Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / မဇ္ဈိမနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) |
၄. နန္ဒကောဝာဒသုတ္တဝဏ္ဏနာ
4. Nandakovādasuttavaṇṇanā
၃၉၈. ဧဝံ မေ သုတန္တိ နန္ဒကောဝာဒသုတ္တံ။ တတ္ထ တေန ခော ပန သမယေနာတိ ဘဂဝာ မဟာပဇာပတိယာ ယာစိတော ဘိက္ခုနိသင္ဃံ ဥယ္ယောဇေတ္ဝာ ဘိက္ခုသင္ဃံ သန္နိပာတေတ္ဝာ – ‘‘ထေရာ ဘိက္ခူ ဝာရေန ဘိက္ခုနိယော ဩဝဒန္တူ’’တိ သင္ဃသ္သ ဘာရံ အကာသိ။ တံ သန္ဓာယေတံ ဝုတ္တံ။ တတ္ထ ပရိယာယေနာတိ ဝာရေန။ န ဣစ္ဆတီတိ အတ္တနော ဝာရေ သမ္ပတ္တေ ဒူရံ ဂာမံ ဝာ ဂန္တ္ဝာ သူစိကမ္မာဒီနိ ဝာ အာရဘိတ္ဝာ ‘‘အယံ နာမသ္သ ပပဉ္စော’’တိ ဝဒာပေသိ။ ဣမံ ပန ပရိယာယေန ဩဝာဒံ ဘဂဝာ နန္ဒကတ္ထေရသ္သေဝ ကာရဏာ အကာသိ။ ကသ္မာ? ဣမာသဉ္ဟိ ဘိက္ခုနီနံ ထေရံ ဒိသ္ဝာ စိတ္တံ ဧကဂ္ဂံ ဟောတိ ပသီဒတိ။ တေန တာ တသ္သ ဩဝာဒံ သမ္ပဋိစ္ဆိတုကာမာ, ဓမ္မကထံ သောတုကာမာ။ တသ္မာ ဘဂဝာ – ‘‘နန္ဒကော အတ္တနော ဝာရေ သမ္ပတ္တေ ဩဝာဒံ ဒသ္သတိ, ဓမ္မကထံ ကထေသ္သတီ’’တိ ဝာရေန ဩဝာဒံ အကာသိ။ ထေရော ပန အတ္တနော ဝာရံ န ကရောတိ, ကသ္မာတိ စေ? တာ ကိရ ဘိက္ခုနိယော ပုဗ္ဗေ ထေရသ္သ ဇမ္ဗုဒီပေ ရဇ္ဇံ ကာရေန္တသ္သ ဩရောဓာ အဟေသုံ။ ထေရော ပုဗ္ဗေနိဝာသဉာဏေန တံ ကာရဏံ ဉတ္ဝာ စိန္တေသိ – ‘‘မံ ဣမသ္သ ဘိက္ခုနိသင္ဃသ္သ မဇ္ဈေ နိသိန္နံ ဥပမာယော စ ကာရဏာနိ စ အာဟရိတ္ဝာ ဓမ္မံ ကထယမာနံ ဒိသ္ဝာ အညော ပုဗ္ဗေနိဝာသဉာဏလာဘီ ဘိက္ခု ဣမံ ကာရဏံ ဩလောကေတ္ဝာ ‘အာယသ္မာ နန္ဒကော ယာဝဇ္ဇဒိဝသာ ဩရောဓေ န ဝိသ္သဇ္ဇေတိ, သောဘတာယမာယသ္မာ ဩရောဓပရိဝုတော’တိ ဝတ္တဗ္ဗံ မညေယ္ယာ’’တိ။ ဧတမတ္ထံ သမ္ပသ္သမာနော ထေရော အတ္တနော ဝာရံ န ကရောတိ။ ဣမာသဉ္စ ကိရ ဘိက္ခုနီနံ ထေရသ္သေဝ ဒေသနာ သပ္ပာယာ ဘဝိသ္သတီတိ ဉတ္ဝာ အထ ခော ဘဂဝာ အာယသ္မန္တံ နန္ဒကံ အာမန္တေသိ။
398.Evaṃme sutanti nandakovādasuttaṃ. Tattha tena kho pana samayenāti bhagavā mahāpajāpatiyā yācito bhikkhunisaṅghaṃ uyyojetvā bhikkhusaṅghaṃ sannipātetvā – ‘‘therā bhikkhū vārena bhikkhuniyo ovadantū’’ti saṅghassa bhāraṃ akāsi. Taṃ sandhāyetaṃ vuttaṃ. Tattha pariyāyenāti vārena. Na icchatīti attano