Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සංයුත්තනිකාය • Saṃyuttanikāya |
10. නානාතිත්ථියසාවකසුත්තං
10. Nānātitthiyasāvakasuttaṃ
111. එවං මෙ සුතං – එකං සමයං භගවා රාජගහෙ විහරති වෙළුවනෙ කලන්දකනිවාපෙ. අථ ඛො සම්බහුලා නානාතිත්ථියසාවකා දෙවපුත්තා අසමො ච සහලි 1 ච නීකො 2 ච ආකොටකො ච වෙගබ්භරි ච 3 මාණවගාමියො ච අභික්කන්තාය රත්තියා අභික්කන්තවණ්ණා කෙවලකප්පං වෙළුවනං ඔභාසෙත්වා යෙන භගවා තෙනුපසඞ්කමිංසු; උපසඞ්කමිත්වා භගවන්තං අභිවාදෙත්වා එකමන්තං අට්ඨංසු. එකමන්තං ඨිතො ඛො අසමො දෙවපුත්තො පූරණං කස්සපං ආරබ්භ භගවතො සන්තිකෙ ඉමං ගාථං අභාසි –
111. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā rājagahe viharati veḷuvane kalandakanivāpe. Atha kho sambahulā nānātitthiyasāvakā devaputtā asamo ca sahali 4 ca nīko 5 ca ākoṭako ca vegabbhari ca 6 māṇavagāmiyo ca abhikkantāya rattiyā abhikkantavaṇṇā kevalakappaṃ veḷuvanaṃ obhāsetvā yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhaṃsu. Ekamantaṃ ṭhito kho asamo devaputto pūraṇaṃ kassapaṃ ārabbha bhagavato santike imaṃ gāthaṃ abhāsi –
‘‘ඉධ ඡින්දිතමාරිතෙ, හතජානීසු කස්සපො;
‘‘Idha chinditamārite, hatajānīsu kassapo;
න පාපං සමනුපස්සති, පුඤ්ඤං වා පන අත්තනො;
Na pāpaṃ samanupassati, puññaṃ vā pana attano;
ස වෙ විස්සාසමාචික්ඛි, සත්ථා අරහති මානන’’න්ති.
Sa ve vissāsamācikkhi, satthā arahati mānana’’nti.
අථ ඛො සහලි දෙවපුත්තො මක්ඛලිං ගොසාලං ආරබ්භ භගවතො සන්තිකෙ ඉමං ගාථං අභාසි –
Atha kho sahali devaputto makkhaliṃ gosālaṃ ārabbha bhagavato santike imaṃ gāthaṃ abhāsi –
‘‘තපොජිගුච්ඡාය සුසංවුතත්තො,
‘‘Tapojigucchāya susaṃvutatto,
වාචං පහාය කලහං ජනෙන;
Vācaṃ pahāya kalahaṃ janena;
සමොසවජ්ජා විරතො සච්චවාදී,
Samosavajjā virato saccavādī,
අථ ඛො නීකො දෙවපුත්තො නිගණ්ඨං නාටපුත්තං 9 ආරබ්භ භගවතො සන්තිකෙ ඉමං ගාථං අභාසි –
Atha kho nīko devaputto nigaṇṭhaṃ nāṭaputtaṃ 10 ārabbha bhagavato santike imaṃ gāthaṃ abhāsi –
‘‘ජෙගුච්ඡී නිපකො භික්ඛු, චාතුයාමසුසංවුතො;
‘‘Jegucchī nipako bhikkhu, cātuyāmasusaṃvuto;
දිට්ඨං සුතඤ්ච ආචික්ඛං, න හි නූන කිබ්බිසී සියා’’ති.
Diṭṭhaṃ sutañca ācikkhaṃ, na hi nūna kibbisī siyā’’ti.
අථ ඛො ආකොටකො දෙවපුත්තො නානාතිත්ථියෙ ආරබ්භ භගවතො සන්තිකෙ ඉමං ගාථං අභාසි –
Atha kho ākoṭako devaputto nānātitthiye ārabbha bhagavato santike imaṃ gāthaṃ abhāsi –
‘‘පකුධකො කාතියානො නිගණ්ඨො,
‘‘Pakudhako kātiyāno nigaṇṭho,
යෙ චාපිමෙ මක්ඛලිපූරණාසෙ;
Ye cāpime makkhalipūraṇāse;
ගණස්ස සත්ථාරො සාමඤ්ඤප්පත්තා,
Gaṇassa satthāro sāmaññappattā,
න හි නූන තෙ සප්පුරිසෙහි දූරෙ’’ති.
Na hi nūna te sappurisehi dūre’’ti.
