| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
១០. នានាតិត្ថិយសាវកសុត្តវណ្ណនា
10. Nānātitthiyasāvakasuttavaṇṇanā
១១១. ទសមេ នានាតិត្ថិយសាវកាតិ តេ កិរ កម្មវាទិនោ អហេសុំ, តស្មា ទានាទីនិ បុញ្ញានិ កត្វា សគ្គេ និព្ពត្តា, តេ ‘‘អត្តនោ អត្តនោ សត្ថរិ បសាទេន និព្ពត្តម្ហា’’តិ សញ្ញិនោ ហុត្វា ‘‘គច្ឆាម ទសពលស្ស សន្តិកេ ឋត្វា អម្ហាកំ សត្ថារានំ វណ្ណំ កថេស្សាមា’’តិ អាគន្ត្វា បច្ចេកគាថាហិ កថយិំសុ។ តត្ថ ឆិន្ទិតមារិតេតិ ឆិន្ទិតេ ច មារិតេ ច។ ហតជានីសូតិ បោថនេ ច ធនជានីសុ ច។ បុញ្ញំ វា បនាតិ អត្តនោ បុញ្ញម្បិ ន សមនុបស្សតិ, សង្ខេបតោ បុញ្ញាបុញ្ញានំ វិបាកោ នត្ថីតិ វទតិ។ ស វេ វិស្សាសមាចិក្ខីតិ សោ – ‘‘ឯវំ កតបាបានម្បិ កតបុញ្ញានម្បិ វិបាកោ នត្ថី’’តិ វទន្តោ សត្តានំ វិស្សាសំ អវស្សយំ បតិដ្ឋំ អាចិក្ខតិ, តស្មា មាននំ វន្ទនំ បូជនំ អរហតីតិ វទតិ។
111. Dasame nānātitthiyasāvakāti te kira kammavādino ahesuṃ, tasmā dānādīni puññāni katvā sagge nibbattā, te ‘‘attano attano satthari pasādena nibbattamhā’’ti saññino hutvā ‘‘gacchāma dasabalassa santike ṭhatvā amhākaṃ satthārānaṃ vaṇṇaṃ kathessāmā’’ti āgantvā paccekagāthāhi kathayiṃsu. Tattha chinditamāriteti chindite ca mārite ca. Hatajānīsūti pothane ca dhanajānīsu ca. Puññaṃ vā panāti attano puññampi na samanupassati, saṅkhepato puññāpuññānaṃ vipāko natthīti vadati. Sa ve vissāsamācikkhīti so – ‘‘evaṃ katapāpānampi katapuññānampi vipāko natthī’’ti vadanto sattānaṃ vissāsaṃ avassayaṃ patiṭṭhaṃ ācikkhati, tasmā mānanaṃ vandanaṃ pūjanaṃ arahatīti vadati.
