Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
੩. ਨਗਰੋਪਮਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
3. Nagaropamasuttavaṇṇanā
੬੭. ਤਤਿਯੇ ਯਤੋਤਿ ਯਦਾ। ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਿਮਨ੍ਤਿ ਰਟ੍ਠਪਰਿਯਨ੍ਤੇ ਰਟ੍ਠਾવਸਾਨੇ ਨਿવਿਟ੍ਠਂ। ਮਜ੍ਝਿਮਦੇਸਨਗਰਸ੍ਸ ਪਨ ਰਕ੍ਖਾਕਿਚ੍ਚਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਤੇਨ ਤਂ ਨ ਗਹਿਤਂ। ਨਗਰਪਰਿਕ੍ਖਾਰੇਹਿ ਸੁਪਰਿਕ੍ਖਤਨ੍ਤਿ ਨਗਰਾਲਙ੍ਕਾਰੇਹਿ ਅਲਙ੍ਕਤਂ। ਅਕਰਣੀਯਨ੍ਤਿ ਅਕਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਅਜਿਨਿਯਂ। ਗਮ੍ਭੀਰਨੇਮਾਤਿ ਗਮ੍ਭੀਰਆવਾਟਾ। ਸੁਨਿਖਾਤਾਤਿ ਸੁਟ੍ਠੁ ਸਨ੍ਨਿਸੀਦਾਪਿਤਾ। ਤਂ ਪਨੇਤਂ ਏਸਿਕਾਥਮ੍ਭਂ ਇਟ੍ਠਕਾਹਿ વਾ ਕਰੋਨ੍ਤਿ ਸਿਲਾਹਿ વਾ ਖਦਿਰਾਦੀਹਿ વਾ ਸਾਰਰੁਕ੍ਖੇਹਿ। ਤਂ ਨਗਰਗੁਤ੍ਤਤ੍ਥਾਯ ਕਰੋਨ੍ਤਾ ਬਹਿਨਗਰੇ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਅਲਙ੍ਕਾਰਤ੍ਥਾਯ ਕਰੋਨ੍ਤਾ ਅਨ੍ਤੋਨਗਰੇ। ਤਂ ਇਟ੍ਠਕਾਮਯਂ ਕਰੋਨ੍ਤਾ ਮਹਨ੍ਤਂ ਆવਾਟਂ ਕਤ੍વਾ ਚਯਂ ਚਿਨਿਤ੍વਾ ਉਪਰਿ ਅਟ੍ਠਂਸਂ ਕਤ੍વਾ ਸੁਧਾਯ ਲਿਮ੍ਪਨ੍ਤਿ। ਯਦਾ ਹਤ੍ਥਿਨਾ ਦਨ੍ਤੇਹਿ ਅਭਿਹਤੋ ਨ ਚਲਤਿ, ਤਦਾ ਸੁਲਿਤ੍ਤੋ ਨਾਮ ਹੋਤਿ। ਸਿਲਾਥਮ੍ਭਾਦਯੋਪਿ ਅਟ੍ਠਂਸਾ ਏવ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਤੇ ਸਚੇ ਅਟ੍ਠ ਰਤਨਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਚਤੁਰਤਨਮਤ੍ਤਂ ਆવਾਟੇ ਪવਿਸਤਿ, ਚਤੁਰਤਨਮਤ੍ਤਂ ਉਪਰਿ ਹੋਤਿ। ਸੋਲ਼ਸਰਤਨવੀਸਤਿਰਤਨੇਸੁਪਿ ਏਸੇવ ਨਯੋ। ਸਬ੍ਬੇਸਞ੍ਹਿ ਉਪਡ੍ਢਂ ਹੇਟ੍ਠਾ ਹੋਤਿ, ਉਪਡ੍ਢਂ ਉਪਰਿ। ਤੇ ਗੋਮੁਤ੍ਤવਙ੍ਕਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤੇਨ ਤੇਸਂ ਅਨ੍ਤਰੇ ਪਦਰਮਯਂ ਕਤ੍વਾ ਕਮ੍ਮਂ ਕਾਤੁਂ ਸਕ੍ਕਾ ਹੋਤਿ, ਤੇ ਪਨ ਕਤਚਿਤ੍ਤਕਮ੍ਮਾ ਪਗ੍ਗਹਿਤਦ੍ਧਜਾવ ਹੋਨ੍ਤਿ।
