Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / ഥേരഗാഥാ-അട്ഠകഥാ • Theragāthā-aṭṭhakathā

    ൭. നന്ദകത്ഥേരഗാഥാവണ്ണനാ

    7. Nandakattheragāthāvaṇṇanā

    യഥാപി ഭദ്ദോ ആജഞ്ഞോതി ആയസ്മതോ നന്ദകത്ഥേരസ്സ ഗാഥാ. കാ ഉപ്പത്തി? അയമ്പി പുരിമബുദ്ധേസു കതാധികാരോ തത്ഥ തത്ഥ ഭവേ പുഞ്ഞാനി കരോന്തോ സിഖിസ്സ ഭഗവതോ കാലേ പച്ചന്തദേസേ ഉപ്പജ്ജിത്വാ വിഞ്ഞുതം പത്തോ വനചാരികോ ഹുത്വാ വിചരന്തോ ഏകദിവസം സത്ഥു ചങ്കമനട്ഠാനം ദിസ്വാ പസന്നചിത്തോ വാലുകാ ഓകിരി. സോ തേന പുഞ്ഞകമ്മേന ദേവമനുസ്സേസു സംസരന്തോ ഇമസ്മിം ബുദ്ധുപ്പാദേ ചമ്പായം ഗഹപതികുലേ നിബ്ബത്തി, തസ്സ നന്ദകോതി നാമം അകംസു. ജേട്ഠകഭാതാ പനസ്സ ഭരതോ നാമ. തസ്സ പുബ്ബയോഗോ അനന്തരവത്ഥുസ്മിം ആവിഭവിസ്സതി. തേ ഉഭോപി വിഞ്ഞുതം പത്വാ ആയസ്മന്തം സോണം കോളിവിസം പബ്ബജിതം സുത്വാ ‘‘സോണോപി നാമ തഥാസുഖുമാലോ പബ്ബജി, കിമങ്ഗം പന മയ’’ന്തി പബ്ബജിംസു. തേസു ഭരതോ നചിരസ്സേവ വിപസ്സനം വഡ്ഢേത്വാ ഛളഭിഞ്ഞോ അഹോസി. നന്ദകോ പന കിലേസാനം ബലവഭാവേന താവ വിപസ്സനം ഉസ്സുക്കാപേതും നാസക്ഖി, വിപസ്സനായ കമ്മം കരോതി ഏവ. അഥസ്സ ഭരതത്ഥേരോ ആസയം ഞത്വാ അവസ്സയോ ഭവിതുകാമോ തം പച്ഛാസമണം കത്വാ വിഹാരതോ നിക്ഖമിത്വാ മഗ്ഗസമീപേ നിസിന്നോ വിപസ്സനാകഥം കഥേസി.

    Yathāpibhaddo ājaññoti āyasmato nandakattherassa gāthā. Kā uppatti? Ayampi purimabuddhesu katādhikāro tattha tattha bhave puññāni karonto sikhissa bhagavato kāle paccantadese uppajjitvā viññutaṃ patto vanacāriko hutvā vicaranto ekadivasaṃ satthu caṅkamanaṭṭhānaṃ disvā pasannacitto vālukā okiri. So tena puññakammena devamanussesu saṃsaranto imasmiṃ buddhuppāde campāyaṃ gahapatikule nibbatti, tassa nandakoti nāmaṃ akaṃsu. Jeṭṭhakabhātā panassa bharato nāma. Tassa pubbayogo anantaravatthusmiṃ āvibhavissati. Te ubhopi viññutaṃ patvā āyasmantaṃ soṇaṃ koḷivisaṃ pabbajitaṃ sutvā ‘‘soṇopi nāma tathāsukhumālo pabbaji, kimaṅgaṃ pana maya’’nti pabbajiṃsu. Tesu bharato nacirasseva vipassanaṃ vaḍḍhetvā chaḷabhiñño ahosi. Nandako pana kilesānaṃ balavabhāvena tāva vipassanaṃ ussukkāpetuṃ nāsakkhi, vipassanāya kammaṃ karoti eva. Athassa bharatatthero āsayaṃ ñatvā avassayo bhavitukāmo taṃ pacchāsamaṇaṃ katvā vihārato nikkhamitvā maggasamīpe nisinno vipassanākathaṃ kathesi.