តបោជិគុច្ឆាយាតិ កាយកិលមថតបេន បាបជិគុច្ឆនេន។ សុសំវុតត្តោតិ សមន្នាគតោ បិហិតោ វា។ ជេគុច្ឆីតិ តបេន បាបជិគុច្ឆកោ។ និបកោតិ បណ្ឌិតោ។ ចាតុយាមសុសំវុតោតិ ចាតុយាមេន សុសំវុតោ។ ចាតុយាមោ នាម សព្ពវារិវារិតោ ច ហោតិ សព្ពវារិយុត្តោ ច សព្ពវារិធុតោ ច សព្ពវារិផុដោ ចាតិ ឥមេ ចត្តារោ កោដ្ឋាសា។ តត្ថ សព្ពវារិវារិតោតិ វារិតសព្ពឧទកោ, បដិក្ខិត្តសព្ពសីតោទកោតិ អត្ថោ។ សោ កិរ សីតោទកេ សត្តសញ្ញី ហោតិ , តស្មា តំ ន វលញ្ជេតិ។ សព្ពវារិយុត្តោតិ សព្ពេន បាបវារណេន យុតោ។ សព្ពវារិធុតោតិ សព្ពេន បាបវារណេន ធុតបាបោ ។ សព្ពវារិផុដោតិ សព្ពេន បាបវារណេន ផុដ្ឋោ។ ទិដ្ឋំ សុតញ្ច អាចិក្ខន្តិ ទិដ្ឋំ ‘‘ទិដ្ឋំ មេ’’តិ សុតំ ‘‘សុតំ មេ’’តិ អាចិក្ខន្តោ, ន និគុហន្តោ។ ន ហិ នូន កិព្ពិសីតិ ឯវរូបោ សត្ថា កិព្ពិសការកោ នាម ន ហោតិ។
Tapojigucchāyāti kāyakilamathatapena pāpajigucchanena. Susaṃvutattoti samannāgato pihito vā. Jegucchīti tapena pāpajigucchako. Nipakoti paṇḍito. Cātuyāmasusaṃvutoti cātuyāmena susaṃvuto. Cātuyāmo nāma sabbavārivārito ca hoti sabbavāriyutto ca sabbavāridhuto ca sabbavāriphuṭo cāti ime cattāro koṭṭhāsā. Tattha sabbavārivāritoti vāritasabbaudako, paṭikkhittasabbasītodakoti attho. So kira sītodake sattasaññī hoti , tasmā taṃ na valañjeti. Sabbavāriyuttoti sabbena pāpavāraṇena yuto. Sabbavāridhutoti sabbena pāpavāraṇena dhutapāpo . Sabbavāriphuṭoti sabbena pāpavāraṇena phuṭṭho. Diṭṭhaṃ sutañca ācikkhanti diṭṭhaṃ ‘‘diṭṭhaṃ me’’ti sutaṃ ‘‘sutaṃ me’’ti ācikkhanto, na niguhanto. Na hi nūna kibbisīti evarūpo satthā kibbisakārako nāma na hoti.
នានាតិត្ថិយេតិ សោ កិរ នានាតិត្ថិយានំយេវ ឧបដ្ឋាកោ, តស្មា តេ អារព្ភ វទតិ។ បកុធកោ កាតិយានោតិ បកុធោ កច្ចាយនោ។ និគណ្ឋោតិ នាដបុត្តោ។ មក្ខលិបូរណាសេតិ មក្ខលិ ច បូរណោ ច។ សាមញ្ញប្បត្តាតិ សមណធម្មេ កោដិប្បត្តា។ ន ហិ នូន តេតិ សប្បុរិសេហិ ន ទូរេ, តេយេវ លោកេ សប្បុរិសាតិ វទតិ។ បច្ចភាសីតិ ‘‘អយំ អាកោដកោ ឥមេសំ នគ្គនិស្សិរិកានំ ទសពលស្ស សន្តិកេ ឋត្វា វណ្ណំ កថេតីតិ តេសំ អវណ្ណំ កថេស្សាមី’’តិ បតិអភាសីតិ។
Nānātitthiyeti so kira nānātitthiyānaṃyeva upaṭṭhāko, tasmā te ārabbha vadati. Pakudhako kātiyānoti pakudho kaccāyano. Nigaṇṭhoti nāṭaputto. Makkhalipūraṇāseti makkhali ca pūraṇo ca. Sāmaññappattāti samaṇadhamme koṭippattā. Na hi nūna teti sappurisehi na dūre, teyeva loke sappurisāti vadati. Paccabhāsīti ‘‘ayaṃ ākoṭako imesaṃ nagganissirikānaṃ dasabalassa santike ṭhatvā vaṇṇaṃ kathetīti tesaṃ avaṇṇaṃ kathessāmī’’ti patiabhāsīti.
