Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / സംയുത്തനികായ • Saṃyuttanikāya |
൧൦. നാനാതിത്ഥിയസാവകസുത്തം
10. Nānātitthiyasāvakasuttaṃ
൧൧൧. ഏവം മേ സുതം – ഏകം സമയം ഭഗവാ രാജഗഹേ വിഹരതി വേളുവനേ കലന്ദകനിവാപേ. അഥ ഖോ സമ്ബഹുലാ നാനാതിത്ഥിയസാവകാ ദേവപുത്താ അസമോ ച സഹലി 1 ച നീകോ 2 ച ആകോടകോ ച വേഗബ്ഭരി ച 3 മാണവഗാമിയോ ച അഭിക്കന്തായ രത്തിയാ അഭിക്കന്തവണ്ണാ കേവലകപ്പം വേളുവനം ഓഭാസേത്വാ യേന ഭഗവാ തേനുപസങ്കമിംസു; ഉപസങ്കമിത്വാ ഭഗവന്തം അഭിവാദേത്വാ ഏകമന്തം അട്ഠംസു. ഏകമന്തം ഠിതോ ഖോ അസമോ ദേവപുത്തോ പൂരണം കസ്സപം ആരബ്ഭ ഭഗവതോ സന്തികേ ഇമം ഗാഥം അഭാസി –
111. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā rājagahe viharati veḷuvane kalandakanivāpe. Atha kho sambahulā nānātitthiyasāvakā devaputtā asamo ca sahali 4 ca nīko 5 ca ākoṭako ca vegabbhari ca 6 māṇavagāmiyo ca abhikkantāya rattiyā abhikkantavaṇṇā kevalakappaṃ veḷuvanaṃ obhāsetvā yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhaṃsu. Ekamantaṃ ṭhito kho asamo devaputto pūraṇaṃ kassapaṃ ārabbha bhagavato santike imaṃ gāthaṃ abhāsi –
‘‘ഇധ ഛിന്ദിതമാരിതേ, ഹതജാനീസു കസ്സപോ;
‘‘Idha chinditamārite, hatajānīsu kassapo;
ന പാപം സമനുപസ്സതി, പുഞ്ഞം വാ പന അത്തനോ;
Na pāpaṃ samanupassati, puññaṃ vā pana attano;
സ വേ വിസ്സാസമാചിക്ഖി, സത്ഥാ അരഹതി മാനന’’ന്തി.
Sa ve vissāsamācikkhi, satthā arahati mānana’’nti.
അഥ ഖോ സഹലി ദേവപുത്തോ മക്ഖലിം ഗോസാലം ആരബ്ഭ ഭഗവതോ സന്തികേ ഇമം ഗാഥം അഭാസി –
Atha kho sahali devaputto makkhaliṃ gosālaṃ ārabbha bhagavato santike imaṃ gāthaṃ abhāsi –
‘‘തപോജിഗുച്ഛായ സുസംവുതത്തോ,
‘‘Tapojigucchāya susaṃvutatto,
വാചം പഹായ കലഹം ജനേന;
Vācaṃ pahāya kalahaṃ janena;
സമോസവജ്ജാ വിരതോ സച്ചവാദീ,
Samosavajjā virato saccavādī,
അഥ ഖോ നീകോ ദേവപുത്തോ നിഗണ്ഠം നാടപുത്തം 9 ആരബ്ഭ ഭഗവതോ സന്തികേ ഇമം ഗാഥം അഭാസി –
Atha kho nīko devaputto nigaṇṭhaṃ nāṭaputtaṃ 10 ārabbha bhagavato santike imaṃ gāthaṃ abhāsi –
‘‘ജേഗുച്ഛീ നിപകോ ഭിക്ഖു, ചാതുയാമസുസംവുതോ;
‘‘Jegucchī nipako bhikkhu, cātuyāmasusaṃvuto;
ദിട്ഠം സുതഞ്ച ആചിക്ഖം, ന ഹി നൂന കിബ്ബിസീ സിയാ’’തി.
Diṭṭhaṃ sutañca ācikkhaṃ, na hi nūna kibbisī siyā’’ti.
അഥ ഖോ ആകോടകോ ദേവപുത്തോ നാനാതിത്ഥിയേ ആരബ്ഭ ഭഗവതോ സന്തികേ ഇമം ഗാഥം അഭാസി –
Atha kho ākoṭako devaputto nānātitthiye ārabbha bhagavato santike imaṃ gāthaṃ abhāsi –
‘‘പകുധകോ കാതിയാനോ നിഗണ്ഠോ,
‘‘Pakudhako kātiyāno nigaṇṭho,
യേ ചാപിമേ മക്ഖലിപൂരണാസേ;
Ye cāpime makkhalipūraṇāse;
ഗണസ്സ സത്ഥാരോ സാമഞ്ഞപ്പത്താ,
Gaṇassa satthāro sāmaññappattā,
ന ഹി നൂന തേ സപ്പുരിസേഹി ദൂരേ’’തി.
Na hi nūna te sappurisehi dūre’’ti.