67. Tatiye yatoti yadā. Paccantimanti raṭṭhapariyante raṭṭhāvasāne niviṭṭhaṃ. Majjhimadesanagarassa pana rakkhākiccaṃ natthi, tena taṃ na gahitaṃ. Nagaraparikkhārehi suparikkhatanti nagarālaṅkārehi alaṅkataṃ. Akaraṇīyanti akattabbaṃ ajiniyaṃ. Gambhīranemāti gambhīraāvāṭā. Sunikhātāti suṭṭhu sannisīdāpitā. Taṃ panetaṃ esikāthambhaṃ iṭṭhakāhi vā karonti silāhi vā khadirādīhi vā sārarukkhehi. Taṃ nagaraguttatthāya karontā bahinagare karonti, alaṅkāratthāya karontā antonagare. Taṃ iṭṭhakāmayaṃ karontā mahantaṃ āvāṭaṃ katvā cayaṃ cinitvā upari aṭṭhaṃsaṃ katvā sudhāya limpanti. Yadā hatthinā dantehi abhihato na calati, tadā sulitto nāma hoti. Silāthambhādayopi aṭṭhaṃsā eva honti. Te sace aṭṭha ratanā honti, caturatanamattaṃ āvāṭe pavisati, caturatanamattaṃ upari hoti. Soḷasaratanavīsatiratanesupi eseva nayo. Sabbesañhi upaḍḍhaṃ heṭṭhā hoti, upaḍḍhaṃ upari. Te gomuttavaṅkā honti, tena tesaṃ antare padaramayaṃ katvā kammaṃ kātuṃ sakkā hoti, te pana katacittakammā paggahitaddhajāva honti.
ਪਰਿਖਾਤਿ ਪਰਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾ ਠਿਤਮਾਤਿਕਾ। ਅਨੁਪਰਿਯਾਯਪਥੋਤਿ ਅਨ੍ਤੋ ਪਾਕਾਰਸ੍ਸ ਪਾਕਾਰੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਗਤੋ ਮਹਾਪਥੋ, ਯਤ੍ਥ ਠਿਤਾ ਬਹਿਪਾਕਾਰੇ ਠਿਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਯੁਜ੍ਝਨ੍ਤਿ। ਸਲਾਕਨ੍ਤਿ ਸਰਤੋਮਰਾਦਿਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਿਯਾવੁਧਂ। ਜੇવਨਿਕਨ੍ਤਿ ਏਕਤੋਧਾਰਾਦਿਸੇਸਾવੁਧਂ।
Parikhāti parikkhipitvā ṭhitamātikā. Anupariyāyapathoti anto pākārassa pākārena saddhiṃ gato mahāpatho, yattha ṭhitā bahipākāre ṭhitehi saddhiṃ yujjhanti. Salākanti saratomarādinissaggiyāvudhaṃ. Jevanikanti ekatodhārādisesāvudhaṃ.
