Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ (ဋီကာ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
၁၀. နာနာတိတ္ထိယသာဝကသုတ္တဝဏ္ဏနာ
10. Nānātitthiyasāvakasuttavaṇṇanā
၁၁၁. နာနာတိတ္ထိယသာဝကာတိ ပုထုတိတ္ထိယာနံ သာဝကာ။ ဆိန္ဒိတေတိ ဟတ္ထစ္ဆေဒာဒိဝသေန ဆေဒေ။ မာရိတေတိ မာရဏေ။ န ပာပံ သမနုပသ္သတီတိ ကိဉ္စိ ပာပံ အတ္ထီတိ န ပသ္သတိ, ပရေသဉ္စ တထာ ပဝေဒေတိ။ ဝိသ္သာသန္တိ ဝိသ္သတ္ထဘာဝံ။ ‘‘ကတကမ္မာနမ္ပိ ဝိပာကော နတ္ထီ’’တိ ဝဒန္တော ကတပာပာနံ အကတပုညာနဉ္စ ဝိသ္သတ္ထတံ နိရာသင္ကတံ ဇနေတိ။
111.Nānātitthiyasāvakāti puthutitthiyānaṃ sāvakā. Chinditeti hatthacchedādivasena chede. Māriteti māraṇe. Na pāpaṃ samanupassatīti kiñci pāpaṃ atthīti na passati, paresañca tathā pavedeti. Vissāsanti vissatthabhāvaṃ. ‘‘Katakammānampi vipāko natthī’’ti vadanto katapāpānaṃ akatapuññānañca vissatthataṃ nirāsaṅkataṃ janeti.
တပောဇိဂုစ္ဆာယာတိ တပသာ အစေလဝတာဒိနာ ပာပတော ဇိဂုစ္ဆနေန, ‘‘ပာပံ ဝိရာဇယာမာ’’တိ အစေလဝတာဒိသမာဒာနေနာတိ အတ္ထော။ တသ္မိဉ္ဟိ သမာဒာနေ ဌိတေန သံဝရေန သံဝုတစိတ္တော သမန္နာဂတော ပိဟိတော စ နာမ ဟောတီတိ ‘‘သုသံဝုတတ္တော’’တိအာဒိ ဝုတ္တံ။ စတ္တာရော ယာမာ ဘာဂာ စတုယာမာ, စတုယာမာ ဧဝ စာတုယာမာ။ ဘာဂတ္ထော ဟိ ဣဓ ယာမ-သဒ္ဒော ယထာ ‘‘ရတ္တိယံ ပဌမော ယာမော’’တိ။ သော ပနေတ္ထ ဘာဂော သံဝရလက္ခဏောတိ အာဟ ‘‘စာတုယာမေန သုသံဝုတော’’တိ, စတုကောဋ္ဌာသေန သံဝရေန သုဋ္ဌု သံဝုတောတိ အတ္ထော။ ပဋိက္ခိတ္တသဗ္ဗသီတောဒကောတိ ပဋိက္ခိတ္တသဗ္ဗသီတုဒကပရိဘောဂော။ သဗ္ဗေန ပာပဝာရဏေန ယုတ္တောတိ သဗ္ဗပ္ပကာရေန သံဝရလက္ခဏေန ပာပဝာရဏေန သမန္နာဂတော။ ဓုတပာပောတိ သဗ္ဗေန နိဇ္ဇရလက္ခဏေန ပာပဝာရဏေနပိ ဓုတပာပော။ ဖုဋ္ဌောတိ အဋ္ဌန္နမ္ပိ ကမ္မာနံ ခေပနေန ဝိက္ခေပပ္ပတ္တိယာ ကမ္မက္ခယလက္ခဏေန သဗ္ဗေန ပာပဝာရဏေန ဖုဋ္ဌော, တံ ဖုသိတ္ဝာ ဌိတော။ န နိဂုဟန္တောတိ န နိဂုဟနဟေတု ဒိဋ္ဌသုတေ တထေဝ ကထေန္တော။
Tapojigucchāyāti tapasā acelavatādinā pāpato jigucchanena, ‘‘pāpaṃ virājayāmā’’ti acelavatādisamādānenāti attho. Tasmiñhi samādāne ṭhitena saṃvarena saṃvutacitto samannāgato pihito ca nāma hotīti ‘‘susaṃvutatto’’tiādi vuttaṃ. Cattāro yāmā bhāgā catuyāmā, catuyāmā eva cātuyāmā. Bhāgattho hi idha yāma-saddo yathā ‘‘rattiyaṃ paṭhamo yāmo’’ti. So panettha bhāgo saṃvaralakkhaṇoti āha ‘‘cātuyāmena susaṃvuto’’ti, catukoṭṭhāsena saṃvarena suṭṭhu saṃvutoti attho. Paṭikkhittasabbasītodakoti paṭikkhittasabbasītudakaparibhogo. Sabbena pāpavāraṇena yuttoti sabbappakārena saṃvaralakkhaṇena pāpavāraṇena samannāgato. Dhutapāpoti sabbena nijjaralakkhaṇena pāpavāraṇenapi dhutapāpo. Phuṭṭhoti aṭṭhannampi kammānaṃ khepanena vikkhepappattiyā kammakkhayalakkhaṇena sabbena pāpavāraṇena phuṭṭho, taṃ phusitvā ṭhito. Na niguhantoti na niguhanahetu diṭṭhasute tatheva kathento.