vāre sampatte dūraṃ gāmaṃ vā gantvā sūcikammādīni vā ārabhitvā ‘‘ayaṃ nāmassa papañco’’ti vadāpesi. Imaṃ pana pariyāyena ovādaṃ bhagavā nandakattherasseva kāraṇā akāsi. Kasmā? Imāsañhi bhikkhunīnaṃ theraṃ disvā cittaṃ ekaggaṃ hoti pasīdati. Tena tā tassa ovādaṃ sampaṭicchitukāmā, dhammakathaṃ sotukāmā. Tasmā bhagavā – ‘‘nandako attano vāre sampatte ovādaṃ dassati, dhammakathaṃ kathessatī’’ti vārena ovādaṃ akāsi. Thero pana attano vāraṃ na karoti, kasmāti ce? Tā kira bhikkhuniyo pubbe therassa jambudīpe rajjaṃ kārentassa orodhā ahesuṃ. Thero pubbenivāsañāṇena taṃ kāraṇaṃ ñatvā cintesi – ‘‘maṃ imassa bhikkhunisaṅghassa majjhe nisinnaṃ upamāyo ca kāraṇāni ca āharitvā dhammaṃ kathayamānaṃ disvā añño pubbenivāsañāṇalābhī bhikkhu imaṃ kāraṇaṃ oloketvā ‘āyasmā nandako yāvajjadivasā orodhe na vissajjeti, sobhatāyamāyasmā orodhaparivuto’ti vattabbaṃ maññeyyā’’ti. Etamatthaṃ sampassamāno thero attano vāraṃ na karoti. Imāsañca kira bhikkhunīnaṃ therasseva desanā sappāyā bhavissatīti ñatvā atha kho bhagavā āyasmantaṃ nandakaṃ āmantesi.
တာသံ ဘိက္ခုနီနံ ပုဗ္ဗေ တသ္သ ဩရောဓဘာဝဇာနနတ္ထံ ဣဒံ ဝတ္ထုံ – ပုဗ္ဗေ ကိရ ဗာရာဏသိယံ ပဉ္စ ဒာသသတာနိ ပဉ္စ ဒာသိသတာနိ စာတိ ဇင္ဃသဟသ္သံ ဧကတောဝ ကမ္မံ ကတ္ဝာ ဧကသ္မိံ ဌာနေ ဝသိ။ အယံ နန္ဒကတ္ထေရော တသ္မိံ ကာလေ ဇေဋ္ဌကဒာသော ဟောတိ , ဂောတမီ ဇေဋ္ဌကဒာသီ။ သာ ဇေဋ္ဌကဒာသသ္သ ပာဒပရိစာရိကာ အဟောသိ ပဏ္ဍိတာ ဗ္ယတ္တာ။ ဇင္ဃသဟသ္သမ္ပိ ပုညကမ္မံ ကရောန္တံ ဧကတော ကရောတိ။ အထ ဝသ္သူပနာယိကသမယေ ပဉ္စ ပစ္စေကဗုဒ္ဓာ နန္ဒမူလကပဗ္ဘာရတော ဣသိပတနေ ဩတရိတ္ဝာ နဂရေ ပိဏ္ဍာယ စရိတ္ဝာ ဣသိပတနမေဝ ဂန္တ္ဝာ – ‘‘ဝသ္သူပနာယိကကုဋိယာ အတ္ထာယ ဟတ္ထကမ္မံ ယာစိသ္သာမာ’’တိ စီဝရံ ပာရုပိတ္ဝာ သာယန္ဟသမယေ နဂရံ ပဝိသိတ္ဝာ သေဋ္ဌိသ္သ ဃရဒ္ဝာရေ အဋ္ဌံသု။ ဇေဋ္ဌကဒာသီ ကုဋံ ဂဟေတ္ဝာ ဥဒကတိတ္ထံ ဂစ္ဆန္တီ ပစ္စေကဗုဒ္ဓေ နဂရံ ပဝိသန္တေ အဒ္ဒသ။ သေဋ္ဌိ တေသံ အာဂတကာရဏံ သုတ္ဝာ ‘‘အမ္ဟာကံ ဩကာသော နတ္ထိ, ဂစ္ဆန္တူ’’တိ အာဟ။
