| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਮਗ੍ਗਪਾਲ਼ਿ • Paṭisambhidāmaggapāḷi |
੬. ਞਾਣਰਾਸਿਛਕ੍ਕਨਿਦ੍ਦੇਸੋ
6. Ñāṇarāsichakkaniddeso
੧੮੩. ਕਤਮਾਨਿ ਚਤੁવੀਸਤਿ ਸਮਾਧਿવਸੇਨ ਞਾਣਾਨਿ? ਦੀਘਂ ਅਸ੍ਸਾਸવਸੇਨ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਏਕਗ੍ਗਤਾ ਅવਿਕ੍ਖੇਪੋ ਸਮਾਧਿ, ਦੀਘਂ ਪਸ੍ਸਾਸવਸੇਨ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਏਕਗ੍ਗਤਾ ਅવਿਕ੍ਖੇਪੋ ਸਮਾਧਿ…ਪੇ॰… વਿਮੋਚਯਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਸ੍ਸਾਸવਸੇਨ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਏਕਗ੍ਗਤਾ ਅવਿਕ੍ਖੇਪੋ ਸਮਾਧਿ, વਿਮੋਚਯਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਸ੍ਸਾਸવਸੇਨ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਏਕਗ੍ਗਤਾ ਅવਿਕ੍ਖੇਪੋ ਸਮਾਧਿ। ਇਮਾਨਿ ਚਤੁવੀਸਤਿ ਸਮਾਧਿવਸੇਨ ਞਾਣਾਨਿ।
183. Katamāni catuvīsati samādhivasena ñāṇāni? Dīghaṃ assāsavasena cittassa ekaggatā avikkhepo samādhi, dīghaṃ passāsavasena cittassa ekaggatā avikkhepo samādhi…pe… vimocayaṃ cittaṃ assāsavasena cittassa ekaggatā avikkhepo samādhi, vimocayaṃ cittaṃ passāsavasena cittassa ekaggatā avikkhepo samādhi. Imāni catuvīsati samādhivasena ñāṇāni.
ਕਤਮਾਨਿ ਦ੍વੇਸਤ੍ਤਤਿ વਿਪਸ੍ਸਨਾવਸੇਨ ਞਾਣਾਨਿ? ਦੀਘਂ ਅਸ੍ਸਾਸਂ ਅਨਿਚ੍ਚਤੋ ਅਨੁਪਸ੍ਸਨਟ੍ਠੇਨ વਿਪਸ੍ਸਨਾ, ਦੁਕ੍ਖਤੋ ਅਨੁਪਸ੍ਸਨਟ੍ਠੇਨ વਿਪਸ੍ਸਨਾ, ਅਨਤ੍ਤਤੋ ਅਨੁਪਸ੍ਸਨਟ੍ਠੇਨ વਿਪਸ੍ਸਨਾ, ਦੀਘਂ ਪਸ੍ਸਾਸਂ ਅਨਿਚ੍ਚਤੋ ਅਨੁਪਸ੍ਸਨਟ੍ਠੇਨ વਿਪਸ੍ਸਨਾ, ਦੁਕ੍ਖਤੋ ਅਨੁਪਸ੍ਸਨਟ੍ਠੇਨ વਿਪਸ੍ਸਨਾ, ਅਨਤ੍ਤਤੋ ਅਨੁਪਸ੍ਸਨਟ੍ਠੇਨ વਿਪਸ੍ਸਨਾ…ਪੇ॰… વਿਮੋਚਯਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਸ੍ਸਾਸਂ, વਿਮੋਚਯਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਸ੍ਸਾਸਂ ਅਨਿਚ੍ਚਤੋ ਅਨੁਪਸ੍ਸਨਟ੍ਠੇਨ વਿਪਸ੍ਸਨਾ, ਦੁਕ੍ਖਤੋ ਅਨੁਪਸ੍ਸਨਟ੍ਠੇਨ વਿਪਸ੍ਸਨਾ, ਅਨਤ੍ਤਤੋ ਅਨੁਪਸ੍ਸਨਟ੍ਠੇਨ વਿਪਸ੍ਸਨਾ। ਇਮਾਨਿ ਦ੍વੇਸਤ੍ਤਤਿ વਿਪਸ੍ਸਨਾવਸੇਨ ਞਾਣਾਨਿ।
Katamāni dvesattati vipassanāvasena ñāṇāni? Dīghaṃ assāsaṃ aniccato anupassanaṭṭhena vipassanā, dukkhato anupassanaṭṭhena vipassanā, anattato anupassanaṭṭhena vipassanā, dīghaṃ passāsaṃ aniccato anupassanaṭṭhena vipassanā, dukkhato anupassanaṭṭhena vipassanā, anattato anupassanaṭṭhena vipassanā…pe… vimocayaṃ cittaṃ assāsaṃ, vimocayaṃ cittaṃ passāsaṃ aniccato anupassanaṭṭhena vipassanā, dukkhato anupassanaṭṭhena vipassanā, anattato anupassanaṭṭhena vipassanā. Imāni dvesattati vipassanāvasena ñāṇāni.
