Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (ဋီကာ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
၄-၅. နန္ဒကသုတ္တာဒိဝဏ္ဏနာ
4-5. Nandakasuttādivaṇṇanā
၄-၅. စတုတ္ထေ အာဂမယမာနောတိ ဩလောကယမာနော, ဗုဒ္ဓော သဟသာ အပဝိသိတ္ဝာ ယာဝ သာ ကထာ နိဋ္ဌာတိ, တာဝ အဋ္ဌာသီတိ အတ္ထော။ တေနာဟ ‘‘ဣဒမဝောစာတိ ဣဒံ ကထာဝသာနံ ဥဒိက္ခမာနော’’တိ။ အနိစ္စဒုက္ခာဒိဝသေန သဗ္ဗဓမ္မသန္တီရဏံ အဓိပညာဝိပသ္သနာတိ အာဟ ‘‘သင္ခာရပရိဂ္ဂဟဝိပသ္သနာဉာဏသ္သာ’’တိ။ မာနသန္တိ ရာဂောပိ စိတ္တမ္ပိ အရဟတ္တမ္ပိ။ ‘‘အန္တလိက္ခစရော ပာသော, ယ္ဝာယံ စရတိ မာနသော’’တိ (သံ. နိ. ၁.၁၅၁; မဟာဝ. ၃၃) ဧတ္ထ ရာဂော မာနသံ။ ‘‘စိတ္တံ မနော မာနသ’’န္တိ (ဓ. သ. ၆) ဧတ္ထ စိတ္တံ။ ‘‘အပ္ပတ္တမာနသော သေခော, ကာလံ ကယိရာ ဇနေ သုတာ’’တိ (သံ. နိ. ၁.၁၅၉) ဧတ္ထ အရဟတ္တံ။ ဣဓာပိ အရဟတ္တမေဝ အဓိပ္ပေတံ။ တေနာဟ ‘‘အပ္ပတ္တမာနသာတိ အပ္ပတ္တအရဟတ္တာ’’တိ။ အပ္ပတ္တံ မာနသံ အရဟတ္တံ ဧတေဟီတိ အပ္ပတ္တမာနသာ။ ဣဒာနိ စိတ္တပရိယာယမေဝ မာနသသဒ္ဒံ သန္ဓာယာဟ ‘‘အရဟတ္တံ ဝာ’’တိအာဒိ။ ပဉ္စမံ သုဝိညေယ္ယမေဝ။
4-5. Catutthe āgamayamānoti olokayamāno, buddho sahasā apavisitvā yāva sā kathā niṭṭhāti, tāva aṭṭhāsīti attho. Tenāha ‘‘idamavocāti idaṃ kathāvasānaṃ udikkhamāno’’ti. Aniccadukkhādivasena sabbadhammasantīraṇaṃ adhipaññāvipassanāti āha ‘‘saṅkhārapariggahavipassanāñāṇassā’’ti. Mānasanti rāgopi cittampi arahattampi. ‘‘Antalikkhacaro pāso, yvāyaṃ carati mānaso’’ti (saṃ. ni. 1.151; mahāva. 33) ettha rāgo mānasaṃ. ‘‘Cittaṃ mano mānasa’’nti (dha. sa. 6) ettha cittaṃ. ‘‘Appattamānaso sekho, kālaṃ kayirā jane sutā’’ti (saṃ. ni. 1.159) ettha arahattaṃ. Idhāpi arahattameva adhippetaṃ. Tenāha ‘‘appattamānasāti appattaarahattā’’ti. Appattaṃ mānasaṃ arahattaṃ etehīti appattamānasā. Idāni cittapariyāyameva mānasasaddaṃ sandhāyāha ‘‘arahattaṃ vā’’tiādi. Pañcamaṃ suviññeyyameva.
နန္ဒကသုတ္တာဒိဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Nandakasuttādivaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / အင္ဂုတ္တရနိကာယ • Aṅguttaranikāya
၄. နန္ဒကသုတ္တံ • 4. Nandakasuttaṃ
၅. ဗလသုတ္တံ • 5. Balasuttaṃ
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā)
၄. နန္ဒကသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 4. Nandakasuttavaṇṇanā
၅. ဗလသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 5. Balasuttavaṇṇanā