Tāsaṃ bhikkhunīnaṃ pubbe tassa orodhabhāvajānanatthaṃ idaṃ vatthuṃ – pubbe kira bārāṇasiyaṃ pañca dāsasatāni pañca dāsisatāni cāti jaṅghasahassaṃ ekatova kammaṃ katvā ekasmiṃ ṭhāne vasi. Ayaṃ nandakatthero tasmiṃ kāle jeṭṭhakadāso hoti , gotamī jeṭṭhakadāsī. Sā jeṭṭhakadāsassa pādaparicārikā ahosi paṇḍitā byattā. Jaṅghasahassampi puññakammaṃ karontaṃ ekato karoti. Atha vassūpanāyikasamaye pañca paccekabuddhā nandamūlakapabbhārato isipatane otaritvā nagare piṇḍāya caritvā isipatanameva gantvā – ‘‘vassūpanāyikakuṭiyā atthāya hatthakammaṃ yācissāmā’’ti cīvaraṃ pārupitvā sāyanhasamaye nagaraṃ pavisitvā seṭṭhissa gharadvāre aṭṭhaṃsu. Jeṭṭhakadāsī kuṭaṃ gahetvā udakatitthaṃ gacchantī paccekabuddhe nagaraṃ pavisante addasa. Seṭṭhi tesaṃ āgatakāraṇaṃ sutvā ‘‘amhākaṃ okāso natthi, gacchantū’’ti āha.
အထ တေ နဂရာ နိက္ခမန္တေ ဇေဋ္ဌကဒာသီ ကုဋံ ဂဟေတ္ဝာ ပဝိသန္တီ ဒိသ္ဝာ ကုဋံ ဩတာရေတ္ဝာ ဝန္ဒိတ္ဝာ ဩနမိတ္ဝာ မုခံ ပိဓာယ – ‘‘အယ္ယာ နဂရံ ပဝိဋ္ဌမတ္တာဝ နိက္ခန္တာ, ကိံ နု ခော’’တိ ပုစ္ဆိ။ ဝသ္သူပနာယိကကုဋိယာ ဟတ္ထကမ္မံ ယာစိတုံ အာဂမိမ္ဟာတိ။ လဒ္ဓံ, ဘန္တေတိ။ န လဒ္ဓံ ဥပာသိကေတိ? ကိံ ပနေသာ ကုဋိ ဣသ္သရေဟေဝ ကာတဗ္ဗာ, ဒုဂ္ဂတေဟိပိ သက္ကာ ကာတုန္တိ။ ယေန ကေနစိ သက္ကာတိ? သာဓု, ဘန္တေ, မယံ ကရိသ္သာမ။ သ္ဝေ မယ္ဟံ ဘိက္ခံ ဂဏ္ဟထာတိ နိမန္တေတ္ဝာ ဥဒကံ နေတ္ဝာ ပုန ကုဋံ ဂဟေတ္ဝာ အာဂမ္မ တိတ္ထမဂ္ဂေ ဌတ္ဝာ အာဂတာ အဝသေသဒာသိယော ‘‘ဧတ္ထေဝ ဟောထာ’’တိ ဝတ္ဝာ သဗ္ဗာသံ အာဂတကာလေ အာဟ – ‘‘အမ္မ ကိံ နိစ္စမေဝ ပရသ္သ ဒာသကမ္မံ ကရိသ္သထ, ဥဒာဟု ဒာသဘာဝတော မုစ္စိတုံ ဣစ္ဆထာ’’တိ? အဇ္ဇေဝ မုစ္စိတုမိစ္ဆာမ အယ္ယေတိ။ ယဒိ ဧဝံ မယာ ပဉ္စ ပစ္စေကဗုဒ္ဓာ ဟတ္ထကမ္မံ အလဘန္တာ သ္ဝာတနာယ နိမန္တိတာ, တုမ္ဟာကံ သာမိကေဟိ ဧကဒိဝသံ ဟတ္ထကမ္မံ ဒာပေထာတိ။ တာ သာဓူတိ သမ္ပဋိစ္ဆိတ္ဝာ သာယံ အဋဝိတော အာဂတကာလေ သာမိကာနံ အာရောစေသုံ။ တေ သာဓူတိ ဇေဋ္ဌကဒာသသ္သ ဂေဟဒ္ဝာရေ သန္နိပတိံသု။
