Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਜਾਤਕ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Jātaka-aṭṭhakathā

    [੨੮੯] ੯. ਨਾਨਾਛਨ੍ਦਜਾਤਕવਣ੍ਣਨਾ

    [289] 9. Nānāchandajātakavaṇṇanā

    ਨਾਨਾਛਨ੍ਦਾ, ਮਹਾਰਾਜਾਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤવਨੇ વਿਹਰਨ੍ਤੋ ਆਯਸ੍ਮਤੋ ਆਨਨ੍ਦਸ੍ਸ ਅਟ੍ਠવਰਲਾਭਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ। વਤ੍ਥੁ ਏਕਾਦਸਕਨਿਪਾਤੇ ਜੁਣ੍ਹਜਾਤਕੇ (ਜਾ॰ ੧.੧੧.੧੩ ਆਦਯੋ) ਆવਿਭવਿਸ੍ਸਤਿ।

    Nānāchandā, mahārājāti idaṃ satthā jetavane viharanto āyasmato ānandassa aṭṭhavaralābhaṃ ārabbha kathesi. Vatthu ekādasakanipāte juṇhajātake (jā. 1.11.13 ādayo) āvibhavissati.

    ਅਤੀਤੇ ਪਨ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਤਸ੍ਸ ਅਗ੍ਗਮਹੇਸਿਯਾ ਕੁਚ੍ਛਿਮ੍ਹਿ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍વਾ વਯਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਤਕ੍ਕਸਿਲਾਯਂ ਸਬ੍ਬਸਿਪ੍ਪਾਨਿ ਉਗ੍ਗਹੇਤ੍વਾ ਪਿਤੁ ਅਚ੍ਚਯੇਨ ਰਜ੍ਜਂ ਪਾਪੁਣਿ। ਤਸ੍ਸ ਠਾਨਤੋ ਅਪਨੀਤੋ ਪਿਤੁ ਪੁਰੋਹਿਤੋ ਅਤ੍ਥਿ। ਸੋ ਦੁਗ੍ਗਤੋ ਹੁਤ੍વਾ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਜਰਗੇਹੇ વਸਤਿ। ਅਥੇਕਦਿવਸਂ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਅਞ੍ਞਾਤਕવੇਸੇਨ ਰਤ੍ਤਿਭਾਗੇ ਨਗਰਂ ਪਰਿਗ੍ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੋ વਿਚਰਤਿ। ਤਮੇਨਂ ਕਤਕਮ੍ਮਚੋਰਾ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਸੁਰਾਪਾਨੇ ਸੁਰਂ ਪਿવਿਤ੍વਾ ਅਪਰਮ੍ਪਿ ਘਟੇਨਾਦਾਯ ਅਤ੍ਤਨੋ ਗੇਹਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਾ ਅਨ੍ਤਰવੀਥਿਯਂ ਦਿਸ੍વਾ ‘‘ਅਰੇ ਕੋਸਿ ਤ੍વ’’ਨ੍ਤਿ વਤ੍વਾ ਪਹਰਿਤ੍વਾ ਉਤ੍ਤਰਿਸਾਟਕਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਘਟਂ ਉਕ੍ਖਿਪਾਪੇਤ੍વਾ ਤਾਸੇਨ੍ਤਾ ਗਚ੍ਛਿਂਸੁ। ਸੋਪਿ ਖੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍વਾ ਅਨ੍ਤਰવੀਥਿਯਂ ਠਿਤੋ ਨਕ੍ਖਤ੍ਤਂ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਰਞ੍ਞੋ ਅਮਿਤ੍ਤਾਨਂ ਹਤ੍ਥਗਤਭਾવਂ ਞਤ੍વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਿਂ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ। ਸਾ ‘‘ਕਿਂ, ਅਯ੍ਯਾ’’ਤਿ વਤ੍વਾ વੇਗੇਨ ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਆਗਤਾ। ਅਥ ਨਂ ਸੋ ਆਹ – ‘‘ਭੋਤਿ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਰਾਜਾ ਅਮਿਤ੍ਤਾਨਂ વਸਂ ਗਤੋ’’ਤਿ। ‘‘ਅਯ੍ਯ, ਕਿਂ ਤੇ ਰਞ੍ਞੋ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪવਤ੍ਤਿਯਾ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਜਾਨਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ।

