| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
੨. ਨਾਲਨ੍ਦવਗ੍ਗੋ
2. Nālandavaggo
੨. ਨਾਲਨ੍ਦਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
2. Nālandasuttavaṇṇanā
੩੭੮. ਦੁਤਿਯવਗ੍ਗਸ੍ਸ ਦੁਤਿਯੇ ਨਾਲਨ੍ਦਾਯਨ੍ਤਿ ਨਾਲਨ੍ਦਾਤਿ ਏવਂਨਾਮਕੇ ਨਗਰੇ, ਤਂ ਨਗਰਂ ਗੋਚਰਗਾਮਂ ਕਤ੍વਾ। ਪਾવਾਰਿਕਮ੍ਬવਨੇਤਿ ਦੁਸ੍ਸਪਾવਾਰਿਕਸੇਟ੍ਠਿਨੋ ਅਮ੍ਬવਨੇ। ਤਂ ਕਿਰ ਤਸ੍ਸ ਉਯ੍ਯਾਨਂ ਅਹੋਸਿ। ਸੋ ਭਗવਤੋ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸੁਤ੍વਾ ਭਗવਤਿ ਪਸਨ੍ਨੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਉਯ੍ਯਾਨੇ ਕੁਟਿਲੇਣਮਣ੍ਡਪਾਦਿਪਟਿਮਣ੍ਡਿਤਂ ਭਗવਤੋ વਿਹਾਰਂ ਕਤ੍વਾ ਨਿਯ੍ਯਾਤੇਸਿ। ਸੋ વਿਹਾਰੋ ਜੀવਕਮ੍ਬવਨਂ વਿਯ ਪਾવਾਰਿਕਮ੍ਬવਨਨ੍ਤ੍વੇવ ਸਙ੍ਖਂ ਗਤੋ। ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਾવਾਰਿਕਮ੍ਬવਨੇ વਿਹਰਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
378. Dutiyavaggassa dutiye nālandāyanti nālandāti evaṃnāmake nagare, taṃ nagaraṃ gocaragāmaṃ katvā. Pāvārikambavaneti dussapāvārikaseṭṭhino ambavane. Taṃ kira tassa uyyānaṃ ahosi. So bhagavato dhammadesanaṃ sutvā bhagavati pasanno tasmiṃ uyyāne kuṭileṇamaṇḍapādipaṭimaṇḍitaṃ bhagavato vihāraṃ katvā niyyātesi. So vihāro jīvakambavanaṃ viya pāvārikambavanantveva saṅkhaṃ gato. Tasmiṃ pāvārikambavane viharatīti attho.
ਏવਂਪਸਨ੍ਨੋਤਿ ਏવਂ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਸਦ੍ਧੋ, ਏવਂ ਸਦ੍ਦਹਾਮੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਭਿਯ੍ਯੋਭਿਞ੍ਞਤਰੋਤਿ ਭਿਯ੍ਯਤਰੋ ਅਭਿਞ੍ਞਾਤੋ ਭਿਯ੍ਯਤਰਾਭਿਯ੍ਯੋ વਾ, ਉਤ੍ਤਰਿਤਰਞਾਣੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਸਮ੍ਬੋਧਿਯਨ੍ਤਿ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਞ੍ਞਾਣੇ ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗਞਾਣੇ વਾ ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗੇਨੇવ ਹਿ ਬੁਦ੍ਧਗੁਣਾ ਨਿਪ੍ਪਦੇਸਾ ਗਹਿਤਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਦ੍વੇਪਿ ਅਗ੍ਗਸਾવਕਾ ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗੇਨੇવ ਸਾવਕਪਾਰਮੀਞਾਣਂ ਪਟਿਲਭਨ੍ਤਿ, ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾ ਪਚ੍ਚੇਕਬੋਧਿਞਾਣਂ, ਬੁਦ੍ਧਾ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚੇવ ਸਕਲੇ ਚ ਬੁਦ੍ਧਗੁਣੇ। ਸਬ੍ਬਮ੍ਪਿ ਨੇਸਂ ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗੇਨੇવ ਇਜ੍ਝਤਿ। ਤਸ੍ਮਾ ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗਞਾਣਂ ਸਮ੍ਬੋਧਿ ਨਾਮ ਹੋਤਿ। ਤੇਨ ਉਤ੍ਤਰਿਤਰੋ ਚ ਭਗવਤਾ ਨਤ੍ਥਿ। ਤੇਨਾਹ ‘‘ਭਗવਤਾ ਭਿਯ੍ਯੋਭਿਞ੍ਞਤਰੋ, ਯਦਿਦਂ ਸਮ੍ਬੋਧਿਯ’’ਨ੍ਤਿ।
Evaṃpasannoti evaṃ uppannasaddho, evaṃ saddahāmīti attho. Bhiyyobhiññataroti bhiyyataro abhiññāto bhiyyatarābhiyyo vā, uttaritarañāṇoti attho. Sambodhiyanti sabbaññutaññāṇe arahattamaggañāṇe vā arahattamaggeneva hi buddhaguṇā nippadesā gahitā honti, dvepi aggasāvakā arahattamaggeneva sāvakapāramīñāṇaṃ paṭilabhanti, paccekabuddhā paccekabodhiñāṇaṃ, buddhā sabbaññutaññāṇañceva sakale ca buddhaguṇe. Sabbampi nesaṃ arahattamaggeneva ijjhati. Tasmā arahattamaggañāṇaṃ sambodhi nāma hoti. Tena uttaritaro ca bhagavatā natthi. Tenāha ‘‘bhagavatā bhiyyobhiññataro, yadidaṃ sambodhiya’’nti.
