Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
೨. ಅಭಿಸಮಯಸಂಯುತ್ತಂ
2. Abhisamayasaṃyuttaṃ
೧. ನಖಸಿಖಾಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
1. Nakhasikhāsuttavaṇṇanā
೭೪. ಸುಖುಮಾತಿ ತರುಣಾ ಪರಿತ್ತಾ ಕೇಸಗ್ಗಮತ್ತಭಾವತೋ। ಯಥಾ ಕೇಸಾ ದೀಘಸೋ ದ್ವಙ್ಗುಲಮತ್ತಾಯ ಸಬ್ಬಸ್ಮಿಂ ಕಾಲೇ ಏತಪ್ಪಮಾಣಾವ, ನ ತಚ್ಛಿನ್ದನಂ, ಏವಂ ನಖಗ್ಗಾಪಿ ಕೇಸಗ್ಗಮತ್ತಾವ, ನ ತೇಸಂ ಛಿನ್ದನಂ ಅವಡ್ಢನತೋ। ಪರತೋತಿ ‘‘ಸಹಸ್ಸಿಮಂ ಸತಸಹಸ್ಸಿಮ’’ನ್ತಿ ವುತ್ತಟ್ಠಾನೇ। ಅಭಿಸಮೇತ್ವಾತಿ ಪಟಿವಿಜ್ಝಿತ್ವಾ, ತಸ್ಮಾ ಅಭಿಸಮೇತಾವಿನೋ ಪಟಿವಿದ್ಧಸಚ್ಚಸ್ಸಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಕಾಮಂ ಪುರಿಮಪದಂ ದುಕ್ಖಕ್ಖನ್ಧಸ್ಸ ಅತೀತಭಾವಂ ಉಪಾದಾಯಪಿ ವತ್ತುಂ ಯುತ್ತಂ। ಪುರೇತರಂಯೇವ ಪನ ವುತ್ತಭಾವಂ ಉಪಾದಾಯ ವುತ್ತನ್ತಿ ದಸ್ಸೇತುಂ ‘‘ಪುರಿಮಂ ದುಕ್ಖಕ್ಖನ್ಧ’’ನ್ತಿಆದಿ ವುತ್ತಂ। ಪುರಿಮಂ ನಾಮ ಪಚ್ಛಿಮಂ ಅಪೇಕ್ಖಿತ್ವಾ। ಪುರಿಮಪಚ್ಛಿಮತಾ ಹಿ ತಂ ತಂ ಉಪಾದಾಯ ವುಚ್ಚತೀತಿ ಇಧಾಧಿಪ್ಪೇತಂ ಪುರಿಮಂ ನೀಹರಿತ್ವಾ ದಸ್ಸೇತುಂ ‘‘ಕತಮಂ ಪನಾ’’ತಿಆದಿ ವುತ್ತಂ। ‘‘ಅತೀತಮ್ಪಿ ಪರಿಕ್ಖೀಣ’’ನ್ತಿ ಇಧಾಧಿಪ್ಪೇತಂ ಪರಿಕ್ಖೀಣಮೇವ ವಿಭಾವೇತುಂ ‘‘ಕತಮಂ ಪನ ಪರಿಕ್ಖೀಣ’’ನ್ತಿಆದಿ ವುತ್ತಂ। ಸೋತಾಪನ್ನಸ್ಸ ದುಕ್ಖಕ್ಖಯೋ ಇಧ ಚೋದಿತೋತಿ ತಂ ದಸ್ಸೇತುಂ ‘‘ಪಠಮಮಗ್ಗಸ್ಸ ಅಭಾವಿತತ್ತಾ ಉಪ್ಪಜ್ಜೇಯ್ಯಾ’’ತಿ ವತ್ವಾ ಇದಾನಿ ತಂ ಸರೂಪತೋ ದಸ್ಸೇತುಂ ಪುನ ‘‘ಕತಮ’’ನ್ತಿಆದಿ ವುತ್ತಂ। ಸತ್ತಸು ಅತ್ತಭಾವೇಸು ಯಂ ಅಪಾಯೇ ಉಪ್ಪಜ್ಜೇಯ್ಯ ಅಟ್ಠಮಂ ಪಟಿಸನ್ಧಿಂ ಆದಿಂ ಕತ್ವಾ ಯತ್ಥ ಕತ್ಥಚಿ ಅಪಾಯೇಸು ಚಾತಿ ಯಂ ದುಕ್ಖಂ ಉಪ್ಪಜ್ಜೇಯ್ಯ, ತಂ ಸಬ್ಬಂ ಪರಿಕ್ಖೀಣನ್ತಿ ದಟ್ಠಬ್ಬಂ। ಅಸ್ಸಾತಿ ಸೋತಾಪನ್ನಸ್ಸ, ಯಂ ಪರಿಮಾಣಂ, ತತೋ ಉದ್ಧಞ್ಚ ಉಪಪಾತಂ ಅತ್ಥೀತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ। ಮಹಾ ಅತ್ಥೋ ಗುಣೋ ಮಹತ್ಥೋ, ಸೋ ಏತಸ್ಸ ಅತ್ಥೀತಿ ಮಹತ್ಥಿಯೋ ಕ-ಕಾರಸ್ಸ ಯ-ಕಾರಂ ಕತ್ವಾ। ತೇನಾಹ ‘‘ಮಹತೋ ಅತ್ಥಸ್ಸ ನಿಪ್ಫಾದಕೋ’’ತಿ।
