassa hotīti purisassa devaloke, manussaloke ceva nibbānañca gacchantassa saddhā dutiyā hoti, sahāyakiccaṃ sādheti. Bhattapuṭādīti ādi-saddena dutiyikādīnaṃ saṅgaho daṭṭhabbo. Anekasarasatāti anekasabhāvatā, anekakiccatā vā. Sesaṃ suviññeyyameva.
நக³ரோபமஸுத்தவண்ணனா நிட்டி²தா.
Nagaropamasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / அங்கு³த்தரனிகாய • Aṅguttaranikāya / 3. நக³ரோபமஸுத்தங் • 3. Nagaropamasuttaṃ
அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / ஸுத்தபிடக (அட்ட²கதா²) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / அங்கு³த்தரனிகாய (அட்ட²கதா²) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / 3. நக³ரோபமஸுத்தவண்ணனா • 3. Nagaropamasuttavaṇṇanā