ਉਲ਼ਾਰਾਤਿ ਸੇਟ੍ਠਾ। ਅਯਞ੍ਹਿ ਉਲ਼ਾਰਸਦ੍ਦੋ ‘‘ਉਲ਼ਾਰਾਨਿ ਖਾਦਨੀਯਾਨਿ ਖਾਦਨ੍ਤੀ’’ਤਿਆਦੀਸੁ (ਮ॰ ਨਿ॰ ੧.੩੬੬) ਮਧੁਰੇ ਆਗਚ੍ਛਤਿ। ‘‘ਉਲ਼ਾਰਾਯ ਖਲੁ ਭવਂ વਚ੍ਛਾਯਨੋ ਸਮਣਂ ਗੋਤਮਂ ਪਸਂਸਾਯ ਪਸਂਸਤੀ’’ਤਿਆਦੀਸੁ (ਮ॰ ਨਿ॰ ੧.੨੮੮) ਸੇਟ੍ਠੇ। ‘‘ਅਪ੍ਪਮਾਣੋ ਉਲ਼ਾਰੋ ਓਭਾਸੋ’’ਤਿਆਦੀਸੁ (ਦੀ॰ ਨਿ॰ ੨.੩੨; ਮ॰ ਨਿ॰ ੩.੨੦੧) વਿਪੁਲੇ। ਸ੍વਾਯਮਿਧ ਸੇਟ੍ਠੇ ਆਗਤੋ। ਤੇਨ વੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਉਲ਼ਾਰਾਤਿ ਸੇਟ੍ਠਾ’’ਤਿ। ਆਸਭੀਤਿ ਉਸਭਸ੍ਸ વਾਚਾਸਦਿਸੀ ਅਚਲਾ ਅਸਮ੍ਪવੇਧੀ। ਏਕਂਸੋ ਗਹਿਤੋਤਿ ਅਨੁਸ੍ਸવੇਨ વਾ ਆਚਰਿਯਪਰਮ੍ਪਰਾਯ વਾ ਇਤਿਕਿਰਾਯ વਾ ਪਿਟਕਸਮ੍ਪਦਾਨੇਨ વਾ ਆਕਾਰਪਰਿવਿਤਕ੍ਕੇਨ વਾ ਦਿਟ੍ਠਿਨਿਜ੍ਝਾਨਕ੍ਖਨ੍ਤਿਯਾ વਾ ਤਕ੍ਕਹੇਤੁ વਾ ਨਯਹੇਤੁ વਾ ਅਕਥੇਤ੍વਾ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਤੋ ਞਾਣੇਨ ਪਟਿવਿਜ੍ਝਿਤ੍વਾ વਿਯ ਏਕਂਸੋ ਗਹਿਤੋ, ਸਨ੍ਨਿਟ੍ਠਾਨਕਥਾવ ਕਥਿਤਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਸੀਹਨਾਦੋਤਿ ਸੇਟ੍ਠਨਾਦੋ, વਨੇ ਉਨ੍ਨਾਦਯਨ੍ਤੇਨ ਸੀਹੇਨ વਿਯ ਉਤ੍ਤਮਨਾਦੋ ਨਦਿਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
Uḷārāti seṭṭhā. Ayañhi uḷārasaddo ‘‘uḷārāni khādanīyāni khādantī’’tiādīsu (ma. ni. 1.366) madhure āgacchati. ‘‘Uḷārāya khalu bhavaṃ vacchāyano samaṇaṃ gotamaṃ pasaṃsāya pasaṃsatī’’tiādīsu (ma. ni. 1.288) seṭṭhe. ‘‘Appamāṇo uḷāro obhāso’’tiādīsu (dī. ni. 2.32; ma. ni. 3.201) vipule. Svāyamidha seṭṭhe āgato. Tena vuttaṃ ‘‘uḷārāti seṭṭhā’’ti. Āsabhīti usabhassa vācāsadisī acalā asampavedhī. Ekaṃso gahitoti anussavena vā ācariyaparamparāya vā itikirāya vā piṭakasampadānena vā ākāraparivitakkena vā diṭṭhinijjhānakkhantiyā vā takkahetu vā nayahetu vā akathetvā paccakkhato ñāṇena paṭivijjhitvā viya ekaṃso gahito, sanniṭṭhānakathāva kathitāti attho. Sīhanādoti seṭṭhanādo, vane unnādayantena sīhena viya uttamanādo naditoti attho.
ਕਿਂ ਨੁ ਤੇ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਾਤਿ ਇਮਂ ਦੇਸਨਂ ਕਸ੍ਮਾ ਆਰਭਿ? ਅਨੁਯੋਗਦਾਪਨਤ੍ਥਂ। ਏਕਚ੍ਚੋ ਹਿ ਸੀਹਨਾਦਂ ਨਦਿਤ੍વਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸੀਹਨਾਦੇ ਅਨੁਯੋਗਂ ਦਾਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ, ਨਿਘਂਸਨਂ ਨ ਖਮਤਿ, ਸਿਲੇਸੇ ਪਤਿਤਮਕ੍ਕਟੋ વਿਯ ਹੋਤਿ। ਯਥਾ ਧਮਮਾਨਂ ਅਪਰਿਸੁਦ੍ਧਂ ਲੋਹਂ ਝਾਯਿਤ੍વਾ ਅਙ੍ਗਾਰੋ ਹੋਤਿ, ਏવਂ ਝਾਮਙ੍ਗਾਰੋ વਿਯ ਹੋਤਿ। ਏਕੋ ਸੀਹਨਾਦੇ ਅਨੁਯੋਗਂ ਦਾਪਿਯਮਾਨੋ ਦਾਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਤਿ, ਨਿਘਂਸਨਂ ਖਮਤਿ , ਧਮਮਾਨਂ ਨਿਦ੍ਦੋਸਜਾਤਰੂਪਂ વਿਯ ਅਧਿਕਤਰਂ ਸੋਭਤਿ, ਤਾਦਿਸੋ ਥੇਰੋ। ਤੇਨ ਨਂ ਭਗવਾ ‘‘ਅਨੁਯੋਗਕ੍ਖਮੋ ਅਯ’’ਨ੍ਤਿ ਞਤ੍વਾ ਸੀਹਨਾਦੇ ਅਨੁਯੋਗਦਾਪਨਤ੍ਥਂ ਇਮਂ ਦੇਸਨਂ ਆਰਭਿ।
Kiṃnu te sāriputtāti imaṃ desanaṃ kasmā ārabhi? Anuyogadāpanatthaṃ. Ekacco hi sīhanādaṃ naditvā attano sīhanāde anuyogaṃ dātuṃ na sakkoti, nighaṃsanaṃ na khamati, silese patitamakkaṭo viya hoti. Yathā dhamamānaṃ aparisuddhaṃ lohaṃ jhāyitvā aṅgāro hoti, evaṃ jhāmaṅgāro viya hoti. Eko sīhanāde anuyogaṃ dāpiyamāno dātuṃ sakkoti, nighaṃsanaṃ khamati , dhamamānaṃ niddosajātarūpaṃ viya adhikataraṃ sobhati, tādiso thero. Tena naṃ bhagavā ‘‘anuyogakkhamo aya’’nti ñatvā sīhanāde anuyogadāpanatthaṃ imaṃ desanaṃ ārabhi.
