Tipiṭaka / Tipiṭaka (English) / Aṅguttara Nikāya, English translation |
អង្គុត្តរ និកាយ ៩។៤
Numbered Discourses 9.4
១។ សម្ពោធិវគ្គ
1. Awakening
នន្ទកសុត្ត
With Nandaka
ឯកំ សមយំ ភគវា សាវត្ថិយំ វិហរតិ ជេតវនេ អនាថបិណ្ឌិកស្ស អារាមេ។
At one time the Buddha was staying near Sāvatthī in Jeta’s Grove, Anāthapiṇḍika’s monastery.
តេន ខោ បន សមយេន អាយស្មា នន្ទកោ ឧបដ្ឋានសាលាយំ ភិក្ខូ ធម្មិយា កថាយ សន្ទស្សេតិ សមាទបេតិ សមុត្តេជេតិ សម្បហំសេតិ។ អថ ខោ ភគវា សាយន្ហសមយំ បដិសល្លានា វុដ្ឋិតោ យេនុបដ្ឋានសាលា តេនុបសង្កមិ; ឧបសង្កមិត្វា ពហិទ្វារកោដ្ឋកេ អដ្ឋាសិ កថាបរិយោសានំ អាគមយមានោ។ អថ ខោ ភគវា កថាបរិយោសានំ វិទិត្វា ឧក្កាសេត្វា អគ្គឡំ អាកោដេសិ។ វិវរិំសុ ខោ តេ ភិក្ខូ ភគវតោ ទ្វារំ។ អថ ខោ ភគវា ឧបដ្ឋានសាលំ បវិសិត្វា បញ្ញត្តាសនេ និសីទិ។
Now at that time Venerable Nandaka was educating, encouraging, firing up, and inspiring the bhikkhus in the assembly hall with a Dhamma talk. Then in the late afternoon, the Buddha came out of retreat and went to the assembly hall. He stood outside the door waiting for the talk to end. When he knew the talk had ended he cleared his throat and knocked with the latch. The bhikkhus opened the door for the Buddha, and he entered the assembly hall, where he sat on the seat spread out.
និសជ្ជ ខោ ភគវា អាយស្មន្តំ នន្ទកំ ឯតទវោច: “ទីឃោ ខោ ត្យាយំ, នន្ទក, ធម្មបរិយាយោ ភិក្ខូនំ បដិភាសិ។ អបិ មេ បិដ្ឋិ អាគិលាយតិ ពហិទ្វារកោដ្ឋកេ ឋិតស្ស កថាបរិយោសានំ អាគមយមានស្សា”តិ។
He said to Nandaka, “Nandaka, that was a long exposition of the teaching you gave to the bhikkhus. My back was aching while I stood outside the door waiting for the talk to end.”
ឯវំ វុត្តេ, អាយស្មា នន្ទកោ សារជ្ជមានរូបោ ភគវន្តំ ឯតទវោច: “ន ខោ បន មយំ, ភន្តេ, ជានាម ‘ភគវា ពហិទ្វារកោដ្ឋកេ ឋិតោៜតិ។ សចេ ហិ មយំ, ភន្តេ, ជានេយ្យាម ‘ភគវា ពហិទ្វារកោដ្ឋកេ ឋិតោៜតិ, ឯត្តកម្បិ (…) នោ នប្បដិភាសេយ្យា”តិ។
When he said this, Nandaka felt embarrassed and said to the Buddha, “Sir, we didn’t know that the Buddha was standing outside the door. If we’d known, I wouldn’t have said so much.”
អថ ខោ ភគវា អាយស្មន្តំ នន្ទកំ សារជ្ជមានរូបំ វិទិត្វា អាយស្មន្តំ នន្ទកំ ឯតទវោច: “សាធុ សាធុ, នន្ទក។ ឯតំ ខោ, នន្ទក, តុម្ហាកំ បតិរូបំ កុលបុត្តានំ សទ្ធាយ អគារស្មា អនគារិយំ បព្ពជិតានំ, យំ តុម្ហេ ធម្មិយា កថាយ សន្និសីទេយ្យាថ។ សន្និបតិតានំ វោ, នន្ទក, ទ្វយំ ករណីយំ—ធម្មី វា កថា អរិយោ វា តុណ្ហីភាវោ។
Then the Buddha, knowing that Nandaka was embarrassed, said to him, “Good, good, Nandaka! It’s appropriate for gentlemen like you, who have gone forth in faith from the lay life to homelessness, to sit together for a Dhamma talk. When you’re sitting together you should do one of two things: discuss the teachings or keep noble silence.