    തേന ച സമയേന സകടസത്ഥേ ഗച്ഛന്തേ ഏകോ സകടേ യുത്തോ ഗോണോ ചിക്ഖല്ലട്ഠാനേ സകടം ഉദ്ധരിതും അസക്കോന്തോ പരിപതി. തതോ നം സത്ഥവാഹോ സകടാ മോചേത്വാ തിണഞ്ച പാനീയഞ്ച ദത്വാ പരിസ്സമം അപനേത്വാ പുന ധുരേ യോജേസി. തതോ ഗോണോ വൂപസന്തപരിസ്സമോ ലദ്ധബലോ തം സകടം ചിക്ഖല്ലട്ഠാനതോ ഉദ്ധരിത്വാ ഥലേ പതിട്ഠാപേസി. അഥ ഭരതത്ഥേരോ നന്ദകസ്സ ‘‘പസ്സസി നോ ത്വം, ആവുസോ നന്ദക, ഇമസ്സ കമ്മ’’ന്തി തം നിദസ്സേത്വാ തേന ‘‘പസ്സാമീ’’തി വുത്തേ ‘‘ഇമമത്ഥം സുട്ഠു ഉപധാരേഹീ’’തി ആഹ. ഇതരോ ‘‘യഥായം ഗോണോ വൂപസന്തപരിസ്സമോ പങ്കട്ഠാനതോ ഭാരം ഉബ്ബഹതി, ഏവം മയാപി സംസാരപങ്കതോ അത്താ ഉദ്ധരിതബ്ബോ’’തി തമേവാരമ്മണം കത്വാ വിപസ്സനായ കമ്മം കരോന്തോ നചിരസ്സേവ അരഹത്തം പാപുണി. തേന വുത്തം അപദാനേ (അപ॰ ഥേര ൨.൪൮.൯൦-൯൫) –

    Tena ca samayena sakaṭasatthe gacchante eko sakaṭe yutto goṇo cikkhallaṭṭhāne sakaṭaṃ uddharituṃ asakkonto paripati. Tato naṃ satthavāho sakaṭā mocetvā tiṇañca pānīyañca datvā parissamaṃ apanetvā puna dhure yojesi. Tato goṇo vūpasantaparissamo laddhabalo taṃ sakaṭaṃ cikkhallaṭṭhānato uddharitvā thale patiṭṭhāpesi. Atha bharatatthero nandakassa ‘‘passasi no tvaṃ, āvuso nandaka, imassa kamma’’nti taṃ nidassetvā tena ‘‘passāmī’’ti vutte ‘‘imamatthaṃ suṭṭhu upadhārehī’’ti āha. Itaro ‘‘yathāyaṃ goṇo vūpasantaparissamo paṅkaṭṭhānato bhāraṃ ubbahati, evaṃ mayāpi saṃsārapaṅkato attā uddharitabbo’’ti tamevārammaṇaṃ katvā vipassanāya kammaṃ karonto nacirasseva arahattaṃ pāpuṇi. Tena vuttaṃ apadāne (apa. thera 2.48.90-95) –

    ‘‘മിഗലുദ്ദോ പുരേ ആസിം, അരഞ്ഞേ കാനനേ അഹം;

    ‘‘Migaluddo pure āsiṃ, araññe kānane ahaṃ;

    വാതമിഗം ഗവേസന്തോ, ചങ്കമം അദ്ദസം അഹം.

    Vātamigaṃ gavesanto, caṅkamaṃ addasaṃ ahaṃ.

    ‘‘ഉച്ഛങ്ഗേന പുലിനം ഗയ്ഹ, ചങ്കമേ ഓകിരിം അഹം;

    ‘‘Ucchaṅgena pulinaṃ gayha, caṅkame okiriṃ ahaṃ;

    പസന്നചിത്തോ സുമനോ, സുഗതസ്സ സിരീമതോ.

