| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ • Saṃyuttanikāya |
੯. ਨਾਗਸੁਤ੍ਤਂ
9. Nāgasuttaṃ
੨੩੧. ਏવਂ ਮੇ ਸੁਤਂ – ਏਕਂ ਸਮਯਂ ਭਗવਾ ਸਾવਤ੍ਥਿਯਂ વਿਹਰਤਿ ਜੇਤવਨੇ ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕਸ੍ਸ ਆਰਾਮੇ। ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਅਞ੍ਞਤਰੋ ਨવੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਤਿવੇਲਂ ਕੁਲਾਨਿ ਉਪਸਙ੍ਕਮਤਿ। ਤਮੇਨਂ ਭਿਕ੍ਖੂ ਏવਮਾਹਂਸੁ – ‘‘ਮਾਯਸ੍ਮਾ ਅਤਿવੇਲਂ ਕੁਲਾਨਿ ਉਪਸਙ੍ਕਮੀ’’ਤਿ। ਸੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ વੁਚ੍ਚਮਾਨੋ ਏવਮਾਹ – ‘‘ਇਮੇ ਹਿ ਨਾਮ ਥੇਰਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਕੁਲਾਨਿ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤਬ੍ਬਂ ਮਞ੍ਞਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਕਿਮਙ੍ਗਂ 1 ਪਨਾਹ’’ਨ੍ਤਿ?
231. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tena kho pana samayena aññataro navo bhikkhu ativelaṃ kulāni upasaṅkamati. Tamenaṃ bhikkhū evamāhaṃsu – ‘‘māyasmā ativelaṃ kulāni upasaṅkamī’’ti. So bhikkhu bhikkhūhi vuccamāno evamāha – ‘‘ime hi nāma therā bhikkhū kulāni upasaṅkamitabbaṃ maññissanti, kimaṅgaṃ 2 panāha’’nti?
ਅਥ ਖੋ ਸਮ੍ਬਹੁਲਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਯੇਨ ਭਗવਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿਂਸੁ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਅਭਿવਾਦੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿਂਸੁ। ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ ਖੋ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚੁਂ – ‘‘ਇਧ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਞ੍ਞਤਰੋ ਨવੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਤਿવੇਲਂ ਕੁਲਾਨਿ ਉਪਸਙ੍ਕਮਤਿ। ਤਮੇਨਂ ਭਿਕ੍ਖੂ ਏવਮਾਹਂਸੁ – ‘ਮਾਯਸ੍ਮਾ ਅਤਿવੇਲਂ ਕੁਲਾਨਿ ਉਪਸਙ੍ਕਮੀ’ਤਿ। ਸੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ વੁਚ੍ਚਮਾਨੋ ਏવਮਾਹ – ‘ਇਮੇ ਹਿ ਨਾਮ ਥੇਰਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਕੁਲਾਨਿ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤਬ੍ਬਂ ਮਞ੍ਞਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਕਿਮਙ੍ਗਂ ਪਨਾਹ’’’ਨ੍ਤਿ।
Atha kho sambahulā bhikkhū yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Ekamantaṃ nisinnā kho te bhikkhū bhagavantaṃ etadavocuṃ – ‘‘idha, bhante, aññataro navo bhikkhu ativelaṃ kulāni upasaṅkamati. Tamenaṃ bhikkhū evamāhaṃsu – ‘māyasmā ativelaṃ kulāni upasaṅkamī’ti. So bhikkhu bhikkhūhi vuccamāno evamāha – ‘ime hi nāma therā bhikkhū kulāni upasaṅkamitabbaṃ maññissanti, kimaṅgaṃ panāha’’’nti.