අථ ඛො වෙගබ්භරි දෙවපුත්තො ආකොටකං දෙවපුත්තං ගාථාය පච්චභාසි –
Atha kho vegabbhari devaputto ākoṭakaṃ devaputtaṃ gāthāya paccabhāsi –
න කොත්ථුකො සීහසමො කදාචි;
Na kotthuko sīhasamo kadāci;
නග්ගො මුසාවාදී ගණස්ස සත්ථා,
Naggo musāvādī gaṇassa satthā,
සඞ්කස්සරාචාරො න සතං සරික්ඛො’’ති.
Saṅkassarācāro na sataṃ sarikkho’’ti.
අථ ඛො මාරො පාපිමා බෙගබ්භරිං දෙවපුත්තං අන්වාවිසිත්වා භගවතො සන්තිකෙ ඉමං ගාථං අභාසි –
Atha kho māro pāpimā begabbhariṃ devaputtaṃ anvāvisitvā bhagavato santike imaṃ gāthaṃ abhāsi –
‘‘තපොජිගුච්ඡාය ආයුත්තා, පාලයං පවිවෙකියං;
‘‘Tapojigucchāya āyuttā, pālayaṃ pavivekiyaṃ;
රූපෙ ච යෙ නිවිට්ඨාසෙ, දෙවලොකාභිනන්දිනො;
Rūpe ca ye niviṭṭhāse, devalokābhinandino;
තෙ වෙ සම්මානුසාසන්ති, පරලොකාය මාතියා’’ති.
Te ve sammānusāsanti, paralokāya mātiyā’’ti.
අථ ඛො භගවා, ‘මාරො අයං පාපිමා’ ඉති විදිත්වා, මාරං පාපිමන්තං ගාථාය පච්චභාසි –
Atha kho bhagavā, ‘māro ayaṃ pāpimā’ iti viditvā, māraṃ pāpimantaṃ gāthāya paccabhāsi –
‘‘යෙ කෙචි රූපා ඉධ වා හුරං වා,
‘‘Ye keci rūpā idha vā huraṃ vā,
යෙ චන්තලික්ඛස්මිං පභාසවණ්ණා;
Ye cantalikkhasmiṃ pabhāsavaṇṇā;
සබ්බෙව තෙ තෙ නමුචිප්පසත්ථා,
Sabbeva te te namucippasatthā,
ආමිසංව මච්ඡානං වධාය ඛිත්තා’’ති.
Āmisaṃva macchānaṃ vadhāya khittā’’ti.
අථ ඛො මාණවගාමියො දෙවපුත්තො භගවන්තං ආරබ්භ භගවතො සන්තිකෙ ඉමා ගාථායො අභාසි –
Atha kho māṇavagāmiyo devaputto bhagavantaṃ ārabbha bhagavato santike imā gāthāyo abhāsi –
‘‘විපුලො රාජගහීයානං, ගිරිසෙට්ඨො පවුච්චති;
‘‘Vipulo rājagahīyānaṃ, giriseṭṭho pavuccati;
සෙතො හිමවතං සෙට්ඨො, ආදිච්චො අඝගාමිනං.
Seto himavataṃ seṭṭho, ādicco aghagāminaṃ.
‘‘සමුද්දො උදධිනං සෙට්ඨො, නක්ඛත්තානඤ්ච චන්දිමා 15;
‘‘Samuddo udadhinaṃ seṭṭho, nakkhattānañca candimā 16;
සදෙවකස්ස ලොකස්ස, බුද්ධො අග්ගො පවුච්චතී’’ති.
Sadevakassa lokassa, buddho aggo pavuccatī’’ti.
නානාතිත්ථියවග්ගො තතියො.
Nānātitthiyavaggo tatiyo.
තස්සුද්දානං –
Tassuddānaṃ –
සිවො ඛෙමො ච සෙරී ච, ඝටී ජන්තු ච රොහිතො;
Sivo khemo ca serī ca, ghaṭī jantu ca rohito;
නන්දො නන්දිවිසාලො ච, සුසිමො නානාතිත්ථියෙන තෙ දසාති.
Nando nandivisālo ca, susimo nānātitthiyena te dasāti.
දෙවපුත්තසංයුත්තං සමත්තං.
Devaputtasaṃyuttaṃ samattaṃ.
Footnotes:
Related texts:
අට්ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්තපිටක (අට්ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / සංයුත්තනිකාය (අට්ඨකථා) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / 10. නානාතිත්ථියසාවකසුත්තවණ්ණනා • 10. Nānātitthiyasāvakasuttavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / සුත්තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / සංයුත්තනිකාය (ටීකා) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / 10. නානාතිත්ථියසාවකසුත්තවණ්ණනා • 10. Nānātitthiyasāvakasuttavaṇṇanā