Atha te nagarā nikkhamante jeṭṭhakadāsī kuṭaṃ gahetvā pavisantī disvā kuṭaṃ otāretvā vanditvā onamitvā mukhaṃ pidhāya – ‘‘ayyā nagaraṃ paviṭṭhamattāva nikkhantā, kiṃ nu kho’’ti pucchi. Vassūpanāyikakuṭiyā hatthakammaṃ yācituṃ āgamimhāti. Laddhaṃ, bhanteti. Na laddhaṃ upāsiketi? Kiṃ panesā kuṭi issareheva kātabbā, duggatehipi sakkā kātunti. Yena kenaci sakkāti? Sādhu, bhante, mayaṃ karissāma. Sve mayhaṃ bhikkhaṃ gaṇhathāti nimantetvā udakaṃ netvā puna kuṭaṃ gahetvā āgamma titthamagge ṭhatvā āgatā avasesadāsiyo ‘‘ettheva hothā’’ti vatvā sabbāsaṃ āgatakāle āha – ‘‘amma kiṃ niccameva parassa dāsakammaṃ karissatha, udāhu dāsabhāvato muccituṃ icchathā’’ti? Ajjeva muccitumicchāma ayyeti. Yadi evaṃ mayā pañca paccekabuddhā hatthakammaṃ alabhantā svātanāya nimantitā, tumhākaṃ sāmikehi ekadivasaṃ hatthakammaṃ dāpethāti. Tā sādhūti sampaṭicchitvā sāyaṃ aṭavito āgatakāle sāmikānaṃ ārocesuṃ. Te sādhūti jeṭṭhakadāsassa gehadvāre sannipatiṃsu.
အထ နေ ဇေဋ္ဌကဒာသီ သ္ဝေ တာတာ ပစ္စေကဗုဒ္ဓာနံ ဟတ္ထကမ္မံ ဒေထာတိ အာနိသံသံ အာစိက္ခိတ္ဝာ ယေပိ န ကာတုကာမာ, တေ ဂာဠ္ဟေန ဩဝာဒေန တဇ္ဇေတ္ဝာ ပဋိစ္ဆာပေသိ။ သာ ပုနဒိဝသေ ပစ္စေကဗုဒ္ဓာနံ ဘတ္တံ ဒတ္ဝာ သဗ္ဗေသံ ဒာသပုတ္တာနံ သညံ အဒာသိ။ တေ တာဝဒေဝ အရညံ ပဝိသိတ္ဝာ ဒဗ္ဗသမ္ဘာရေ သမောဓာနေတ္ဝာ သတံ သတံ ဟုတ္ဝာ ဧကေကကုဋိံ ဧကေကစင္ကမနာဒိပရိဝာရံ ကတ္ဝာ မဉ္စပီဌပာနီယပရိဘောဇနီယဘာဇနာဒီနိ ဌပေတ္ဝာ ပစ္စေကဗုဒ္ဓေ တေမာသံ တတ္ထ ဝသနတ္ထာယ ပဋိညံ ကာရေတ္ဝာ ဝာရဘိက္ခံ ပဋ္ဌပေသုံ။ ယော အတ္တနော ဝာရဒိဝသေ န သက္ကောတိ။ တသ္သ ဇေဋ္ဌကဒာသီ သကဂေဟတော အာဟရိတ္ဝာ ဒေတိ။ ဧဝံ တေမာသံ ဇဂ္ဂိတ္ဝာ ဇေဋ္ဌကဒာသီ ဧကေကံ ဒာသံ ဧကေကံ သာဋကံ ဝိသ္သဇ္ဇာပေသိ။ ပဉ္စ ထူလသာဋကသတာနိ အဟေသုံ။ တာနိ ပရိဝတ္တာပေတ္ဝာ ပဉ္စန္နံ ပစ္စေကဗုဒ္ဓာနံ တိစီဝရာနိ ကတ္ဝာ အဒာသိ။ ပစ္စေကဗုဒ္ဓာ ယထာဖာသုကံ အဂမံသု။ တမ္ပိ ဇင္ဃသဟသ္သံ ဧကတော ကုသလံ ကတ္ဝာ ကာယသ္သ ဘေဒာ ဒေဝလောကေ နိဗ္ဗတ္တိ။ တာနိ ပဉ္စ မာတုဂာမသတာနိ ကာလေန ကာလံ တေသံ ပဉ္စန္နံ ပုရိသသတာနံ ဂေဟေ ဟောန္တိ, ကာလေန ကာလံ သဗ္ဗာပိ ဇေဋ္ဌကဒာသပုတ္တသ္သေဝ ဂေဟေ ဟောန္တိ။ အထ ဧကသ္မိံ ကာလေ ဇေဋ္ဌကဒာသပုတ္တော ဒေဝလောကတော စဝိတ္ဝာ ရာဇကုလေ နိဗ္ဗတ္တော။ တာပိ ပဉ္စသတာ ဒေဝကညာ မဟာဘောဂကုလေသု နိဗ္ဗတ္တိတ္ဝာ တသ္သ ရဇ္ဇေ ဌိတသ္သ ဂေဟံ အဂမံသု။ ဧတေန နိယာမေန သံသရန္တိယော အမ္ဟာကံ ဘဂဝတော ကာလေ ကောလိယနဂရေ ဒေဝဒဟနဂရေ စ ခတ္တိယကုလေသု နိဗ္ဗတ္တာ။
Atha ne jeṭṭhakadāsī sve tātā paccekabuddhānaṃ hatthakammaṃ dethāti ānisaṃsaṃ ācikkhitvā yepi na kātukāmā, te gāḷhena ovādena tajjetvā paṭicchāpesi. Sā punadivase paccekabuddhānaṃ bhattaṃ datvā sabbesaṃ dāsaputtānaṃ saññaṃ adāsi. Te tāvadeva araññaṃ pavisitvā dabbasambhāre samodhānetvā sataṃ sataṃ hutvā ekekakuṭiṃ ekekacaṅkamanādiparivāraṃ katvā mañcapīṭhapānīyaparibhojanīyabhājanādīni ṭhapetvā paccekabuddhe temāsaṃ tattha vasanatthāya paṭiññaṃ kāretvā vārabhikkhaṃ paṭṭhapesuṃ. Yo attano vāradivase na sakkoti. Tassa jeṭṭhakadāsī sakagehato āharitvā deti. Evaṃ temāsaṃ jaggitvā jeṭṭhakadāsī ekekaṃ dāsaṃ ekekaṃ sāṭakaṃ vissajjāpesi. Pañca thūlasāṭakasatāni ahesuṃ. Tāni parivattāpetvā pañcannaṃ paccekabuddhānaṃ ticīvarāni katvā adāsi. Paccekabuddhā yathāphāsukaṃ agamaṃsu. Tampi jaṅghasahassaṃ ekato kusalaṃ katvā kāyassa bhedā devaloke nibbatti. Tāni pañca mātugāmasatāni kālena kālaṃ tesaṃ pañcannaṃ purisasatānaṃ gehe honti, kālena kālaṃ sabbāpi jeṭṭhakadāsaputtasseva gehe honti. Atha ekasmiṃ kāle jeṭṭhakadāsaputto devalokato cavitvā rājakule nibbatto. Tāpi pañcasatā devakaññā mahābhogakulesu nibbattitvā tassa rajje ṭhitassa gehaṃ agamaṃsu. Etena niyāmena saṃsarantiyo amhākaṃ bhagavato kāle koliyanagare devadahanagare ca khattiyakulesu nibbattā.