ਕਤਮਾਨਿ ਅਟ੍ਠ ਨਿਬ੍ਬਿਦਾਞਾਣਾਨਿ? ਅਨਿਚ੍ਚਾਨੁਪਸ੍ਸੀ ਅਸ੍ਸਾਸਂ ਯਥਾਭੂਤਂ ਜਾਨਾਤਿ ਪਸ੍ਸਤੀਤਿ – ਨਿਬ੍ਬਿਦਾਞਾਣਂ, ਅਨਿਚ੍ਚਾਨੁਪਸ੍ਸੀ ਪਸ੍ਸਾਸਂ ਯਥਾਭੂਤਂ ਜਾਨਾਤਿ ਪਸ੍ਸਤੀਤਿ – ਨਿਬ੍ਬਿਦਾਞਾਣਂ…ਪੇ॰… ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਾਨੁਪਸ੍ਸੀ ਅਸ੍ਸਾਸਂ ਯਥਾਭੂਤਂ ਜਾਨਾਤਿ ਪਸ੍ਸਤੀਤਿ – ਨਿਬ੍ਬਿਦਾਞਾਣਂ, ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਾਨੁਪਸ੍ਸੀ ਪਸ੍ਸਾਸਂ ਯਥਾਭੂਤਂ ਜਾਨਾਤਿ ਪਸ੍ਸਤੀਤਿ – ਨਿਬ੍ਬਿਦਾਞਾਣਂ। ਇਮਾਨਿ ਅਟ੍ਠ ਨਿਬ੍ਬਿਦਾਞਾਣਾਨਿ।
Katamāni aṭṭha nibbidāñāṇāni? Aniccānupassī assāsaṃ yathābhūtaṃ jānāti passatīti – nibbidāñāṇaṃ, aniccānupassī passāsaṃ yathābhūtaṃ jānāti passatīti – nibbidāñāṇaṃ…pe… paṭinissaggānupassī assāsaṃ yathābhūtaṃ jānāti passatīti – nibbidāñāṇaṃ, paṭinissaggānupassī passāsaṃ yathābhūtaṃ jānāti passatīti – nibbidāñāṇaṃ. Imāni aṭṭha nibbidāñāṇāni.
ਕਤਮਾਨਿ ਅਟ੍ਠ ਨਿਬ੍ਬਿਦਾਨੁਲੋਮੇ ਞਾਣਾਨਿ? ਅਨਿਚ੍ਚਾਨੁਪਸ੍ਸੀ ਅਸ੍ਸਾਸਂ ਭਯਤੁਪਟ੍ਠਾਨੇ ਪਞ੍ਞਾ ਨਿਬ੍ਬਿਦਾਨੁਲੋਮੇ ਞਾਣਂ, ਅਨਿਚ੍ਚਾਨੁਪਸ੍ਸੀ ਪਸ੍ਸਾਸਂ ਭਯਤੁਪਟ੍ਠਾਨੇ ਪਞ੍ਞਾ ਨਿਬ੍ਬਿਦਾਨੁਲੋਮੇ ਞਾਣਂ…ਪੇ॰… ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਾਨੁਪਸ੍ਸੀ ਅਸ੍ਸਾਸਂ ਭਯਤੁਪਟ੍ਠਾਨੇ ਪਞ੍ਞਾ ਨਿਬ੍ਬਿਦਾਨੁਲੋਮੇ ਞਾਣਂ, ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਾਨੁਪਸ੍ਸੀ ਪਸ੍ਸਾਸਂ ਭਯਤੁਪਟ੍ਠਾਨੇ ਪਞ੍ਞਾ ਨਿਬ੍ਬਿਦਾਨੁਲੋਮੇ ਞਾਣਂ – ਇਮਾਨਿ ਅਟ੍ਠ ਨਿਬ੍ਬਿਦਾਨੁਲੋਮੇ ਞਾਣਾਨਿ।
Katamāni aṭṭha nibbidānulome ñāṇāni? Aniccānupassī assāsaṃ bhayatupaṭṭhāne paññā nibbidānulome ñāṇaṃ, aniccānupassī passāsaṃ bhayatupaṭṭhāne paññā nibbidānulome ñāṇaṃ…pe… paṭinissaggānupassī assāsaṃ bhayatupaṭṭhāne paññā nibbidānulome ñāṇaṃ, paṭinissaggānupassī passāsaṃ bhayatupaṭṭhāne paññā nibbidānulome ñāṇaṃ – imāni aṭṭha nibbidānulome ñāṇāni.
