Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अपदानपाळि • Apadānapāḷi

    ४. ञाणथविकत्थेरअपदानं

    4. Ñāṇathavikattheraapadānaṃ

    ४६.

    46.

    ‘‘दक्खिणे हिमवन्तस्स, सुकतो अस्समो मम।

    ‘‘Dakkhiṇe himavantassa, sukato assamo mama;

    उत्तमत्थं गवेसन्तो, वसामि विपिने तदा॥

    Uttamatthaṃ gavesanto, vasāmi vipine tadā.

    ४७.

    47.

    ‘‘लाभालाभेन सन्तुट्ठो, मूलेन च फलेन च।

    ‘‘Lābhālābhena santuṭṭho, mūlena ca phalena ca;

    अन्वेसन्तो आचरियं, वसामि एकको अहं॥

    Anvesanto ācariyaṃ, vasāmi ekako ahaṃ.

    ४८.

    48.

    ‘‘सुमेधो नाम सम्बुद्धो, लोके उप्पज्‍जि तावदे।

    ‘‘Sumedho nāma sambuddho, loke uppajji tāvade;

    चतुसच्‍चं पकासेति, उद्धरन्तो महाजनं॥

    Catusaccaṃ pakāseti, uddharanto mahājanaṃ.

    ४९.

    49.

    ‘‘नाहं सुणोमि सम्बुद्धं, नपि मे कोचि संसति 1

    ‘‘Nāhaṃ suṇomi sambuddhaṃ, napi me koci saṃsati 2;

    अट्ठवस्से अतिक्‍कन्ते, अस्सोसिं लोकनायकं॥

    Aṭṭhavasse atikkante, assosiṃ lokanāyakaṃ.

    ५०.

    50.

    ‘‘अग्गिदारुं नीहरित्वा, सम्मज्‍जित्वान अस्समं।

    ‘‘Aggidāruṃ nīharitvā, sammajjitvāna assamaṃ;

    खारिभारं गहेत्वान, निक्खमिं विपिना अहं॥

    Khāribhāraṃ gahetvāna, nikkhamiṃ vipinā ahaṃ.

    ५१.

    51.

    ‘‘एकरत्तिं वसन्तोहं, गामेसु निगमेसु च।

    ‘‘Ekarattiṃ vasantohaṃ, gāmesu nigamesu ca;

    अनुपुब्बेन चन्दवतिं, तदाहं उपसङ्कमिं॥

    Anupubbena candavatiṃ, tadāhaṃ upasaṅkamiṃ.

    ५२.

    52.

    ‘‘भगवा तम्हि समये, सुमेधो लोकनायको।

    ‘‘Bhagavā tamhi samaye, sumedho lokanāyako;

    उद्धरन्तो बहू सत्ते, देसेति अमतं पदं॥

    Uddharanto bahū satte, deseti amataṃ padaṃ.

    ५३.

    53.

    ‘‘जनकायमतिक्‍कम्म, वन्दित्वा जिनसागरं।

    ‘‘Janakāyamatikkamma, vanditvā jinasāgaraṃ;

    एकंसं अजिनं कत्वा, सन्थविं लोकनायकं॥

    Ekaṃsaṃ ajinaṃ katvā, santhaviṃ lokanāyakaṃ.

    ५४.

    54.

    ‘‘‘तुवं सत्था च केतु च, धजो यूपो च पाणिनं।

    ‘‘‘Tuvaṃ satthā ca ketu ca, dhajo yūpo ca pāṇinaṃ;

    परायनो 3 पतिट्ठा च, दीपो च द्विपदुत्तमो॥

    Parāyano 4 patiṭṭhā ca, dīpo ca dvipaduttamo.

    एकवीसतिमं भाणवारं।

    Ekavīsatimaṃ bhāṇavāraṃ.

    ५५.

    55.

    ‘‘‘नेपुञ्‍ञो दस्सने वीरो, तारेसि जनतं तुवं।

    ‘‘‘Nepuñño dassane vīro, tāresi janataṃ tuvaṃ;

    नत्थञ्‍ञो तारको लोके, तवुत्तरितरो मुने॥

    Natthañño tārako loke, tavuttaritaro mune.

