Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / कङ्खावितरणी-अभिनव-टीका • Kaṅkhāvitaraṇī-abhinava-ṭīkā |
७. नहानसिक्खापदवण्णना
7. Nahānasikkhāpadavaṇṇanā
‘‘दियड्ढो मासो सेसो गिम्हान’’न्ति ‘‘वस्सानस्स पठमो मासो’’इच्चेते अड्ढतेय्यमासा उण्हसमयो, परिळाहसमयोति गिम्हानं सेसो दियड्ढो मासो उण्हसमयो, वस्सानस्स पठमो मासो परिळाहसमयोति एवं एते अड्ढतेय्यमासा कमेन उण्हसमयो, परिळाहसमयो नाम होतीति अत्थो तेनेव पदभाजनियं ‘‘उण्हसमयो नाम दियड्ढो मासो सेसो गिम्हान’’न्ति, ‘‘परिळाहसमयो नाम वस्सानस्स पठमो मासो’’ति वुत्तं। यदा विना नहानेन न फासु होति, अयं गिलानसमयो। पदभाजनियं (पाचि॰ ३६४) पन गिलाने निच्छिते गिलानकालो निच्छितोव होतीति ‘‘यस्स विना नहानेन न फासु होति, ‘गिलानसमयो’ति नहायितब्ब’’न्ति वुत्तं। परिवेणसम्मज्जनमत्तम्पीति अन्तमसो परिवेणसम्मज्जनमत्तम्पि।
‘‘Diyaḍḍhomāso seso gimhāna’’nti ‘‘vassānassa paṭhamo māso’’iccete aḍḍhateyyamāsā uṇhasamayo, pariḷāhasamayoti gimhānaṃ seso diyaḍḍho māso uṇhasamayo, vassānassa paṭhamo māso pariḷāhasamayoti evaṃ ete aḍḍhateyyamāsā kamena uṇhasamayo, pariḷāhasamayo nāma hotīti attho teneva padabhājaniyaṃ ‘‘uṇhasamayo nāma diyaḍḍho māso seso gimhāna’’nti, ‘‘pariḷāhasamayo nāma vassānassa paṭhamo māso’’ti vuttaṃ. Yadā vinā nahānena na phāsu hoti, ayaṃ gilānasamayo. Padabhājaniyaṃ (pāci. 364) pana gilāne nicchite gilānakālo nicchitova hotīti ‘‘yassa vinā nahānena na phāsu hoti, ‘gilānasamayo’ti nahāyitabba’’nti vuttaṃ. Pariveṇasammajjanamattampīti antamaso pariveṇasammajjanamattampi.
वालुकं उक्किरित्वाति सुक्खाय नदिया वालिकं उत्तिरित्वा। आवाटेसुपीति पि-सद्देन नदियं वत्तब्बमेव नत्थीति दस्सेति। आपदासूति भमरादीहि अनुबन्धेसु।
Vālukaṃ ukkiritvāti sukkhāya nadiyā vālikaṃ uttiritvā. Āvāṭesupīti pi-saddena nadiyaṃ vattabbameva natthīti dasseti. Āpadāsūti bhamarādīhi anubandhesu.
नहानसिक्खापदवण्णना निट्ठिता।
Nahānasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.