| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / อปทาน-อฎฺฐกถา • Apadāna-aṭṭhakathā |
๒. ญาณสญฺญิกเตฺถรอปทานวณฺณนา
2. Ñāṇasaññikattheraapadānavaṇṇanā
สุวณฺณวณฺณํ สมฺพุทฺธนฺติอาทิกํ อายสฺมโต ญาณสญฺญิกเตฺถรสฺส อปทานํฯ กา อุปฺปตฺติ? อยมฺปิ ปุริมพุเทฺธสุ กตาธิกาโร ตตฺถ ตตฺถ ภเว วิวฎฺฎูปนิสฺสยานิ ปุญฺญานิ อุปจินโนฺต สิทฺธตฺถสฺส ภควโต กาเล กุลเคเห นิพฺพโตฺต วุทฺธิมนฺวาย สทฺธาชาโต สทฺธมฺมสฺสวเน สาทโร สาลโย ภควโต ธมฺมเทสนานุสาเรน ญาณํ เปเสตฺวา โฆสปมาณตฺตา ภควโต ญาเณ ปสโนฺน ปญฺจงฺคอฎฺฐงฺคนมกฺการวเสน ปณามํ กตฺวา ปกฺกามิฯ โส ตโต จุโต เทวโลเกสุ อุปฺปโนฺน ตตฺถ ฉ กามาวจเร ทิพฺพสมฺปตฺติมนุภวโนฺต ตโต จวิตฺวา มนุสฺสโลเก ชาโต ตตฺถคฺคภูตา จกฺกวตฺติสมฺปทาทโย อนุภวิตฺวา อิมสฺมิํ พุทฺธุปฺปาเท วิภวสมฺปเนฺน เอกสฺมิํ กุลเคเห นิพฺพโตฺต วุทฺธิมนฺวาย สตฺถริ ปสีทิตฺวา ปพฺพชิโต นจิรเสฺสว อรหา อโหสิฯ
Suvaṇṇavaṇṇaṃsambuddhantiādikaṃ āyasmato ñāṇasaññikattherassa apadānaṃ. Kā uppatti? Ayampi purimabuddhesu katādhikāro tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayāni puññāni upacinanto siddhatthassa bhagavato kāle kulagehe nibbatto vuddhimanvāya saddhājāto saddhammassavane sādaro sālayo bhagavato dhammadesanānusārena ñāṇaṃ pesetvā ghosapamāṇattā bhagavato ñāṇe pasanno pañcaṅgaaṭṭhaṅganamakkāravasena paṇāmaṃ katvā pakkāmi. So tato cuto devalokesu uppanno tattha cha kāmāvacare dibbasampattimanubhavanto tato cavitvā manussaloke jāto tatthaggabhūtā cakkavattisampadādayo anubhavitvā imasmiṃ buddhuppāde vibhavasampanne ekasmiṃ kulagehe nibbatto vuddhimanvāya satthari pasīditvā pabbajito nacirasseva arahā ahosi.
๗. โส อปรภาเค อตฺตโน ปุพฺพกมฺมํ สริตฺวา โสมนสฺสชาโต ปุพฺพจริตาปทานํ ปกาเสโนฺต สุวณฺณวณฺณํ สมฺพุทฺธนฺติอาทิมาหฯ ตํ วุตฺตตฺถเมวฯ นิสภาชานิยํ ยถาติ ควสตสหสฺสเชโฎฺฐ นิสโภ, นิสโภ จ โส อาชานิโย เสโฎฺฐ อุตฺตโม เจติ นิสภาชานิโยฯ ยถา นิสภาชานิโย, ตเถว ภควาติ อโตฺถฯ โลกวิสยสญฺญาตํ ปญฺญตฺติวเสน เอวํ วุตฺตํฯ อนุปเมโยฺย หิ ภควาฯ เสสํ สพฺพตฺถ อุตฺตานตฺถเมวาติฯ
7. So aparabhāge attano pubbakammaṃ saritvā somanassajāto pubbacaritāpadānaṃ pakāsento suvaṇṇavaṇṇaṃ sambuddhantiādimāha. Taṃ vuttatthameva. Nisabhājāniyaṃ yathāti gavasatasahassajeṭṭho nisabho, nisabho ca so ājāniyo seṭṭho uttamo ceti nisabhājāniyo. Yathā nisabhājāniyo, tatheva bhagavāti attho. Lokavisayasaññātaṃ paññattivasena evaṃ vuttaṃ. Anupameyyo hi bhagavā. Sesaṃ sabbattha uttānatthamevāti.
ญาณสญฺญิกเตฺถรอปทานวณฺณนา สมตฺตาฯ
Ñāṇasaññikattheraapadānavaṇṇanā samattā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / ขุทฺทกนิกาย • Khuddakanikāya / อปทานปาฬิ • Apadānapāḷi / ๒. ญาณสญฺญิกเตฺถรอปทานํ • 2. Ñāṇasaññikattheraapadānaṃ