សទ្ធោ ច, នន្ទក, ភិក្ខុ ហោតិ, នោ ច សីលវា។ ឯវំ សោ តេនង្គេន អបរិបូរោ ហោតិ។ តេន តំ អង្គំ បរិបូរេតព្ពំ: ‘កិន្តាហំ សទ្ធោ ច អស្សំ សីលវា ចាៜតិ។ យតោ ច ខោ, នន្ទក, ភិក្ខុ សទ្ធោ ច ហោតិ សីលវា ច, ឯវំ សោ តេនង្គេន បរិបូរោ ហោតិ។
Nandaka, a bhikkhu is faithful but not ethical. So they’re incomplete in that respect, and should fulfill it, thinking, ‘How can I become faithful and ethical?’ When a bhikkhu is faithful and ethical, they’re complete in that respect.
សទ្ធោ ច, នន្ទក, ភិក្ខុ ហោតិ សីលវា ច, នោ ច លាភី អជ្ឈត្តំ ចេតោសមាធិស្ស។ ឯវំ សោ តេនង្គេន អបរិបូរោ ហោតិ។ តេន តំ អង្គំ បរិបូរេតព្ពំ: ‘កិន្តាហំ សទ្ធោ ច អស្សំ សីលវា ច លាភី ច អជ្ឈត្តំ ចេតោសមាធិស្សាៜតិ។ យតោ ច ខោ, នន្ទក, ភិក្ខុ សទ្ធោ ច ហោតិ សីលវា ច លាភី ច អជ្ឈត្តំ ចេតោសមាធិស្ស, ឯវំ សោ តេនង្គេន បរិបូរោ ហោតិ។
A bhikkhu is faithful and ethical, but does not get internal serenity of heart. So they’re incomplete in that respect, and should fulfill it, thinking, ‘How can I become faithful and ethical and get internal serenity of heart?’ When a bhikkhu is faithful and ethical and gets internal serenity of heart, they’re complete in that respect.
សទ្ធោ ច, នន្ទក, ភិក្ខុ ហោតិ សីលវា ច លាភី ច អជ្ឈត្តំ ចេតោសមាធិស្ស, ន លាភី អធិបញ្ញាធម្មវិបស្សនាយ។ ឯវំ សោ តេនង្គេន អបរិបូរោ ហោតិ។ សេយ្យថាបិ, នន្ទក, បាណកោ ចតុប្បាទកោ អស្ស។ តស្ស ឯកោ បាទោ ឱមកោ លាមកោ។ ឯវំ សោ តេនង្គេន អបរិបូរោ អស្ស។ ឯវមេវំ ខោ, នន្ទក, ភិក្ខុ សទ្ធោ ច ហោតិ សីលវា ច លាភី ច អជ្ឈត្តំ ចេតោសមាធិស្ស, ន លាភី អធិបញ្ញាធម្មវិបស្សនាយ។ ឯវំ សោ តេនង្គេន អបរិបូរោ ហោតិ។ តេន តំ អង្គំ បរិបូរេតព្ពំ: ‘កិន្តាហំ សទ្ធោ ច អស្សំ សីលវា ច លាភី ច អជ្ឈត្តំ ចេតោសមាធិស្ស លាភី ច អធិបញ្ញាធម្មវិបស្សនាយាៜតិ។
A bhikkhu is faithful, ethical, and gets internal serenity of heart, but they don’t get the higher wisdom of discernment of principles. So they’re incomplete in that respect. Suppose, Nandaka, there was a four-footed animal that was lame and disabled. It would be incomplete in that respect. In the same way, a bhikkhu is faithful, ethical, and gets internal serenity of heart, but they don’t get the higher wisdom of discernment of principles. So they’re incomplete in that respect, and should fulfill it, thinking, ‘How can I become faithful and ethical and get internal serenity of heart and get the higher wisdom of discernment of principles?’
