Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අඞ්ගුත්තරනිකාය (ටීකා) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
4-5. නන්දකසුත්තාදිවණ්ණනා
4-5. Nandakasuttādivaṇṇanā
4-5. චතුත්ථෙ ආගමයමානොති ඔලොකයමානො, බුද්ධො සහසා අපවිසිත්වා යාව සා කථා නිට්ඨාති, තාව අට්ඨාසීති අත්ථො. තෙනාහ ‘‘ඉදමවොචාති ඉදං කථාවසානං උදික්ඛමානො’’ති. අනිච්චදුක්ඛාදිවසෙන සබ්බධම්මසන්තීරණං අධිපඤ්ඤාවිපස්සනාති ආහ ‘‘සඞ්ඛාරපරිග්ගහවිපස්සනාඤාණස්සා’’ති. මානසන්ති රාගොපි චිත්තම්පි අරහත්තම්පි. ‘‘අන්තලික්ඛචරො පාසො, ය්වායං චරති මානසො’’ති (සං. නි. 1.151; මහාව. 33) එත්ථ රාගො මානසං. ‘‘චිත්තං මනො මානස’’න්ති (ධ. ස. 6) එත්ථ චිත්තං. ‘‘අප්පත්තමානසො සෙඛො, කාලං කයිරා ජනෙ සුතා’’ති (සං. නි. 1.159) එත්ථ අරහත්තං. ඉධාපි අරහත්තමෙව අධිප්පෙතං. තෙනාහ ‘‘අප්පත්තමානසාති අප්පත්තඅරහත්තා’’ති. අප්පත්තං මානසං අරහත්තං එතෙහීති අප්පත්තමානසා. ඉදානි චිත්තපරියායමෙව මානසසද්දං සන්ධායාහ ‘‘අරහත්තං වා’’තිආදි. පඤ්චමං සුවිඤ්ඤෙය්යමෙව.
4-5. Catutthe āgamayamānoti olokayamāno, buddho sahasā apavisitvā yāva sā kathā niṭṭhāti, tāva aṭṭhāsīti attho. Tenāha ‘‘idamavocāti idaṃ kathāvasānaṃ udikkhamāno’’ti. Aniccadukkhādivasena sabbadhammasantīraṇaṃ adhipaññāvipassanāti āha ‘‘saṅkhārapariggahavipassanāñāṇassā’’ti. Mānasanti rāgopi cittampi arahattampi. ‘‘Antalikkhacaro pāso, yvāyaṃ carati mānaso’’ti (saṃ. ni. 1.151; mahāva. 33) ettha rāgo mānasaṃ. ‘‘Cittaṃ mano mānasa’’nti (dha. sa. 6) ettha cittaṃ. ‘‘Appattamānaso sekho, kālaṃ kayirā jane sutā’’ti (saṃ. ni. 1.159) ettha arahattaṃ. Idhāpi arahattameva adhippetaṃ. Tenāha ‘‘appattamānasāti appattaarahattā’’ti. Appattaṃ mānasaṃ arahattaṃ etehīti appattamānasā. Idāni cittapariyāyameva mānasasaddaṃ sandhāyāha ‘‘arahattaṃ vā’’tiādi. Pañcamaṃ suviññeyyameva.
නන්දකසුත්තාදිවණ්ණනා නිට්ඨිතා.
Nandakasuttādivaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්තපිටක • Suttapiṭaka / අඞ්ගුත්තරනිකාය • Aṅguttaranikāya
4. නන්දකසුත්තං • 4. Nandakasuttaṃ
5. බලසුත්තං • 5. Balasuttaṃ
අට්ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්තපිටක (අට්ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / අඞ්ගුත්තරනිකාය (අට්ඨකථා) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā)
4. නන්දකසුත්තවණ්ණනා • 4. Nandakasuttavaṇṇanā
5. බලසුත්තවණ්ණනා • 5. Balasuttavaṇṇanā