| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya |
។ នមោ តស្ស ភគវតោ អរហតោ សម្មាសម្ពុទ្ធស្ស។
Namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa
សំយុត្តនិកាយោ
Saṃyuttanikāyo
ខន្ធវគ្គោ
Khandhavaggo
១. ខន្ធសំយុត្តំ
1. Khandhasaṃyuttaṃ
១. នកុលបិតុវគ្គោ
1. Nakulapituvaggo
១. នកុលបិតុសុត្តំ
1. Nakulapitusuttaṃ
១. ឯវំ មេ សុតំ – ឯកំ សមយំ ភគវា ភគ្គេសុ វិហរតិ សុសុមារគិរេ 1 ភេសកឡាវនេ មិគទាយេ។ អថ ខោ នកុលបិតា គហបតិ យេន ភគវា តេនុបសង្កមិ; ឧបសង្កមិត្វា ភគវន្តំ អភិវាទេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិ។ ឯកមន្តំ និសិន្នោ ខោ នកុលបិតា គហបតិ ភគវន្តំ ឯតទវោច –
1. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā bhaggesu viharati susumāragire 2 bhesakaḷāvane migadāye. Atha kho nakulapitā gahapati yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho nakulapitā gahapati bhagavantaṃ etadavoca –
‘‘អហមស្មិ , ភន្តេ, ជិណ្ណោ វុឌ្ឍោ មហល្លកោ អទ្ធគតោ វយោអនុប្បត្តោ អាតុរកាយោ អភិក្ខណាតង្កោ។ អនិច្ចទស្សាវី ខោ បនាហំ, ភន្តេ, ភគវតោ មនោភាវនីយានញ្ច ភិក្ខូនំ។ ឱវទតុ មំ, ភន្តេ, ភគវា; អនុសាសតុ មំ, ភន្តេ, ភគវា; យំ មមស្ស ទីឃរត្តំ ហិតាយ សុខាយា’’តិ។
‘‘Ahamasmi , bhante, jiṇṇo vuḍḍho mahallako addhagato vayoanuppatto āturakāyo abhikkhaṇātaṅko. Aniccadassāvī kho panāhaṃ, bhante, bhagavato manobhāvanīyānañca bhikkhūnaṃ. Ovadatu maṃ, bhante, bhagavā; anusāsatu maṃ, bhante, bhagavā; yaṃ mamassa dīgharattaṃ hitāya sukhāyā’’ti.
‘‘ឯវមេតំ, គហបតិ, ឯវមេតំ, គហបតិ! អាតុរោ ហាយំ, គហបតិ, កាយោ អណ្ឌភូតោ បរិយោនទ្ធោ។ យោ ហិ, គហបតិ, ឥមំ កាយំ បរិហរន្តោ មុហុត្តម្បិ អារោគ្យំ បដិជានេយ្យ, កិមញ្ញត្រ ពាល្យា? តស្មាតិហ តេ, គហបតិ, ឯវំ សិក្ខិតព្ពំ – ‘អាតុរកាយស្ស មេ សតោ ចិត្តំ អនាតុរំ ភវិស្សតី’តិ។ ឯវញ្ហិ តេ, គហបតិ, សិក្ខិតព្ព’’ន្តិ។
‘‘Evametaṃ, gahapati, evametaṃ, gahapati! Āturo hāyaṃ, gahapati, kāyo aṇḍabhūto pariyonaddho. Yo hi, gahapati, imaṃ kāyaṃ pariharanto muhuttampi ārogyaṃ paṭijāneyya, kimaññatra bālyā? Tasmātiha te, gahapati, evaṃ sikkhitabbaṃ – ‘āturakāyassa me sato cittaṃ anāturaṃ bhavissatī’ti. Evañhi te, gahapati, sikkhitabba’’nti.
អថ ខោ នកុលបិតា គហបតិ ភគវតោ ភាសិតំ អភិនន្ទិត្វា អនុមោទិត្វា ឧដ្ឋាយាសនា ភគវន្តំ អភិវាទេត្វា បទក្ខិណំ កត្វា យេនាយស្មា សារិបុត្តោ តេនុបសង្កមិ; ឧបសង្កមិត្វា អាយស្មន្តំ សារិបុត្តំ អភិវាទេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិ។ ឯកមន្តំ និសិន្នំ ខោ នកុលបិតរំ គហបតិំ អាយស្មា សារិបុត្តោ ឯតទវោច – ‘‘វិប្បសន្នានិ ខោ តេ, គហបតិ, ឥន្ទ្រិយានិ; បរិសុទ្ធោ មុខវណ្ណោ បរិយោទាតោ។ អលត្ថ នោ អជ្ជ ភគវតោ សម្មុខា ធម្មិំ កថំ សវនាយា’’តិ?
Atha kho nakulapitā gahapati bhagavato bhāsitaṃ abhinanditvā anumoditvā uṭṭhāyāsanā bhagavantaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā yenāyasmā sāriputto tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmantaṃ sāriputtaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho nakulapitaraṃ gahapatiṃ āyasmā sāriputto etadavoca – ‘‘vippasannāni kho te, gahapati, indriyāni; parisuddho mukhavaṇṇo pariyodāto. Alattha no ajja bhagavato sammukhā dhammiṃ kathaṃ savanāyā’’ti?
‘‘កថញ្ហិ នោ សិយា, ភន្តេ! ឥទានាហំ, ភន្តេ, ភគវតា ធម្មិយា កថាយ អមតេន អភិសិត្តោ’’តិ។ ‘‘យថា កថំ បន ត្វំ, គហបតិ, ភគវតា ធម្មិយា កថាយ អមតេន អភិសិត្តោ’’តិ? ‘‘ឥធាហំ, ភន្តេ, យេន ភគវា តេនុបសង្កមិំ; ឧបសង្កមិត្វា ភគវន្តំ អភិវាទេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិំ។ ឯកមន្តំ និសិន្នោ ខ្វាហំ, ភន្តេ, ភគវន្តំ ឯតទវោចំ – ‘អហមស្មិ, ភន្តេ, ជិណ្ណោ វុឌ្ឍោ មហល្លកោ អទ្ធគតោ វយោអនុប្បត្តោ អាតុរកាយោ អភិក្ខណាតង្កោ។ អនិច្ចទស្សាវី ខោ បនាហំ, ភន្តេ, ភគវតោ មនោភាវនីយានញ្ច ភិក្ខូនំ។ ឱវទតុ មំ, ភន្តេ, ភគវា; អនុសាសតុ មំ, ភន្តេ, ភគវា; យំ មមស្ស ទីឃរត្តំ ហិតាយ សុខាយា’’’តិ។
‘‘Kathañhi no siyā, bhante! Idānāhaṃ, bhante, bhagavatā dhammiyā kathāya amatena abhisitto’’ti. ‘‘Yathā kathaṃ pana tvaṃ, gahapati, bhagavatā dhammiyā kathāya amatena abhisitto’’ti? ‘‘Idhāhaṃ, bhante, yena bhagavā tenupasaṅkamiṃ; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃ. Ekamantaṃ nisinno khvāhaṃ, bhante, bhagavantaṃ etadavocaṃ – ‘ahamasmi, bhante, jiṇṇo vuḍḍho mahallako addhagato vayoanuppatto āturakāyo abhikkhaṇātaṅko. Aniccadassāvī kho panāhaṃ, bhante, bhagavato manobhāvanīyānañca bhikkhūnaṃ. Ovadatu maṃ, bhante, bhagavā; anusāsatu maṃ, bhante, bhagavā; yaṃ mamassa dīgharattaṃ hitāya sukhāyā’’’ti.