‘‘ਭੂਤਪੁਬ੍ਬਂ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਰਞ੍ਞਾਯਤਨੇ ਮਹਾਸਰਸੀ। ਤਂ ਨਾਗਾ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ વਿਹਰਨ੍ਤਿ। ਤੇ ਤਂ ਸਰਸਿਂ ਓਗਾਹੇਤ੍વਾ ਸੋਣ੍ਡਾਯ ਭਿਸਮੁਲ਼ਾਲਂ ਅਬ੍ਬੁਹੇਤ੍વਾ 3 ਸੁવਿਕ੍ਖਾਲਿਤਂ વਿਕ੍ਖਾਲੇਤ੍વਾ ਅਕਦ੍ਦਮਂ ਸਙ੍ਖਾਦਿਤ੍વਾ 4 ਅਜ੍ਝੋਹਰਨ੍ਤਿ। ਤੇਸਂ ਤਂ વਣ੍ਣਾਯ ਚੇવ ਹੋਤਿ ਬਲਾਯ ਚ, ਨ ਚ ਤਤੋਨਿਦਾਨਂ ਮਰਣਂ વਾ ਨਿਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ ਮਰਣਮਤ੍ਤਂ વਾ ਦੁਕ੍ਖਂ। ਤੇਸਂਯੇવ ਖੋ ਪਨ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਮਹਾਨਾਗਾਨਂ ਅਨੁਸਿਕ੍ਖਮਾਨਾ ਤਰੁਣਾ ਭਿਙ੍ਕਚ੍ਛਾਪਾ ਤਂ ਸਰਸਿਂ ਓਗਾਹੇਤ੍વਾ ਸੋਣ੍ਡਾਯ ਭਿਸਮੁਲ਼ਾਲਂ ਅਬ੍ਬੁਹੇਤ੍વਾ ਨ ਸੁવਿਕ੍ਖਾਲਿਤਂ વਿਕ੍ਖਾਲੇਤ੍વਾ ਸਕਦ੍ਦਮਂ ਅਸਙ੍ਖਾਦਿਤ੍વਾ ਅਜ੍ਝੋਹਰਨ੍ਤਿ। ਤੇਸਂ ਤਂ ਨੇવ વਣ੍ਣਾਯ ਹੋਤਿ ਨ ਬਲਾਯ। ਤਤੋਨਿਦਾਨਂ ਮਰਣਂ વਾ ਨਿਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ ਮਰਣਮਤ੍ਤਂ વਾ ਦੁਕ੍ਖਂ।
‘‘Bhūtapubbaṃ , bhikkhave, araññāyatane mahāsarasī. Taṃ nāgā upanissāya viharanti. Te taṃ sarasiṃ ogāhetvā soṇḍāya bhisamuḷālaṃ abbuhetvā 5 suvikkhālitaṃ vikkhāletvā akaddamaṃ saṅkhāditvā 6 ajjhoharanti. Tesaṃ taṃ vaṇṇāya ceva hoti balāya ca, na ca tatonidānaṃ maraṇaṃ vā nigacchanti maraṇamattaṃ vā dukkhaṃ. Tesaṃyeva kho pana, bhikkhave, mahānāgānaṃ anusikkhamānā taruṇā bhiṅkacchāpā taṃ sarasiṃ ogāhetvā soṇḍāya bhisamuḷālaṃ abbuhetvā na suvikkhālitaṃ vikkhāletvā sakaddamaṃ asaṅkhāditvā ajjhoharanti. Tesaṃ taṃ neva vaṇṇāya hoti na balāya. Tatonidānaṃ maraṇaṃ vā nigacchanti maraṇamattaṃ vā dukkhaṃ.