យតោ ច ខោ, នន្ទក, ភិក្ខុ សទ្ធោ ច ហោតិ សីលវា ច លាភី ច អជ្ឈត្តំ ចេតោសមាធិស្ស លាភី ច អធិបញ្ញាធម្មវិបស្សនាយ, ឯវំ សោ តេនង្គេន បរិបូរោ ហោតី”តិ។
When a bhikkhu is faithful and ethical and gets internal serenity of heart and gets the higher wisdom of discernment of principles, they’re complete in that respect.”
ឥទមវោច ភគវា។ ឥទំ វត្វាន សុគតោ ឧដ្ឋាយាសនា វិហារំ បាវិសិ។
That is what the Buddha said. When he had spoken, the Holy One got up from his seat and entered his dwelling.
អថ ខោ អាយស្មា នន្ទកោ អចិរបក្កន្តស្ស ភគវតោ ភិក្ខូ អាមន្តេសិ: “ឥទានិ, អាវុសោ, ភគវា ចតូហិ បទេហិ កេវលបរិបុណ្ណំ បរិសុទ្ធំ ព្រហ្មចរិយំ បកាសេត្វា ឧដ្ឋាយាសនា វិហារំ បវិដ្ឋោ:
Then soon after the Buddha left, Venerable Nandaka said to the bhikkhus, “Just now, friends, the Buddha explained a spiritual practice that’s entirely full and pure in four statements, before getting up from his seat and entering his dwelling:
‘សទ្ធោ ច, នន្ទក, ភិក្ខុ ហោតិ, នោ ច សីលវា។ ឯវំ សោ តេនង្គេន អបរិបូរោ ហោតិ។ តេន តំ អង្គំ បរិបូរេតព្ពំ—កិន្តាហំ សទ្ធោ ច អស្សំ សីលវា ចាៜតិ។ យតោ ច ខោ, នន្ទក, ភិក្ខុ សទ្ធោ ច ហោតិ សីលវា ច, ឯវំ សោ តេនង្គេន បរិបូរោ ហោតិ។
‘Nandaka, a bhikkhu is faithful but not ethical. So they’re incomplete in that respect, and should fulfill it, thinking, “How can I become faithful and ethical?” When a bhikkhu is faithful and ethical, they’re complete in that respect.
សទ្ធោ ច, នន្ទក, ភិក្ខុ ហោតិ សីលវា ច, នោ ច លាភី អជ្ឈត្តំ ចេតោសមាធិស្ស …បេ…
A bhikkhu is faithful and ethical, but does not get internal serenity of heart. …
លាភី ច អជ្ឈត្តំ ចេតោសមាធិស្ស, ន លាភី អធិបញ្ញាធម្មវិបស្សនាយ, ឯវំ សោ តេនង្គេន អបរិបូរោ ហោតិ។ សេយ្យថាបិ, នន្ទក, បាណកោ ចតុប្បាទកោ អស្ស, តស្ស ឯកោ បាទោ ឱមកោ លាមកោ, ឯវំ សោ តេនង្គេន អបរិបូរោ អស្ស។ ឯវមេវំ ខោ, នន្ទក, ភិក្ខុ សទ្ធោ ច ហោតិ សីលវា ច, លាភី ច អជ្ឈត្តំ ចេតោសមាធិស្ស, ន លាភី អធិបញ្ញាធម្មវិបស្សនាយ, ឯវំ សោ តេនង្គេន អបរិបូរោ ហោតិ, តេន តំ អង្គំ បរិបូរេតព្ពំ ‘កិន្តាហំ សទ្ធោ ច អស្សំ សីលវា ច, លាភី ច អជ្ឈត្តំ ចេតោសមាធិស្ស, លាភី ច អធិបញ្ញាធម្មវិបស្សនាយាៜតិ។ យតោ ច ខោ, នន្ទក, ភិក្ខុ សទ្ធោ ច ហោតិ សីលវា ច លាភី ច អជ្ឈត្តំ ចេតោសមាធិស្ស លាភី ច អធិបញ្ញាធម្មវិបស្សនាយ, ឯវំ សោ តេនង្គេន បរិបូរោ ហោតីតិ។
They get internal serenity of heart, but they don’t get the higher wisdom of discernment of principles. So they’re incomplete in that respect. Suppose, Nandaka, there was a four-footed animal that was lame and disabled. It would be incomplete in that respect. In the same way, a bhikkhu is faithful, ethical, and gets internal serenity of heart, but they don’t get the higher wisdom of discernment of principles. So they’re incomplete in that respect, and should fulfill it, thinking: “How can I become faithful and ethical and get internal serenity of heart and get the higher wisdom of discernment of principles?” When a bhikkhu is faithful and ethical and gets internal serenity of heart and gets the higher wisdom of discernment of principles, they’re complete in that respect.’