ਤਤ੍ਥ ਸਬ੍ਬੇ ਤੇਤਿ ਸਬ੍ਬੇ ਤੇ ਤਯਾ। ਏવਂਸੀਲਾਤਿ ਮਗ੍ਗਸੀਲੇਨ ਫਲਸੀਲੇਨ ਲੋਕਿਯਲੋਕੁਤ੍ਤਰਸੀਲੇਨ ਏવਂਸੀਲਾ। ਏવਂਧਮ੍ਮਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਸਮਾਧਿਪਕ੍ਖਾ ਧਮ੍ਮਾ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਾ, ਮਗ੍ਗਸਮਾਧਿਨਾ ਫਲਸਮਾਧਿਨਾ ਲੋਕਿਯਲੋਕੁਤ੍ਤਰੇਨ ਸਮਾਧਿਨਾ ਏવਂਸਮਾਧੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਏવਂਪਞ੍ਞਾਤਿ ਮਗ੍ਗਪਞ੍ਞਾਦਿવਸੇਨੇવ ਏવਂਪਞ੍ਞਾ। ਏવਂવਿਹਾਰਿਨੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪਨ ਹੇਟ੍ਠਾ ਸਮਾਧਿਪਕ੍ਖਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਗਹਿਤਤ੍ਤਾ વਿਹਾਰੋ ਗਹਿਤੋਪਿ ਪੁਨ ਕਸ੍ਮਾ ਗਹਿਤਮੇવ ਗਣ੍ਹਤੀਤਿ ਚੇ। ਥੇਰੇਨ ਇਦਂ ਗਹਿਤਮੇવ। ਇਦਞ੍ਹਿ ਨਿਰੋਧਸਮਾਪਤ੍ਤਿਦੀਪਨਤ੍ਥਂ વੁਤ੍ਤਂ। ਤਸ੍ਮਾ ਏવਂ ਨਿਰੋਧਸਮਾਪਤ੍ਤਿવਿਹਾਰਿਨੋ ਤੇ ਭਗવਨ੍ਤੋ ਅਹੇਸੁਨ੍ਤਿ ਏવਮੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ।
Tattha sabbe teti sabbe te tayā. Evaṃsīlāti maggasīlena phalasīlena lokiyalokuttarasīlena evaṃsīlā. Evaṃdhammāti ettha samādhipakkhā dhammā adhippetā, maggasamādhinā phalasamādhinā lokiyalokuttarena samādhinā evaṃsamādhīti attho. Evaṃpaññāti maggapaññādivaseneva evaṃpaññā. Evaṃvihārinoti ettha pana heṭṭhā samādhipakkhānaṃ dhammānaṃ gahitattā vihāro gahitopi puna kasmā gahitameva gaṇhatīti ce. Therena idaṃ gahitameva. Idañhi nirodhasamāpattidīpanatthaṃ vuttaṃ. Tasmā evaṃ nirodhasamāpattivihārino te bhagavanto ahesunti evamettha attho daṭṭhabbo.
ਏવਂવਿਮੁਤ੍ਤਾਤਿ ਏਤ੍ਥ વਿਕ੍ਖਮ੍ਭਨવਿਮੁਤ੍ਤਿ, ਤਦਙ੍ਗવਿਮੁਤ੍ਤਿ, ਸਮੁਚ੍ਛੇਦવਿਮੁਤ੍ਤਿ, ਪਟਿਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿવਿਮੁਤ੍ਤਿ, ਨਿਸ੍ਸਰਣવਿਮੁਤ੍ਤੀਤਿ ਪਞ੍ਚવਿਧਾ વਿਮੁਤ੍ਤਿ। ਤਤ੍ਥ ਅਟ੍ਠ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯੋ ਸਯਂ વਿਕ੍ਖਮ੍ਭਿਤੇਹਿ ਨੀવਰਣਾਦੀਹਿ વਿਮੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ વਿਕ੍ਖਮ੍ਭਨવਿਮੁਤ੍ਤੀਤਿ ਸਙ੍ਖਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ। ਅਨਿਚ੍ਚਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਦਿਕਾ ਸਤ੍ਤ ਅਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਸਯਂ ਤਸ੍ਸ ਤਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚਨੀਕવਸੇਨ ਪਰਿਚ੍ਚਤ੍ਤਾਹਿ ਨਿਚ੍ਚਸਞ੍ਞਾਦੀਹਿ વਿਮੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਤਦਙ੍ਗવਿਮੁਤ੍ਤੀਤਿ ਸਙ੍ਖਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ। ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗਾ ਸਯਂ ਸਮੁਚ੍ਛਿਨ੍ਨੇਹਿ ਕਿਲੇਸੇਹਿ વਿਮੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਸਮੁਚ੍ਛੇਦવਿਮੁਤ੍ਤੀਤਿ ਸਙ੍ਖਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ। ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਸਾਮਞ੍ਞਫਲਾਨਿ ਮਗ੍ਗਾਨੁਭਾવੇਨ ਕਿਲੇਸਾਨਂ ਪਟਿਪਸ੍ਸਦ੍ਧਨ੍ਤੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਪਟਿਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿવਿਮੁਤ੍ਤੀਤਿ ਸਙ੍ਖਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ। ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਸਬ੍ਬਕਿਲੇਸੇਹਿ ਨਿਸ੍ਸਟਤ੍ਤਾ ਅਪਗਤਤ੍ਤਾ ਦੂਰੇ ਠਿਤਤ੍ਤਾ ਨਿਸ੍ਸਰਣવਿਮੁਤ੍ਤੀਤਿ ਸਙ੍ਖਂ ਗਤਂ। ਇਤਿ ਇਮਾਸਂ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ વਿਮੁਤ੍ਤੀਨਂ વਸੇਨ ਏવਂ વਿਮੁਤ੍ਤਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ।
Evaṃvimuttāti ettha vikkhambhanavimutti, tadaṅgavimutti, samucchedavimutti, paṭipassaddhivimutti, nissaraṇavimuttīti pañcavidhā vimutti. Tattha aṭṭha samāpattiyo sayaṃ vikkhambhitehi nīvaraṇādīhi vimuttattā vikkhambhanavimuttīti saṅkhaṃ gacchanti. Aniccānupassanādikā satta anupassanā sayaṃ tassa tassa paccanīkavasena pariccattāhi niccasaññādīhi vimuttattā tadaṅgavimuttīti saṅkhaṃ gacchanti. Cattāro ariyamaggā sayaṃ samucchinnehi kilesehi vimuttattā samucchedavimuttīti saṅkhaṃ gacchanti. Cattāri sāmaññaphalāni maggānubhāvena kilesānaṃ paṭipassaddhante uppannattā paṭipassaddhivimuttīti saṅkhaṃ gacchanti. Nibbānaṃ sabbakilesehi nissaṭattā apagatattā dūre ṭhitattā nissaraṇavimuttīti saṅkhaṃ gataṃ. Iti imāsaṃ pañcannaṃ vimuttīnaṃ vasena evaṃ vimuttāti ettha attho daṭṭhabbo.
ਕਿਂ ਪਨ ਤੇ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤ ਯੇ ਤੇ ਭવਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤੀਤਾ ਤਾવ ਨਿਰੁਦ੍ਧਾ ਅਪਣ੍ਣਤ੍ਤਿਕਭਾવਂ ਗਤਾ ਦੀਪਸਿਖਾ વਿਯ ਨਿਬ੍ਬੁਤਾ, ਏવਂ ਨਿਰੁਦ੍ਧੇ ਅਪਣ੍ਣਤ੍ਤਿਕਭਾવਂ ਗਤੇ ਤ੍વਂ ਕਥਂ ਜਾਨਿਸ੍ਸਸਿ, ਅਨਾਗਤਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਪਨ ਗੁਣਾ ਕਿਂ ਤਯਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍વਾ વਿਦਿਤਾਤਿ ਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਏવਮਾਹ।
Kiṃpana te sāriputta ye te bhavissantīti atītā tāva niruddhā apaṇṇattikabhāvaṃ gatā dīpasikhā viya nibbutā, evaṃ niruddhe apaṇṇattikabhāvaṃ gate tvaṃ kathaṃ jānissasi, anāgatabuddhānaṃ pana guṇā kiṃ tayā attano cittena paricchinditvā viditāti pucchanto evamāha.
ਕਿਂ ਪਨ ਤ੍ਯਾਹਂ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤ ਏਤਰਹੀਤਿ ਅਨਾਗਤਾਪਿ ਬੁਦ੍ਧਾ ਅਜਾਤਾ ਅਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾ ਅਨੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾ, ਤੇ ਕਥਂ ਜਾਨਿਸ੍ਸਸਿ। ਤੇਸਞ੍ਹਿ ਜਾਨਨਂ ਅਪਦੇ ਆਕਾਸੇ ਪਦਦਸ੍ਸਨਂ વਿਯ ਹੋਤਿ। ਇਦਾਨਿ ਮਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਏਕવਿਹਾਰੇ વਸਸਿ, ਏਕਤੋ ਭਿਕ੍ਖਾਯ ਚਰਸਿ, ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾਕਾਲੇ ਦਕ੍ਖਿਣਪਸ੍ਸੇ ਨਿਸੀਦਸਿ, ਕਿਂ ਪਨ ਮਯ੍ਹਂ ਗੁਣਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਚੇਤਸਾ ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍વਾ વਿਦਿਤਾ ਤਯਾਤਿ ਅਨੁਯੁਞ੍ਜਨ੍ਤੋ ਏવਮਾਹ। ਥੇਰੋ ਪਨ ਪੁਚ੍ਛਿਤਪੁਚ੍ਛਿਤੇ ‘‘ਨੋ ਹੇਤਂ ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ।
Kiṃ pana tyāhaṃ sāriputta etarahīti anāgatāpi buddhā ajātā anibbattā anuppannā, te kathaṃ jānissasi. Tesañhi jānanaṃ apade ākāse padadassanaṃ viya hoti. Idāni mayā saddhiṃ ekavihāre vasasi, ekato bhikkhāya carasi, dhammadesanākāle dakkhiṇapasse nisīdasi, kiṃ pana mayhaṃ guṇā attano cetasā paricchinditvā viditā tayāti anuyuñjanto evamāha. Thero pana pucchitapucchite ‘‘no hetaṃ bhante’’ti paṭikkhipati.
ਥੇਰਸ੍ਸ ਚ વਿਦਿਤਮ੍ਪਿ ਅਤ੍ਥਿ, ਅવਿਦਿਤਮ੍ਪਿ। ਕਿਂ ਸੋ ਅਤ੍ਤਨੋ વਿਦਿਤਟ੍ਠਾਨੇ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪਂ ਕਰੋਤਿ, ਅવਿਦਿਤਟ੍ਠਾਨੇਤਿ? વਿਦਿਤਟ੍ਠਾਨੇ ਨ ਕਰੋਤਿ, ਅવਿਦਿਤਟ੍ਠਾਨੇਯੇવ ਕਰੋਤਿ। ਥੇਰੋ ਕਿਰ ਅਨੁਯੋਗੇ ਆਰਦ੍ਧੇ ਏવਂ ਅਞ੍ਞਾਸਿ ‘‘ਨਾਯਂ ਅਨੁਯੋਗੋ ਸਾવਕਪਾਰਮੀਞਾਣੇ, ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਞ੍ਞਾਣੇ ਪਨ ਅਯਂ ਅਨੁਯੋਗੋ’’ਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਾવਕਪਾਰਮੀਞਾਣੇ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪਂ ਅਕਤ੍વਾવ ਅવਿਦਿਤਟ੍ਠਾਨੇ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਞ੍ਞਾਣੇ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪਂ ਕਰੋਤਿ। ਤੇਨ ਇਦਮ੍ਪਿ ਦੀਪੇਤਿ – ਭਗવਾ ਮਯ੍ਹਂ ਅਤੀਤਾਨਾਗਤਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾਨਂ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਸੀਲਸਮਾਧਿਪਞ੍ਞਾવਿਮੁਤ੍ਤਿਕਾਰਣਜਾਨਨਸਮਤ੍ਥਂ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਞ੍ਞਾਣਂ ਨਤ੍ਥੀਤਿ।
Therassa ca viditampi atthi, aviditampi. Kiṃ so attano viditaṭṭhāne paṭikkhepaṃ karoti, aviditaṭṭhāneti? Viditaṭṭhāne na karoti, aviditaṭṭhāneyeva karoti. Thero kira anuyoge āraddhe evaṃ aññāsi ‘‘nāyaṃ anuyogo sāvakapāramīñāṇe, sabbaññutaññāṇe pana ayaṃ anuyogo’’ti attano sāvakapāramīñāṇe paṭikkhepaṃ akatvāva aviditaṭṭhāne sabbaññutaññāṇe paṭikkhepaṃ karoti. Tena idampi dīpeti – bhagavā mayhaṃ atītānāgatapaccuppannānaṃ buddhānaṃ sīlasamādhipaññāvimuttikāraṇajānanasamatthaṃ sabbaññutaññāṇaṃ natthīti.
ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਏਤੇਸੁ ਅਤੀਤਾਦਿਭੇਦੇਸੁ ਬੁਦ੍ਧੇਸੁ। ਅਥ ਕਿਞ੍ਚਰਹੀਤਿ ਅਥ ਕਸ੍ਮਾ ਏવਂ ਞਾਣੇ ਅਸਤਿ ਤਯਾ ਏવਂ ਕਥਿਤਨ੍ਤਿ વਦਤਿ। ਧਮ੍ਮਨ੍વਯੋਤਿ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਤੋ ਞਾਣਸ੍ਸ ਅਨੁਯੋਗਂ ਅਨੁਗਨ੍ਤ੍વਾ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਅਨੁਮਾਨਞਾਣਂ ਨਯਗ੍ਗਾਹੋ વਿਦਿਤੋ, ਸਾવਕਪਾਰਮੀਞਾਣੇ ਠਤ੍વਾવ ਇਮਿਨਾ ਆਕਾਰੇਨ ਜਾਨਾਮਿ ਭਗવਾਤਿ વਦਤਿ। ਥੇਰਸ੍ਸ ਹਿ ਨਯਗ੍ਗਾਹੋ ਅਪ੍ਪਮਾਣੋ ਅਪਰਿਯਨ੍ਤੋ। ਯਥਾ ਚ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਞ੍ਞਾਣਸ੍ਸ ਪਮਾਣਂ વਾ ਪਰਿਯਨ੍ਤੋ વਾ ਨਤ੍ਥਿ, ਏવਂ ਧਮ੍ਮਸੇਨਾਪਤਿਨੋ ਨਯਗ੍ਗਾਹਸ੍ਸ। ਤੇਨ ਸੋ – ‘‘ਇਮਿਨਾ ਏવਂવਿਧੋ ਇਮਿਨਾ ਏવਂવਿਧੋ, ਇਮਿਨਾ ਅਨੁਤ੍ਤਰੋ ਇਮਿਨਾ ਅਨੁਤ੍ਤਰੋ ਸਤ੍ਥਾ’’ਤਿ ਜਾਨਾਤਿ। ਥੇਰਸ੍ਸ ਹਿ ਨਯਗ੍ਗਾਹੋ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਞ੍ਞਾਣਗਤਿਕੋ ਏવ।
Etthāti etesu atītādibhedesu buddhesu. Atha kiñcarahīti atha kasmā evaṃ ñāṇe asati tayā evaṃ kathitanti vadati. Dhammanvayoti dhammassa paccakkhato ñāṇassa anuyogaṃ anugantvā uppannaṃ anumānañāṇaṃ nayaggāho vidito, sāvakapāramīñāṇe ṭhatvāva iminā ākārena jānāmi bhagavāti vadati. Therassa hi nayaggāho appamāṇo apariyanto. Yathā ca sabbaññutaññāṇassa pamāṇaṃ vā pariyanto vā natthi, evaṃ dhammasenāpatino nayaggāhassa. Tena so – ‘‘iminā evaṃvidho iminā evaṃvidho, iminā anuttaro iminā anuttaro satthā’’ti jānāti. Therassa hi nayaggāho sabbaññutaññāṇagatiko eva.