ਹਤ੍ਥਾਰੋਹਾਤਿ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਹਤ੍ਥਿਆਚਰਿਯਹਤ੍ਥਿવੇਜ੍ਜਹਤ੍ਥਿਬਨ੍ਧਾਦਯੋ। ਅਸ੍ਸਾਰੋਹਾਤਿ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਅਸ੍ਸਾਚਰਿਯਅਸ੍ਸવੇਜ੍ਜਅਸ੍ਸਬਨ੍ਧਾਦਯੋ। ਰਥਿਕਾਤਿ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਰਥਾਚਰਿਯਰਥਯੋਧਰਥਰਕ੍ਖਾਦਯੋ। ਧਨੁਗ੍ਗਹਾਤਿ ਇਸ੍ਸਾਸਾ। ਚੇਲਕਾਤਿ ਯੇ ਯੁਦ੍ਧੇ ਜਯਦ੍ਧਜਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਪੁਰਤੋ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ। ਚਲਕਾਤਿ ‘‘ਇਧ ਰਞ੍ਞੋ ਠਾਨਂ ਹੋਤੁ, ਇਧ ਅਸੁਕਮਹਾਮਤ੍ਤਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਏવਂ ਸੇਨਾਬ੍ਯੂਹਕਾਰਕਾ। ਪਿਣ੍ਡਦਾਯਿਕਾਤਿ ਸਾਹਸਿਕਮਹਾਯੋਧਾ। ਤੇ ਕਿਰ ਪਰਸੇਨਂ ਪવਿਸਿਤ੍વਾ ਪਿਣ੍ਡਪਿਣ੍ਡਮਿવ ਛੇਤ੍વਾ ਛੇਤ੍વਾ ਦਯਨ੍ਤਿ, ਉਪ੍ਪਤਿਤ੍વਾ ਨਿਗ੍ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਯੇ વਾ ਸਙ੍ਗਾਮਮਜ੍ਝੇ ਯੋਧਾਨਂ ਭਤ੍ਤਪਾਨੀਯਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਪવਿਸਨ੍ਤਿ, ਤੇਸਮ੍ਪੇਤਂ ਨਾਮਂ। ਉਗ੍ਗਾ ਰਾਜਪੁਤ੍ਤਾਤਿ ਉਗ੍ਗਤੁਗ੍ਗਤਾ ਸਙ੍ਗਾਮਾવਚਰਾ ਰਾਜਪੁਤ੍ਤਾ। ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਿਨੋਤਿ ਯੇ ‘‘ਕਸ੍ਸ ਸੀਸਂ વਾ ਆવੁਧਂ વਾ ਆਹਰਾਮਾ’’ਤਿ વਤ੍વਾ ‘‘ਅਸੁਕਸ੍ਸਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਾ ਸਙ੍ਗਾਮਂ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਤਦੇવ ਆਹਰਨ੍ਤਿ, ਇਮੇ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਨ੍ਤੀਤਿ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਿਨੋ। ਮਹਾਨਾਗਾ વਿਯ ਮਹਾਨਾਗਾ, ਹਤ੍ਥਿਆਦੀਸੁਪਿ ਅਭਿਮੁਖਂ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇਸੁ ਅਨਿવਤ੍ਤਿਯਯੋਧਾਨਂ ਏਤਂ ਅਧਿવਚਨਂ। ਸੂਰਾਤਿ ਏਕਸੂਰਾ, ਯੇ ਸਜਾਲਿਕਾਪਿ ਸવਮ੍ਮਿਕਾਪਿ ਸਮੁਦ੍ਦਂ ਤਰਿਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਿ। ਚਮ੍ਮਯੋਧਿਨੋਤਿ ਯੇ ਚਮ੍ਮਕਞ੍ਚੁਕਂ વਾ ਪવਿਸਿਤ੍વਾ ਸਰਪਰਿਤ੍ਤਾਣਚਮ੍ਮਂ વਾ ਗਹੇਤ੍વਾ ਯੁਜ੍ਝਨ੍ਤਿ। ਦਾਸਕਪੁਤ੍ਤਾਤਿ ਬਲવਸਿਨੇਹਾ ਘਰਦਾਸਯੋਧਾ । ਦੋવਾਰਿਕੋਤਿ ਦ੍વਾਰਪਾਲਕੋ। વਾਸਨਲੇਪਨਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋਤਿ વਾਸਨੇਨ ਸਬ੍ਬવਿવਰਪਟਿਚ੍ਛਾਦਨੇਨ ਸੁਧਾਲੇਪੇਨ ਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ। ਬਹਿ વਾ ਖਾਣੁਪਾਕਾਰਸਙ੍ਖਾਤੇਨ વਾਸਨੇਨ ਘਨਮਟ੍ਠੇਨ ਚ ਸੁਧਾਲੇਪੇਨ ਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਪੁਣ੍ਣਘਟਪਨ੍ਤਿਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍વਾ ਕਤਚਿਤ੍ਤਕਮ੍ਮਪਗ੍ਗਹਿਤਦ੍ਧਜੋ। ਤਿਣਕਟ੍ਠੋਦਕਨ੍ਤਿ ਹਤ੍ਥਿਅਸ੍ਸਾਦੀਨਂ ਘਾਸਤ੍ਥਾਯ ਗੇਹਾਨਞ੍ਚ ਛਾਦਨਤ੍ਥਾਯ ਆਹਰਿਤ੍વਾ ਬਹੂਸੁ ਠਾਨੇਸੁ ਠਪਿਤਤਿਣਞ੍ਚ, ਗੇਹਕਰਣਪਚਨਾਦੀਨਂ ਅਤ੍ਥਾਯ ਆਹਰਿਤ੍વਾ ਠਪਿਤਕਟ੍ਠਞ੍ਚ, ਯਨ੍ਤੇਹਿ ਪવੇਸੇਤ੍વਾ ਪੋਕ੍ਖਰਣੀਸੁ ਠਪਿਤਉਦਕਞ੍ਚ। ਸਨ੍ਨਿਚਿਤਂ ਹੋਤੀਤਿ ਪਟਿਕਚ੍ਚੇવ ਅਨੇਕੇਸੁ ਠਾਨੇਸੁ ਸੁਟ੍ਠੁ ਨਿਚਿਤਂ ਹੋਤਿ। ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰਾਨਂ ਰਤਿਯਾਤਿ ਅਨ੍ਤੋਨਗਰવਾਸੀਨਂ ਰਤਿਅਤ੍ਥਾਯ। ਅਪਰਿਤਸ੍ਸਾਯਾਤਿ ਤਾਸਂ ਅਨਾਪਜ੍ਜਨਤ੍ਥਾਯ। ਸਾਲਿਯવਕਨ੍ਤਿ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਾ ਸਾਲਿਯੋ ਚੇવ ਯવਾ ਚ। ਤਿਲਮੁਗ੍ਗਮਾਸਾਪਰਣ੍ਣਨ੍ਤਿ ਤਿਲਮੁਗ੍ਗਮਾਸਾ ਚ ਸੇਸਾਪਰਣ੍ਣਞ੍ਚ।
Hatthārohāti sabbepi hatthiācariyahatthivejjahatthibandhādayo. Assārohāti sabbepi assācariyaassavejjaassabandhādayo. Rathikāti sabbepi rathācariyarathayodharatharakkhādayo. Dhanuggahāti issāsā. Celakāti ye yuddhe jayaddhajaṃ gahetvā purato gacchanti. Calakāti ‘‘idha rañño ṭhānaṃ hotu, idha asukamahāmattassā’’ti evaṃ senābyūhakārakā. Piṇḍadāyikāti sāhasikamahāyodhā. Te kira parasenaṃ pavisitvā piṇḍapiṇḍamiva chetvā chetvā dayanti, uppatitvā niggacchantīti attho. Ye vā saṅgāmamajjhe yodhānaṃ bhattapānīyaṃ gahetvā pavisanti, tesampetaṃ nāmaṃ. Uggā rājaputtāti uggatuggatā saṅgāmāvacarā rājaputtā. Pakkhandinoti ye ‘‘kassa sīsaṃ vā āvudhaṃ vā āharāmā’’ti vatvā ‘‘asukassā’’ti vuttā saṅgāmaṃ pakkhanditvā tadeva āharanti, ime pakkhandantīti pakkhandino. Mahānāgā viya mahānāgā, hatthiādīsupi abhimukhaṃ āgacchantesu anivattiyayodhānaṃ etaṃ adhivacanaṃ. Sūrāti ekasūrā, ye sajālikāpi savammikāpi samuddaṃ tarituṃ sakkonti. Cammayodhinoti ye cammakañcukaṃ vā pavisitvā saraparittāṇacammaṃ vā gahetvā yujjhanti. Dāsakaputtāti balavasinehā gharadāsayodhā . Dovārikoti dvārapālako. Vāsanalepanasampannoti vāsanena sabbavivarapaṭicchādanena sudhālepena sampanno. Bahi vā khāṇupākārasaṅkhātena vāsanena ghanamaṭṭhena ca sudhālepena sampanno puṇṇaghaṭapantiṃ dassetvā katacittakammapaggahitaddhajo. Tiṇakaṭṭhodakanti hatthiassādīnaṃ ghāsatthāya gehānañca