Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
೪. ನನ್ದಕಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
4. Nandakasuttavaṇṇanā
೪. ಚತುತ್ಥೇ ಉಪಟ್ಠಾನಸಾಲಾಯನ್ತಿ ಭೋಜನಸಾಲಾಯಂ। ಯೇನುಪಟ್ಠಾನಸಾಲಾತಿ ಸತ್ಥಾ ನನ್ದಕತ್ಥೇರೇನ ಮಧುರಸ್ಸರೇನ ಆರದ್ಧಾಯ ಧಮ್ಮದೇಸನಾಯ ಸದ್ದಂ ಸುತ್ವಾ, ‘‘ಆನನ್ದ, ಕೋ ಏಸೋ ಉಪಟ್ಠಾನಸಾಲಾಯ ಮಧುರಸ್ಸರೇನ ಧಮ್ಮಂ ದೇಸೇತೀ’’ತಿ ಪುಚ್ಛಿತ್ವಾ ‘‘ಧಮ್ಮಕಥಿಕನನ್ದಕತ್ಥೇರಸ್ಸ ಅಜ್ಜ, ಭನ್ತೇ, ವಾರೋ’’ತಿ ಸುತ್ವಾ ‘‘ಅತಿಮಧುರಂ ಕತ್ವಾ, ಆನನ್ದ, ಏಸೋ ಭಿಕ್ಖು ಧಮ್ಮಂ ಕಥೇತಿ, ಮಯಮ್ಪಿ ಗನ್ತ್ವಾ ಸುಣಿಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ ವತ್ವಾ ಯೇನುಪಟ್ಠಾನಸಾಲಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ। ಬಹಿದ್ವಾರಕೋಟ್ಠಕೇ ಅಟ್ಠಾಸೀತಿ ಛಬ್ಬಣ್ಣರಸ್ಮಿಯೋ ಚೀವರಗಬ್ಭೇ ಪಟಿಚ್ಛಾದೇತ್ವಾ ಅಞ್ಞಾತಕವೇಸೇನ ಅಟ್ಠಾಸಿ। ಕಥಾಪರಿಯೋಸಾನಂ ಆಗಮಯಮಾನೋತಿ ‘‘ಇದಮವೋಚಾ’’ತಿ ಇದಂ ಕಥಾವಸಾನಂ ಉದಿಕ್ಖಮಾನೋ ಧಮ್ಮಕಥಂ ಸುಣನ್ತೋ ಅಟ್ಠಾಸಿಯೇವ। ಅಥಾಯಸ್ಮಾ ಆನನ್ದೋ ನಿಕ್ಖನ್ತೇ ಪಠಮೇ ಯಾಮೇ ಸತ್ಥು ಸಞ್ಞಂ ಅದಾಸಿ – ‘‘ಪಠಮಯಾಮೋ ಅತಿಕ್ಕನ್ತೋ, ಭನ್ತೇ, ಥೋಕಂ ವಿಸ್ಸಮಥಾ’’ತಿ। ಸತ್ಥಾ ತತ್ಥೇವ ಅಟ್ಠಾಸಿ। ಅಥಾಯಸ್ಮಾ ಆನನ್ದೋ ಮಜ್ಝಿಮಯಾಮೇಪಿ ನಿಕ್ಖನ್ತೇ, ‘‘ಭನ್ತೇ, ತುಮ್ಹೇ ಪಕತಿಯಾ ಖತ್ತಿಯಸುಖುಮಾಲಾ, ಪುನ ಬುದ್ಧಸುಖುಮಾಲಾತಿ ಪರಮಸುಖುಮಾಲಾ, ಮಜ್ಝಿಮಯಾಮೋಪಿ ಅತಿಕ್ಕನ್ತೋ, ಮುಹುತ್ತಂ ವಿಸ್ಸಮಥಾ’’ತಿ ಆಹ। ಸತ್ಥಾ ತತ್ಥೇವ ಅಟ್ಠಾಸಿ। ತತ್ಥ ಠಿತಕಸ್ಸೇವಸ್ಸ ಅರುಣಗ್ಗಂ ಪಞ್ಞಾಯಿತ್ಥ। ಅರುಣುಗ್ಗಮನಞ್ಚ ಥೇರಸ್ಸ ‘‘ಇದಮವೋಚಾ’’ತಿ ಪಾಪೇತ್ವಾ ಕಥಾಪರಿಯೋಸಾನಞ್ಚ ದಸಬಲಸ್ಸ ಛಬ್ಬಣ್ಣಸರೀರಸ್ಮಿವಿಸ್ಸಜ್ಜನಞ್ಚ ಏಕಪ್ಪಹಾರೇನೇವ ಅಹೋಸಿ। ಅಗ್ಗಳಂ ಆಕೋಟೇಸೀತಿ ಅಗ್ಗನಖೇನ ದ್ವಾರಕವಾಟಂ ಆಕೋಟೇಸಿ।
4. Catutthe upaṭṭhānasālāyanti bhojanasālāyaṃ. Yenupaṭṭhānasālāti satthā nandakattherena madhurassarena āraddhāya dhammadesanāya saddaṃ sutvā, ‘‘ānanda, ko eso upaṭṭhānasālāya madhurassarena dhammaṃ desetī’’ti pucchitvā ‘‘dhammakathikanandakattherassa ajja, bhante, vāro’’ti sutvā ‘‘atimadhuraṃ katvā, ānanda, eso bhikkhu dhammaṃ katheti, mayampi gantvā suṇissāmā’’ti vatvā yenupaṭṭhānasālā tenupasaṅkami. Bahidvārakoṭṭhake aṭṭhāsīti chabbaṇṇarasmiyo cīvaragabbhe paṭicchādetvā aññātakavesena aṭṭhāsi. Kathāpariyosānaṃ āgamayamānoti ‘‘idamavocā’’ti idaṃ kathāvasānaṃ udikkhamāno