បញ្ចិមេ, អាវុសោ, អានិសំសា កាលេន ធម្មស្សវនេ កាលេន ធម្មសាកច្ឆាយ។ កតមេ បញ្ច?
Friends, there are these five benefits of listening to the teachings at the right time and discussing the teachings at the right time. What five?
ឥធាវុសោ, ភិក្ខុ ភិក្ខូនំ ធម្មំ ទេសេតិ អាទិកល្យាណំ មជ្ឈេកល្យាណំ បរិយោសានកល្យាណំ សាត្ថំ សព្យញ្ជនំ, កេវលបរិបុណ្ណំ បរិសុទ្ធំ ព្រហ្មចរិយំ បកាសេតិ។ យថា យថា, អាវុសោ, ភិក្ខុ ភិក្ខូនំ ធម្មំ ទេសេតិ អាទិកល្យាណំ មជ្ឈេកល្យាណំ បរិយោសានកល្យាណំ សាត្ថំ សព្យញ្ជនំ, កេវលបរិបុណ្ណំ បរិសុទ្ធំ ព្រហ្មចរិយំ បកាសេតិ តថា តថា សោ សត្ថុ បិយោ ច ហោតិ មនាបោ ច គរុ ច ភាវនីយោ ច។ អយំ, អាវុសោ, បឋមោ អានិសំសោ កាលេន ធម្មស្សវនេ កាលេន ធម្មសាកច្ឆាយ។
Firstly, a bhikkhu teaches the bhikkhus the Dhamma that’s good in the beginning, good in the middle, and good in the end, meaningful and well-phrased. And they reveal a spiritual practice that’s entirely full and pure. Whenever they do this, they become liked and approved by the Teacher, respected and admired. This is the first benefit …
បុន ចបរំ, អាវុសោ, ភិក្ខុ ភិក្ខូនំ ធម្មំ ទេសេតិ អាទិកល្យាណំ មជ្ឈេកល្យាណំ បរិយោសានកល្យាណំ សាត្ថំ សព្យញ្ជនំ, កេវលបរិបុណ្ណំ បរិសុទ្ធំ ព្រហ្មចរិយំ បកាសេតិ។ យថា យថា, អាវុសោ, ភិក្ខុ ភិក្ខូនំ ធម្មំ ទេសេតិ អាទិកល្យាណំ …បេ… ព្រហ្មចរិយំ បកាសេតិ តថា តថា សោ តស្មិំ ធម្មេ អត្ថប្បដិសំវេទី ច ហោតិ ធម្មប្បដិសំវេទី ច។ អយំ, អាវុសោ, ទុតិយោ អានិសំសោ កាលេន ធម្មស្សវនេ កាលេន ធម្មសាកច្ឆាយ។
Furthermore, a bhikkhu teaches the bhikkhus the Dhamma … Whenever they do this, they feel inspired by the meaning and the teaching in that Dhamma. This is the second benefit …
បុន ចបរំ, អាវុសោ, ភិក្ខុ ភិក្ខូនំ ធម្មំ ទេសេតិ អាទិកល្យាណំ មជ្ឈេកល្យាណំ បរិយោសានកល្យាណំ សាត្ថំ សព្យញ្ជនំ, កេវលបរិបុណ្ណំ បរិសុទ្ធំ ព្រហ្មចរិយំ បកាសេតិ។ យថា យថា, អាវុសោ, ភិក្ខុ ភិក្ខូនំ ធម្មំ ទេសេតិ អាទិកល្យាណំ …បេ… ព្រហ្មចរិយំ បកាសេតិ តថា តថា សោ តស្មិំ ធម្មេ គម្ភីរំ អត្ថបទំ បញ្ញាយ អតិវិជ្ឈ បស្សតិ។ អយំ, អាវុសោ, តតិយោ អានិសំសោ កាលេន ធម្មស្សវនេ កាលេន ធម្មសាកច្ឆាយ។
Furthermore, a bhikkhu teaches the bhikkhus the Dhamma … Whenever they do this, they see the meaning of a deep saying in that Dhamma with penetrating wisdom. This is the third benefit …
បុន ចបរំ, អាវុសោ, ភិក្ខុ ភិក្ខូនំ ធម្មំ ទេសេតិ អាទិកល្យាណំ …បេ… ព្រហ្មចរិយំ បកាសេតិ។ យថា យថា, អាវុសោ, ភិក្ខុ ភិក្ខូនំ ធម្មំ ទេសេតិ អាទិកល្យាណំ …បេ… ព្រហ្មចរិយំ បកាសេតិ តថា តថា នំ សព្រហ្មចារី ឧត្តរិ សម្ភាវេន្តិ: ‘អទ្ធា អយមាយស្មា បត្តោ វា បជ្ជតិ វាៜ។ អយំ, អាវុសោ, ចតុត្ថោ អានិសំសោ កាលេន ធម្មស្សវនេ កាលេន ធម្មសាកច្ឆាយ។
Furthermore, a bhikkhu teaches the bhikkhus the Dhamma … Whenever they do this, their spiritual companions esteem them more highly, thinking, ‘For sure this venerable has attained or will attain.’ This is the fourth benefit …
បុន ចបរំ, អាវុសោ, ភិក្ខុ ភិក្ខូនំ ធម្មំ ទេសេតិ អាទិកល្យាណំ មជ្ឈេកល្យាណំ បរិយោសានកល្យាណំ សាត្ថំ សព្យញ្ជនំ, កេវលបរិបុណ្ណំ បរិសុទ្ធំ ព្រហ្មចរិយំ បកាសេតិ។ យថា យថា, អាវុសោ, ភិក្ខុ ភិក្ខូនំ ធម្មំ ទេសេតិ អាទិកល្យាណំ មជ្ឈេកល្យាណំ បរិយោសានកល្យាណំ សាត្ថំ សព្យញ្ជនំ, កេវលបរិបុណ្ណំ បរិសុទ្ធំ ព្រហ្មចរិយំ បកាសេតិ, តត្ថ យេ ខោ ភិក្ខូ សេខា អប្បត្តមានសា អនុត្តរំ យោគក្ខេមំ បត្ថយមានា វិហរន្តិ, តេ តំ ធម្មំ សុត្វា វីរិយំ អារភន្តិ អប្បត្តស្ស បត្តិយា អនធិគតស្ស អធិគមាយ អសច្ឆិកតស្ស សច្ឆិកិរិយាយ។ យេ បន តត្ថ ភិក្ខូ អរហន្តោ ខីណាសវា វុសិតវន្តោ កតករណីយា ឱហិតភារា អនុប្បត្តសទត្ថា បរិក្ខីណភវសំយោជនា សម្មទញ្ញាវិមុត្តា, តេ តំ ធម្មំ សុត្វា ទិដ្ឋធម្មសុខវិហារំយេវ អនុយុត្តា វិហរន្តិ។ អយំ, អាវុសោ, បញ្ចមោ អានិសំសោ កាលេន ធម្មស្សវនេ កាលេន ធម្មសាកច្ឆាយ។
Furthermore, a bhikkhu teaches the bhikkhus the Dhamma … Whenever they do this, there may be trainee bhikkhus present, who haven’t achieved their heart’s desire, but live aspiring to the supreme sanctuary from the yoke. Hearing that teaching, they rouse energy for attaining the unattained, achieving the unachieved, and realizing the unrealized. There may be perfected bhikkhus present, who have ended the defilements, completed the spiritual journey, done what had to be done, laid down the burden, achieved their own goal, utterly ended the fetters of rebirth, and are rightly freed through enlightenment. Hearing that teaching, they simply live happily in the present life. This is the fifth benefit …
ឥមេ ខោ, អាវុសោ, បញ្ច អានិសំសា កាលេន ធម្មស្សវនេ កាលេន ធម្មសាកច្ឆាយា”តិ។
These are the five benefits of listening to the teachings at the right time and discussing the teachings at the right time.”
ចតុត្ថំ។
The authoritative text of the Aṅguttara Nikāya is the Pāli text. The English translation is provided as an aid to the study of the original Pāli text. [CREDITS »]