    ५६.

    56.

    ‘‘‘सक्‍का थेवे 5 कुसग्गेन, पमेतुं सागरुत्तमे 6

    ‘‘‘Sakkā theve 7 kusaggena, pametuṃ sāgaruttame 8;

    नत्वेव तव सब्बञ्‍ञु, ञाणं सक्‍का पमेतवे॥

    Natveva tava sabbaññu, ñāṇaṃ sakkā pametave.

    ५७.

    57.

    ‘‘‘तुलदण्डे 9 ठपेत्वान, महिं 10 सक्‍का धरेतवे।

    ‘‘‘Tuladaṇḍe 11 ṭhapetvāna, mahiṃ 12 sakkā dharetave;

    नत्वेव तव पञ्‍ञाय, पमाणमत्थि चक्खुम॥

    Natveva tava paññāya, pamāṇamatthi cakkhuma.

    ५८.

    58.

    ‘‘‘आकासो मिनितुं सक्‍का, रज्‍जुया अङ्गुलेन वा।

    ‘‘‘Ākāso minituṃ sakkā, rajjuyā aṅgulena vā;

    नत्वेव तव सब्बञ्‍ञु, सीलं सक्‍का पमेतवे॥

    Natveva tava sabbaññu, sīlaṃ sakkā pametave.

    ५९.

    59.

    ‘‘‘महासमुद्दे उदकं, आकासो च वसुन्धरा।

    ‘‘‘Mahāsamudde udakaṃ, ākāso ca vasundharā;

    परिमेय्यानि एतानि, अप्पमेय्योसि चक्खुम’॥

    Parimeyyāni etāni, appameyyosi cakkhuma’.

    ६०.

    60.

    ‘‘छहि गाथाहि सब्बञ्‍ञुं, कित्तयित्वा महायसं।

    ‘‘Chahi gāthāhi sabbaññuṃ, kittayitvā mahāyasaṃ;

    अञ्‍जलिं पग्गहेत्वान, तुण्ही अट्ठासहं तदा॥

    Añjaliṃ paggahetvāna, tuṇhī aṭṭhāsahaṃ tadā.

    ६१.

    61.

    ‘‘यं वदन्ति सुमेधोति, भूरिपञ्‍ञं सुमेधसं।

    ‘‘Yaṃ vadanti sumedhoti, bhūripaññaṃ sumedhasaṃ;

    भिक्खुसङ्घे निसीदित्वा, इमा गाथा अभासथ॥

    Bhikkhusaṅghe nisīditvā, imā gāthā abhāsatha.

    ६२.

    62.

    ‘‘‘यो मे ञाणं पकित्तेसि, विप्पसन्‍नेन चेतसा।

    ‘‘‘Yo me ñāṇaṃ pakittesi, vippasannena cetasā;

    तमहं कित्तयिस्सामि, सुणाथ मम भासतो॥

    Tamahaṃ kittayissāmi, suṇātha mama bhāsato.

    ६३.

    63.

    ‘‘‘सत्तसत्तति कप्पानि, देवलोके रमिस्सति।

    ‘‘‘Sattasattati kappāni, devaloke ramissati;

    सहस्सक्खत्तुं देविन्दो, देवरज्‍जं करिस्सति॥

    Sahassakkhattuṃ devindo, devarajjaṃ karissati.

    ६४.

    64.

    ‘‘‘अनेकसतक्खत्तुञ्‍च, चक्‍कवत्ती भविस्सति।

    ‘‘‘Anekasatakkhattuñca, cakkavattī bhavissati;

    पदेसरज्‍जं विपुलं, गणनातो असङ्खियं॥

    Padesarajjaṃ vipulaṃ, gaṇanāto asaṅkhiyaṃ.

    ६५.

    65.

    ‘‘‘देवभूतो मनुस्सो वा, पुञ्‍ञकम्मसमाहितो।

    ‘‘‘Devabhūto manusso vā, puññakammasamāhito;

    अनूनमनसङ्कप्पो, तिक्खपञ्‍ञो भविस्सति’॥

    Anūnamanasaṅkappo, tikkhapañño bhavissati’.

    ६६.

    66.