dhammakathaṃ suṇanto aṭṭhāsiyeva. Athāyasmā ānando nikkhante paṭhame yāme satthu saññaṃ adāsi – ‘‘paṭhamayāmo atikkanto, bhante, thokaṃ vissamathā’’ti. Satthā tattheva aṭṭhāsi. Athāyasmā ānando majjhimayāmepi nikkhante, ‘‘bhante, tumhe pakatiyā khattiyasukhumālā, puna buddhasukhumālāti paramasukhumālā, majjhimayāmopi atikkanto, muhuttaṃ vissamathā’’ti āha. Satthā tattheva aṭṭhāsi. Tattha ṭhitakassevassa aruṇaggaṃ paññāyittha. Aruṇuggamanañca therassa ‘‘idamavocā’’ti pāpetvā kathāpariyosānañca dasabalassa chabbaṇṇasarīrasmivissajjanañca ekappahāreneva ahosi. Aggaḷaṃ ākoṭesīti agganakhena dvārakavāṭaṃ ākoṭesi.
ಸಾರಜ್ಜಮಾನರೂಪೋತಿ ಹರಾಯಮಾನೋ ಓತ್ತಪ್ಪಮಾನೋ। ದೋಮನಸ್ಸಸಾರಜ್ಜಂ ಪನಸ್ಸ ನತ್ಥಿ। ಏತ್ತಕಮ್ಪಿ ನೋ ನಪ್ಪಟಿಭಾಸೇಯ್ಯಾತಿ ಪಟಿಸಮ್ಭಿದಾಪ್ಪತ್ತಸ್ಸ ಅಪ್ಪಟಿಭಾನಂ ನಾಮ ನತ್ಥಿ। ಏತ್ತಕಮ್ಪಿ ನ ಕಥೇಯ್ಯನ್ತಿ ದಸ್ಸೇತಿ। ಸಾಧು ಸಾಧೂತಿ ಥೇರಸ್ಸ ಧಮ್ಮದೇಸನಂ ಸಮ್ಪಹಂಸನ್ತೋ ಆಹ। ಅಯಞ್ಹೇತ್ಥ ಅತ್ಥೋ ‘‘ಸುಗಹಿತಾ ಚ ತೇ ಧಮ್ಮದೇಸನಾ ಸುಕಥಿತಾ ಚಾ’’ತಿ। ಕುಲಪುತ್ತಾನನ್ತಿ ಆಚಾರಕುಲಪುತ್ತಾನಞ್ಚೇವ ಜಾತಿಕುಲಪುತ್ತಾನಞ್ಚ। ಅರಿಯೋ ಚ ತುಣ್ಹಿಭಾವೋತಿ ದುತಿಯಜ್ಝಾನಸಮಾಪತ್ತಿಂ ಸನ್ಧಾಯೇವಮಾಹ। ಅಧಿಪಞ್ಞಾಧಮ್ಮವಿಪಸ್ಸನಾಯಾತಿ ಸಙ್ಖಾರಪರಿಗ್ಗಹವಿಪಸ್ಸನಾಞಾಣಸ್ಸ । ಚತುಪ್ಪಾದಕೋತಿ ಅಸ್ಸಗೋಣಗದ್ರಭಾದಿಕೋ। ಇದಂ ವತ್ವಾತಿ ಇಮಂ ಚತೂಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತಂ ಧಮ್ಮಂ ಕಥಯಿತ್ವಾ। ವಿಹಾರಂ ಪಾವಿಸೀತಿ ಗನ್ಧಕುಟಿಂ ಪವಿಟ್ಠೋ।
Sārajjamānarūpoti harāyamāno ottappamāno. Domanassasārajjaṃ panassa natthi. Ettakampi no nappaṭibhāseyyāti paṭisambhidāppattassa appaṭibhānaṃ nāma natthi. Ettakampi na katheyyanti dasseti. Sādhu sādhūti therassa dhammadesanaṃ sampahaṃsanto āha. Ayañhettha attho ‘‘sugahitā ca te dhammadesanā sukathitā cā’’ti. Kulaputtānanti ācārakulaputtānañceva jātikulaputtānañca. Ariyo ca tuṇhibhāvoti dutiyajjhānasamāpattiṃ sandhāyevamāha. Adhipaññādhammavipassanāyāti saṅkhārapariggahavipassanāñāṇassa . Catuppādakoti assagoṇagadrabhādiko. Idaṃ vatvāti imaṃ catūhaṅgehi samannāgataṃ dhammaṃ kathayitvā. Vihāraṃ pāvisīti gandhakuṭiṃ paviṭṭho.