    Atīte pana bodhisatto bārāṇasiyaṃ brahmadatte rajjaṃ kārente tassa aggamahesiyā kucchimhi nibbattitvā vayappatto takkasilāyaṃ sabbasippāni uggahetvā pitu accayena rajjaṃ pāpuṇi. Tassa ṭhānato apanīto pitu purohito atthi. So duggato hutvā ekasmiṃ jaragehe vasati. Athekadivasaṃ bodhisatto aññātakavesena rattibhāge nagaraṃ pariggaṇhanto vicarati. Tamenaṃ katakammacorā ekasmiṃ surāpāne suraṃ pivitvā aparampi ghaṭenādāya attano gehaṃ gacchantā antaravīthiyaṃ disvā ‘‘are kosi tva’’nti vatvā paharitvā uttarisāṭakaṃ gahetvā ghaṭaṃ ukkhipāpetvā tāsentā gacchiṃsu. Sopi kho brāhmaṇo tasmiṃ khaṇe nikkhamitvā antaravīthiyaṃ ṭhito nakkhattaṃ olokento rañño amittānaṃ hatthagatabhāvaṃ ñatvā brāhmaṇiṃ āmantesi. Sā ‘‘kiṃ, ayyā’’ti vatvā vegena tassa santikaṃ āgatā. Atha naṃ so āha – ‘‘bhoti amhākaṃ rājā amittānaṃ vasaṃ gato’’ti. ‘‘Ayya, kiṃ te rañño santike pavattiyā, brāhmaṇā jānissantī’’ti.

    ਰਾਜਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਸਦ੍ਦਂ ਸੁਤ੍વਾ ਥੋਕਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਧੁਤ੍ਤੇ ਆਹ – ‘‘ਦੁਗ੍ਗਤੋਮ੍ਹਿ, ਸਾਮਿ, ਉਤ੍ਤਰਾਸਙ੍ਗਂ ਗਹੇਤ੍વਾ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਥ ਮ’’ਨ੍ਤਿ। ਤੇ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਕਥੇਨ੍ਤਂ ਕਾਰੁਞ੍ਞੇਨ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਸੁਂ। ਸੋ ਤੇਸਂ વਸਨਗੇਹਂ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍વਾ ਨਿવਤ੍ਤਿ। ਅਥ ਪੋਰਾਣਕਪੁਰੋਹਿਤੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋਪਿ ‘‘ਭੋਤਿ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਰਾਜਾ ਅਮਿਤ੍ਤਹਤ੍ਥਤੋ ਮੁਤ੍ਤੋ’’ਤਿ ਆਹ। ਰਾਜਾ ਤਮ੍ਪਿ ਸੁਤ੍વਾ ਤਮ੍ਪਿ ਗੇਹਂ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍વਾ ਪਾਸਾਦਂ ਅਭਿਰੁਹਿ। ਸੋ વਿਭਾਤਾਯ ਰਤ੍ਤਿਯਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍વਾ ‘‘ਕਿਂ ਆਚਰਿਯਾ ਰਤ੍ਤਿਂ ਨਕ੍ਖਤ੍ਤਂ ਓਲੋਕਯਿਤ੍ਥਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ। ‘‘ਆਮ, ਦੇવਾ’’ਤਿ। ‘‘ਕਿਂ ਸੋਭਨ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਸੋਭਨਂ, ਦੇવਾ’’ਤਿ। ‘‘ਕੋਚਿ ਗਾਹੋ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ। ‘‘ਨਤ੍ਥਿ, ਦੇવਾ’’ਤਿ। ਰਾਜਾ ‘‘ਅਸੁਕਗੇਹਤੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ ਪਕ੍ਕੋਸਥਾ’’ਤਿ ਪੋਰਾਣਕਪੁਰੋਹਿਤਂ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍વਾ ‘‘ਕਿਂ, ਆਚਰਿਯ, ਰਤ੍ਤਿਂ ਤੇ ਨਕ੍ਖਤ੍ਤਂ ਦਿਟ੍ਠ’’ਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ। ‘‘ਆਮ, ਦੇવਾ’’ਤਿ। ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਕੋਚਿ ਗਾਹੋ’’ਤਿ। ‘‘ਆਮ, ਮਹਾਰਾਜ, ਅਜ੍ਜ ਰਤ੍ਤਿਂ ਤੁਮ੍ਹੇ ਅਮਿਤ੍ਤવਸਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਮੁਹੁਤ੍ਤੇਨੇવ ਮੁਤ੍ਤਾ’’ਤਿ। ਰਾਜਾ ‘‘ਨਕ੍ਖਤ੍ਤਜਾਨਨਕੇਨ ਨਾਮ ਏવਰੂਪੇਨ ਭવਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਸੇਸਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇ ਨਿਕ੍ਕਡ੍ਢਾਪੇਤ੍વਾ ‘‘ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਪਸਨ੍ਨੋਸ੍ਮਿ ਤੇ, વਰਂ ਤ੍વਂ ਗਣ੍ਹਾ’’ਤਿ ਆਹ। ‘‘ਮਹਾਰਾਜ, ਪੁਤ੍ਤਦਾਰੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਮਨ੍ਤੇਤ੍વਾ ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ। ‘‘ਗਚ੍ਛ ਮਨ੍ਤੇਤ੍વਾ ਏਹੀ’’ਤਿ।

