Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ (ដីកា) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
៤-៥. នន្ទកសុត្តាទិវណ្ណនា
4-5. Nandakasuttādivaṇṇanā
៤-៥. ចតុត្ថេ អាគមយមានោតិ ឱលោកយមានោ, ពុទ្ធោ សហសា អបវិសិត្វា យាវ សា កថា និដ្ឋាតិ, តាវ អដ្ឋាសីតិ អត្ថោ។ តេនាហ ‘‘ឥទមវោចាតិ ឥទំ កថាវសានំ ឧទិក្ខមានោ’’តិ។ អនិច្ចទុក្ខាទិវសេន សព្ពធម្មសន្តីរណំ អធិបញ្ញាវិបស្សនាតិ អាហ ‘‘សង្ខារបរិគ្គហវិបស្សនាញាណស្សា’’តិ។ មានសន្តិ រាគោបិ ចិត្តម្បិ អរហត្តម្បិ។ ‘‘អន្តលិក្ខចរោ បាសោ, យ្វាយំ ចរតិ មានសោ’’តិ (សំ. និ. ១.១៥១; មហាវ. ៣៣) ឯត្ថ រាគោ មានសំ។ ‘‘ចិត្តំ មនោ មានស’’ន្តិ (ធ. ស. ៦) ឯត្ថ ចិត្តំ។ ‘‘អប្បត្តមានសោ សេខោ, កាលំ កយិរា ជនេ សុតា’’តិ (សំ. និ. ១.១៥៩) ឯត្ថ អរហត្តំ។ ឥធាបិ អរហត្តមេវ អធិប្បេតំ។ តេនាហ ‘‘អប្បត្តមានសាតិ អប្បត្តអរហត្តា’’តិ។ អប្បត្តំ មានសំ អរហត្តំ ឯតេហីតិ អប្បត្តមានសា។ ឥទានិ ចិត្តបរិយាយមេវ មានសសទ្ទំ សន្ធាយាហ ‘‘អរហត្តំ វា’’តិអាទិ។ បញ្ចមំ សុវិញ្ញេយ្យមេវ។
4-5. Catutthe āgamayamānoti olokayamāno, buddho sahasā apavisitvā yāva sā kathā niṭṭhāti, tāva aṭṭhāsīti attho. Tenāha ‘‘idamavocāti idaṃ kathāvasānaṃ udikkhamāno’’ti. Aniccadukkhādivasena sabbadhammasantīraṇaṃ adhipaññāvipassanāti āha ‘‘saṅkhārapariggahavipassanāñāṇassā’’ti. Mānasanti rāgopi cittampi arahattampi. ‘‘Antalikkhacaro pāso, yvāyaṃ carati mānaso’’ti (saṃ. ni. 1.151; mahāva. 33) ettha rāgo mānasaṃ. ‘‘Cittaṃ mano mānasa’’nti (dha. sa. 6) ettha cittaṃ. ‘‘Appattamānaso sekho, kālaṃ kayirā jane sutā’’ti (saṃ. ni. 1.159) ettha arahattaṃ. Idhāpi arahattameva adhippetaṃ. Tenāha ‘‘appattamānasāti appattaarahattā’’ti. Appattaṃ mānasaṃ arahattaṃ etehīti appattamānasā. Idāni cittapariyāyameva mānasasaddaṃ sandhāyāha ‘‘arahattaṃ vā’’tiādi. Pañcamaṃ suviññeyyameva.
នន្ទកសុត្តាទិវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Nandakasuttādivaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ • Aṅguttaranikāya
៤. នន្ទកសុត្តំ • 4. Nandakasuttaṃ
៥. ពលសុត្តំ • 5. Balasuttaṃ
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / អង្គុត្តរនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā)
៤. នន្ទកសុត្តវណ្ណនា • 4. Nandakasuttavaṇṇanā
៥. ពលសុត្តវណ្ណនា • 5. Balasuttavaṇṇanā