Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ (ဋီကာ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
၂. အဘိသမယသံယုတ္တံ
2. Abhisamayasaṃyuttaṃ
၁. နခသိခာသုတ္တဝဏ္ဏနာ
1. Nakhasikhāsuttavaṇṇanā
၇၄. သုခုမာတိ တရုဏာ ပရိတ္တာ ကေသဂ္ဂမတ္တဘာဝတော။ ယထာ ကေသာ ဒီဃသော ဒ္ဝင္ဂုလမတ္တာယ သဗ္ဗသ္မိံ ကာလေ ဧတပ္ပမာဏာဝ, န တစ္ဆိန္ဒနံ, ဧဝံ နခဂ္ဂာပိ ကေသဂ္ဂမတ္တာဝ, န တေသံ ဆိန္ဒနံ အဝဍ္ဎနတော။ ပရတောတိ ‘‘သဟသ္သိမံ သတသဟသ္သိမ’’န္တိ ဝုတ္တဋ္ဌာနေ။ အဘိသမေတ္ဝာတိ ပဋိဝိဇ္ဈိတ္ဝာ, တသ္မာ အဘိသမေတာဝိနော ပဋိဝိဒ္ဓသစ္စသ္သာတိ အတ္ထော။ ကာမံ ပုရိမပဒံ ဒုက္ခက္ခန္ဓသ္သ အတီတဘာဝံ ဥပာဒာယပိ ဝတ္တုံ ယုတ္တံ။ ပုရေတရံယေဝ ပန ဝုတ္တဘာဝံ ဥပာဒာယ ဝုတ္တန္တိ ဒသ္သေတုံ ‘‘ပုရိမံ ဒုက္ခက္ခန္ဓ’’န္တိအာဒိ ဝုတ္တံ။ ပုရိမံ နာမ ပစ္ဆိမံ အပေက္ခိတ္ဝာ။ ပုရိမပစ္ဆိမတာ ဟိ တံ တံ ဥပာဒာယ ဝုစ္စတီတိ ဣဓာဓိပ္ပေတံ ပုရိမံ နီဟရိတ္ဝာ ဒသ္သေတုံ ‘‘ကတမံ ပနာ’’တိအာဒိ ဝုတ္တံ။ ‘‘အတီတမ္ပိ ပရိက္ခီဏ’’န္တိ ဣဓာဓိပ္ပေတံ ပရိက္ခီဏမေဝ ဝိဘာဝေတုံ ‘‘ကတမံ ပန ပရိက္ခီဏ’’န္တိအာဒိ ဝုတ္တံ။ သောတာပန္နသ္သ ဒုက္ခက္ခယော ဣဓ စောဒိတောတိ တံ ဒသ္သေတုံ ‘‘ပဌမမဂ္ဂသ္သ အဘာဝိတတ္တာ ဥပ္ပဇ္ဇေယ္ယာ’’တိ ဝတ္ဝာ ဣဒာနိ တံ သရူပတော ဒသ္သေတုံ ပုန ‘‘ကတမ’’န္တိအာဒိ ဝုတ္တံ။ သတ္တသု အတ္တဘာဝေသု ယံ အပာယေ ဥပ္ပဇ္ဇေယ္ယ အဋ္ဌမံ ပဋိသန္ဓိံ အာဒိံ ကတ္ဝာ ယတ္ထ ကတ္ထစိ အပာယေသု စာတိ ယံ ဒုက္ခံ ဥပ္ပဇ္ဇေယ္ယ, တံ သဗ္ဗံ ပရိက္ခီဏန္တိ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ အသ္သာတိ သောတာပန္နသ္သ, ယံ ပရိမာဏံ, တတော ဥဒ္ဓဉ္စ ဥပပာတံ အတ္ထီတိ အဓိပ္ပာယော။ မဟာ အတ္ထော ဂုဏော မဟတ္ထော, သော ဧတသ္သ အတ္ထီတိ မဟတ္ထိယော က-ကာရသ္သ ယ-ကာရံ ကတ္ဝာ။ တေနာဟ ‘‘မဟတော အတ္ထသ္သ နိပ္ဖာဒကော’’တိ။
74.Sukhumāti taruṇā parittā kesaggamattabhāvato. Yathā kesā dīghaso dvaṅgulamattāya sabbasmiṃ kāle etappamāṇāva, na tacchindanaṃ, evaṃ nakhaggāpi kesaggamattāva, na tesaṃ chindanaṃ avaḍḍhanato. Paratoti ‘‘sahassimaṃ satasahassima’’nti vuttaṭṭhāne. Abhisametvāti paṭivijjhitvā, tasmā abhisametāvino paṭividdhasaccassāti attho. Kāmaṃ purimapadaṃ dukkhakkhandhassa atītabhāvaṃ upādāyapi vattuṃ yuttaṃ. Puretaraṃyeva pana vuttabhāvaṃ upādāya vuttanti dassetuṃ ‘‘purimaṃ dukkhakkhandha’’ntiādi vuttaṃ. Purimaṃ nāma pacchimaṃ apekkhitvā. Purimapacchimatā hi taṃ taṃ upādāya vuccatīti idhādhippetaṃ purimaṃ nīharitvā dassetuṃ ‘‘katamaṃ panā’’tiādi vuttaṃ. ‘‘Atītampi parikkhīṇa’’nti idhādhippetaṃ parikkhīṇameva vibhāvetuṃ ‘‘katamaṃ pana parikkhīṇa’’ntiādi vuttaṃ. Sotāpannassa dukkhakkhayo idha coditoti taṃ dassetuṃ ‘‘paṭhamamaggassa abhāvitattā uppajjeyyā’’ti vatvā idāni taṃ sarūpato dassetuṃ puna ‘‘katama’’ntiādi vuttaṃ. Sattasu attabhāvesu yaṃ apāye uppajjeyya aṭṭhamaṃ paṭisandhiṃ ādiṃ katvā yattha katthaci apāyesu cāti yaṃ dukkhaṃ uppajjeyya, taṃ sabbaṃ parikkhīṇanti daṭṭhabbaṃ. Assāti sotāpannassa, yaṃ parimāṇaṃ, tato uddhañca upapātaṃ atthīti adhippāyo. Mahā attho guṇo mahattho, so etassa atthīti mahatthiyo ka-kārassa ya-kāraṃ katvā. Tenāha ‘‘mahato atthassa nipphādako’’ti.
နခသိခာသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Nakhasikhāsuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ • Saṃyuttanikāya / ၁. နခသိခာသုတ္တံ • 1. Nakhasikhāsuttaṃ
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / သံယုတ္တနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ၁. နခသိခာသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 1. Nakhasikhāsuttavaṇṇanā