‘‘ឯវំ វុត្តេ , មំ, ភន្តេ, ភគវា ឯតទវោច – ‘ឯវមេតំ, គហបតិ, ឯវមេតំ, គហបតិ! អាតុរោ ហាយំ, គហបតិ, កាយោ អណ្ឌភូតោ បរិយោនទ្ធោ។ យោ ហិ, គហបតិ, ឥមំ កាយំ បរិហរន្តោ មុហុត្តម្បិ អារោគ្យំ បដិជានេយ្យ, កិមញ្ញត្រ ពាល្យា? តស្មាតិហ តេ គហបតិ, ឯវំ សិក្ខិតព្ពំ – អាតុរកាយស្ស មេ សតោ ចិត្តំ អនាតុរំ ភវិស្សតីតិ។ ឯវញ្ហិ តេ, គហបតិ, សិក្ខិតព្ព’ន្តិ។ ឯវំ ខ្វាហំ, ភន្តេ, ភគវតា ធម្មិយា កថាយ អមតេន អភិសិត្តោ’’តិ។
‘‘Evaṃ vutte , maṃ, bhante, bhagavā etadavoca – ‘evametaṃ, gahapati, evametaṃ, gahapati! Āturo hāyaṃ, gahapati, kāyo aṇḍabhūto pariyonaddho. Yo hi, gahapati, imaṃ kāyaṃ pariharanto muhuttampi ārogyaṃ paṭijāneyya, kimaññatra bālyā? Tasmātiha te gahapati, evaṃ sikkhitabbaṃ – āturakāyassa me sato cittaṃ anāturaṃ bhavissatīti. Evañhi te, gahapati, sikkhitabba’nti. Evaṃ khvāhaṃ, bhante, bhagavatā dhammiyā kathāya amatena abhisitto’’ti.
‘‘ន ហិ បន តំ, គហបតិ, បដិភាសិ ភគវន្តំ 3 ឧត្តរិំ បដិបុច្ឆិតុំ – ‘កិត្តាវតា នុ ខោ, ភន្តេ, អាតុរកាយោ ចេវ ហោតិ អាតុរចិត្តោ ច, កិត្តាវតា ច បន អាតុរកាយោ ហិ ខោ ហោតិ នោ ច អាតុរចិត្តោ’’’តិ ? ‘‘ទូរតោបិ ខោ មយំ, ភន្តេ, អាគច្ឆេយ្យាម អាយស្មតោ សារិបុត្តស្ស សន្តិកេ ឯតស្ស ភាសិតស្ស អត្ថមញ្ញាតុំ។ សាធុ វតាយស្មន្តំយេវ សារិបុត្តំ បដិភាតុ ឯតស្ស ភាសិតស្ស អត្ថោ’’តិ។
‘‘Na hi pana taṃ, gahapati, paṭibhāsi bhagavantaṃ 4 uttariṃ paṭipucchituṃ – ‘kittāvatā nu kho, bhante, āturakāyo ceva hoti āturacitto ca, kittāvatā ca pana āturakāyo hi kho hoti no ca āturacitto’’’ti ? ‘‘Dūratopi kho mayaṃ, bhante, āgaccheyyāma āyasmato sāriputtassa santike etassa bhāsitassa atthamaññātuṃ. Sādhu vatāyasmantaṃyeva sāriputtaṃ paṭibhātu etassa bhāsitassa attho’’ti.
