| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
៧. នឡកលាបីសុត្តវណ្ណនា
7. Naḷakalāpīsuttavaṇṇanā
៦៧. សត្តមេ កស្មា បុច្ឆតីតិ មហាកោដ្ឋិកត្ថេរោ សយំ តត្ថ និក្កង្ខោ សមានោ កស្មា បុច្ឆតីតិ អធិប្បាយោ។ អជ្ឈាសយជាននត្ថន្តិ ឥទម្បិ តស្ស មហាសាវកស្ស បរចិត្តជាននេន អប្បាដិហីរំ សិយា, តេន តំ អបរិតុស្សន្តោ ‘‘អបិចា’’តិអាទិមាហ។ តត្ថ ទ្វេ អគ្គសាវកាតិ សីលាទិគុណេហិ ឧត្តមសាវកាតិ អត្ថោ, ន ហិ មហាកោដ្ឋិកត្ថេរោ អគ្គសាវកលក្ខណប្បត្តោ, អថ ខោ មហាសាវកលក្ខណប្បត្តោ។ ឥទានេវ ខោ មយន្តិអាទិ ហេដ្ឋា បច្ចយុប្បន្នំ អនាលោឡេន្តេន ទស្សេត្វា ទេសនា អាហដា, ន អញ្ញមញ្ញបច្ចយតាវសេន, ឥធ បន យេនាធិប្បាយេន តំ អាលោឡេត្វា និវត្តេត្វា កថិតំ មហាថេរេន, តមេវស្ស អធិប្បាយំ តេនេវ បកាសេតុកាមោ មហាកោដ្ឋិកត្ថេរោ អាហ ‘‘ឥទានេវ ខោ មយ’’ន្តិអាទិ។ តេនាហ ‘‘ឥទំ ថេរោ’’តិអាទិ។
67. Sattame kasmā pucchatīti mahākoṭṭhikatthero sayaṃ tattha nikkaṅkho samāno kasmā pucchatīti adhippāyo. Ajjhāsayajānanatthanti idampi tassa mahāsāvakassa paracittajānanena appāṭihīraṃ siyā, tena taṃ aparitussanto ‘‘apicā’’tiādimāha. Tattha dve aggasāvakāti sīlādiguṇehi uttamasāvakāti attho, na hi mahākoṭṭhikatthero aggasāvakalakkhaṇappatto, atha kho mahāsāvakalakkhaṇappatto. Idāneva kho mayantiādi heṭṭhā paccayuppannaṃ anāloḷentena dassetvā desanā āhaṭā, na aññamaññapaccayatāvasena, idha pana yenādhippāyena taṃ āloḷetvā nivattetvā kathitaṃ mahātherena, tamevassa adhippāyaṃ teneva pakāsetukāmo mahākoṭṭhikatthero āha ‘‘idāneva kho maya’’ntiādi. Tenāha ‘‘idaṃ thero’’tiādi.