    Rājā brāhmaṇassa saddaṃ sutvā thokaṃ gantvā dhutte āha – ‘‘duggatomhi, sāmi, uttarāsaṅgaṃ gahetvā vissajjetha ma’’nti. Te punappunaṃ kathentaṃ kāruññena vissajjesuṃ. So tesaṃ vasanagehaṃ sallakkhetvā nivatti. Atha porāṇakapurohito brāhmaṇopi ‘‘bhoti, amhākaṃ rājā amittahatthato mutto’’ti āha. Rājā tampi sutvā tampi gehaṃ sallakkhetvā pāsādaṃ abhiruhi. So vibhātāya rattiyā brāhmaṇe pakkosāpetvā ‘‘kiṃ ācariyā rattiṃ nakkhattaṃ olokayitthā’’ti pucchi. ‘‘Āma, devā’’ti. ‘‘Kiṃ sobhana’’nti? ‘‘Sobhanaṃ, devā’’ti. ‘‘Koci gāho natthī’’ti. ‘‘Natthi, devā’’ti. Rājā ‘‘asukagehato brāhmaṇaṃ pakkosathā’’ti porāṇakapurohitaṃ pakkosāpetvā ‘‘kiṃ, ācariya, rattiṃ te nakkhattaṃ diṭṭha’’nti pucchi. ‘‘Āma, devā’’ti. ‘‘Atthi koci gāho’’ti. ‘‘Āma, mahārāja, ajja rattiṃ tumhe amittavasaṃ gantvā muhutteneva muttā’’ti. Rājā ‘‘nakkhattajānanakena nāma evarūpena bhavitabba’’nti sesabrāhmaṇe nikkaḍḍhāpetvā ‘‘brāhmaṇa, pasannosmi te, varaṃ tvaṃ gaṇhā’’ti āha. ‘‘Mahārāja, puttadārena saddhiṃ mantetvā gaṇhissāmī’’ti. ‘‘Gaccha mantetvā ehī’’ti.