    ‘‘तिंसकप्पसहस्सम्हि, ओक्‍काककुलसम्भवो।

    ‘‘Tiṃsakappasahassamhi, okkākakulasambhavo;

    गोतमो नाम गोत्तेन, सत्था लोके भविस्सति॥

    Gotamo nāma gottena, satthā loke bhavissati.

    ६७.

    67.

    ‘‘अगारा अभिनिक्खम्म, पब्बजिस्सति किञ्‍चनो।

    ‘‘Agārā abhinikkhamma, pabbajissati kiñcano;

    जातिया सत्तवस्सेन, अरहत्तं फुसिस्सति॥

    Jātiyā sattavassena, arahattaṃ phusissati.

    ६८.

    68.

    ‘‘यतो सरामि अत्तानं, यतो पत्तोस्मि सासनं।

    ‘‘Yato sarāmi attānaṃ, yato pattosmi sāsanaṃ;

    एत्थन्तरे न जानामि, चेतनं अमनोरमं॥

    Etthantare na jānāmi, cetanaṃ amanoramaṃ.

    ६९.

    69.

    ‘‘संसरित्वा भवे सब्बे, सम्पत्तानुभविं अहं।

    ‘‘Saṃsaritvā bhave sabbe, sampattānubhaviṃ ahaṃ;

    भोगे मे ऊनता नत्थि, फलं ञाणस्स थोमने॥

    Bhoge me ūnatā natthi, phalaṃ ñāṇassa thomane.

    ७०.

    70.

    ‘‘तियग्गी निब्बुता मय्हं, भवा सब्बे समूहता।

    ‘‘Tiyaggī nibbutā mayhaṃ, bhavā sabbe samūhatā;

    सब्बासवा परिक्खीणा, नत्थि दानि पुनब्भवो॥

    Sabbāsavā parikkhīṇā, natthi dāni punabbhavo.

    ७१.

    71.

    ‘‘तिंसकप्पसहस्सम्हि , यं ञाणमथविं अहं 13

    ‘‘Tiṃsakappasahassamhi , yaṃ ñāṇamathaviṃ ahaṃ 14;

    दुग्गतिं नाभिजानामि, फलं ञाणस्स थोमने॥

    Duggatiṃ nābhijānāmi, phalaṃ ñāṇassa thomane.

    ७२.

    72.

    ‘‘किलेसा झापिता मय्हं…पे॰… विहरामि अनासवो॥

    ‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… viharāmi anāsavo.

    ७३.

    73.

    ‘‘स्वागतं वत मे आसि…पे॰… कतं बुद्धस्स सासनं॥

    ‘‘Svāgataṃ vata me āsi…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ.

    ७४.

    74.

    ‘‘पटिसम्भिदा चतस्सो…पे॰… कतं बुद्धस्स सासनं’’॥

    ‘‘Paṭisambhidā catasso…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.

    इत्थं सुदं आयस्मा ञाणथविको थेरो इमा गाथायो

    Itthaṃ sudaṃ āyasmā ñāṇathaviko thero imā gāthāyo

    अभासित्थाति।

    Abhāsitthāti.

    ञाणथविकत्थेरस्सापदानं चतुत्थं।

    Ñāṇathavikattherassāpadānaṃ catutthaṃ.







    Footnotes:
    1. भासति (सी॰), सासति (स्या॰ पी॰)
    2. bhāsati (sī.), sāsati (syā. pī.)
    3. परायणो (सी॰ पी॰)
    4. parāyaṇo (sī. pī.)
    5. हवे (सी॰ पी॰) भवे (स्या॰ क॰)
    6. सागरुत्तमो (सी॰ स्या॰ पी॰)
    7. have (sī. pī.) bhave (syā. ka.)
    8. sāgaruttamo (sī. syā. pī.)
    9. तुलमण्डले (सी॰ पी॰)
    10. मही (स्या॰ पी॰)
    11. tulamaṇḍale (sī. pī.)
    12. mahī (syā. pī.)
    13. मभिथोमयिं (सी॰ पी॰), मभिथोमहं (स्या॰)
    14. mabhithomayiṃ (sī. pī.), mabhithomahaṃ (syā.)

    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact