Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अपदान-अट्ठकथा • Apadāna-aṭṭhakathā |
८. नागसमालवग्गो
8. Nāgasamālavaggo
१. नागसमालत्थेरअपदानवण्णना
1. Nāgasamālattheraapadānavaṇṇanā
आपाटलिं अहं पुप्फन्तिआदिकं आयस्मतो नागसमालत्थेरस्स अपदानं। अयम्पि पुरिमबुद्धेसु कताधिकारो तत्थ तत्थ भवे विवट्टूपनिस्सयानि पुञ्ञानि उपचिनन्तो सिखिस्स भगवतो काले एकस्मिं कुलगेहे निब्बत्तो विञ्ञुतं पत्तो घरावासं सण्ठपेत्वा तथारूपसज्जनसंसग्गस्स अलाभेन सत्थरि धरमानकाले दस्सनसवनपूजाकम्ममकरित्वा परिनिब्बुतकाले तस्स भगवतो सारीरिकधातुं निदहित्वा कतचेतियम्हि चित्तं पसादेत्वा पाटलिपुप्फं पूजेत्वा सोमनस्सं उप्पादेत्वा यावतायुकं ठत्वा तेनेव सोमनस्सेन ततो कालं कतो तुसितादीसु छसु देवलोकेसु सुखमनुभवित्वा अपरभागे मनुस्सेसु मनुस्ससम्पत्तिं अनुभवित्वा इमस्मिं बुद्धुप्पादे कुलगेहे निब्बत्तो विञ्ञुतं पत्तो नागरुक्खपल्लवकोमळसदिससरीरत्ता नागसमालोति मातापितूहि कतनामधेय्यो भगवति पसन्नो पब्बजित्वा नचिरस्सेव अरहा अहोसि।
Āpāṭaliṃahaṃ pupphantiādikaṃ āyasmato nāgasamālattherassa apadānaṃ. Ayampi purimabuddhesu katādhikāro tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayāni puññāni upacinanto sikhissa bhagavato kāle ekasmiṃ kulagehe nibbatto viññutaṃ patto gharāvāsaṃ saṇṭhapetvā tathārūpasajjanasaṃsaggassa alābhena satthari dharamānakāle dassanasavanapūjākammamakaritvā parinibbutakāle tassa bhagavato sārīrikadhātuṃ nidahitvā katacetiyamhi cittaṃ pasādetvā pāṭalipupphaṃ pūjetvā somanassaṃ uppādetvā yāvatāyukaṃ ṭhatvā teneva somanassena tato kālaṃ kato tusitādīsu chasu devalokesu sukhamanubhavitvā aparabhāge manussesu manussasampattiṃ anubhavitvā imasmiṃ buddhuppāde kulagehe nibbatto viññutaṃ patto nāgarukkhapallavakomaḷasadisasarīrattā nāgasamāloti mātāpitūhi katanāmadheyyo bhagavati pasanno pabbajitvā nacirasseva arahā ahosi.
१. सो पच्छा अत्तनो पुब्बकम्मं सरित्वा सोमनस्सजातो पुब्बचरितापदानं पकासेन्तो आपाटलिं अहं पुप्फन्तिआदिमाह। तत्थ आपाटलिन्ति आ समन्ततो, आदरेन वा पाटलिपुप्फं गहेत्वा अहं थूपम्हि अभिरोपेसिं पूजेसिन्ति अत्थो। उज्झितं सुमहापथेति सब्बनगरवासीनं वन्दनपूजनत्थाय महापथे नगरमज्झे वीथियं उज्झितं उट्ठापितं, इट्ठककम्मसुधाकम्मादीहि निप्फादितन्ति अत्थो। सेसं हेट्ठा वुत्तनयत्ता उत्तानत्थत्ता च सुविञ्ञेय्यमेवाति।
1. So pacchā attano pubbakammaṃ saritvā somanassajāto pubbacaritāpadānaṃ pakāsento āpāṭaliṃ ahaṃ pupphantiādimāha. Tattha āpāṭalinti ā samantato, ādarena vā pāṭalipupphaṃ gahetvā ahaṃ thūpamhi abhiropesiṃ pūjesinti attho. Ujjhitaṃ sumahāpatheti sabbanagaravāsīnaṃ vandanapūjanatthāya mahāpathe nagaramajjhe vīthiyaṃ ujjhitaṃ uṭṭhāpitaṃ, iṭṭhakakammasudhākammādīhi nipphāditanti attho. Sesaṃ heṭṭhā vuttanayattā uttānatthattā ca suviññeyyamevāti.
नागसमालत्थेरअपदानवण्णना समत्ता।
Nāgasamālattheraapadānavaṇṇanā samattā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / खुद्दकनिकाय • Khuddakanikāya / अपदानपाळि • Apadānapāḷi / १. नागसमालत्थेरअपदानं • 1. Nāgasamālattheraapadānaṃ