    Pasannacitto sumano, sugatassa sirīmato.

    ‘‘ഏകതിംസേ ഇതോ കപ്പേ, പുലിനം ഓകിരിം അഹം;

    ‘‘Ekatiṃse ito kappe, pulinaṃ okiriṃ ahaṃ;

    ദുഗ്ഗതിം നാഭിജാനാമി, പുലിനസ്സ ഇദം ഫലം.

    Duggatiṃ nābhijānāmi, pulinassa idaṃ phalaṃ.

    ‘‘കിലേസാ ഝാപിതാ മയ്ഹം…പേ॰… കതം ബുദ്ധസ്സ സാസന’’ന്തി.

    ‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… kataṃ buddhassa sāsana’’nti.

    അരഹത്തം പന പത്വാ അത്തനോ ജേട്ഠഭാതികസ്സ ഭരതത്ഥേരസ്സ സന്തികേ അഞ്ഞം ബ്യാകരോന്തോ –

    Arahattaṃ pana patvā attano jeṭṭhabhātikassa bharatattherassa santike aññaṃ byākaronto –

    ൧൭൩.

    173.

    ‘‘യഥാപി ഭദ്ദോ ആജഞ്ഞോ, ഖലിത്വാ പതിതിട്ഠതി;

    ‘‘Yathāpi bhaddo ājañño, khalitvā patitiṭṭhati;

    ഭിയ്യോ ലദ്ധാന സംവേഗം, അദീനോ വഹതേ ധുരം.

    Bhiyyo laddhāna saṃvegaṃ, adīno vahate dhuraṃ.

    ൧൭൪.

    174.

    ‘‘ഏവം ദസ്സനസമ്പന്നം, സമ്മാസമ്ബുദ്ധസാവകം;

    ‘‘Evaṃ dassanasampannaṃ, sammāsambuddhasāvakaṃ;

    ആജാനീയം മം ധാരേഥ, പുത്തം ബുദ്ധസ്സ ഓരസ’’ന്തി. – ഗാഥാദ്വയം അഭാസി;

    Ājānīyaṃ maṃ dhāretha, puttaṃ buddhassa orasa’’nti. – gāthādvayaṃ abhāsi;

    തത്ഥ ഭിയ്യോ ലദ്ധാന സംവേഗം, അദീനോ വഹതേ ധുരന്തി ‘‘മയ്ഹം ജാതിബലവീരിയാനം അനനുച്ഛവികമേതം യദിദം ആഗതസ്സ ഭാരസ്സ അവഹന’’ന്തി സംവേഗം ലഭിത്വാ അദീനോ അദീനമാനസോ അലീനചിത്തോ. ‘‘അലീനോ’’തി വാ പാഠോ, സോ ഏവ അത്ഥോ. ഭിയ്യോ പുനപ്പുനം ഭിയ്യോസോമത്തായ അത്തനോ ധുരം ഭാരം വഹതേ ഉബ്ബഹതി. സേസം ഹേട്ഠാ രമണീയവിഹാരിത്ഥേരസ്സ ഗാഥാവണ്ണനായം വുത്തനയമേവ.

    Tattha bhiyyo laddhāna saṃvegaṃ, adīno vahate dhuranti ‘‘mayhaṃ jātibalavīriyānaṃ ananucchavikametaṃ yadidaṃ āgatassa bhārassa avahana’’nti saṃvegaṃ labhitvā adīno adīnamānaso alīnacitto. ‘‘Alīno’’ti vā pāṭho, so eva attho. Bhiyyo punappunaṃ bhiyyosomattāya attano dhuraṃ bhāraṃ vahate ubbahati. Sesaṃ heṭṭhā ramaṇīyavihārittherassa gāthāvaṇṇanāyaṃ vuttanayameva.

    നന്ദകത്ഥേരഗാഥാവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.

    Nandakattheragāthāvaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / ഖുദ്ദകനികായ • Khuddakanikāya / ഥേരഗാഥാപാളി • Theragāthāpāḷi / ൭. നന്ദകത്ഥേരഗാഥാ • 7. Nandakattheragāthā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact