Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ • Aṅguttaranikāya |
៨. នកុលមាតាសុត្តំ
8. Nakulamātāsuttaṃ
៤៨. ឯកំ សមយំ ភគវា ភគ្គេសុ វិហរតិ សុំសុមារគិរេ 1 ភេសកឡាវនេ មិគទាយេ។ អថ ខោ នកុលមាតា គហបតានី យេន ភគវា តេនុបសង្កមិ; ឧបសង្កមិត្វា…បេ.…។ ឯកមន្តំ និសិន្នំ ខោ នកុលមាតរំ គហបតានិំ ភគវា ឯតទវោច –
48. Ekaṃ samayaṃ bhagavā bhaggesu viharati suṃsumāragire 2 bhesakaḷāvane migadāye. Atha kho nakulamātā gahapatānī yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā…pe…. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho nakulamātaraṃ gahapatāniṃ bhagavā etadavoca –
‘‘អដ្ឋហិ ខោ, នកុលមាតេ, ធម្មេហិ សមន្នាគតោ មាតុគាមោ កាយស្ស ភេទា បរំ មរណា មនាបកាយិកានំ ទេវានំ សហព្យតំ ឧបបជ្ជតិ។ កតមេហិ អដ្ឋហិ? ឥធ, នកុលមាតេ, មាតុគាមោ យស្ស មាតាបិតរោ ភត្តុនោ ទេន្តិ អត្ថកាមា ហិតេសិនោ អនុកម្បកា អនុកម្បំ ឧបាទាយ តស្ស ហោតិ បុព្ពុដ្ឋាយិនី បច្ឆានិបាតិនី កិង្ការបដិស្សាវិនី មនាបចារិនី បិយវាទិនី។
‘‘Aṭṭhahi kho, nakulamāte, dhammehi samannāgato mātugāmo kāyassa bhedā paraṃ maraṇā manāpakāyikānaṃ devānaṃ sahabyataṃ upapajjati. Katamehi aṭṭhahi? Idha, nakulamāte, mātugāmo yassa mātāpitaro bhattuno denti atthakāmā hitesino anukampakā anukampaṃ upādāya tassa hoti pubbuṭṭhāyinī pacchānipātinī kiṅkārapaṭissāvinī manāpacārinī piyavādinī.
‘‘យេ តេ ភត្តុ គរុនោ ហោន្តិ – មាតាតិ វា បិតាតិ វា សមណព្រាហ្មណាតិ វា – តេ សក្ករោតិ គរុំ ករោតិ មានេតិ បូជេតិ, អព្ភាគតេ ច អាសនោទកេន បដិបូជេតិ។
‘‘Ye te bhattu garuno honti – mātāti vā pitāti vā samaṇabrāhmaṇāti vā – te sakkaroti garuṃ karoti māneti pūjeti, abbhāgate ca āsanodakena paṭipūjeti.
‘‘យេ តេ ភត្តុ អព្ភន្តរា កម្មន្តា – ឧណ្ណាតិ វា កប្បាសាតិ វា – តត្ថ ទក្ខា ហោតិ អនលសា តត្រុបាយាយ វីមំសាយ សមន្នាគតា អលំ កាតុំ អលំ សំវិធាតុំ។
‘‘Ye te bhattu abbhantarā kammantā – uṇṇāti vā kappāsāti vā – tattha dakkhā hoti analasā tatrupāyāya vīmaṃsāya samannāgatā alaṃ kātuṃ alaṃ saṃvidhātuṃ.
‘‘យោ សោ ភត្តុ អព្ភន្តរោ អន្តោជនោ – ទាសាតិ វា បេស្សាតិ វា កម្មករាតិ វា – តេសំ កតញ្ច កតតោ ជានាតិ អកតញ្ច អកតតោ ជានាតិ, គិលានកានញ្ច ពលាពលំ ជានាតិ ខាទនីយំ ភោជនីយញ្ចស្ស បច្ចំសេន សំវិភជតិ។
‘‘Yo so bhattu abbhantaro antojano – dāsāti vā pessāti vā kammakarāti vā – tesaṃ katañca katato jānāti akatañca akatato jānāti, gilānakānañca balābalaṃ jānāti khādanīyaṃ bhojanīyañcassa paccaṃsena saṃvibhajati.