ಕಾಲೇನ ಧಮ್ಮಸ್ಸವನೇತಿ ಕಾಲೇ ಕಾಲೇ ಧಮ್ಮಸ್ಸವನಸ್ಮಿಂ। ಧಮ್ಮಸಾಕಚ್ಛಾಯಾತಿ ಪಞ್ಹಕಥಾಯ। ಗಮ್ಭೀರಂ ಅತ್ಥಪದನ್ತಿ ಗಮ್ಭೀರಂ ಗುಳ್ಹಂ ರಹಸ್ಸಂ ಅತ್ಥಂ। ಪಞ್ಞಾಯಾತಿ ಸಹವಿಪಸ್ಸನಾಯ ಮಗ್ಗಪಞ್ಞಾಯ। ಸಮ್ಮಸನಪಟಿವೇಧಪಞ್ಞಾಪಿ ಉಗ್ಗಹಪರಿಪುಚ್ಛಾಪಞ್ಞಾಪಿ ವಟ್ಟತಿಯೇವ। ಪತ್ತೋ ವಾ ಪಜ್ಜತಿ ವಾತಿ ಅರಹತ್ತಂ ಪತ್ತೋ ವಾ ಪಾಪುಣಿಸ್ಸತಿ ವಾತಿ ಏವಂ ಗುಣಸಮ್ಭಾವನಾಯ ಸಮ್ಭಾವೇತಿ। ಅಪ್ಪತ್ತಮಾನಸಾತಿ ಅಪ್ಪತ್ತಅರಹತ್ತಾ, ಅರಹತ್ತಂ ವಾ ಅಪ್ಪತ್ತಂ ಮಾನಸಂ ಏತೇಸನ್ತಿಪಿ ಅಪ್ಪತ್ತಮಾನಸಾ। ದಿಟ್ಠಧಮ್ಮಸುಖವಿಹಾರನ್ತಿ ಏತ್ಥ ದಿಟ್ಠಧಮ್ಮಸುಖವಿಹಾರೋ ಲೋಕಿಯೋಪಿ ವಟ್ಟತಿ ಲೋಕುತ್ತರೋಪಿ।
Kālena dhammassavaneti kāle kāle dhammassavanasmiṃ. Dhammasākacchāyāti pañhakathāya. Gambhīraṃ atthapadanti gambhīraṃ guḷhaṃ rahassaṃ atthaṃ. Paññāyāti sahavipassanāya maggapaññāya. Sammasanapaṭivedhapaññāpi uggahaparipucchāpaññāpi vaṭṭatiyeva. Patto vā pajjati vāti arahattaṃ patto vā pāpuṇissati vāti evaṃ guṇasambhāvanāya sambhāveti. Appattamānasāti appattaarahattā, arahattaṃ vā appattaṃ mānasaṃ etesantipi appattamānasā. Diṭṭhadhammasukhavihāranti ettha diṭṭhadhammasukhavihāro lokiyopi vaṭṭati lokuttaropi.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ • Aṅguttaranikāya / ೪. ನನ್ದಕಸುತ್ತಂ • 4. Nandakasuttaṃ
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ೪-೫. ನನ್ದಕಸುತ್ತಾದಿವಣ್ಣನಾ • 4-5. Nandakasuttādivaṇṇanā