| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / กงฺขาวิตรณี-อภินว-ฎีกา • Kaṅkhāvitaraṇī-abhinava-ṭīkā |
๗. นหานสิกฺขาปทวณฺณนา
7. Nahānasikkhāpadavaṇṇanā
‘‘ทิยโฑฺฒ มาโส เสโส คิมฺหาน’’นฺติ ‘‘วสฺสานสฺส ปฐโม มาโส’’อิเจฺจเต อฑฺฒเตยฺยมาสา อุณฺหสมโย, ปริฬาหสมโยติ คิมฺหานํ เสโส ทิยโฑฺฒ มาโส อุณฺหสมโย, วสฺสานสฺส ปฐโม มาโส ปริฬาหสมโยติ เอวํ เอเต อฑฺฒเตยฺยมาสา กเมน อุณฺหสมโย, ปริฬาหสมโย นาม โหตีติ อโตฺถ เตเนว ปทภาชนิยํ ‘‘อุณฺหสมโย นาม ทิยโฑฺฒ มาโส เสโส คิมฺหาน’’นฺติ, ‘‘ปริฬาหสมโย นาม วสฺสานสฺส ปฐโม มาโส’’ติ วุตฺตํฯ ยทา วินา นหาเนน น ผาสุ โหติ, อยํ คิลานสมโยฯ ปทภาชนิยํ (ปาจิ. ๓๖๔) ปน คิลาเน นิจฺฉิเต คิลานกาโล นิจฺฉิโตว โหตีติ ‘‘ยสฺส วินา นหาเนน น ผาสุ โหติ, ‘คิลานสมโย’ติ นหายิตพฺพ’’นฺติ วุตฺตํฯ ปริเวณสมฺมชฺชนมตฺตมฺปีติ อนฺตมโส ปริเวณสมฺมชฺชนมตฺตมฺปิฯ
‘‘Diyaḍḍhomāso seso gimhāna’’nti ‘‘vassānassa paṭhamo māso’’iccete aḍḍhateyyamāsā uṇhasamayo, pariḷāhasamayoti gimhānaṃ seso diyaḍḍho māso uṇhasamayo, vassānassa paṭhamo māso pariḷāhasamayoti evaṃ ete aḍḍhateyyamāsā kamena uṇhasamayo, pariḷāhasamayo nāma hotīti attho teneva padabhājaniyaṃ ‘‘uṇhasamayo nāma diyaḍḍho māso seso gimhāna’’nti, ‘‘pariḷāhasamayo nāma vassānassa paṭhamo māso’’ti vuttaṃ. Yadā vinā nahānena na phāsu hoti, ayaṃ gilānasamayo. Padabhājaniyaṃ (pāci. 364) pana gilāne nicchite gilānakālo nicchitova hotīti ‘‘yassa vinā nahānena na phāsu hoti, ‘gilānasamayo’ti nahāyitabba’’nti vuttaṃ. Pariveṇasammajjanamattampīti antamaso pariveṇasammajjanamattampi.
วาลุกํ อุกฺกิริตฺวาติ สุกฺขาย นทิยา วาลิกํ อุตฺติริตฺวาฯ อาวาเฎสุปีติ ปิ-สเทฺทน นทิยํ วตฺตพฺพเมว นตฺถีติ ทเสฺสติฯ อาปทาสูติ ภมราทีหิ อนุพเนฺธสุฯ
Vālukaṃ ukkiritvāti sukkhāya nadiyā vālikaṃ uttiritvā. Āvāṭesupīti pi-saddena nadiyaṃ vattabbameva natthīti dasseti. Āpadāsūti bhamarādīhi anubandhesu.
นหานสิกฺขาปทวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Nahānasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