ਇਦਾਨਿ ਤਂ ਨਯਗ੍ਗਾਹਂ ਪਾਕਟਂ ਕਾਤੁਂ ਉਪਮਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਭਨ੍ਤੇਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਤਤ੍ਥ ਯਸ੍ਮਾ ਮਜ੍ਝਿਮਦੇਸੇ ਨਗਰਸ੍ਸ ਉਦ੍ਧਾਪਪਾਕਾਰਾਦੀਨਿ ਥਿਰਾਨਿ વਾ ਹੋਨ੍ਤੁ ਦੁਬ੍ਬਲਾਨਿ વਾ, ਸਬ੍ਬਸੋ વਾ ਪਨ ਮਾ ਹੋਨ੍ਤੁ, ਚੋਰਾਨਂ ਆਸਙ੍ਕਾ ਨ ਹੋਤਿ। ਤਸ੍ਮਾ ਤਂ ਅਗ੍ਗਹੇਤ੍વਾ ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਿਮਂ ਨਗਰਨ੍ਤਿ ਆਹ। ਦਲ਼੍ਹੁਦ੍ਧਾਪਨ੍ਤਿ ਥਿਰਮੂਲਪਾਕਾਰਂ। ਦਲ਼੍ਹਪਾਕਾਰਤੋਰਣਨ੍ਤਿ ਥਿਰਪਾਕਾਰਞ੍ਚੇવ ਥਿਰਪਿਟ੍ਠਸਙ੍ਘਾਟਞ੍ਚ। ਏਕਦ੍વਾਰਨ੍ਤਿ ਕਸ੍ਮਾ ਆਹ? ਬਹੁਦ੍વਾਰੇ ਹਿ ਨਗਰੇ ਬਹੂਹਿ ਪਣ੍ਡਿਤਦੋવਾਰਿਕੇਹਿ ਭવਿਤਬ੍ਬਂ, ਏਕਦ੍વਾਰੇવ ਏਕੋ વਟ੍ਟਤਿ। ਥੇਰਸ੍ਸ ਚ ਪਞ੍ਞਾਯ ਸਦਿਸੋ ਅਞ੍ਞੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਣ੍ਡਿਤਭਾવਸ੍ਸ ਓਪਮ੍ਮਤ੍ਥਂ ਏਕਂਯੇવ ਦੋવਾਰਿਕਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਏਕਦ੍વਾਰ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ।
Idāni taṃ nayaggāhaṃ pākaṭaṃ kātuṃ upamaṃ dassento seyyathāpi bhantetiādimāha. Tattha yasmā majjhimadese nagarassa uddhāpapākārādīni thirāni vā hontu dubbalāni vā, sabbaso vā pana mā hontu, corānaṃ āsaṅkā na hoti. Tasmā taṃ aggahetvā paccantimaṃ nagaranti āha. Daḷhuddhāpanti thiramūlapākāraṃ. Daḷhapākāratoraṇanti thirapākārañceva thirapiṭṭhasaṅghāṭañca. Ekadvāranti kasmā āha? Bahudvāre hi nagare bahūhi paṇḍitadovārikehi bhavitabbaṃ, ekadvāreva eko vaṭṭati. Therassa ca paññāya sadiso añño natthi, tasmā attano paṇḍitabhāvassa opammatthaṃ ekaṃyeva dovārikaṃ dassetuṃ ‘‘ekadvāra’’nti āha.
ਪਣ੍ਡਿਤੋਤਿ ਪਣ੍ਡਿਚ੍ਚੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ। ਬ੍ਯਤ੍ਤੋਤਿ વੇਯ੍ਯਤ੍ਤਿਯੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ વਿਸਦਞਾਣੋ। ਮੇਧਾવੀਤਿ ਠਾਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਕਪਞ੍ਞਾਸਙ੍ਖਾਤਾਯ ਮੇਧਾਯ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ। ਅਨੁਪਰਿਯਾਯਪਥਨ੍ਤਿ ਅਨੁਪਰਿਯਾਯਨਾਮਕਂ ਪਾਕਾਰਮਗ੍ਗਂ। ਪਾਕਾਰਸਨ੍ਧਿਨ੍ਤਿ ਦ੍વਿਨ੍ਨਂ ਇਟ੍ਠਕਾਨਂ ਅਪਗਤਟ੍ਠਾਨਂ। ਪਾਕਾਰવਿવਰਨ੍ਤਿ ਪਾਕਾਰਸ੍ਸ ਛਿਨ੍ਨਟ੍ਠਾਨਂ। ਚੇਤਸੋ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੇਤਿ ਪਞ੍ਚਨੀવਰਣਾ ਚਿਤ੍ਤਂ ਉਪਕ੍ਕਿਲਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਕਿਲਿਟ੍ਠਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ ਉਪਤਾਪੇਨ੍ਤਿ વਿਹੇਠੇਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਚੇਤਸੋ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸਾ’’ਤਿ વੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ। ਪਞ੍ਞਾਯ ਦੁਬ੍ਬਲੀਕਰਣੇਤਿ ਨੀવਰਣਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨਾ ਅਨੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾਯ ਪਞ੍ਞਾਯ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਤੁਂ ਨ ਦੇਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਪਞ੍ਞਾਯ ਦੁਬ੍ਬਲੀਕਰਣਾ’’ਤਿ વੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ। ਸੁਪਤਿਟ੍ਠਿਤਚਿਤ੍ਤਾਤਿ ਚਤੂਸੁ ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨੇਸੁ ਸੁਟ੍ਠੁ ਠਪਿਤਚਿਤ੍ਤਾ ਹੁਤ੍વਾ। ਸਤ੍ਤ ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੇ ਯਥਾਭੂਤਨ੍ਤਿ ਸਤ੍ਤ ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੇ ਯਥਾਸਭਾવੇਨ ਭਾવੇਤ੍વਾ। ਅਨੁਤ੍ਤਰਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੋਧਿਨ੍ਤਿ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਞ੍ਞਾਣਂ ਪਟਿવਿਜ੍ਝਿਂਸੂਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ।
Paṇḍitoti paṇḍiccena samannāgato. Byattoti veyyattiyena samannāgato visadañāṇo. Medhāvīti ṭhānuppattikapaññāsaṅkhātāya medhāya samannāgato. Anupariyāyapathanti anupariyāyanāmakaṃ pākāramaggaṃ. Pākārasandhinti dvinnaṃ iṭṭhakānaṃ apagataṭṭhānaṃ. Pākāravivaranti pākārassa chinnaṭṭhānaṃ. Cetaso upakkileseti pañcanīvaraṇā cittaṃ upakkilissanti kiliṭṭhaṃ karonti upatāpenti viheṭhenti, tasmā ‘‘cetaso upakkilesā’’ti vuccanti. Paññāya dubbalīkaraṇeti nīvaraṇā uppajjamānā anuppannāya paññāya uppajjituṃ na denti, tasmā ‘‘paññāya dubbalīkaraṇā’’ti vuccanti. Supatiṭṭhitacittāti catūsu satipaṭṭhānesu suṭṭhu ṭhapitacittā hutvā. Satta bojjhaṅge yathābhūtanti satta bojjhaṅge yathāsabhāvena bhāvetvā. Anuttaraṃ sammāsambodhinti arahattaṃ sabbaññutaññāṇaṃ paṭivijjhiṃsūti dasseti.
ਅਪਿਚੇਤ੍ਥ ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਾਤਿ વਿਪਸ੍ਸਨਾ, ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਾ ਮਗ੍ਗੋ, ਅਨੁਤ੍ਤਰਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੋਧਿ ਅਰਹਤ੍ਤਂ। ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਾਤਿ વਾ વਿਪਸ੍ਸਨਾ, ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਾਮਿਸ੍ਸਕਾ, ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੋਧਿ ਅਰਹਤ੍ਤਮੇવ। ਦੀਘਭਾਣਕਮਹਾਸੀવਤ੍ਥੇਰੋ ਪਨਾਹ ‘‘ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨੇ વਿਪਸ੍ਸਨਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੇ ਮਗ੍ਗੋ ਚ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚਾਤਿ ਗਹਿਤੇ ਸੁਨ੍ਦਰੋ ਪਞ੍ਹੋ ਭવੇਯ੍ਯ, ਨ ਪਨੇવਂ ਗਹਿਤ’’ਨ੍ਤਿ। ਇਤਿ ਥੇਰੋ ਸਬ੍ਬਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਨੀવਰਣਪ੍ਪਹਾਨੇ ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਭਾવਨਾਯ ਸਮ੍ਬੋਧਿਯਞ੍ਚ ਮਜ੍ਝੇ ਭਿਨ੍ਨਸੁવਣ੍ਣਰਜਤਾਨਂ વਿਯ ਨਾਨਤ੍ਤਾਭਾવਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ।
Apicettha satipaṭṭhānāti vipassanā, bojjhaṅgā maggo, anuttarasammāsambodhi arahattaṃ. Satipaṭṭhānāti vā vipassanā, bojjhaṅgāmissakā, sammāsambodhi arahattameva. Dīghabhāṇakamahāsīvatthero panāha ‘‘satipaṭṭhāne vipassanaṃ gahetvā bojjhaṅge maggo ca sabbaññutaññāṇañcāti gahite sundaro pañho bhaveyya, na panevaṃ gahita’’nti. Iti thero sabbabuddhānaṃ nīvaraṇappahāne satipaṭṭhānabhāvanāya sambodhiyañca majjhe bhinnasuvaṇṇarajatānaṃ viya nānattābhāvaṃ dasseti.
ਇਧ ਠਤ੍વਾ ਉਪਮਾ ਸਂਸਨ੍ਦੇਤਬ੍ਬਾ – ਆਯਸ੍ਮਾ ਹਿ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਨਗਰਂ ਦਸ੍ਸੇਸਿ, ਪਾਕਾਰਂ ਦਸ੍ਸੇਸਿ, ਅਨੁਪਰਿਯਾਯਪਥਂ ਦਸ੍ਸੇਸਿ, ਦ੍વਾਰਂ ਦਸ੍ਸੇਸਿ, ਪਣ੍ਡਿਤਦੋવਾਰਿਕਂ ਦਸ੍ਸੇਸਿ, ਨਗਰਂ ਪવਿਸਨਕਨਿਕ੍ਖਮਨਕੇ ਓਲ਼ਾਰਿਕੇ ਪਾਣੇ ਦਸ੍ਸੇਸਿ, ਦੋવਾਰਿਕਸ੍ਸ ਤੇਸਂ ਪਾਣਾਨਂ ਪਾਕਟਭਾવਂ ਦਸ੍ਸੇਸਿ। ਤਤ੍ਥ ਕਿਂ ਕੇਨ ਸਦਿਸਨ੍ਤਿ ਚੇ? ਨਗਰਂ વਿਯ ਹਿ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ, ਪਾਕਾਰੋ વਿਯ ਸੀਲਂ, ਅਨੁਪਰਿਯਾਯਪਥੋ વਿਯ ਹਿਰੀ, ਦ੍વਾਰਂ વਿਯ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗੋ, ਪਣ੍ਡਿਤਦੋવਾਰਿਕੋ વਿਯ ਧਮ੍ਮਸੇਨਾਪਤਿ, ਨਗਰਂ ਪવਿਸਨਕਨਿਕ੍ਖਮਨਕਾ ਓਲ਼ਾਰਿਕਪਾਣਾ વਿਯ ਅਤੀਤਾਨਾਗਤਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾ ਬੁਦ੍ਧਾ, ਦੋવਾਰਿਕਸ੍ਸ ਤੇਸਂ ਪਾਣਾਨਂ ਪਾਕਟਭਾવੋ વਿਯ ਆਯਸ੍ਮਤੋ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਤੀਤਾਨਾਗਤਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾਨਂ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਸੀਲਸਮਥਾਦੀਹਿ ਪਾਕਟਭਾવੋ। ਏਤ੍ਤਾવਤਾ ਥੇਰੇਨ ਭਗવਤੋ – ‘‘ਏવਮਹਂ ਸਾવਕਪਾਰਮੀਞਾਣੇ ਠਤ੍વਾ ਧਮ੍ਮਨ੍વਯੇਨ ਨਯਗ੍ਗਾਹੇਨ ਜਾਨਾਮੀ’’ਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸੀਹਨਾਦਸ੍ਸ ਅਨੁਯੋਗੋ ਦਿਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ।
Idha ṭhatvā upamā saṃsandetabbā – āyasmā hi sāriputto paccantanagaraṃ dassesi, pākāraṃ dassesi, anupariyāyapathaṃ dassesi, dvāraṃ dassesi, paṇḍitadovārikaṃ dassesi, nagaraṃ pavisanakanikkhamanake oḷārike pāṇe dassesi, dovārikassa tesaṃ pāṇānaṃ pākaṭabhāvaṃ dassesi. Tattha kiṃ kena sadisanti ce? Nagaraṃ viya hi nibbānaṃ, pākāro viya sīlaṃ, anupariyāyapatho viya hirī, dvāraṃ viya ariyamaggo, paṇḍitadovāriko viya dhammasenāpati, nagaraṃ pavisanakanikkhamanakā oḷārikapāṇā viya atītānāgatapaccuppannā buddhā, dovārikassa tesaṃ pāṇānaṃ pākaṭabhāvo viya āyasmato sāriputtassa atītānāgatapaccuppannānaṃ buddhānaṃ sīlasamathādīhi pākaṭabhāvo. Ettāvatā therena bhagavato – ‘‘evamahaṃ sāvakapāramīñāṇe ṭhatvā dhammanvayena nayaggāhena jānāmī’’ti attano sīhanādassa anuyogo dinno hoti.
ਤਸ੍ਮਾਤਿ ਯਸ੍ਮਾ ‘‘ਨ ਖੋ ਮੇਤਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਤੀਤਾਨਾਗਤਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨੇਸੁ ਅਰਹਨ੍ਤੇਸੁ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੇਸੁ ਚੇਤੋਪਰਿਯਞਾਣਂ ਅਤ੍ਥਿ, ਅਪਿਚ ਧਮ੍ਮਨ੍વਯੋ વਿਦਿਤੋ’’ਤਿ વਦਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ। ਅਭਿਕ੍ਖਣਂ ਭਾਸੇਯ੍ਯਾਸੀਤਿ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਭਾਸੇਯ੍ਯਾਸਿ, ‘‘ਪੁਬ੍ਬਣ੍ਹੇ ਮੇ ਕਥਿਤ’’ਨ੍ਤਿ ਮਾ ਮਜ੍ਝਨ੍ਹਿਕਾਦੀਸੁ ਨ ਕਥਯਿਤ੍ਥ, ‘‘ਅਜ੍ਜ વਾ ਮੇ ਕਥਿਤ’’ਨ੍ਤਿ ਮਾ ਪਰਦਿવਸਾਦੀਸੁ ਨ ਕਥਯਿਤ੍ਥਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਸਾ ਪਹੀਯਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ‘‘ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਸਦਿਸੋਪਿ ਨਾਮ ਞਾਣਜવਨਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਸਾવਕੋ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਚਿਤ੍ਤਾਚਾਰਂ ਜਾਨਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ, ਏવਂ ਅਪ੍ਪਮੇਯ੍ਯਾ ਤਥਾਗਤਾ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਨ੍ਤਾਨਂ ਯਾ ਤਥਾਗਤੇ ਕਙ੍ਖਾ વਾ વਿਮਤਿ વਾ, ਸਾ ਪਹੀਯਿਸ੍ਸਤੀਤਿ।
Tasmāti yasmā ‘‘na kho metaṃ, bhante, atītānāgatapaccuppannesu arahantesu sammāsambuddhesu cetopariyañāṇaṃ atthi, apica dhammanvayo vidito’’ti vadati, tasmā. Abhikkhaṇaṃ bhāseyyāsīti punappunaṃ bhāseyyāsi, ‘‘pubbaṇhe me kathita’’nti mā majjhanhikādīsu na kathayittha, ‘‘ajja vā me kathita’’nti mā paradivasādīsu na kathayitthāti attho. Sā pahīyissatīti ‘‘sāriputtasadisopi nāma ñāṇajavanasampanno sāvako buddhānaṃ cittācāraṃ jānituṃ na sakkoti, evaṃ appameyyā tathāgatā’’ti cintentānaṃ yā tathāgate kaṅkhā vā vimati vā, sā pahīyissatīti.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ • Saṃyuttanikāya / ੨. ਨਾਲਨ੍ਦਸੁਤ੍ਤਂ • 2. Nālandasuttaṃ
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ੨. ਨਾਲਨ੍ਦਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 2. Nālandasuttavaṇṇanā