តត្ថ សហាចរិតេនាតិ សហ ចរិតមត្តេន។ ឆវោ សិគាលោតិ លាមកោ កាលសិគាលោ។ កោត្ថុកោតិ តស្សេវ វេវចនំ។ សង្កស្សរាចារោតិ អាសង្កិតសមាចារោ។ ន សតំ សរិក្ខោតិ បណ្ឌិតានំ សប្បុរិសានំ សទិសោ ន ហោតិ, កិំ ត្វំ កាលសិគាលសទិសេ តិត្ថិយេ សីហេ ករោសីតិ?
Tattha sahācaritenāti saha caritamattena. Chavo sigāloti lāmako kālasigālo. Kotthukoti tasseva vevacanaṃ. Saṅkassarācāroti āsaṅkitasamācāro. Na sataṃ sarikkhoti paṇḍitānaṃ sappurisānaṃ sadiso na hoti, kiṃ tvaṃ kālasigālasadise titthiye sīhe karosīti?
អន្វាវិសិត្វាតិ ‘‘អយំ ឯវរូបានំ សត្ថារានំ អវណ្ណំ កថេតិ, តេនេវ នំ មុខេន វណ្ណំ កថាបេស្សាមី’’តិ ចិន្តេត្វា តស្ស សរីរេ អនុអាវិសិ អធិមុច្ចិ, ឯវំ អន្វាវិសិត្វា។ អាយុត្តាតិ តបោជិគុច្ឆនេ យុត្តបយុត្តា។ បាលយំ បវិវេកិយន្តិ បវិវេកំ បាលយន្តា។ តេ កិរ ‘‘ន្ហាបិតបវិវេកំ បាលេស្សាមា’’តិ សយំ កេសេ លុញ្ចន្តិ។ ‘‘ចីវរបវិវេកំ បាតេស្សាមា’’តិ នគ្គា វិចរន្តិ។ ‘‘បិណ្ឌបាតបវិវេកំ បាលេស្សាមា’’តិ សុនខា វិយ ភូមិយំ វា ភុញ្ជន្តិ ហត្ថេសុ វា។ ‘‘សេនាសនបវិវេកំ បាលេស្សាមា’’តិ កណ្ដកសេយ្យាទីនិ កប្បេន្តិ។ រូបេ និវិដ្ឋាតិ តណ្ហាទិដ្ឋីហិ រូបេ បតិដ្ឋិតា។ ទេវលោកាភិនន្ទិនោតិ ទេវលោកបត្ថនកាមា។ មាតិយាតិ មច្ចា, តេ វេ មច្ចា បរលោកត្ថាយ សម្មា អនុសាសន្តីតិ វទតិ។
Anvāvisitvāti ‘‘ayaṃ evarūpānaṃ satthārānaṃ avaṇṇaṃ katheti, teneva naṃ mukhena vaṇṇaṃ kathāpessāmī’’ti cintetvā tassa sarīre anuāvisi adhimucci, evaṃ anvāvisitvā. Āyuttāti tapojigucchane yuttapayuttā. Pālayaṃ pavivekiyanti pavivekaṃ pālayantā. Te kira ‘‘nhāpitapavivekaṃ pālessāmā’’ti sayaṃ kese luñcanti. ‘‘Cīvarapavivekaṃ pātessāmā’’ti naggā vicaranti. ‘‘Piṇḍapātapavivekaṃ pālessāmā’’ti sunakhā viya bhūmiyaṃ vā bhuñjanti hatthesu vā. ‘‘Senāsanapavivekaṃ pālessāmā’’ti kaṇṭakaseyyādīni kappenti. Rūpe niviṭṭhāti taṇhādiṭṭhīhi rūpe patiṭṭhitā. Devalokābhinandinoti devalokapatthanakāmā. Mātiyāti maccā, te ve maccā paralokatthāya sammā anusāsantīti vadati.
ឥតិ វិទិត្វាតិ ‘‘អយំ បឋមំ ឯតេសំ អវណ្ណំ កថេត្វា ឥទានិ វណ្ណំ កថេតិ, កោ នុ ខោ ឯសោ’’តិ អាវជ្ជេន្តោ ជានិត្វាវ។ យេ ចន្តលិក្ខស្មិំ បភាសវណ្ណាតិ យេ អន្តលិក្ខេ ចន្ទោភាសសូរិយោភាសសញ្ឈារាគឥន្ទធនុតារករូបានំ បភាសវណ្ណា។ សព្ពេវ តេ តេតិ សព្ពេវ តេ តយា។ នមុចីតិ មារំ អាលបតិ។ អាមិសំវ មច្ឆានំ វធាយ ខិត្តាតិ យថា មច្ឆានំ វធត្ថាយ ពឡិសលគ្គំ អាមិសំ ខិបតិ, ឯវំ តយា បសំសមានេន ឯតេ រូបា សត្តានំ វធាយ ខិត្តាតិ វទតិ។
Itividitvāti ‘‘ayaṃ paṭhamaṃ etesaṃ avaṇṇaṃ kathetvā idāni vaṇṇaṃ katheti, ko nu kho eso’’ti āvajjento jānitvāva. Ye cantalikkhasmiṃ pabhāsavaṇṇāti ye antalikkhe candobhāsasūriyobhāsasañjhārāgaindadhanutārakarūpānaṃ pabhāsavaṇṇā. Sabbeva te teti sabbeva te tayā. Namucīti māraṃ ālapati. Āmisaṃva macchānaṃ vadhāya khittāti yathā macchānaṃ vadhatthāya baḷisalaggaṃ āmisaṃ khipati, evaṃ tayā pasaṃsamānena ete rūpā sattānaṃ vadhāya khittāti vadati.
មាណវគាមិយោតិ អយំ កិរ ទេវបុត្តោ ពុទ្ធុបដ្ឋាកោ។ រាជគហីយានន្តិ រាជគហបព្ពតានំ។ សេតោតិ កេលាសោ។ អឃគាមិនន្តិ អាកាសគាមីនំ។ ឧទធិនន្តិ ឧទកនិធានានំ។ ឥទំ វុត្តំ ហោតិ – យថា រាជគហីយានំ បព្ពតានំ វិបុលោ សេដ្ឋោ, ហិមវន្តបព្ពតានំ កេលាសោ, អាកាសគាមីនំ អាទិច្ចោ, ឧទកនិធានានំ សមុទ្ទោ, នក្ខត្តានំ ចន្ទោ, ឯវំ សទេវកស្ស លោកស្ស ពុទ្ធោ សេដ្ឋោតិ។ ទសមំ។
Māṇavagāmiyoti ayaṃ kira devaputto buddhupaṭṭhāko. Rājagahīyānanti rājagahapabbatānaṃ. Setoti kelāso. Aghagāminanti ākāsagāmīnaṃ. Udadhinanti udakanidhānānaṃ. Idaṃ vuttaṃ hoti – yathā rājagahīyānaṃ pabbatānaṃ vipulo seṭṭho, himavantapabbatānaṃ kelāso, ākāsagāmīnaṃ ādicco, udakanidhānānaṃ samuddo, nakkhattānaṃ cando, evaṃ sadevakassa lokassa buddho seṭṭhoti. Dasamaṃ.
នានាតិត្ថិយវគ្គោ តតិយោ។
Nānātitthiyavaggo tatiyo.
ឥតិ សារត្ថប្បកាសិនិយា
Iti sāratthappakāsiniyā
សំយុត្តនិកាយ-អដ្ឋកថាយ
Saṃyuttanikāya-aṭṭhakathāya
ទេវបុត្តសំយុត្តវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Devaputtasaṃyuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya / ១០. នានាតិត្ថិយសាវកសុត្តំ • 10. Nānātitthiyasāvakasuttaṃ
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ១០. នានាតិត្ថិយសាវកសុត្តវណ្ណនា • 10. Nānātitthiyasāvakasuttavaṇṇanā