ਕਤਮਾਨਿ ਅਟ੍ਠ ਨਿਬ੍ਬਿਦਾਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਞਾਣਾਨਿ? ਅਨਿਚ੍ਚਾਨੁਪਸ੍ਸੀ ਅਸ੍ਸਾਸਂ ਪਟਿਸਙ੍ਖਾ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਨਾ ਪਞ੍ਞਾ ਨਿਬ੍ਬਿਦਾਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਞਾਣਂ, ਅਨਿਚ੍ਚਾਨੁਪਸ੍ਸੀ ਪਸ੍ਸਾਸਂ ਪਟਿਸਙ੍ਖਾ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਨਾ ਪਞ੍ਞਾ ਨਿਬ੍ਬਿਦਾਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਞਾਣਂ…ਪੇ॰… ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਾਨੁਪਸ੍ਸੀ ਅਸ੍ਸਾਸਂ ਪਟਿਸਙ੍ਖਾ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਨਾ ਪਞ੍ਞਾ ਨਿਬ੍ਬਿਦਾਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਞਾਣਂ, ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਾਨੁਪਸ੍ਸੀ ਪਸ੍ਸਾਸਂ ਪਟਿਸਙ੍ਖਾ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਨਾ ਪਞ੍ਞਾ ਨਿਬ੍ਬਿਦਾਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਞਾਣਂ – ਇਮਾਨਿ ਅਟ੍ਠ ਨਿਬ੍ਬਿਦਾਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਞਾਣਾਨਿ।
Katamāni aṭṭha nibbidāpaṭippassaddhiñāṇāni? Aniccānupassī assāsaṃ paṭisaṅkhā santiṭṭhanā paññā nibbidāpaṭippassaddhiñāṇaṃ, aniccānupassī passāsaṃ paṭisaṅkhā santiṭṭhanā paññā nibbidāpaṭippassaddhiñāṇaṃ…pe… paṭinissaggānupassī assāsaṃ paṭisaṅkhā santiṭṭhanā paññā nibbidāpaṭippassaddhiñāṇaṃ, paṭinissaggānupassī passāsaṃ paṭisaṅkhā santiṭṭhanā paññā nibbidāpaṭippassaddhiñāṇaṃ – imāni aṭṭha nibbidāpaṭippassaddhiñāṇāni.
ਕਤਮਾਨਿ ਏਕવੀਸਤਿ વਿਮੁਤ੍ਤਿਸੁਖੇ ਞਾਣਾਨਿ? ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗੇਨ ਸਕ੍ਕਾਯਦਿਟ੍ਠਿਯਾ ਪਹੀਨਤ੍ਤਾ ਸਮੁਚ੍ਛਿਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ વਿਮੁਤ੍ਤਿਸੁਖੇ ਞਾਣਂ, વਿਚਿਕਿਚ੍ਛਾਯ ਪਹੀਨਤ੍ਤਾ ਸਮੁਚ੍ਛਿਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ વਿਮੁਤ੍ਤਿਸੁਖੇ ਞਾਣਂ, ਸੀਲਬ੍ਬਤਪਰਾਮਾਸਸ੍ਸ…ਪੇ॰… ਦਿਟ੍ਠਾਨੁਸਯਸ੍ਸ, વਿਚਿਕਿਚ੍ਛਾਨੁਸਯਸ੍ਸ ਪਹੀਨਤ੍ਤਾ ਸਮੁਚ੍ਛਿਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ વਿਮੁਤ੍ਤਿਸੁਖੇ ਞਾਣਂ, ਸਕਦਾਗਾਮਿਮਗ੍ਗੇਨ ਓਲ਼ਾਰਿਕਸ੍ਸ, ਕਾਮਰਾਗਸਞ੍ਞੋਜਨਸ੍ਸ…ਪੇ॰… ਪਟਿਘਸਞ੍ਞੋਜਨਸ੍ਸ, ਓਲ਼ਾਰਿਕਸ੍ਸ ਕਾਮਰਾਗਾਨੁਸਯਸ੍ਸ, ਪਟਿਘਾਨੁਸਯਸ੍ਸ ਪਹੀਨਤ੍ਤਾ ਸਮੁਚ੍ਛਿਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ વਿਮੁਤ੍ਤਿਸੁਖੇ ਞਾਣਂ, ਅਨਾਗਾਮਿਮਗ੍ਗੇਨ ਅਨੁਸਹਗਤਸ੍ਸ ਕਾਮਰਾਗਸਞ੍ਞੋਜਨਸ੍ਸ…ਪੇ॰… ਪਟਿਘਸਞ੍ਞੋਜਨਸ੍ਸ, ਅਨੁਸਹਗਤਸ੍ਸ ਕਾਮਰਾਗਾਨੁਸਯਸ੍ਸ, ਪਟਿਘਾਨੁਸਯਸ੍ਸ ਪਹੀਨਤ੍ਤਾ ਸਮੁਚ੍ਛਿਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ વਿਮੁਤ੍ਤਿਸੁਖੇ ਞਾਣਂ, ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗੇਨ, ਰੂਪਰਾਗਸ੍ਸ…ਪੇ॰… ਅਰੂਪਰਾਗਸ੍ਸ, ਮਾਨਸ੍ਸ, ਉਦ੍ਧਚ੍ਚਸ੍ਸ, ਅવਿਜ੍ਜਾਯ, ਮਾਨਾਨੁਸਯਸ੍ਸ, ਭવਰਾਗਾਨੁਸਯਸ੍ਸ, ਅવਿਜ੍ਜਾਨੁਸਯਸ੍ਸ ਪਹੀਨਤ੍ਤਾ ਸਮੁਚ੍ਛਿਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ વਿਮੁਤ੍ਤਿਸੁਖੇ ਞਾਣਂ। ਇਮਾਨਿ ਏਕવੀਸਤਿ વਿਮੁਤ੍ਤਿਸੁਖੇ ਞਾਣਾਨਿ। ਸੋਲ਼ਸવਤ੍ਥੁਕਂ ਆਨਾਪਾਨਸ੍ਸਤਿਸਮਾਧਿਂ ਭਾવਯਤੋ ਸਮਧਿਕਾਨਿ ਇਮਾਨਿ ਦ੍વੇ ਞਾਣਸਤਾਨਿ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ।
Katamāni ekavīsati vimuttisukhe ñāṇāni? Sotāpattimaggena sakkāyadiṭṭhiyā pahīnattā samucchinnattā uppajjati vimuttisukhe ñāṇaṃ, vicikicchāya pahīnattā samucchinnattā uppajjati vimuttisukhe ñāṇaṃ, sīlabbataparāmāsassa…pe… diṭṭhānusayassa, vicikicchānusayassa pahīnattā samucchinnattā uppajjati vimuttisukhe ñāṇaṃ, sakadāgāmimaggena oḷārikassa, kāmarāgasaññojanassa…pe… paṭighasaññojanassa, oḷārikassa kāmarāgānusayassa, paṭighānusayassa pahīnattā samucchinnattā uppajjati vimuttisukhe ñāṇaṃ, anāgāmimaggena anusahagatassa kāmarāgasaññojanassa…pe… paṭighasaññojanassa, anusahagatassa kāmarāgānusayassa, paṭighānusayassa pahīnattā samucchinnattā uppajjati vimuttisukhe ñāṇaṃ, arahattamaggena, rūparāgassa…pe… arūparāgassa, mānassa, uddhaccassa, avijjāya, mānānusayassa, bhavarāgānusayassa, avijjānusayassa pahīnattā samucchinnattā uppajjati vimuttisukhe ñāṇaṃ. Imāni ekavīsati vimuttisukhe ñāṇāni. Soḷasavatthukaṃ ānāpānassatisamādhiṃ bhāvayato samadhikāni imāni dve ñāṇasatāni uppajjanti.
ਞਾਣਰਾਸਿਛਕ੍ਕਨਿਦ੍ਦੇਸੋ ਛਟ੍ਠੋ।
Ñāṇarāsichakkaniddeso chaṭṭho.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਖੁਦ੍ਦਕਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਮਗ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā / ੬. ਞਾਣਰਾਸਿਛਕ੍ਕਨਿਦ੍ਦੇਸવਣ੍ਣਨਾ • 6. Ñāṇarāsichakkaniddesavaṇṇanā