‘‘យំ ភត្តា អាហរតិ ធនំ វា ធញ្ញំ វា រជតំ វា ជាតរូបំ វា តំ អារក្ខេន គុត្តិយា សម្បាទេតិ, តត្ថ ច ហោតិ អធុត្តី អថេនី អសោណ្ឌី អវិនាសិកា។
‘‘Yaṃ bhattā āharati dhanaṃ vā dhaññaṃ vā rajataṃ vā jātarūpaṃ vā taṃ ārakkhena guttiyā sampādeti, tattha ca hoti adhuttī athenī asoṇḍī avināsikā.
‘‘ឧបាសិកា ខោ បន ហោតិ ពុទ្ធំ សរណំ គតា ធម្មំ សរណំ គតា សង្ឃំ សរណំ គតា។
‘‘Upāsikā kho pana hoti buddhaṃ saraṇaṃ gatā dhammaṃ saraṇaṃ gatā saṅghaṃ saraṇaṃ gatā.
‘‘សីលវតី ខោ បន ហោតិ – បាណាតិបាតា បដិវិរតា…បេ.… សុរាមេរយមជ្ជបមាទដ្ឋានា បដិវិរតា…បេ.…។
‘‘Sīlavatī kho pana hoti – pāṇātipātā paṭiviratā…pe… surāmerayamajjapamādaṭṭhānā paṭiviratā…pe….
‘‘ចាគវតី ខោ បន ហោតិ វិគតមលមច្ឆេរេន ចេតសា អគារំ អជ្ឈាវសតិ មុត្តចាគា បយតបាណិនី វោស្សគ្គរតា យាចយោគា ទានសំវិភាគរតា។
‘‘Cāgavatī kho pana hoti vigatamalamaccherena cetasā agāraṃ ajjhāvasati muttacāgā payatapāṇinī vossaggaratā yācayogā dānasaṃvibhāgaratā.
‘‘ឥមេហិ ខោ, នកុលមាតេ, អដ្ឋហិ ធម្មេហិ សមន្នាគតោ មាតុគាមោ កាយស្ស ភេទា បរំ មរណា មនាបកាយិកានំ ទេវានំ សហព្យតំ ឧបបជ្ជតី’’តិ។
‘‘Imehi kho, nakulamāte, aṭṭhahi dhammehi samannāgato mātugāmo kāyassa bhedā paraṃ maraṇā manāpakāyikānaṃ devānaṃ sahabyataṃ upapajjatī’’ti.
‘‘យោ នំ ភរតិ សព្ពទា, និច្ចំ អាតាបិ ឧស្សុកោ;
‘‘Yo naṃ bharati sabbadā, niccaṃ ātāpi ussuko;
តំ សព្ពកាមទំ បោសំ, ភត្តារំ នាតិមញ្ញតិ។
Taṃ sabbakāmadaṃ posaṃ, bhattāraṃ nātimaññati.
‘‘ន ចាបិ សោត្ថិ ភត្តារំ, ឥស្សាវាទេន រោសយេ;
‘‘Na cāpi sotthi bhattāraṃ, issāvādena rosaye;
ភត្តុ ច គរុនោ សព្ពេ, បដិបូជេតិ បណ្ឌិតា។
Bhattu ca garuno sabbe, paṭipūjeti paṇḍitā.
‘‘ឧដ្ឋាហិកា អនលសា, សង្គហិតបរិជ្ជនា;
‘‘Uṭṭhāhikā analasā, saṅgahitaparijjanā;
ភត្តុ មនាបំ ចរតិ, សម្ភតំ អនុរក្ខតិ។
Bhattu manāpaṃ carati, sambhataṃ anurakkhati.
‘‘យា ឯវំ វត្តតិ នារី, ភត្តុ ឆន្ទវសានុគា;
‘‘Yā evaṃ vattati nārī, bhattu chandavasānugā;
Footnotes:
Related texts:
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / អង្គុត្តរនិកាយ (ដីកា) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ១-៨. សំខិត្តូបោសថសុត្តាទិវណ្ណនា • 1-8. Saṃkhittūposathasuttādivaṇṇanā