‘‘តេន ហិ, គហបតិ, សុណាហិ, សាធុកំ មនសិ ករោហិ; ភាសិស្សាមី’’តិ។ ‘‘ឯវំ, ភន្តេ’’តិ ខោ នកុលបិតា គហបតិ អាយស្មតោ សារិបុត្តស្ស បច្ចស្សោសិ។ អាយស្មា សារិបុត្តោ ឯតទវោច –
‘‘Tena hi, gahapati, suṇāhi, sādhukaṃ manasi karohi; bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho nakulapitā gahapati āyasmato sāriputtassa paccassosi. Āyasmā sāriputto etadavoca –
‘‘កថញ្ច, គហបតិ, អាតុរកាយោ ចេវ ហោតិ, អាតុរចិត្តោ ច? ឥធ, គហបតិ, អស្សុតវា បុថុជ្ជនោ អរិយានំ អទស្សាវី អរិយធម្មស្ស អកោវិទោ អរិយធម្មេ អវិនីតោ សប្បុរិសានំ អទស្សាវី សប្បុរិសធម្មស្ស អកោវិទោ សប្បុរិសធម្មេ អវិនីតោ រូបំ អត្តតោ សមនុបស្សតិ, រូបវន្តំ វា អត្តានំ; អត្តនិ វា រូបំ, រូបស្មិំ វា អត្តានំ។ ‘អហំ រូបំ, មម រូប’ន្តិ បរិយុដ្ឋដ្ឋាយី ហោតិ។ តស្ស ‘អហំ រូបំ, មម រូប’ន្តិ បរិយុដ្ឋដ្ឋាយិនោ តំ រូបំ វិបរិណមតិ អញ្ញថា ហោតិ។ តស្ស រូបវិបរិណាមញ្ញថាភាវា ឧប្បជ្ជន្តិ សោកបរិទេវទុក្ខទោមនស្សុបាយាសា។
‘‘Kathañca, gahapati, āturakāyo ceva hoti, āturacitto ca? Idha, gahapati, assutavā puthujjano ariyānaṃ adassāvī ariyadhammassa akovido ariyadhamme avinīto sappurisānaṃ adassāvī sappurisadhammassa akovido sappurisadhamme avinīto rūpaṃ attato samanupassati, rūpavantaṃ vā attānaṃ; attani vā rūpaṃ, rūpasmiṃ vā attānaṃ. ‘Ahaṃ rūpaṃ, mama rūpa’nti pariyuṭṭhaṭṭhāyī hoti. Tassa ‘ahaṃ rūpaṃ, mama rūpa’nti pariyuṭṭhaṭṭhāyino taṃ rūpaṃ vipariṇamati aññathā hoti. Tassa rūpavipariṇāmaññathābhāvā uppajjanti sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā.
‘‘វេទនំ អត្តតោ សមនុបស្សតិ, វេទនាវន្តំ វា អត្តានំ; អត្តនិ វា វេទនំ, វេទនាយ វា អត្តានំ។ ‘អហំ វេទនា, មម វេទនា’តិ បរិយុដ្ឋដ្ឋាយី ហោតិ។ តស្ស ‘អហំ វេទនា, មម វេទនា’តិ បរិយុដ្ឋដ្ឋាយិនោ, សា វេទនា វិបរិណមតិ អញ្ញថា ហោតិ។ តស្ស វេទនាវិបរិណាមញ្ញថាភាវា ឧប្បជ្ជន្តិ សោកបរិទេវទុក្ខទោមនស្សុបាយាសា។
‘‘Vedanaṃ attato samanupassati, vedanāvantaṃ vā attānaṃ; attani vā vedanaṃ, vedanāya vā attānaṃ. ‘Ahaṃ vedanā, mama vedanā’ti pariyuṭṭhaṭṭhāyī hoti. Tassa ‘ahaṃ vedanā, mama vedanā’ti pariyuṭṭhaṭṭhāyino, sā vedanā vipariṇamati aññathā hoti. Tassa vedanāvipariṇāmaññathābhāvā uppajjanti sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā.
‘‘សញ្ញំ អត្តតោ សមនុបស្សតិ, សញ្ញាវន្តំ វា អត្តានំ; អត្តនិ វា សញ្ញំ, សញ្ញាយ វា អត្តានំ។ ‘អហំ សញ្ញា, មម សញ្ញា’តិ បរិយុដ្ឋដ្ឋាយី ហោតិ។ តស្ស ‘អហំ សញ្ញា, មម សញ្ញា’តិ បរិយុដ្ឋដ្ឋាយិនោ, សា សញ្ញា វិបរិណមតិ អញ្ញថា ហោតិ។ តស្ស សញ្ញាវិបរិណាមញ្ញថាភាវា ឧប្បជ្ជន្តិ សោកបរិទេវទុក្ខទោមនស្សុបាយាសា។
‘‘Saññaṃ attato samanupassati, saññāvantaṃ vā attānaṃ; attani vā saññaṃ, saññāya vā attānaṃ. ‘Ahaṃ saññā, mama saññā’ti pariyuṭṭhaṭṭhāyī hoti. Tassa ‘ahaṃ saññā, mama saññā’ti pariyuṭṭhaṭṭhāyino, sā saññā vipariṇamati aññathā hoti. Tassa saññāvipariṇāmaññathābhāvā uppajjanti sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā.
‘‘សង្ខារេ អត្តតោ សមនុបស្សតិ, សង្ខារវន្តំ វា អត្តានំ; អត្តនិ វា សង្ខារេ, សង្ខារេសុ វា អត្តានំ។ ‘អហំ សង្ខារា, មម សង្ខារា’តិ បរិយុដ្ឋដ្ឋាយី ហោតិ។ តស្ស ‘អហំ សង្ខារា, មម សង្ខារា’តិ បរិយុដ្ឋដ្ឋាយិនោ, តេ សង្ខារា វិបរិណមន្តិ អញ្ញថា ហោន្តិ។ តស្ស សង្ខារវិបរិណាមញ្ញថាភាវា ឧប្បជ្ជន្តិ សោកបរិទេវទុក្ខទោមនស្សុបាយាសា។
‘‘Saṅkhāre attato samanupassati, saṅkhāravantaṃ vā attānaṃ; attani vā saṅkhāre, saṅkhāresu vā attānaṃ. ‘Ahaṃ saṅkhārā, mama saṅkhārā’ti pariyuṭṭhaṭṭhāyī hoti. Tassa ‘ahaṃ saṅkhārā, mama saṅkhārā’ti pariyuṭṭhaṭṭhāyino, te saṅkhārā vipariṇamanti aññathā honti. Tassa saṅkhāravipariṇāmaññathābhāvā uppajjanti sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā.
‘‘វិញ្ញាណំ អត្តតោ សមនុបស្សតិ, វិញ្ញាណវន្តំ វា អត្តានំ; អត្តនិ វា វិញ្ញាណំ, វិញ្ញាណស្មិំ វា អត្តានំ។ ‘អហំ វិញ្ញាណំ, មម វិញ្ញាណ’ន្តិ បរិយុដ្ឋដ្ឋាយី ហោតិ។ តស្ស ‘អហំ វិញ្ញាណំ, មម វិញ្ញាណ’ន្តិ បរិយុដ្ឋដ្ឋាយិនោ, តំ វិញ្ញាណំ វិបរិណមតិ អញ្ញថា ហោតិ។ តស្ស វិញ្ញាណវិបរិណាមញ្ញថាភាវា ឧប្បជ្ជន្តិ សោកបរិទេវទុក្ខទោមនស្សុបាយាសា។ ឯវំ ខោ, គហបតិ, អាតុរកាយោ ចេវ ហោតិ អាតុរចិត្តោ ច។
‘‘Viññāṇaṃ attato samanupassati, viññāṇavantaṃ vā attānaṃ; attani vā viññāṇaṃ, viññāṇasmiṃ vā attānaṃ. ‘Ahaṃ viññāṇaṃ, mama viññāṇa’nti pariyuṭṭhaṭṭhāyī hoti. Tassa ‘ahaṃ viññāṇaṃ, mama viññāṇa’nti pariyuṭṭhaṭṭhāyino, taṃ viññāṇaṃ vipariṇamati aññathā hoti. Tassa viññāṇavipariṇāmaññathābhāvā uppajjanti sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā. Evaṃ kho, gahapati, āturakāyo ceva hoti āturacitto ca.
‘‘កថញ្ច, គហបតិ, អាតុរកាយោ ហិ ខោ ហោតិ នោ ច អាតុរចិត្តោ? ឥធ, គហបតិ, សុតវា អរិយសាវកោ អរិយានំ ទស្សាវី អរិយធម្មស្ស កោវិទោ អរិយធម្មេ សុវិនីតោ សប្បុរិសានំ ទស្សាវី សប្បុរិសធម្មស្ស កោវិទោ សប្បុរិសធម្មេ សុវិនីតោ ន រូបំ អត្តតោ សមនុបស្សតិ, ន រូបវន្តំ វា អត្តានំ; ន អត្តនិ វា រូបំ, ន រូបស្មិំ វា អត្តានំ។ ‘អហំ រូបំ, មម រូប’ន្តិ ន បរិយុដ្ឋដ្ឋាយី ហោតិ។ តស្ស ‘អហំ រូបំ, មម រូប’ន្តិ អបរិយុដ្ឋដ្ឋាយិនោ, តំ រូបំ វិបរិណមតិ អញ្ញថា ហោតិ។ តស្ស រូបវិបរិណាមញ្ញថាភាវា នុប្បជ្ជន្តិ សោកបរិទេវទុក្ខទោមនស្សុបាយាសា។
‘‘Kathañca, gahapati, āturakāyo hi kho hoti no ca āturacitto? Idha, gahapati, sutavā ariyasāvako ariyānaṃ dassāvī ariyadhammassa kovido ariyadhamme suvinīto sappurisānaṃ dassāvī sappurisadhammassa kovido sappurisadhamme suvinīto na rūpaṃ attato samanupassati, na rūpavantaṃ vā attānaṃ; na attani vā rūpaṃ, na rūpasmiṃ vā attānaṃ. ‘Ahaṃ rūpaṃ, mama rūpa’nti na pariyuṭṭhaṭṭhāyī hoti. Tassa ‘ahaṃ rūpaṃ, mama rūpa’nti apariyuṭṭhaṭṭhāyino, taṃ rūpaṃ vipariṇamati aññathā hoti. Tassa rūpavipariṇāmaññathābhāvā nuppajjanti sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā.
‘‘ន វេទនំ អត្តតោ សមនុបស្សតិ, ន វេទនាវន្តំ វា អត្តានំ; ន អត្តនិ វា វេទនំ, ន វេទនាយ វា អត្តានំ ។ ‘អហំ វេទនា, មម វេទនា’តិ ន បរិយុដ្ឋដ្ឋាយី ហោតិ។ តស្ស ‘អហំ វេទនា, មម វេទនា’តិ អបរិយុដ្ឋដ្ឋាយិនោ, សា វេទនា វិបរិណមតិ អញ្ញថា ហោតិ។ តស្ស វេទនាវិបរិណាមញ្ញថាភាវា នុប្បជ្ជន្តិ សោកបរិទេវទុក្ខទោមនស្សុបាយាសា។
‘‘Na vedanaṃ attato samanupassati, na vedanāvantaṃ vā attānaṃ; na attani vā vedanaṃ, na vedanāya vā attānaṃ . ‘Ahaṃ vedanā, mama vedanā’ti na pariyuṭṭhaṭṭhāyī hoti. Tassa ‘ahaṃ vedanā, mama vedanā’ti apariyuṭṭhaṭṭhāyino, sā vedanā vipariṇamati aññathā hoti. Tassa vedanāvipariṇāmaññathābhāvā nuppajjanti sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā.
‘‘ន សញ្ញំ អត្តតោ សមនុបស្សតិ, ន សញ្ញាវន្តំ វា អត្តានំ; ន អត្តនិ វា សញ្ញំ, ន សញ្ញាយ វា អត្តានំ។ ‘អហំ សញ្ញា, មម សញ្ញា’តិ ន បរិយុដ្ឋដ្ឋាយី ហោតិ។ តស្ស ‘អហំ សញ្ញា, មម សញ្ញា’តិ អបរិយុដ្ឋដ្ឋាយិនោ, សា សញ្ញា វិបរិណមតិ អញ្ញថា ហោតិ។ តស្ស សញ្ញាវិបរិណាមញ្ញថាភាវា នុប្បជ្ជន្តិ សោកបរិទេវទុក្ខទោមនស្សុបាយាសា។
‘‘Na saññaṃ attato samanupassati, na saññāvantaṃ vā attānaṃ; na attani vā saññaṃ, na saññāya vā attānaṃ. ‘Ahaṃ saññā, mama saññā’ti na pariyuṭṭhaṭṭhāyī hoti. Tassa ‘ahaṃ saññā, mama saññā’ti apariyuṭṭhaṭṭhāyino, sā saññā vipariṇamati aññathā hoti. Tassa saññāvipariṇāmaññathābhāvā nuppajjanti sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā.