അഥ ഖോ വേഗബ്ഭരി ദേവപുത്തോ ആകോടകം ദേവപുത്തം ഗാഥായ പച്ചഭാസി –
Atha kho vegabbhari devaputto ākoṭakaṃ devaputtaṃ gāthāya paccabhāsi –
ന കോത്ഥുകോ സീഹസമോ കദാചി;
Na kotthuko sīhasamo kadāci;
നഗ്ഗോ മുസാവാദീ ഗണസ്സ സത്ഥാ,
Naggo musāvādī gaṇassa satthā,
സങ്കസ്സരാചാരോ ന സതം സരിക്ഖോ’’തി.
Saṅkassarācāro na sataṃ sarikkho’’ti.
അഥ ഖോ മാരോ പാപിമാ ബേഗബ്ഭരിം ദേവപുത്തം അന്വാവിസിത്വാ ഭഗവതോ സന്തികേ ഇമം ഗാഥം അഭാസി –
Atha kho māro pāpimā begabbhariṃ devaputtaṃ anvāvisitvā bhagavato santike imaṃ gāthaṃ abhāsi –
‘‘തപോജിഗുച്ഛായ ആയുത്താ, പാലയം പവിവേകിയം;
‘‘Tapojigucchāya āyuttā, pālayaṃ pavivekiyaṃ;
രൂപേ ച യേ നിവിട്ഠാസേ, ദേവലോകാഭിനന്ദിനോ;
Rūpe ca ye niviṭṭhāse, devalokābhinandino;
തേ വേ സമ്മാനുസാസന്തി, പരലോകായ മാതിയാ’’തി.
Te ve sammānusāsanti, paralokāya mātiyā’’ti.
അഥ ഖോ ഭഗവാ, ‘മാരോ അയം പാപിമാ’ ഇതി വിദിത്വാ, മാരം പാപിമന്തം ഗാഥായ പച്ചഭാസി –
Atha kho bhagavā, ‘māro ayaṃ pāpimā’ iti viditvā, māraṃ pāpimantaṃ gāthāya paccabhāsi –
‘‘യേ കേചി രൂപാ ഇധ വാ ഹുരം വാ,
‘‘Ye keci rūpā idha vā huraṃ vā,
യേ ചന്തലിക്ഖസ്മിം പഭാസവണ്ണാ;
Ye cantalikkhasmiṃ pabhāsavaṇṇā;
സബ്ബേവ തേ തേ നമുചിപ്പസത്ഥാ,
Sabbeva te te namucippasatthā,
ആമിസംവ മച്ഛാനം വധായ ഖിത്താ’’തി.
Āmisaṃva macchānaṃ vadhāya khittā’’ti.
അഥ ഖോ മാണവഗാമിയോ ദേവപുത്തോ ഭഗവന്തം ആരബ്ഭ ഭഗവതോ സന്തികേ ഇമാ ഗാഥായോ അഭാസി –
Atha kho māṇavagāmiyo devaputto bhagavantaṃ ārabbha bhagavato santike imā gāthāyo abhāsi –
‘‘വിപുലോ രാജഗഹീയാനം, ഗിരിസേട്ഠോ പവുച്ചതി;
‘‘Vipulo rājagahīyānaṃ, giriseṭṭho pavuccati;
സേതോ ഹിമവതം സേട്ഠോ, ആദിച്ചോ അഘഗാമിനം.
Seto himavataṃ seṭṭho, ādicco aghagāminaṃ.
‘‘സമുദ്ദോ ഉദധിനം സേട്ഠോ, നക്ഖത്താനഞ്ച ചന്ദിമാ 15;
‘‘Samuddo udadhinaṃ seṭṭho, nakkhattānañca candimā 16;
സദേവകസ്സ ലോകസ്സ, ബുദ്ധോ അഗ്ഗോ പവുച്ചതീ’’തി.
Sadevakassa lokassa, buddho aggo pavuccatī’’ti.
നാനാതിത്ഥിയവഗ്ഗോ തതിയോ.
Nānātitthiyavaggo tatiyo.
തസ്സുദ്ദാനം –
Tassuddānaṃ –
സിവോ ഖേമോ ച സേരീ ച, ഘടീ ജന്തു ച രോഹിതോ;
Sivo khemo ca serī ca, ghaṭī jantu ca rohito;
നന്ദോ നന്ദിവിസാലോ ച, സുസിമോ നാനാതിത്ഥിയേന തേ ദസാതി.
Nando nandivisālo ca, susimo nānātitthiyena te dasāti.
ദേവപുത്തസംയുത്തം സമത്തം.
Devaputtasaṃyuttaṃ samattaṃ.
Footnotes:
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / സംയുത്തനികായ (അട്ഠകഥാ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ൧൦. നാനാതിത്ഥിയസാവകസുത്തവണ്ണനാ • 10. Nānātitthiyasāvakasuttavaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / സുത്തപിടക (ടീകാ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / സംയുത്തനികായ (ടീകാ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ൧൦. നാനാതിത്ഥിയസാവകസുത്തവണ്ണനാ • 10. Nānātitthiyasāvakasuttavaṇṇanā