ឯត្តកេ ឋានេតិ ‘‘កិំ នុ ខោ អាវុសោ’’តិអាទិនា បឋមារម្ភតោ បដ្ឋាយ យាវ ‘‘និរោធោ ហោតី’’តិ បទំ, ឯត្តកេ ឋានេ។ អវិជ្ជាសង្ខារេ អគ្គហេត្វា ‘‘នាមរូបបច្ចយា វិញ្ញាណ’’ន្តិ ទេសនាយ បវត្តត្តា ‘‘បច្ចយុប្បន្នបញ្ចវោការភវវសេន ទេសនា កថិតា’’តិ វុត្តំ។ ‘‘ផលេ គហិតេ ការណំ គហិតមេវា’’តិ វិញ្ញាណេ គហិតេ សង្ខារា, តេសញ្ច ការណភូតា អវិជ្ជា គហិតា ឯវ ហោតីតិ វុត្តំ ‘‘ហេដ្ឋា វិស្សជ្ជិតេសុ ទ្វាទសសុ បទេសូ’’តិ។ ឯកេកស្មិន្តិ ឯកេកស្មិំ បទេ។ តិណ្ណំ តិណ្ណំ វសេនាតិ ‘‘និរោធាយ ធម្មំ ទេសេសិ, និរោធាយ បដិបន្នោ ហោតិ, និរោធា អនុបាទាវិនិមុត្តោ ហោតី’’តិ ឯវមាគតានំ តិណ្ណំ តិណ្ណំ វារានំ វសេន។ ‘‘អដ្ឋារសហិ វត្ថូហី’’តិអាទីសុ (មហាវ. ៤៦៨) វិយ ឥធ វត្ថុសទ្ទោ ការណបរិយាយោតិ អាហ ‘‘ឆត្តិំសាយ ការណេហី’’តិ។ បឋមោ អនុមោទនាវិធិ។ ធម្មកថិកគុណោតិ វិបស្សនាវិសយោ អភេទោបចារេន វុត្តោ។ សេសទ្វយេសុបិ ឯសេវ នយោ។ ទុតិយោ អនុមោទនា, តតិយំ អនុមោទនន្តិ អភិធេយ្យានុរូបំ វត្តព្ពំ។ ទេសនាសម្បត្តិ កថិតា ‘‘និព្ពិទាយ…បេ.… ធម្មំ ទេសេតី’’តិ វុត្តត្តា។ សេក្ខភូមិ កថិតា ‘‘និព្ពិទាយ…បេ.… បដិបន្នោ ហោតី’’តិ វុត្តត្តា។ អសេក្ខភូមិ កថិតា ‘‘និព្ពិទា …បេ.… អនុបាទាវិមុត្តោ ហោតី’’តិ វុត្តត្តា។
Ettake ṭhāneti ‘‘kiṃ nu kho āvuso’’tiādinā paṭhamārambhato paṭṭhāya yāva ‘‘nirodho hotī’’ti padaṃ, ettake ṭhāne. Avijjāsaṅkhāre aggahetvā ‘‘nāmarūpapaccayā viññāṇa’’nti desanāya pavattattā ‘‘paccayuppannapañcavokārabhavavasena desanā kathitā’’ti vuttaṃ. ‘‘Phale gahite kāraṇaṃ gahitamevā’’ti viññāṇe gahite saṅkhārā, tesañca kāraṇabhūtā avijjā gahitā eva hotīti vuttaṃ ‘‘heṭṭhā vissajjitesu dvādasasu padesū’’ti. Ekekasminti ekekasmiṃ pade. Tiṇṇaṃ tiṇṇaṃ vasenāti ‘‘nirodhāya dhammaṃ desesi, nirodhāya paṭipanno hoti, nirodhā anupādāvinimutto hotī’’ti evamāgatānaṃ tiṇṇaṃ tiṇṇaṃ vārānaṃ vasena. ‘‘Aṭṭhārasahi vatthūhī’’tiādīsu (mahāva. 468) viya idha vatthusaddo kāraṇapariyāyoti āha ‘‘chattiṃsāya kāraṇehī’’ti. Paṭhamo anumodanāvidhi. Dhammakathikaguṇoti vipassanāvisayo abhedopacārena vutto. Sesadvayesupi eseva nayo. Dutiyo anumodanā, tatiyaṃ anumodananti abhidheyyānurūpaṃ vattabbaṃ. Desanāsampatti kathitā ‘‘nibbidāya…pe… dhammaṃ desetī’’ti vuttattā. Sekkhabhūmi kathitā ‘‘nibbidāya…pe… paṭipanno hotī’’ti vuttattā. Asekkhabhūmi kathitā ‘‘nibbidā …pe… anupādāvimutto hotī’’ti vuttattā.
នឡកលាបីសុត្តវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Naḷakalāpīsuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya / ៧. នឡកលាបីសុត្តំ • 7. Naḷakalāpīsuttaṃ
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ៧. នឡកលាបីសុត្តវណ្ណនា • 7. Naḷakalāpīsuttavaṇṇanā