``ន សង្ខារេ អត្តតោ សមនុបស្សតិ, ន សង្ខារវន្តំ វា អត្តានំ; ន អត្តនិ វា សង្ខារេ, ន សង្ខារេសុ វា អត្តានំ។ ‘អហំ សង្ខារា, មម សង្ខារា’តិ ន បរិយុដ្ឋដ្ឋាយី ហោតិ។ តស្ស ‘អហំ សង្ខារា, មម សង្ខារា’តិ អបរិយុដ្ឋដ្ឋាយិនោ, តេ សង្ខារា វិបរិណមន្តិ អញ្ញថា ហោន្តិ។ តស្ស សង្ខារវិបរិណាមញ្ញថាភាវា នុប្បជ្ជន្តិ សោកបរិទេវទុក្ខទោមនស្សុបាយាសា។
``Na saṅkhāre attato samanupassati, na saṅkhāravantaṃ vā attānaṃ; na attani vā saṅkhāre, na saṅkhāresu vā attānaṃ. ‘Ahaṃ saṅkhārā, mama saṅkhārā’ti na pariyuṭṭhaṭṭhāyī hoti. Tassa ‘ahaṃ saṅkhārā, mama saṅkhārā’ti apariyuṭṭhaṭṭhāyino, te saṅkhārā vipariṇamanti aññathā honti. Tassa saṅkhāravipariṇāmaññathābhāvā nuppajjanti sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā.
‘‘ន វិញ្ញាណំ អត្តតោ សមនុបស្សតិ, ន វិញ្ញាណវន្តំ វា អត្តានំ; ន អត្តនិ វា វិញ្ញាណំ, ន វិញ្ញាណស្មិំ វា អត្តានំ។ ‘អហំ វិញ្ញាណំ, មម វិញ្ញាណ’ន្តិ ន បរិយុដ្ឋដ្ឋាយី ហោតិ។ តស្ស ‘អហំ វិញ្ញាណំ, មម វិញ្ញាណ’ន្តិ អបរិយុដ្ឋដ្ឋាយិនោ, តំ វិញ្ញាណំ វិបរិណមតិ អញ្ញថា ហោតិ ។ តស្ស វិញ្ញាណវិបរិណាមញ្ញថាភាវា នុប្បជ្ជន្តិ សោកបរិទេវទុក្ខទោមនស្សុបាយាសា។ ឯវំ ខោ, គហបតិ, អាតុរកាយោ ហោតិ នោ ច អាតុរចិត្តោ’’តិ។
‘‘Na viññāṇaṃ attato samanupassati, na viññāṇavantaṃ vā attānaṃ; na attani vā viññāṇaṃ, na viññāṇasmiṃ vā attānaṃ. ‘Ahaṃ viññāṇaṃ, mama viññāṇa’nti na pariyuṭṭhaṭṭhāyī hoti. Tassa ‘ahaṃ viññāṇaṃ, mama viññāṇa’nti apariyuṭṭhaṭṭhāyino, taṃ viññāṇaṃ vipariṇamati aññathā hoti . Tassa viññāṇavipariṇāmaññathābhāvā nuppajjanti sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā. Evaṃ kho, gahapati, āturakāyo hoti no ca āturacitto’’ti.
ឥទមវោច អាយស្មា សារិបុត្តោ។ អត្តមនោ នកុលបិតា គហបតិ អាយស្មតោ សារិបុត្តស្ស ភាសិតំ អភិនន្ទីតិ។ បឋមំ។
Idamavoca āyasmā sāriputto. Attamano nakulapitā gahapati āyasmato sāriputtassa bhāsitaṃ abhinandīti. Paṭhamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ១. នកុលបិតុសុត្តវណ្ណនា • 1. Nakulapitusuttavaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ១. នកុលបិតុសុត្តវណ្ណនា • 1. Nakulapitusuttavaṇṇanā