chādanatthāya āharitvā bahūsu ṭhānesu ṭhapitatiṇañca, gehakaraṇapacanādīnaṃ atthāya āharitvā ṭhapitakaṭṭhañca, yantehi pavesetvā pokkharaṇīsu ṭhapitaudakañca. Sannicitaṃ hotīti paṭikacceva anekesu ṭhānesu suṭṭhu nicitaṃ hoti. Abbhantarānaṃ ratiyāti antonagaravāsīnaṃ ratiatthāya. Aparitassāyāti tāsaṃ anāpajjanatthāya. Sāliyavakanti nānappakārā sāliyo ceva yavā ca. Tilamuggamāsāparaṇṇanti tilamuggamāsā ca sesāparaṇṇañca.
ਇਦਾਨਿ ਯਸ੍ਮਾ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਨਗਰੇ ਕਮ੍ਮਂ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ , ਨਗਰਸਦਿਸਂ ਪਨ ਅਰਿਯਸਾવਕਂ, ਨਗਰਪਰਿਕ੍ਖਾਰਸਦਿਸੇ ਚ ਸਤ੍ਤ ਧਮ੍ਮੇ, ਚਤੁਆਹਾਰਸਦਿਸਾਨਿ ਚ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਝਾਨਾਨਿ ਦਸ੍ਸੇਤ੍વਾ ਏਕਾਦਸਸੁ ਠਾਨੇਸੁ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾ ਦੇਸਨਂ વਿਨਿવਟ੍ਟੇਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਅਯਂ ਉਪਮਾ ਆਭਤਾ। ਤਸ੍ਮਾ ਤਂ ਦੇਸਨਂ ਪਕਾਸੇਤੁਂ ਇਦਂ ਏવਮੇવ ਖੋਤਿਆਦਿ ਆਰਦ੍ਧਂ। ਤਤ੍ਥ ਸਦ੍ਧਮ੍ਮੇਹੀਤਿ ਸੁਧਮ੍ਮੇਹਿ। ਸਦ੍ਧੋਤਿ ਓਕਪ੍ਪਨਸਦ੍ਧਾਯ ਚੇવ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਸਦ੍ਧਾਯ ਚ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ। ਤਤ੍ਥ ਦਾਨਸੀਲਾਦੀਨਂ ਫਲਂ ਸਦ੍ਦਹਿਤ੍વਾ ਦਾਨਾਦਿਪੁਞ੍ਞਕਰਣੇ ਸਦ੍ਧਾ ਓਕਪ੍ਪਨਸਦ੍ਧਾ ਨਾਮ। ਮਗ੍ਗੇਨ ਆਗਤਸਦ੍ਧਾ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਸਦ੍ਧਾ ਨਾਮ। ਪਸਾਦਸਦ੍ਧਾਤਿਪਿ ਏਸਾ ਏવ। ਤਸ੍ਸਾ ਲਕ੍ਖਣਾਦੀਹਿ વਿਭਾਗੋ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ।
Idāni yasmā tathāgatassa nagare kammaṃ nāma natthi , nagarasadisaṃ pana ariyasāvakaṃ, nagaraparikkhārasadise ca satta dhamme, catuāhārasadisāni ca cattāri jhānāni dassetvā ekādasasu ṭhānesu arahattaṃ pakkhipitvā desanaṃ vinivaṭṭessāmīti ayaṃ upamā ābhatā. Tasmā taṃ desanaṃ pakāsetuṃ idaṃ evameva khotiādi āraddhaṃ. Tattha saddhammehīti sudhammehi. Saddhoti okappanasaddhāya ceva paccakkhasaddhāya ca samannāgato. Tattha dānasīlādīnaṃ phalaṃ saddahitvā dānādipuññakaraṇe saddhā okappanasaddhā nāma. Maggena āgatasaddhā paccakkhasaddhā nāma. Pasādasaddhātipi esā eva. Tassā lakkhaṇādīhi vibhāgo veditabbo.
‘‘ਸਮ੍ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਨਲਕ੍ਖਣਾ ਚ, ਮਹਾਰਾਜ, ਸਦ੍ਧਾ ਸਮ੍ਪਸਾਦਨਲਕ੍ਖਣਾ ਚਾ’’ਤਿ (ਮਿ॰ ਪ॰ ੨.੧.੧੦) ਹਿ વਚਨਤੋ ਇਦਂ ਸਦ੍ਧਾਯ ਲਕ੍ਖਣਂ ਨਾਮ। ‘‘ਤੀਹਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਠਾਨੇਹਿ ਸਦ੍ਧੋ ਪਸਨ੍ਨੋ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ। ਕਤਮੇਹਿ ਤੀਹਿ? ਸੀਲવਨ੍ਤਾਨਂ ਦਸ੍ਸਨਕਾਮੋ ਹੋਤੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ (ਅ॰ ਨਿ॰ ੩.੪੨) ਨਯੇਨ વੁਤ੍ਤਂ ਪਨ ਸਦ੍ਧਾਯ ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਨਾਮ। ‘‘ਕੋ ਚਾਹਾਰੋ ਸਦ੍ਧਾਯ, ਸਦ੍ਧਮ੍ਮਸ੍ਸવਨਨ੍ਤਿਸ੍ਸ વਚਨੀਯ’’ਨ੍ਤਿ (ਅ॰ ਨਿ॰ ੧੦.੬੧) ਅਯਂ ਪਨਸ੍ਸਾ ਆਹਾਰੋ ਨਾਮ। ‘‘ਸਦ੍ਧਾਪਬ੍ਬਜਿਤਸ੍ਸ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਅਯਂ ਅਨੁਧਮ੍ਮੋ ਹੋਤਿ, ਯਂ ਰੂਪੇ ਨਿਬ੍ਬਿਦਾਬਹੁਲੋ વਿਹਰਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਅਯਮਸ੍ਸ ਅਨੁਧਮ੍ਮੋ ਨਾਮ। ‘‘ਸਦ੍ਧਾ ਬਨ੍ਧਤਿ ਪਾਥੇਯ੍ਯਂ, ਸਿਰੀ ਭੋਗਾਨਮਾਸਯੋ’’ (ਸਂ॰ ਨਿ॰ ੧.੭੯)। ‘‘ਸਦ੍ਧਾ ਦੁਤਿਯਾ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਹੋਤਿ’’ (ਸਂ॰ ਨਿ॰ ੧.੩੬)। ‘‘ਸਦ੍ਧਾਯ ਤਰਤਿ ਓਘਂ’’ (ਸਂ॰ ਨਿ॰ ੧.੨੪੬)। ‘‘ਸਦ੍ਧਾ ਬੀਜਂ ਤਪੋ વੁਟ੍ਠਿ’’ (ਸੁ॰ ਨਿ॰ ੭੭; ਸਂ॰ ਨਿ॰ ੧.੧੯੭)। ‘‘ਸਦ੍ਧਾਹਤ੍ਥੋ ਮਹਾਨਾਗੋ। ਉਪੇਖਾਸੇਤਦਨ੍ਤવਾ’’ਤਿਆਦੀਸੁ ਪਨ ਸੁਤ੍ਤੇਸੁ ਏਤਿਸ੍ਸਾ ਬਦ੍ਧਭਤ੍ਤਪੁਟਾਦਿਸਰਿਕ੍ਖਤਾਯ ਅਨੇਕਸਰਸਤਾ ਭਗવਤਾ ਪਕਾਸਿਤਾ। ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਪਨ ਨਗਰੋਪਮਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤੇ ਏਸਾ ਅਚਲਸੁਪ੍ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਤਾਯ ਏਸਿਕਾਥਮ੍ਭਸਦਿਸਾ ਕਤ੍વਾ ਦਸ੍ਸਿਤਾ।
‘‘Sampakkhandanalakkhaṇā ca, mahārāja, saddhā sampasādanalakkhaṇā cā’’ti (mi. pa. 2.1.10) hi vacanato idaṃ saddhāya lakkhaṇaṃ nāma. ‘‘Tīhi, bhikkhave, ṭhānehi saddho pasanno veditabbo. Katamehi tīhi? Sīlavantānaṃ dassanakāmo hotī’’tiādinā (a. ni. 3.42) nayena vuttaṃ pana saddhāya nimittaṃ nāma. ‘‘Ko cāhāro saddhāya, saddhammassavanantissa vacanīya’’nti (a. ni. 10.61) ayaṃ panassā āhāro nāma. ‘‘Saddhāpabbajitassa, bhikkhave, bhikkhuno ayaṃ anudhammo hoti, yaṃ rūpe nibbidābahulo viharissatī’’ti ayamassa anudhammo nāma. ‘‘Saddhā bandhati pātheyyaṃ, sirī bhogānamāsayo’’ (saṃ. ni. 1.79). ‘‘Saddhā dutiyā purisassa hoti’’ (saṃ. ni. 1.36). ‘‘Saddhāya tarati oghaṃ’’ (saṃ. ni. 1.246). ‘‘Saddhā bījaṃ tapo vuṭṭhi’’ (su. ni. 77; saṃ. ni. 1.197). ‘‘Saddhāhattho mahānāgo. Upekhāsetadantavā’’tiādīsu pana suttesu etissā baddhabhattapuṭādisarikkhatāya anekasarasatā bhagavatā pakāsitā. Imasmiṃ pana nagaropamasuttante esā acalasuppatiṭṭhitatāya esikāthambhasadisā katvā dassitā.
ਸਦ੍ਧੇਸਿਕੋਤਿ ਸਦ੍ਧਂ ਏਸਿਕਾਥਮ੍ਭਂ ਕਤ੍વਾ ਅਰਿਯਸਾવਕੋ ਅਕੁਸਲਂ ਪਜਹਤੀਤਿ ਇਮਿਨਾ ਨਯੇਨ ਸਬ੍ਬਪਦੇਸੁ ਯੋਜਨਾ ਕਾਤਬ੍ਬਾ। ਅਪਿਚੇਤ੍ਥ ਹਿਰੋਤ੍ਤਪ੍ਪੇਹਿ ਤੀਸੁ ਦ੍વਾਰੇਸੁ ਸਂવਰੋ ਸਮ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਸੋ ਚਤੁਪਾਰਿਸੁਦ੍ਧਿਸੀਲਂ ਹੋਤਿ । ਇਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸੁਤ੍ਤੇ ਏਕਾਦਸਸੁ ਠਾਨੇਸੁ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾ ਦੇਸਨਾਯ ਕੂਟਂ ਗਹਿਤਨ੍ਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ।
Saddhesikoti saddhaṃ esikāthambhaṃ katvā ariyasāvako akusalaṃ pajahatīti iminā nayena sabbapadesu yojanā kātabbā. Apicettha hirottappehi tīsu dvāresu saṃvaro sampajjati, so catupārisuddhisīlaṃ hoti . Iti imasmiṃ sutte ekādasasu ṭhānesu arahattaṃ pakkhipitvā desanāya kūṭaṃ gahitanti veditabbaṃ.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ • Aṅguttaranikāya / ੩. ਨਗਰੋਪਮਸੁਤ੍ਤਂ • 3. Nagaropamasuttaṃ
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ੩. ਨਗਰੋਪਮਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 3. Nagaropamasuttavaṇṇanā