နာနာတိတ္ထိယာနံယေဝ ဥပဋ္ဌာကောတိ ပရဝာဒီနံ သဗ္ဗေသံယေဝ တိတ္ထိယာနံ ဥပဋ္ဌာကော, တေသု သာဓာရဏဝသေန အဘိပ္ပသန္နော။ ကောဋိပ္ပတ္တာတိ မောက္ခာဓိဂမေန သမဏဓမ္မေ ပတ္တဗ္ဗမရိယာဒပ္ပတ္တာ။
Nānātitthiyānaṃyevaupaṭṭhākoti paravādīnaṃ sabbesaṃyeva titthiyānaṃ upaṭṭhāko, tesu sādhāraṇavasena abhippasanno. Koṭippattāti mokkhādhigamena samaṇadhamme pattabbamariyādappattā.
သဟစရိတမတ္တေနာတိ သီဟနာဒေန သဟ ဝသ္သကရဏမတ္တေန။ သီဟေန သီဟနာဒံ နဒန္တေန သဟေဝ သိင္ဂာလေန အတ္တနော သိင္ဂာလရဝကရဏမတ္တေန။ ကောတ္ထုကောတိ ခုဒ္ဒကကောတ္ထု။ အာသင္ကိတသမာစာရောတိ အတ္တနာ စ ပရေဟိ စ အာသင္ကိတဗ္ဗသမာစာရော။ သပ္ပုရိသာနန္တိ ဗုဒ္ဓာဒီနံ။
Sahacaritamattenāti sīhanādena saha vassakaraṇamattena. Sīhena sīhanādaṃ nadantena saheva siṅgālena attano siṅgālaravakaraṇamattena. Kotthukoti khuddakakotthu. Āsaṅkitasamācāroti attanā ca parehi ca āsaṅkitabbasamācāro. Sappurisānanti buddhādīnaṃ.
တသ္သာတိ ဝေဂဗ္ဘရိသ္သ ဒေဝပုတ္တသ္သ။ သရီရေ အနုအာဝိသီတိ သရီရေ အနုပဝိသိတ္ဝာ ဝိယ အာဝိသိ။ အဓိမုစ္စီတိ ယထာ ဂဟိတသ္သ ဝသေန စိတ္တံ န ဝတ္တတိ, အတ္တနော ဧဝ ဝသေ ဝတ္တတိ, ဧဝံ အဓိဋ္ဌဟိ။ အာယုတ္တာတိ ဒသ္သနေန သံယုတ္တာ ။ ပဝိဝေကိယန္တိ ကပ္ပကဝတ္ထဘုဉ္ဇနသေနာသနေဟိ ပဝိဝိတ္တဘာဝံ။ တေနာဟ ‘‘တေ ကိရာ’’တိအာဒိ။ ရူပေ နိဝိဋ္ဌာတိ စက္ခုရူပဓမ္မေ အဘိနိဝိဋ္ဌာ။ တေနာဟ ‘‘တဏ္ဟာဒိဋ္ဌီဟိ ပတိဋ္ဌိတာ’’တိ။ ဒေဝလောကပတ္ထနကာမာတိ ဒေဝလောကသ္သေဝ အဘိပတ္ထနကာမာ။ မရဏဓမ္မတာယ မာတိယာ။ တေနာဟ ‘‘မာတိယာတိ မစ္စာ’’တိ။ ပရလောကတ္ထာယာတိ ပရသမ္ပတ္တိဘာဝာယ လောကသ္သ အတ္ထာယ။
Tassāti vegabbharissa devaputtassa. Sarīre anuāvisīti sarīre anupavisitvā viya āvisi. Adhimuccīti yathā gahitassa vasena cittaṃ na vattati, attano eva vase vattati, evaṃ adhiṭṭhahi. Āyuttāti dassanena saṃyuttā . Pavivekiyanti kappakavatthabhuñjanasenāsanehi pavivittabhāvaṃ. Tenāha ‘‘te kirā’’tiādi. Rūpe niviṭṭhāti cakkhurūpadhamme abhiniviṭṭhā. Tenāha ‘‘taṇhādiṭṭhīhi patiṭṭhitā’’ti. Devalokapatthanakāmāti devalokasseva abhipatthanakāmā. Maraṇadhammatāya mātiyā. Tenāha ‘‘mātiyāti maccā’’ti. Paralokatthāyāti parasampattibhāvāya lokassa atthāya.
