| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / पटिसम्भिदामग्गपाळि • Paṭisambhidāmaggapāḷi |
६. ञाणरासिछक्कनिद्देसो
6. Ñāṇarāsichakkaniddeso
१८३. कतमानि चतुवीसति समाधिवसेन ञाणानि? दीघं अस्सासवसेन चित्तस्स एकग्गता अविक्खेपो समाधि, दीघं पस्सासवसेन चित्तस्स एकग्गता अविक्खेपो समाधि…पे॰… विमोचयं चित्तं अस्सासवसेन चित्तस्स एकग्गता अविक्खेपो समाधि, विमोचयं चित्तं पस्सासवसेन चित्तस्स एकग्गता अविक्खेपो समाधि। इमानि चतुवीसति समाधिवसेन ञाणानि।
183. Katamāni catuvīsati samādhivasena ñāṇāni? Dīghaṃ assāsavasena cittassa ekaggatā avikkhepo samādhi, dīghaṃ passāsavasena cittassa ekaggatā avikkhepo samādhi…pe… vimocayaṃ cittaṃ assāsavasena cittassa ekaggatā avikkhepo samādhi, vimocayaṃ cittaṃ passāsavasena cittassa ekaggatā avikkhepo samādhi. Imāni catuvīsati samādhivasena ñāṇāni.
कतमानि द्वेसत्तति विपस्सनावसेन ञाणानि? दीघं अस्सासं अनिच्चतो अनुपस्सनट्ठेन विपस्सना, दुक्खतो अनुपस्सनट्ठेन विपस्सना, अनत्ततो अनुपस्सनट्ठेन विपस्सना, दीघं पस्सासं अनिच्चतो अनुपस्सनट्ठेन विपस्सना, दुक्खतो अनुपस्सनट्ठेन विपस्सना, अनत्ततो अनुपस्सनट्ठेन विपस्सना…पे॰… विमोचयं चित्तं अस्सासं, विमोचयं चित्तं पस्सासं अनिच्चतो अनुपस्सनट्ठेन विपस्सना, दुक्खतो अनुपस्सनट्ठेन विपस्सना, अनत्ततो अनुपस्सनट्ठेन विपस्सना। इमानि द्वेसत्तति विपस्सनावसेन ञाणानि।
Katamāni dvesattati vipassanāvasena ñāṇāni? Dīghaṃ assāsaṃ aniccato anupassanaṭṭhena vipassanā, dukkhato anupassanaṭṭhena vipassanā, anattato anupassanaṭṭhena vipassanā, dīghaṃ passāsaṃ aniccato anupassanaṭṭhena vipassanā, dukkhato anupassanaṭṭhena vipassanā, anattato anupassanaṭṭhena vipassanā…pe… vimocayaṃ cittaṃ assāsaṃ, vimocayaṃ cittaṃ passāsaṃ aniccato anupassanaṭṭhena vipassanā, dukkhato anupassanaṭṭhena vipassanā, anattato anupassanaṭṭhena vipassanā. Imāni dvesattati vipassanāvasena ñāṇāni.
कतमानि अट्ठ निब्बिदाञाणानि? अनिच्चानुपस्सी अस्सासं यथाभूतं जानाति पस्सतीति – निब्बिदाञाणं, अनिच्चानुपस्सी पस्सासं यथाभूतं जानाति पस्सतीति – निब्बिदाञाणं…पे॰… पटिनिस्सग्गानुपस्सी अस्सासं यथाभूतं जानाति पस्सतीति – निब्बिदाञाणं, पटिनिस्सग्गानुपस्सी पस्सासं यथाभूतं जानाति पस्सतीति – निब्बिदाञाणं। इमानि अट्ठ निब्बिदाञाणानि।
Katamāni aṭṭha nibbidāñāṇāni? Aniccānupassī assāsaṃ yathābhūtaṃ jānāti passatīti – nibbidāñāṇaṃ, aniccānupassī passāsaṃ yathābhūtaṃ jānāti passatīti – nibbidāñāṇaṃ…pe… paṭinissaggānupassī assāsaṃ yathābhūtaṃ jānāti passatīti – nibbidāñāṇaṃ, paṭinissaggānupassī passāsaṃ yathābhūtaṃ jānāti passatīti – nibbidāñāṇaṃ. Imāni aṭṭha nibbidāñāṇāni.
कतमानि अट्ठ निब्बिदानुलोमे ञाणानि? अनिच्चानुपस्सी अस्सासं भयतुपट्ठाने पञ्ञा निब्बिदानुलोमे ञाणं, अनिच्चानुपस्सी पस्सासं भयतुपट्ठाने पञ्ञा निब्बिदानुलोमे ञाणं…पे॰… पटिनिस्सग्गानुपस्सी अस्सासं भयतुपट्ठाने पञ्ञा निब्बिदानुलोमे ञाणं, पटिनिस्सग्गानुपस्सी पस्सासं भयतुपट्ठाने पञ्ञा निब्बिदानुलोमे ञाणं – इमानि अट्ठ निब्बिदानुलोमे ञाणानि।
Katamāni aṭṭha nibbidānulome ñāṇāni? Aniccānupassī assāsaṃ bhayatupaṭṭhāne paññā nibbidānulome ñāṇaṃ, aniccānupassī passāsaṃ bhayatupaṭṭhāne paññā nibbidānulome ñāṇaṃ…pe… paṭinissaggānupassī assāsaṃ bhayatupaṭṭhāne paññā nibbidānulome ñāṇaṃ, paṭinissaggānupassī passāsaṃ bhayatupaṭṭhāne paññā nibbidānulome ñāṇaṃ – imāni aṭṭha nibbidānulome ñāṇāni.