    ਸੋ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਿਞ੍ਚ ਪੁਤ੍ਤਞ੍ਚ ਸੁਣਿਸਞ੍ਚ ਦਾਸਿਞ੍ਚ ਪਕ੍ਕੋਸਿਤ੍વਾ ‘‘ਰਾਜਾ ਮੇ વਰਂ ਦਦਾਤਿ, ਕਿਂ ਗਣ੍ਹਾਮਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ। ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੀ ‘‘ਮਯ੍ਹਂ ਧੇਨੁਸਤਂ ਆਨੇਹੀ’’ਤਿ ਆਹ, ਪੁਤ੍ਤੋ ਛਤ੍ਤਮਾਣવੋ ਨਾਮ ‘‘ਮਯ੍ਹਂ ਕੁਮੁਦવਣ੍ਣੇਹਿ ਚਤੂਹਿ ਸਿਨ੍ਧવੇਹਿ ਯੁਤ੍ਤਂ ਆਜਞ੍ਞਰਥ’’ਨ੍ਤਿ, ਸੁਣਿਸਾ ‘‘ਮਯ੍ਹਂ ਮਣਿਕੁਣ੍ਡਲਂ ਆਦਿਂ ਕਤ੍વਾ ਸਬ੍ਬਾਲਙ੍ਕਾਰ’’ਨ੍ਤਿ, ਪੁਣ੍ਣਾ ਨਾਮ ਦਾਸੀ ‘‘ਮਯ੍ਹਂ ਉਦੁਕ੍ਖਲਮੁਸਲਞ੍ਚੇવ ਸੁਪ੍ਪਞ੍ਚਾ’’ਤਿ। ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਪਨ ਗਾਮવਰਂ ਗਹੇਤੁਕਾਮੋ ਰਞ੍ਞੋ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ‘‘ਕਿਂ , ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਪੁਚ੍ਛਿਤੋ ਤੇ ਪੁਤ੍ਤਦਾਰੋ’’ਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ‘‘ਆਮ, ਦੇવ, ਪੁਚ੍ਛਿਤੋ, ਅਨੇਕਚ੍ਛਨ੍ਦੋ’’ਤਿ વਤ੍વਾ ਪਠਮਂ ਗਾਥਾਦ੍વਯਮਾਹ –

    So gantvā brāhmaṇiñca puttañca suṇisañca dāsiñca pakkositvā ‘‘rājā me varaṃ dadāti, kiṃ gaṇhāmā’’ti pucchi. Brāhmaṇī ‘‘mayhaṃ dhenusataṃ ānehī’’ti āha, putto chattamāṇavo nāma ‘‘mayhaṃ kumudavaṇṇehi catūhi sindhavehi yuttaṃ ājaññaratha’’nti, suṇisā ‘‘mayhaṃ maṇikuṇḍalaṃ ādiṃ katvā sabbālaṅkāra’’nti, puṇṇā nāma dāsī ‘‘mayhaṃ udukkhalamusalañceva suppañcā’’ti. Brāhmaṇo pana gāmavaraṃ gahetukāmo rañño santikaṃ gantvā ‘‘kiṃ , brāhmaṇa, pucchito te puttadāro’’ti puṭṭho ‘‘āma, deva, pucchito, anekacchando’’ti vatvā paṭhamaṃ gāthādvayamāha –

    ੧੧੫.

    115.

    ‘‘ਨਾਨਾਛਨ੍ਦਾ ਮਹਾਰਾਜ, ਏਕਾਗਾਰੇ વਸਾਮਸੇ।

    ‘‘Nānāchandā mahārāja, ekāgāre vasāmase;

    ਅਹਂ ਗਾਮવਰਂ ਇਚ੍ਛੇ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੀ ਚ ਗવਂ ਸਤਂ॥

    Ahaṃ gāmavaraṃ icche, brāhmaṇī ca gavaṃ sataṃ.

    ੧੧੬.

    116.

    ‘‘ਪੁਤ੍ਤੋ ਚ ਆਜਞ੍ਞਰਥਂ, ਕਞ੍ਞਾ ਚ ਮਣਿਕੁਣ੍ਡਲਂ।

    ‘‘Putto ca ājaññarathaṃ, kaññā ca maṇikuṇḍalaṃ;

    ਯਾ ਚੇਸਾ ਪੁਣ੍ਣਿਕਾ ਜਮ੍ਮੀ, ਉਦੁਕ੍ਖਲਂਭਿਕਙ੍ਖਤੀ’’ਤਿ॥

    Yā cesā puṇṇikā jammī, udukkhalaṃbhikaṅkhatī’’ti.

    ਤਤ੍ਥ ਇਚ੍ਛੇਤਿ ਇਚ੍ਛਾਮਿ। ਗવਂ ਸਤਨ੍ਤਿ ਧੇਨੂਨਂ ਗੁਨ੍ਨਂ ਸਤਂ। ਕਞ੍ਞਾਤਿ ਸੁਣਿਸਾ। ਯਾ ਚੇਸਾਤਿ ਯਾ ਏਸਾ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਘਰੇ ਪੁਣ੍ਣਿਕਾ ਨਾਮ ਦਾਸੀ, ਸਾ ਜਮ੍ਮੀ ਲਾਮਿਕਾ ਸੁਪ੍ਪਮੁਸਲੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਉਦੁਕ੍ਖਲਂ ਅਭਿਕਙ੍ਖਤਿ ਇਚ੍ਛਤੀਤਿ।

    Tattha iccheti icchāmi. Gavaṃ satanti dhenūnaṃ gunnaṃ sataṃ. Kaññāti suṇisā. Yā cesāti yā esā amhākaṃ ghare puṇṇikā nāma dāsī, sā jammī lāmikā suppamusalehi saddhiṃ udukkhalaṃ abhikaṅkhati icchatīti.