‘‘ਏવਮੇવ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਇਧ ਥੇਰਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਪੁਬ੍ਬਣ੍ਹਸਮਯਂ ਨਿવਾਸੇਤ੍વਾ ਪਤ੍ਤਚੀવਰਮਾਦਾਯ ਗਾਮਂ વਾ ਨਿਗਮਂ વਾ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਪવਿਸਨ੍ਤਿ। ਤੇ ਤਤ੍ਥ ਧਮ੍ਮਂ ਭਾਸਨ੍ਤਿ। ਤੇਸਂ ਗਿਹੀ ਪਸਨ੍ਨਾਕਾਰਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ। ਤੇ ਤਂ ਲਾਭਂ ਅਗਧਿਤਾ ਅਮੁਚ੍ਛਿਤਾ ਅਨਜ੍ਝੋਪਨ੍ਨਾ 7 ਆਦੀਨવਦਸ੍ਸਾવਿਨੋ ਨਿਸ੍ਸਰਣਪਞ੍ਞਾ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਿ। ਤੇਸਂ ਤਂ વਣ੍ਣਾਯ ਚੇવ ਹੋਤਿ ਬਲਾਯ ਚ, ਨ ਚ ਤਤੋਨਿਦਾਨਂ ਮਰਣਂ વਾ ਨਿਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ ਮਰਣਮਤ੍ਤਂ વਾ ਦੁਕ੍ਖਂ। ਤੇਸਂਯੇવ ਖੋ ਪਨ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਥੇਰਾਨਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਅਨੁਸਿਕ੍ਖਮਾਨਾ ਨવਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਪੁਬ੍ਬਣ੍ਹਸਮਯਂ ਨਿવਾਸੇਤ੍વਾ ਪਤ੍ਤਚੀવਰਮਾਦਾਯ ਗਾਮਂ વਾ ਨਿਗਮਂ વਾ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਪવਿਸਨ੍ਤਿ। ਤੇ ਤਤ੍ਥ ਧਮ੍ਮਂ ਭਾਸਨ੍ਤਿ। ਤੇਸਂ ਗਿਹੀ ਪਸਨ੍ਨਾਕਾਰਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ। ਤੇ ਤਂ ਲਾਭਂ ਗਧਿਤਾ ਮੁਚ੍ਛਿਤਾ ਅਜ੍ਝੋਪਨ੍ਨਾ ਅਨਾਦੀਨવਦਸ੍ਸਾવਿਨੋ ਅਨਿਸ੍ਸਰਣਪਞ੍ਞਾ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਿ। ਤੇਸਂ ਤਂ ਨੇવ વਣ੍ਣਾਯ ਹੋਤਿ ਨ ਬਲਾਯ, ਤੇ ਤਤੋਨਿਦਾਨਂ ਮਰਣਂ વਾ ਨਿਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ ਮਰਣਮਤ੍ਤਂ વਾ ਦੁਕ੍ਖਂ। ਤਸ੍ਮਾਤਿਹ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏવਂ ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ – ‘ਅਗਧਿਤਾ ਅਮੁਚ੍ਛਿਤਾ ਅਨਜ੍ਝੋਪਨ੍ਨਾ ਆਦੀਨવਦਸ੍ਸਾવਿਨੋ ਨਿਸ੍ਸਰਣਪਞ੍ਞਾ ਤਂ ਲਾਭਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਸ੍ਸਾਮਾ’ਤਿ। ਏવਞ੍ਹਿ વੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ । ਨવਮਂ।
‘‘Evameva kho, bhikkhave, idha therā bhikkhū pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya gāmaṃ vā nigamaṃ vā piṇḍāya pavisanti. Te tattha dhammaṃ bhāsanti. Tesaṃ gihī pasannākāraṃ karonti. Te taṃ lābhaṃ agadhitā amucchitā anajjhopannā 8 ādīnavadassāvino nissaraṇapaññā paribhuñjanti. Tesaṃ taṃ vaṇṇāya ceva hoti balāya ca, na ca tatonidānaṃ maraṇaṃ vā nigacchanti maraṇamattaṃ vā dukkhaṃ. Tesaṃyeva kho pana, bhikkhave, therānaṃ bhikkhūnaṃ anusikkhamānā navā bhikkhū pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya gāmaṃ vā nigamaṃ vā piṇḍāya pavisanti. Te tattha dhammaṃ bhāsanti. Tesaṃ gihī pasannākāraṃ karonti. Te taṃ lābhaṃ gadhitā mucchitā ajjhopannā anādīnavadassāvino anissaraṇapaññā paribhuñjanti. Tesaṃ taṃ neva vaṇṇāya hoti na balāya, te tatonidānaṃ maraṇaṃ vā nigacchanti maraṇamattaṃ vā dukkhaṃ. Tasmātiha, bhikkhave, evaṃ sikkhitabbaṃ – ‘agadhitā amucchitā anajjhopannā ādīnavadassāvino nissaraṇapaññā taṃ lābhaṃ paribhuñjissāmā’ti. Evañhi vo, bhikkhave, sikkhitabba’’nti . Navamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ੯. ਨਾਗਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 9. Nāgasuttavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ੯. ਨਾਗਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 9. Nāgasuttavaṇṇanā
