Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / संयुत्तनिकाय • Saṃyuttanikāya |
१०. नन्दकलिच्छविसुत्तं
10. Nandakalicchavisuttaṃ
१०२६. एकं समयं भगवा वेसालियं विहरति महावने कूटागारसालायं। अथ खो नन्दको लिच्छविमहामत्तो येन भगवा तेनुपसङ्कमि; उपसङ्कमित्वा भगवन्तं अभिवादेत्वा एकमन्तं निसीदि। एकमन्तं निसिन्नं खो नन्दकं लिच्छविमहामत्तं भगवा एतदवोच –
1026. Ekaṃ samayaṃ bhagavā vesāliyaṃ viharati mahāvane kūṭāgārasālāyaṃ. Atha kho nandako licchavimahāmatto yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho nandakaṃ licchavimahāmattaṃ bhagavā etadavoca –
‘‘चतूहि खो, नन्दक, धम्मेहि समन्नागतो अरियसावको सोतापन्नो होति अविनिपातधम्मो नियतो सम्बोधिपरायणो। कतमेहि चतूहि? इध, नन्दक, अरियसावको बुद्धे अवेच्चप्पसादेन समन्नागतो होति – इतिपि सो भगवा…पे॰… सत्था देवमनुस्सानं बुद्धो भगवाति। धम्मे…पे॰… सङ्घे…पे॰… अरियकन्तेहि सीलेहि समन्नागतो होति अखण्डेहि…पे॰… समाधिसंवत्तनिकेहि। इमेहि खो, नन्दक, चतूहि धम्मेहि समन्नागतो अरियसावको सोतापन्नो होति अविनिपातधम्मो नियतो सम्बोधिपरायणो।
‘‘Catūhi kho, nandaka, dhammehi samannāgato ariyasāvako sotāpanno hoti avinipātadhammo niyato sambodhiparāyaṇo. Katamehi catūhi? Idha, nandaka, ariyasāvako buddhe aveccappasādena samannāgato hoti – itipi so bhagavā…pe… satthā devamanussānaṃ buddho bhagavāti. Dhamme…pe… saṅghe…pe… ariyakantehi sīlehi samannāgato hoti akhaṇḍehi…pe… samādhisaṃvattanikehi. Imehi kho, nandaka, catūhi dhammehi samannāgato ariyasāvako sotāpanno hoti avinipātadhammo niyato sambodhiparāyaṇo.
‘‘इमेहि च पन, नन्दक, चतूहि धम्मेहि समन्नागतो अरियसावको आयुना संयुत्तो होति दिब्बेनपि मानुसेनपि; वण्णेन संयुत्तो होति दिब्बेनपि मानुसेनपि; सुखेन संयुत्तो होति दिब्बेनपि मानुसेनपि; यसेन संयुत्तो होति दिब्बेनपि मानुसेनपि; आधिपतेय्येन संयुत्तो होति दिब्बेनपि मानुसेनपि। तं खो पनाहं, नन्दक , नाञ्ञस्स समणस्स वा ब्राह्मणस्स वा सुत्वा वदामि। अपि च यदेव मया सामं ञातं सामं दिट्ठं सामं विदितं, तदेवाहं वदामी’’ति।
‘‘Imehi ca pana, nandaka, catūhi dhammehi samannāgato ariyasāvako āyunā saṃyutto hoti dibbenapi mānusenapi; vaṇṇena saṃyutto hoti dibbenapi mānusenapi; sukhena saṃyutto hoti dibbenapi mānusenapi; yasena saṃyutto hoti dibbenapi mānusenapi; ādhipateyyena saṃyutto hoti dibbenapi mānusenapi. Taṃ kho panāhaṃ, nandaka , nāññassa samaṇassa vā brāhmaṇassa vā sutvā vadāmi. Api ca yadeva mayā sāmaṃ ñātaṃ sāmaṃ diṭṭhaṃ sāmaṃ viditaṃ, tadevāhaṃ vadāmī’’ti.
एवं वुत्ते अञ्ञतरो पुरिसो नन्दकं लिच्छविमहामत्तं एतदवोच – ‘‘नहानकालो, भन्ते’’ति। ‘‘अलं दानि, भणे, एतेन बाहिरेन नहानेन। अलमिदं अज्झत्तं नहानं भविस्सति, यदिदं – भगवति पसादो’’ति। दसमं।
Evaṃ vutte aññataro puriso nandakaṃ licchavimahāmattaṃ etadavoca – ‘‘nahānakālo, bhante’’ti. ‘‘Alaṃ dāni, bhaṇe, etena bāhirena nahānena. Alamidaṃ ajjhattaṃ nahānaṃ bhavissati, yadidaṃ – bhagavati pasādo’’ti. Dasamaṃ.
सरणानिवग्गो ततियो।
Saraṇānivaggo tatiyo.
तस्सुद्दानं –
Tassuddānaṃ –
महानामेन द्वे वुत्ता, गोधा च सरणा दुवे।
Mahānāmena dve vuttā, godhā ca saraṇā duve;
दुवे अनाथपिण्डिका, दुवे वेरभयेन च।
Duve anāthapiṇḍikā, duve verabhayena ca;
लिच्छवी दसमो वुत्तो, वग्गो तेन पवुच्चतीति॥
Licchavī dasamo vutto, vaggo tena pavuccatīti.