Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / กถาวตฺถุปาฬิ • Kathāvatthupāḷi |
๒๐. วีสติมวโคฺค
20. Vīsatimavaggo
(๑๙๙) ๖. ญาณกถา
(199) 6. Ñāṇakathā
๘๗๖. ทฺวาทสวตฺถุกํ ญาณํ โลกุตฺตรนฺติ? อามนฺตาฯ ทฺวาทส โลกุตฺตรญาณานีติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.… ทฺวาทส โลกุตฺตรญาณานีติ? อามนฺตาฯ ทฺวาทส โสตาปตฺติมคฺคาติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.… ทฺวาทส โสตาปตฺติมคฺคาติ? อามนฺตาฯ ทฺวาทส โสตาปตฺติผลานีติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.… ทฺวาทส สกทาคามิมคฺคา…เป.… อนาคามิมคฺคา…เป.… อรหตฺตมคฺคาติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.… ทฺวาทส อรหตฺตมคฺคาติ? อามนฺตาฯ ทฺวาทส อรหตฺตผลานีติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.…ฯ
876. Dvādasavatthukaṃ ñāṇaṃ lokuttaranti? Āmantā. Dvādasa lokuttarañāṇānīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… dvādasa lokuttarañāṇānīti? Āmantā. Dvādasa sotāpattimaggāti? Na hevaṃ vattabbe…pe… dvādasa sotāpattimaggāti? Āmantā. Dvādasa sotāpattiphalānīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… dvādasa sakadāgāmimaggā…pe… anāgāmimaggā…pe… arahattamaggāti? Na hevaṃ vattabbe…pe… dvādasa arahattamaggāti? Āmantā. Dvādasa arahattaphalānīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
๘๗๗. น วตฺตพฺพํ – ‘‘ทฺวาทสวตฺถุกํ ญาณํ โลกุตฺตร’’นฺติ? อามนฺตาฯ นนุ วุตฺตํ ภควตา – ‘‘อิทํ ทุกฺขํ อริยสจฺจ’’นฺติ เม, ภิกฺขเว, ปุเพฺพ อนนุสฺสุเตสุ ธเมฺมสุ จกฺขุํ อุทปาทิ, ญาณํ อุทปาทิ, ปญฺญา อุทปาทิ, วิชฺชา อุทปาทิ, อาโลโก อุทปาทิฯ ‘ตํ โข ปนิทํ ทุกฺขํ อริยสจฺจํ ปริเญฺญยฺย’นฺติ เม, ภิกฺขเว…เป.… ปริญฺญาตนฺติ เม, ภิกฺขเว…เป.… ‘อิทํ ทุกฺขสมุทยํ 1 อริยสจฺจ’นฺติ เม, ภิกฺขเว…เป.… ‘ตํ โข ปนิทํ ทุกฺขสมุทยํ อริยสจฺจํ ปหาตพฺพ’นฺติ เม, ภิกฺขเว…เป.… ปหีนนฺติ เม, ภิกฺขเว…เป.… ‘อิทํ ทุกฺขนิโรธํ 2 อริยสจฺจ’นฺติ เม, ภิกฺขเว…เป.… ‘ตํ โข ปนิทํ ทุกฺขนิโรธํ อริยสจฺจํ สจฺฉิกาตพฺพ’นฺติ เม, ภิกฺขเว…เป.… สจฺฉิกตนฺติ เม, ภิกฺขเว…เป.… ‘อิทํ ทุกฺขนิโรธคามินี ปฎิปทา อริยสจฺจ’นฺติ เม, ภิกฺขเว…เป.… ‘ตํ โข ปนิทํ ทุกฺขนิโรธคามินี ปฎิปทา อริยสจฺจํ ภาเวตพฺพ’นฺติ เม, ภิกฺขเว…เป.… ภาวิตนฺติ เม, ภิกฺขเว, ปุเพฺพ อนนุสฺสุเตสุ ธเมฺมสุ จกฺขุํ อุทปาทิ…เป.… อาโลโก อุทปาที’’ติ 3! อเตฺถว สุตฺตโนฺตติ? อามนฺตาฯ เตน หิ ทฺวาทสวตฺถุกํ ญาณํ โลกุตฺตรนฺติฯ
877. Na vattabbaṃ – ‘‘dvādasavatthukaṃ ñāṇaṃ lokuttara’’nti? Āmantā. Nanu vuttaṃ bhagavatā – ‘‘idaṃ dukkhaṃ ariyasacca’’nti me, bhikkhave, pubbe ananussutesu dhammesu cakkhuṃ udapādi, ñāṇaṃ udapādi, paññā udapādi, vijjā udapādi, āloko udapādi. ‘Taṃ kho panidaṃ dukkhaṃ ariyasaccaṃ pariññeyya’nti me, bhikkhave…pe… pariññātanti me, bhikkhave…pe… ‘idaṃ dukkhasamudayaṃ 4 ariyasacca’nti me, bhikkhave…pe… ‘taṃ kho panidaṃ dukkhasamudayaṃ ariyasaccaṃ pahātabba’nti me, bhikkhave…pe… pahīnanti me, bhikkhave…pe… ‘idaṃ dukkhanirodhaṃ 5 ariyasacca’nti me, bhikkhave…pe… ‘taṃ kho panidaṃ dukkhanirodhaṃ ariyasaccaṃ sacchikātabba’nti me, bhikkhave…pe… sacchikatanti me, bhikkhave…pe… ‘idaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā ariyasacca’nti me, bhikkhave…pe… ‘taṃ kho panidaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā ariyasaccaṃ bhāvetabba’nti me, bhikkhave…pe… bhāvitanti me, bhikkhave, pubbe ananussutesu dhammesu cakkhuṃ udapādi…pe… āloko udapādī’’ti 6! Attheva suttantoti? Āmantā. Tena hi dvādasavatthukaṃ ñāṇaṃ lokuttaranti.
ญาณกถา นิฎฺฐิตาฯ
Ñāṇakathā niṭṭhitā.
วีสติมวโคฺคฯ
Vīsatimavaggo.
ตสฺสุทฺทานํ –
Tassuddānaṃ –
มาตุฆาตโก อานนฺตริโก ปิตุฆาตโก อานนฺตริโก อรหนฺตฆาตโก อานนฺตริโก รุหิรุปฺปาทโก อานนฺตริโก สงฺฆเภทโก อานนฺตริโก, นตฺถิ ปุถุชฺชนสฺส ญาณํ, นตฺถิ นิรเยสุ นิรยปาลา, อตฺถิ เทเวสุ ติรจฺฉานคตา, ปญฺจงฺคิโก มโคฺค, ทฺวาทสวตฺถุกํ ญาณํ โลกุตฺตรนฺติฯ
Mātughātako ānantariko pitughātako ānantariko arahantaghātako ānantariko ruhiruppādako ānantariko saṅghabhedako ānantariko, natthi puthujjanassa ñāṇaṃ, natthi nirayesu nirayapālā, atthi devesu tiracchānagatā, pañcaṅgiko maggo, dvādasavatthukaṃ ñāṇaṃ lokuttaranti.
จตุโตฺถ ปณฺณาสโกฯ
Catuttho paṇṇāsako.
ตสฺสุทฺทานํ –
Tassuddānaṃ –
นิคฺคโห, ปุญฺญสญฺจโย, อฎฺฐาสิ, อตีเตน จ มาตุฆาตโกฯ
Niggaho, puññasañcayo, aṭṭhāsi, atītena ca mātughātako.
Footnotes:
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / อภิธมฺมปิฎก (อฎฺฐกถา) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / ปญฺจปกรณ-อฎฺฐกถา • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / ๖. ญาณกถาวณฺณนา • 6. Ñāṇakathāvaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / อภิธมฺมปิฎก (ฎีกา) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ปญฺจปกรณ-มูลฎีกา • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ๖. ญาณกถาวณฺณนา • 6. Ñāṇakathāvaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / อภิธมฺมปิฎก (ฎีกา) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ปญฺจปกรณ-อนุฎีกา • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ๖. ญาณกถาวณฺณนา • 6. Ñāṇakathāvaṇṇanā