Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / పటిసమ్భిదామగ్గ-అట్ఠకథా • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā |
౨౯-౩౧. ఞాణత్తయనిద్దేసవణ్ణనా
29-31. Ñāṇattayaniddesavaṇṇanā
౭౮. ఞాణత్తయనిద్దేసే నిమిత్తన్తి సఙ్ఖారనిమిత్తం. అనిమిత్తేతి సఙ్ఖారనిమిత్తపటిపక్ఖే నిబ్బానే. అధిముత్తత్తాతి తన్నిన్నభావేన చిత్తస్స విస్సట్ఠత్తా. ఫుస్స ఫుస్స వయం పస్సతీతి సఙ్ఖారనిమిత్తం ఞాణేన ఫుసిత్వా ఫుసిత్వా తస్స భఙ్గం విపస్సనాఞాణేనేవ పస్సతి. ఏతేన భఙ్గానుపస్సనా సిద్ధా. సా అనిచ్చానుపస్సనం సాధేతి, అనిచ్చస్స దుక్ఖత్తా సా దుక్ఖానుపస్సనం, దుక్ఖస్స అనత్తత్తా సా అనత్తానుపస్సనన్తి ఏవమేత్థ తిస్సో అనుపస్సనా వుత్తా హోన్తి. అనిమిత్తో విహారోతి నిమిత్తం భయతో దిట్ఠత్తా సో విపస్సనత్తయవిహారో అనిమిత్తవిహారో నామ హోతి. పణిధిన్తి తణ్హం. అప్పణిహితేతి తణ్హాపటిపక్ఖే నిబ్బానే. అభినివేసన్తి అత్తాభినివేసం. సుఞ్ఞతేతి అత్తవిరహితే నిబ్బానే. సుఞ్ఞతోతి సుఞ్ఞంయేవ సుఞ్ఞతో. పవత్తం అజ్ఝుపేక్ఖిత్వాతి విపాకప్పవత్తం సఙ్ఖారుపేక్ఖాయ అజ్ఝుపేక్ఖిత్వా. సుగతిసఙ్ఖాతవిపాకప్పవత్తాభినన్దినో హి సత్తా. అయం పన ఫలసమాపత్తిం సమాపజ్జితుకామో తం పవత్తం, సబ్బఞ్చ సఙ్ఖారగతం అనిచ్చాదితో పస్సిత్వా అజ్ఝుపేక్ఖతియేవ. ఏవఞ్హి దిట్ఠే ఫలసమాపత్తిం సమాపజ్జితుం సక్కోతి, న అఞ్ఞథా. ఆవజ్జిత్వాతి ఆవజ్జనేన ఆవజ్జిత్వా. సమాపజ్జతీతి ఫలసమాపత్తిం పటిపజ్జతి. అనిమిత్తా సమాపత్తీతి నిమిత్తం భయతో దిస్వా సమాపన్నత్తా అనిమిత్తా సమాపత్తి నామ. అనిమిత్తవిహారసమాపత్తీతి విపస్సనావిహారవసేన చ ఫలసమాపత్తివసేన చ తదుభయం నామ హోతి.
78. Ñāṇattayaniddese nimittanti saṅkhāranimittaṃ. Animitteti saṅkhāranimittapaṭipakkhe nibbāne. Adhimuttattāti tanninnabhāvena cittassa vissaṭṭhattā. Phussa phussa vayaṃ passatīti saṅkhāranimittaṃ ñāṇena phusitvā phusitvā tassa bhaṅgaṃ vipassanāñāṇeneva passati. Etena bhaṅgānupassanā siddhā. Sā aniccānupassanaṃ sādheti, aniccassa dukkhattā sā dukkhānupassanaṃ, dukkhassa anattattā sā anattānupassananti evamettha tisso anupassanā vuttā honti. Animitto vihāroti nimittaṃ bhayato diṭṭhattā so vipassanattayavihāro animittavihāro nāma hoti. Paṇidhinti taṇhaṃ. Appaṇihiteti taṇhāpaṭipakkhe nibbāne. Abhinivesanti attābhinivesaṃ. Suññateti attavirahite nibbāne. Suññatoti suññaṃyeva suññato. Pavattaṃ ajjhupekkhitvāti vipākappavattaṃ saṅkhārupekkhāya ajjhupekkhitvā. Sugatisaṅkhātavipākappavattābhinandino hi sattā. Ayaṃ pana phalasamāpattiṃ samāpajjitukāmo taṃ pavattaṃ, sabbañca saṅkhāragataṃ aniccādito passitvā ajjhupekkhatiyeva. Evañhi diṭṭhe phalasamāpattiṃ samāpajjituṃ sakkoti, na aññathā. Āvajjitvāti āvajjanena āvajjitvā. Samāpajjatīti phalasamāpattiṃ paṭipajjati. Animittā samāpattīti nimittaṃ bhayato disvā samāpannattā animittā samāpatti nāma. Animittavihārasamāpattīti vipassanāvihāravasena ca phalasamāpattivasena ca tadubhayaṃ nāma hoti.
౭౯. ఇదాని సఙ్ఖారనిమిత్తమేవ విభజిత్వా దస్సేన్తో రూపనిమిత్తన్తిఆదిమాహ. జరామరణగ్గహణే వత్తబ్బం పుబ్బే వుత్తమేవ. ‘‘అఞ్ఞో అనిమిత్తవిహారో’’తిఆదీహి వుత్తేయేవ నిగమేత్వా దస్సేతి. సఙ్ఖేపేన విహారట్ఠే ఞాణం నామ ఫలసమాపత్తియా పుబ్బభాగే సఙ్ఖారుపేక్ఖాఞాణే ఠితస్స విపస్సనావిహారనానత్తే ఞాణం సమాపత్తట్ఠే ఞాణం నామ ఫలసమాపత్తినానత్తే ఞాణం. విహారసమాపత్తట్ఠే ఞాణం నామ తదుభయనానత్తే ఞాణం. విపస్సనావిహారేనేవ వీతినామేతుకామో విపస్సనావిహారమేవ పవత్తేతి, ఫలసమాపత్తివిహారేనేవ వీతినామేతుకామో విపస్సనాపటిపాటియా ఉస్సక్కిత్వా ఫలసమాపత్తివిహారమేవ పవత్తేతి, తదుభయేన వీతినామేతుకామో తదుభయం పవత్తేతి. ఏవం పుగ్గలాధిప్పాయవసేన తివిధం జాతం. సేసమేత్థ వత్తబ్బం సఙ్ఖారుపేక్ఖాఞాణవణ్ణనాయం వుత్తమేవ.
79. Idāni saṅkhāranimittameva vibhajitvā dassento rūpanimittantiādimāha. Jarāmaraṇaggahaṇe vattabbaṃ pubbe vuttameva. ‘‘Añño animittavihāro’’tiādīhi vutteyeva nigametvā dasseti. Saṅkhepena vihāraṭṭhe ñāṇaṃ nāma phalasamāpattiyā pubbabhāge saṅkhārupekkhāñāṇe ṭhitassa vipassanāvihāranānatte ñāṇaṃ samāpattaṭṭhe ñāṇaṃ nāma phalasamāpattinānatte ñāṇaṃ. Vihārasamāpattaṭṭhe ñāṇaṃ nāma tadubhayanānatte ñāṇaṃ. Vipassanāvihāreneva vītināmetukāmo vipassanāvihārameva pavatteti, phalasamāpattivihāreneva vītināmetukāmo vipassanāpaṭipāṭiyā ussakkitvā phalasamāpattivihārameva pavatteti, tadubhayena vītināmetukāmo tadubhayaṃ pavatteti. Evaṃ puggalādhippāyavasena tividhaṃ jātaṃ. Sesamettha vattabbaṃ saṅkhārupekkhāñāṇavaṇṇanāyaṃ vuttameva.
ఞాణత్తయనిద్దేసవణ్ణనా నిట్ఠితా.
Ñāṇattayaniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / సుత్తపిటక • Suttapiṭaka / ఖుద్దకనికాయ • Khuddakanikāya / పటిసమ్భిదామగ్గపాళి • Paṭisambhidāmaggapāḷi / ౨౯-౩౧. ఞాణత్తయనిద్దేసో • 29-31. Ñāṇattayaniddeso