    ਰਾਜਾ ‘‘ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਇਚ੍ਛਿਤਿਚ੍ਛਿਤਂ ਦੇਥਾ’’ਤਿ ਆਣਾਪੇਨ੍ਤੋ –

    Rājā ‘‘sabbesaṃ icchiticchitaṃ dethā’’ti āṇāpento –

    ੧੧੭.

    117.

    ‘‘ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਗਾਮવਰਂ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਿਯਾ ਗવਂ ਸਤਂ।

    ‘‘Brāhmaṇassa gāmavaraṃ, brāhmaṇiyā gavaṃ sataṃ;

    ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਆਜਞ੍ਞਰਥਂ, ਕਞ੍ਞਾਯ ਮਣਿਕੁਣ੍ਡਲਂ।

    Puttassa ājaññarathaṃ, kaññāya maṇikuṇḍalaṃ;

    ਯਞ੍ਚੇਤਂ ਪੁਣ੍ਣਿਕਂ ਜਮ੍ਮਿਂ, ਪਟਿਪਾਦੇਥੁਦੁਕ੍ਖਲ’’ਨ੍ਤਿ॥ – ਗਾਥਮਾਹ।

    Yañcetaṃ puṇṇikaṃ jammiṃ, paṭipādethudukkhala’’nti. – gāthamāha;

    ਤਤ੍ਥ ਯਞ੍ਚੇਤਨ੍ਤਿ ਯਞ੍ਚ ਏਤਂ ਪੁਣ੍ਣਿਕਨ੍ਤਿ વਦਤਿ, ਤਂ ਜਮ੍ਮਿਂ ਉਦੁਕ੍ਖਲਂ ਪਟਿਪਾਦੇਥ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਾਪੇਥਾਤਿ।

    Tattha yañcetanti yañca etaṃ puṇṇikanti vadati, taṃ jammiṃ udukkhalaṃ paṭipādetha sampaṭicchāpethāti.

    ਇਤਿ ਰਾਜਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇਨ ਪਤ੍ਥਿਤਞ੍ਚ ਅਞ੍ਞਞ੍ਚ ਮਹਨ੍ਤਂ ਯਸਂ ਦਤ੍વਾ ‘‘ਇਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਕਿਚ੍ਚੇਸੁ ਉਸ੍ਸੁਕ੍ਕਂ ਆਪਜ੍ਜਾ’’ਤਿ વਤ੍વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਅਕਾਸਿ।

    Iti rājā brāhmaṇena patthitañca aññañca mahantaṃ yasaṃ datvā ‘‘ito paṭṭhāya amhākaṃ kattabbakiccesu ussukkaṃ āpajjā’’ti vatvā brāhmaṇaṃ attano santike akāsi.

    ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍વਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ – ‘‘ਤਦਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਆਨਨ੍ਦੋ ਅਹੋਸਿ, ਰਾਜਾ ਪਨ ਅਹਮੇવ ਅਹੋਸਿ’’ਨ੍ਤਿ।

    Satthā imaṃ dhammadesanaṃ āharitvā jātakaṃ samodhānesi – ‘‘tadā brāhmaṇo ānando ahosi, rājā pana ahameva ahosi’’nti.

    ਨਾਨਾਛਨ੍ਦਜਾਤਕવਣ੍ਣਨਾ ਨવਮਾ।

    Nānāchandajātakavaṇṇanā navamā.







    Related texts:



    ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਖੁਦ੍ਦਕਨਿਕਾਯ • Khuddakanikāya / ਜਾਤਕਪਾਲ਼ਿ • Jātakapāḷi / ੨੮੯. ਨਾਨਾਛਨ੍ਦਜਾਤਕਂ • 289. Nānāchandajātakaṃ


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact