| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
៤. នន្ទកសុត្តវណ្ណនា
4. Nandakasuttavaṇṇanā
៤. ចតុត្ថេ ឧបដ្ឋានសាលាយន្តិ ភោជនសាលាយំ។ យេនុបដ្ឋានសាលាតិ សត្ថា នន្ទកត្ថេរេន មធុរស្សរេន អារទ្ធាយ ធម្មទេសនាយ សទ្ទំ សុត្វា, ‘‘អានន្ទ, កោ ឯសោ ឧបដ្ឋានសាលាយ មធុរស្សរេន ធម្មំ ទេសេតី’’តិ បុច្ឆិត្វា ‘‘ធម្មកថិកនន្ទកត្ថេរស្ស អជ្ជ, ភន្តេ, វារោ’’តិ សុត្វា ‘‘អតិមធុរំ កត្វា, អានន្ទ, ឯសោ ភិក្ខុ ធម្មំ កថេតិ, មយម្បិ គន្ត្វា សុណិស្សាមា’’តិ វត្វា យេនុបដ្ឋានសាលា តេនុបសង្កមិ។ ពហិទ្វារកោដ្ឋកេ អដ្ឋាសីតិ ឆព្ពណ្ណរស្មិយោ ចីវរគព្ភេ បដិច្ឆាទេត្វា អញ្ញាតកវេសេន អដ្ឋាសិ។ កថាបរិយោសានំ អាគមយមានោតិ ‘‘ឥទមវោចា’’តិ ឥទំ កថាវសានំ ឧទិក្ខមានោ ធម្មកថំ សុណន្តោ អដ្ឋាសិយេវ។ អថាយស្មា អានន្ទោ និក្ខន្តេ បឋមេ យាមេ សត្ថុ សញ្ញំ អទាសិ – ‘‘បឋមយាមោ អតិក្កន្តោ, ភន្តេ, ថោកំ វិស្សមថា’’តិ។ សត្ថា តត្ថេវ អដ្ឋាសិ។ អថាយស្មា អានន្ទោ មជ្ឈិមយាមេបិ និក្ខន្តេ, ‘‘ភន្តេ, តុម្ហេ បកតិយា ខត្តិយសុខុមាលា, បុន ពុទ្ធសុខុមាលាតិ បរមសុខុមាលា, មជ្ឈិមយាមោបិ អតិក្កន្តោ, មុហុត្តំ វិស្សមថា’’តិ អាហ។ សត្ថា តត្ថេវ អដ្ឋាសិ។ តត្ថ ឋិតកស្សេវស្ស អរុណគ្គំ បញ្ញាយិត្ថ។ អរុណុគ្គមនញ្ច ថេរស្ស ‘‘ឥទមវោចា’’តិ បាបេត្វា កថាបរិយោសានញ្ច ទសពលស្ស ឆព្ពណ្ណសរីរស្មិវិស្សជ្ជនញ្ច ឯកប្បហារេនេវ អហោសិ។ អគ្គឡំ អាកោដេសីតិ អគ្គនខេន ទ្វារកវាដំ អាកោដេសិ។
4. Catutthe upaṭṭhānasālāyanti bhojanasālāyaṃ. Yenupaṭṭhānasālāti satthā nandakattherena madhurassarena āraddhāya dhammadesanāya saddaṃ sutvā, ‘‘ānanda, ko eso upaṭṭhānasālāya madhurassarena dhammaṃ desetī’’ti pucchitvā ‘‘dhammakathikanandakattherassa ajja, bhante, vāro’’ti sutvā ‘‘atimadhuraṃ katvā, ānanda, eso bhikkhu dhammaṃ katheti, mayampi gantvā suṇissāmā’’ti vatvā yenupaṭṭhānasālā tenupasaṅkami. Bahidvārakoṭṭhake aṭṭhāsīti chabbaṇṇarasmiyo cīvaragabbhe paṭicchādetvā aññātakavesena aṭṭhāsi. Kathāpariyosānaṃ āgamayamānoti ‘‘idamavocā’’ti idaṃ kathāvasānaṃ udikkhamāno dhammakathaṃ suṇanto aṭṭhāsiyeva. Athāyasmā ānando nikkhante paṭhame yāme satthu saññaṃ adāsi – ‘‘paṭhamayāmo atikkanto, bhante, thokaṃ vissamathā’’ti. Satthā tattheva aṭṭhāsi. Athāyasmā ānando majjhimayāmepi nikkhante, ‘‘bhante, tumhe pakatiyā khattiyasukhumālā, puna buddhasukhumālāti paramasukhumālā, majjhimayāmopi atikkanto, muhuttaṃ vissamathā’’ti āha. Satthā tattheva aṭṭhāsi. Tattha ṭhitakassevassa aruṇaggaṃ paññāyittha. Aruṇuggamanañca therassa ‘‘idamavocā’’ti pāpetvā kathāpariyosānañca dasabalassa chabbaṇṇasarīrasmivissajjanañca ekappahāreneva ahosi. Aggaḷaṃ ākoṭesīti agganakhena dvārakavāṭaṃ ākoṭesi.
សារជ្ជមានរូបោតិ ហរាយមានោ ឱត្តប្បមានោ។ ទោមនស្សសារជ្ជំ បនស្ស នត្ថិ។ ឯត្តកម្បិ នោ នប្បដិភាសេយ្យាតិ បដិសម្ភិទាប្បត្តស្ស អប្បដិភានំ នាម នត្ថិ។ ឯត្តកម្បិ ន កថេយ្យន្តិ ទស្សេតិ។ សាធុ សាធូតិ ថេរស្ស ធម្មទេសនំ សម្បហំសន្តោ អាហ។ អយញ្ហេត្ថ អត្ថោ ‘‘សុគហិតា ច តេ ធម្មទេសនា សុកថិតា ចា’’តិ។ កុលបុត្តានន្តិ អាចារកុលបុត្តានញ្ចេវ ជាតិកុលបុត្តានញ្ច។ អរិយោ ច តុណ្ហិភាវោតិ ទុតិយជ្ឈានសមាបត្តិំ សន្ធាយេវមាហ។ អធិបញ្ញាធម្មវិបស្សនាយាតិ សង្ខារបរិគ្គហវិបស្សនាញាណស្ស ។ ចតុប្បាទកោតិ អស្សគោណគទ្រភាទិកោ។ ឥទំ វត្វាតិ ឥមំ ចតូហង្គេហិ សមន្នាគតំ ធម្មំ កថយិត្វា។ វិហារំ បាវិសីតិ គន្ធកុដិំ បវិដ្ឋោ។
Sārajjamānarūpoti harāyamāno ottappamāno. Domanassasārajjaṃ panassa natthi. Ettakampi no nappaṭibhāseyyāti paṭisambhidāppattassa appaṭibhānaṃ nāma natthi. Ettakampi na katheyyanti dasseti. Sādhu sādhūti therassa dhammadesanaṃ sampahaṃsanto āha. Ayañhettha attho ‘‘sugahitā ca te dhammadesanā sukathitā cā’’ti. Kulaputtānanti ācārakulaputtānañceva jātikulaputtānañca. Ariyo ca tuṇhibhāvoti dutiyajjhānasamāpattiṃ sandhāyevamāha. Adhipaññādhammavipassanāyāti saṅkhārapariggahavipassanāñāṇassa . Catuppādakoti assagoṇagadrabhādiko. Idaṃ vatvāti imaṃ catūhaṅgehi samannāgataṃ dhammaṃ kathayitvā. Vihāraṃ pāvisīti gandhakuṭiṃ paviṭṭho.
កាលេន ធម្មស្សវនេតិ កាលេ កាលេ ធម្មស្សវនស្មិំ។ ធម្មសាកច្ឆាយាតិ បញ្ហកថាយ។ គម្ភីរំ អត្ថបទន្តិ គម្ភីរំ គុឡ្ហំ រហស្សំ អត្ថំ។ បញ្ញាយាតិ សហវិបស្សនាយ មគ្គបញ្ញាយ។ សម្មសនបដិវេធបញ្ញាបិ ឧគ្គហបរិបុច្ឆាបញ្ញាបិ វដ្ដតិយេវ។ បត្តោ វា បជ្ជតិ វាតិ អរហត្តំ បត្តោ វា បាបុណិស្សតិ វាតិ ឯវំ គុណសម្ភាវនាយ សម្ភាវេតិ។ អប្បត្តមានសាតិ អប្បត្តអរហត្តា, អរហត្តំ វា អប្បត្តំ មានសំ ឯតេសន្តិបិ អប្បត្តមានសា។ ទិដ្ឋធម្មសុខវិហារន្តិ ឯត្ថ ទិដ្ឋធម្មសុខវិហារោ លោកិយោបិ វដ្ដតិ លោកុត្តរោបិ។
Kālena dhammassavaneti kāle kāle dhammassavanasmiṃ. Dhammasākacchāyāti pañhakathāya. Gambhīraṃ atthapadanti gambhīraṃ guḷhaṃ rahassaṃ atthaṃ. Paññāyāti sahavipassanāya maggapaññāya. Sammasanapaṭivedhapaññāpi uggahaparipucchāpaññāpi vaṭṭatiyeva. Patto vā pajjati vāti arahattaṃ patto vā pāpuṇissati vāti evaṃ guṇasambhāvanāya sambhāveti. Appattamānasāti appattaarahattā, arahattaṃ vā appattaṃ mānasaṃ etesantipi appattamānasā. Diṭṭhadhammasukhavihāranti ettha diṭṭhadhammasukhavihāro lokiyopi vaṭṭati lokuttaropi.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ • Aṅguttaranikāya / ៤. នន្ទកសុត្តំ • 4. Nandakasuttaṃ
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / អង្គុត្តរនិកាយ (ដីកា) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ៤-៥. នន្ទកសុត្តាទិវណ្ណនា • 4-5. Nandakasuttādivaṇṇanā