कतमानि अट्ठ निब्बिदापटिप्पस्सद्धिञाणानि? अनिच्चानुपस्सी अस्सासं पटिसङ्खा सन्तिट्ठना पञ्ञा निब्बिदापटिप्पस्सद्धिञाणं, अनिच्चानुपस्सी पस्सासं पटिसङ्खा सन्तिट्ठना पञ्ञा निब्बिदापटिप्पस्सद्धिञाणं…पे॰… पटिनिस्सग्गानुपस्सी अस्सासं पटिसङ्खा सन्तिट्ठना पञ्ञा निब्बिदापटिप्पस्सद्धिञाणं, पटिनिस्सग्गानुपस्सी पस्सासं पटिसङ्खा सन्तिट्ठना पञ्ञा निब्बिदापटिप्पस्सद्धिञाणं – इमानि अट्ठ निब्बिदापटिप्पस्सद्धिञाणानि।
Katamāni aṭṭha nibbidāpaṭippassaddhiñāṇāni? Aniccānupassī assāsaṃ paṭisaṅkhā santiṭṭhanā paññā nibbidāpaṭippassaddhiñāṇaṃ, aniccānupassī passāsaṃ paṭisaṅkhā santiṭṭhanā paññā nibbidāpaṭippassaddhiñāṇaṃ…pe… paṭinissaggānupassī assāsaṃ paṭisaṅkhā santiṭṭhanā paññā nibbidāpaṭippassaddhiñāṇaṃ, paṭinissaggānupassī passāsaṃ paṭisaṅkhā santiṭṭhanā paññā nibbidāpaṭippassaddhiñāṇaṃ – imāni aṭṭha nibbidāpaṭippassaddhiñāṇāni.
कतमानि एकवीसति विमुत्तिसुखे ञाणानि? सोतापत्तिमग्गेन सक्कायदिट्ठिया पहीनत्ता समुच्छिन्नत्ता उप्पज्जति विमुत्तिसुखे ञाणं, विचिकिच्छाय पहीनत्ता समुच्छिन्नत्ता उप्पज्जति विमुत्तिसुखे ञाणं, सीलब्बतपरामासस्स…पे॰… दिट्ठानुसयस्स, विचिकिच्छानुसयस्स पहीनत्ता समुच्छिन्नत्ता उप्पज्जति विमुत्तिसुखे ञाणं, सकदागामिमग्गेन ओळारिकस्स, कामरागसञ्ञोजनस्स…पे॰… पटिघसञ्ञोजनस्स, ओळारिकस्स कामरागानुसयस्स, पटिघानुसयस्स पहीनत्ता समुच्छिन्नत्ता उप्पज्जति विमुत्तिसुखे ञाणं, अनागामिमग्गेन अनुसहगतस्स कामरागसञ्ञोजनस्स…पे॰… पटिघसञ्ञोजनस्स, अनुसहगतस्स कामरागानुसयस्स, पटिघानुसयस्स पहीनत्ता समुच्छिन्नत्ता उप्पज्जति विमुत्तिसुखे ञाणं, अरहत्तमग्गेन, रूपरागस्स…पे॰… अरूपरागस्स, मानस्स, उद्धच्चस्स, अविज्जाय, मानानुसयस्स, भवरागानुसयस्स, अविज्जानुसयस्स पहीनत्ता समुच्छिन्नत्ता उप्पज्जति विमुत्तिसुखे ञाणं। इमानि एकवीसति विमुत्तिसुखे ञाणानि। सोळसवत्थुकं आनापानस्सतिसमाधिं भावयतो समधिकानि इमानि द्वे ञाणसतानि उप्पज्जन्ति।
Katamāni ekavīsati vimuttisukhe ñāṇāni? Sotāpattimaggena sakkāyadiṭṭhiyā pahīnattā samucchinnattā uppajjati vimuttisukhe ñāṇaṃ, vicikicchāya pahīnattā samucchinnattā uppajjati vimuttisukhe ñāṇaṃ, sīlabbataparāmāsassa…pe… diṭṭhānusayassa, vicikicchānusayassa pahīnattā samucchinnattā uppajjati vimuttisukhe ñāṇaṃ, sakadāgāmimaggena oḷārikassa, kāmarāgasaññojanassa…pe… paṭighasaññojanassa, oḷārikassa kāmarāgānusayassa, paṭighānusayassa pahīnattā samucchinnattā uppajjati vimuttisukhe ñāṇaṃ, anāgāmimaggena anusahagatassa kāmarāgasaññojanassa…pe… paṭighasaññojanassa, anusahagatassa kāmarāgānusayassa, paṭighānusayassa pahīnattā samucchinnattā uppajjati vimuttisukhe ñāṇaṃ, arahattamaggena, rūparāgassa…pe… arūparāgassa, mānassa, uddhaccassa, avijjāya, mānānusayassa, bhavarāgānusayassa, avijjānusayassa pahīnattā samucchinnattā uppajjati vimuttisukhe ñāṇaṃ. Imāni ekavīsati vimuttisukhe ñāṇāni. Soḷasavatthukaṃ ānāpānassatisamādhiṃ bhāvayato samadhikāni imāni dve ñāṇasatāni uppajjanti.
ञाणरासिछक्कनिद्देसो छट्ठो।
Ñāṇarāsichakkaniddeso chaṭṭho.
Footnotes:
Related texts:
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / खुद्दकनिकाय (अट्ठकथा) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / पटिसम्भिदामग्ग-अट्ठकथा • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā / ६. ञाणरासिछक्कनिद्देसवण्णना • 6. Ñāṇarāsichakkaniddesavaṇṇanā