74.Sukhumāti taruṇā parittā kesaggamattabhāvato. Yathā kesā dīghaso dvaṅgulamattāya sabbasmiṃ kāle etappamāṇāva, na tacchindanaṃ, evaṃ nakhaggāpi kesaggamattāva, na tesaṃ chindanaṃ avaḍḍhanato. Paratoti ‘‘sahassimaṃ satasahassima’’nti vuttaṭṭhāne. Abhisametvāti paṭivijjhitvā, tasmā abhisametāvino paṭividdhasaccassāti attho. Kāmaṃ purimapadaṃ dukkhakkhandhassa atītabhāvaṃ upādāyapi vattuṃ yuttaṃ. Puretaraṃyeva pana vuttabhāvaṃ upādāya vuttanti dassetuṃ ‘‘purimaṃ dukkhakkhandha’’ntiādi vuttaṃ. Purimaṃ nāma pacchimaṃ apekkhitvā. Purimapacchimatā hi taṃ taṃ upādāya vuccatīti idhādhippetaṃ purimaṃ nīharitvā dassetuṃ ‘‘katamaṃ panā’’tiādi vuttaṃ. ‘‘Atītampi parikkhīṇa’’nti idhādhippetaṃ parikkhīṇameva vibhāvetuṃ ‘‘katamaṃ pana parikkhīṇa’’ntiādi vuttaṃ. Sotāpannassa dukkhakkhayo idha coditoti taṃ dassetuṃ ‘‘paṭhamamaggassa abhāvitattā uppajjeyyā’’ti vatvā idāni taṃ sarūpato dassetuṃ puna ‘‘katama’’ntiādi vuttaṃ. Sattasu attabhāvesu yaṃ apāye uppajjeyya aṭṭhamaṃ paṭisandhiṃ ādiṃ katvā yattha katthaci apāyesu cāti yaṃ dukkhaṃ uppajjeyya, taṃ sabbaṃ parikkhīṇanti daṭṭhabbaṃ. Assāti sotāpannassa, yaṃ parimāṇaṃ, tato uddhañca upapātaṃ atthīti adhippāyo. Mahā attho guṇo mahattho, so etassa atthīti mahatthiyo ka-kārassa ya-kāraṃ katvā. Tenāha ‘‘mahato atthassa nipphādako’’ti.
ನಖಸಿಖಾಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Nakhasikhāsuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya / ೧. ನಖಸಿಖಾಸುತ್ತಂ • 1. Nakhasikhāsuttaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ೧. ನಖಸಿಖಾಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 1. Nakhasikhāsuttavaṇṇanā