ပဘာသဝဏ္ဏာတိ ပဘာယ သမာနဝဏ္ဏာ။ ကေသံ ပဘာယာတိ အာဟ ‘‘စန္ဒောဘာသာ’’တိအာဒိ။ သဇ္ဈာရာဂပဘာသဝဏ္ဏာ ဣန္ဒဓနုပဘာသဝဏ္ဏာတိ ပစ္စေကံ ယောဇနာ။ အာမော အာမဂန္ဓော ဧတသ္သ အတ္ထီတိ အာမိသံ။ ဝဓာယာတိ ဝိဒ္ဓံသိတုံ။ ရူပာတိ ရူပာယတနာဒိရူပိဓမ္မာ။
Pabhāsavaṇṇāti pabhāya samānavaṇṇā. Kesaṃ pabhāyāti āha ‘‘candobhāsā’’tiādi. Sajjhārāgapabhāsavaṇṇā indadhanupabhāsavaṇṇāti paccekaṃ yojanā. Āmo āmagandho etassa atthīti āmisaṃ. Vadhāyāti viddhaṃsituṃ. Rūpāti rūpāyatanādirūpidhammā.
ရာဇဂဟသမီပပ္ပဝတ္တီနံ ရာဇဂဟိယာနံ။ ‘‘သေတော’’တိ ကေလာသကူဋော အဓိပ္ပေတောတိ အာဟ ‘‘သေတောတိ ကေလာသော’’တိ။ ကေနစိ န ဃဋ္ဋေတီတိ အဃံ, အန္တလိက္ခန္တိ အာဟ ‘‘အဃဂာမီနန္တိ အာကာသဂာမီန’’န္တိ။ ဥဒကံ ဓီယတိ ဧတ္ထာတိ ဥဒဓိ, မဟောဒဓိ။ ဝိပုလောတိ ဝေပုလ္လပဗ္ဗတော။ ဟိမဝန္တပဗ္ဗတာနန္တိ ဟိမဝန္တပဗ္ဗတဘာဂာနံ။ ဗုဒ္ဓော သေဋ္ဌော သီလသမာဓိပညာဝိမုတ္တိဝိမုတ္တိဉာဏဒသ္သနာဒီဟိ သဗ္ဗဂုဏေဟိ။
Rājagahasamīpappavattīnaṃ rājagahiyānaṃ. ‘‘Seto’’ti kelāsakūṭo adhippetoti āha ‘‘setoti kelāso’’ti. Kenaci na ghaṭṭetīti aghaṃ, antalikkhanti āha ‘‘aghagāmīnanti ākāsagāmīna’’nti. Udakaṃ dhīyati etthāti udadhi, mahodadhi. Vipuloti vepullapabbato. Himavantapabbatānanti himavantapabbatabhāgānaṃ. Buddho seṭṭho sīlasamādhipaññāvimuttivimuttiñāṇadassanādīhi sabbaguṇehi.
နာနာတိတ္ထိယသာဝကသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Nānātitthiyasāvakasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
တတိယဝဂ္ဂဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Tatiyavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
သာရတ္ထပ္ပကာသိနိယာ သံယုတ္တနိကာယ-အဋ္ဌကထာယ
Sāratthappakāsiniyā saṃyuttanikāya-aṭṭhakathāya
ဒေဝပုတ္တသံယုတ္တဝဏ္ဏနာယ လီနတ္ထပ္ပကာသနာ သမတ္တာ။
Devaputtasaṃyuttavaṇṇanāya līnatthappakāsanā samattā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ • Saṃyuttanikāya / ၁၀. နာနာတိတ္ထိယသာဝကသုတ္တံ • 10. Nānātitthiyasāvakasuttaṃ
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / သံယုတ္တနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ၁၀. နာနာတိတ္ထိယသာဝကသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 10. Nānātitthiyasāvakasuttavaṇṇanā