နန္ဒကတ္ထေရောပိ ပဗ္ဗဇိတ္ဝာ အရဟတ္တံ ပတ္တော, ဇေဋ္ဌကဒာသိဓီတာ ဝယံ အာဂမ္မ သုဒ္ဓောဒနမဟာရာဇသ္သ အဂ္ဂမဟေသိဋ္ဌာနေ ဌိတာ, ဣတရာပိ တေသံ တေသံ ရာဇပုတ္တာနံယေဝ ဃရံ ဂတာ။ တာသံ သာမိကာ ပဉ္စသတာ ရာဇကုမာရာ ဥဒကစုမ္ဗဋကလဟေ သတ္ထု ဓမ္မဒေသနံ သုတ္ဝာ ပဗ္ဗဇိတာ, ရာဇဓီတရော တေသံ ဥက္ကဏ္ဌနတ္ထံ သာသနံ ပေသေသုံ။ တေ ဥက္ကဏ္ဌိတေ ဘဂဝာ ကုဏာလဒဟံ နေတ္ဝာ သောတာပတ္တိဖလေ ပတိဋ္ဌပေတ္ဝာ မဟာသမယဒိဝသေ အရဟတ္တေ ပတိဋ္ဌာပေသိ။ တာပိ ပဉ္စသတာ ရာဇဓီတရော နိက္ခမိတ္ဝာ မဟာပဇာပတိယာ သန္တိကေ ပဗ္ဗဇိံသု။ အယမာယသ္မာ နန္ဒကော ဧတ္တာဝ တာ ဘိက္ခုနိယောတိ ဧဝမေတံ ဝတ္ထု ဒီပေတဗ္ဗံ။
Nandakattheropi pabbajitvā arahattaṃ patto, jeṭṭhakadāsidhītā vayaṃ āgamma suddhodanamahārājassa aggamahesiṭṭhāne ṭhitā, itarāpi tesaṃ tesaṃ rājaputtānaṃyeva gharaṃ gatā. Tāsaṃ sāmikā pañcasatā rājakumārā udakacumbaṭakalahe satthu dhammadesanaṃ sutvā pabbajitā, rājadhītaro tesaṃ ukkaṇṭhanatthaṃ sāsanaṃ pesesuṃ. Te ukkaṇṭhite bhagavā kuṇāladahaṃ netvā sotāpattiphale patiṭṭhapetvā mahāsamayadivase arahatte patiṭṭhāpesi. Tāpi pañcasatā rājadhītaro nikkhamitvā mahāpajāpatiyā santike pabbajiṃsu. Ayamāyasmā nandako ettāva tā bhikkhuniyoti evametaṃ vatthu dīpetabbaṃ.
ရာဇကာရာမောတိ ပသေနဒိနာ ကာရိတော နဂရသ္သ ဒက္ခိဏဒိသာဘာဂေ ထူပာရာမသဒိသေ ဌာနေ ဝိဟာရော။
Rājakārāmoti pasenadinā kārito nagarassa dakkhiṇadisābhāge thūpārāmasadise ṭhāne vihāro.
၃၉၉. သမ္မပ္ပညာယ သုဒိဋ္ဌန္တိ ဟေတုနာ ကာရဏေန ဝိပသ္သနာပညာယ ယာထာဝသရသတော ဒိဋ္ဌံ။
399.Sammappaññāya sudiṭṭhanti hetunā kāraṇena vipassanāpaññāya yāthāvasarasato diṭṭhaṃ.
၄၀၁. တဇ္ဇံ တဇ္ဇန္တိ တံသဘာဝံ တံသဘာဝံ, အတ္ထတော ပန တံ တံ ပစ္စယံ ပဋိစ္စ တာ တာ ဝေဒနာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တီတိ ဝုတ္တံ ဟောတိ။
401.Tajjaṃ tajjanti taṃsabhāvaṃ taṃsabhāvaṃ, atthato pana taṃ taṃ paccayaṃ paṭicca tā tā vedanā uppajjantīti vuttaṃ hoti.
၄၀၂. ပဂေဝသ္သ ဆာယာတိ မူလာဒီနိ နိသ္သာယ နိဗ္ဗတ္တာ ဆာယာ ပဌမတရံယေဝ အနိစ္စာ။
402.Pagevassa chāyāti mūlādīni nissāya nibbattā chāyā paṭhamataraṃyeva aniccā.
၄၁၃. အနုပဟစ္စာတိ အနုပဟနိတ္ဝာ။ တတ္ထ မံသံ ပိဏ္ဍံ ပိဏ္ဍံ ကတ္ဝာ စမ္မံ အလ္လိယာပေန္တော မံသကာယံ ဥပဟနတိ နာမ။ စမ္မံ ဗဒ္ဓံ ဗဒ္ဓံ ကတ္ဝာ မံသေ အလ္လိယာပေန္တော မံသကာယံ ဥပဟနတိ နာမ။ ဧဝံ အကတ္ဝာ။ ဝိလိမံသံ န္ဟာရုဗန္ဓနန္တိ သဗ္ဗစမ္မေ လဂ္ဂဝိလီပနမံသမေဝ။ အန္တရာကိလေသသံယောဇနဗန္ဓနန္တိ သဗ္ဗံ အန္တရကိလေသမေဝ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ။
413.Anupahaccāti anupahanitvā. Tattha maṃsaṃ piṇḍaṃ piṇḍaṃ katvā cammaṃ alliyāpento maṃsakāyaṃ upahanati nāma. Cammaṃ baddhaṃ baddhaṃ katvā maṃse alliyāpento maṃsakāyaṃ upahanati nāma. Evaṃ akatvā. Vilimaṃsaṃ nhārubandhananti sabbacamme laggavilīpanamaṃsameva. Antarākilesasaṃyojanabandhananti sabbaṃ antarakilesameva sandhāya vuttaṃ.
၄၁၄. သတ္တ ခော ပနိမေတိ ကသ္မာ အာဟာတိ? ယာ ဟိ ဧသာ ပညာ ကိလေသေ ဆိန္ဒတီတိ ဝုတ္တာ, သာ န ဧကိကာဝ အတ္တနော ဓမ္မတာယ ဆိန္ဒိတုံ သက္ကောတိ။ ယထာ ပန ကုဌာရီ န အတ္တနော ဓမ္မတာယ ဆေဇ္ဇံ ဆိန္ဒတိ, ပုရိသသ္သ တဇ္ဇံ ဝာယာမံ ပဋိစ္စေဝ ဆိန္ဒတိ, ဧဝံ န ဝိနာ ဆဟိ ဗောဇ္ဈင္ဂေဟိ ပညာ ကိလေသေ ဆိန္ဒိတုံ သက္ကောတိ။ တသ္မာ ဧဝမာဟ။ တေန ဟီတိ ယေန ကာရဏေန တယာ ဆ အဇ္ဈတ္တိကာနိ အာယတနာနိ, ဆ ဗာဟိရာနိ , ဆ ဝိညာဏကာယေ, ဒီပောပမံ, ရုက္ခောပမံ, ဂာဝူပမဉ္စ ဒသ္သေတ္ဝာ သတ္တဟိ ဗောဇ္ဈင္ဂေဟိ အာသဝက္ခယေန ဒေသနာ နိဋ္ဌပိတာ, တေန ကာရဏေန တ္ဝံ သ္ဝေပိ တာ ဘိက္ခုနိယော တေနေဝ ဩဝာဒေန ဩဝဒေယ္ယာသီတိ။
414.Satta kho panimeti kasmā āhāti? Yā hi esā paññā kilese chindatīti vuttā, sā na ekikāva attano dhammatāya chindituṃ sakkoti. Yathā pana kuṭhārī na attano dhammatāya chejjaṃ chindati, purisassa tajjaṃ vāyāmaṃ paṭicceva chindati, evaṃ na vinā chahi bojjhaṅgehi paññā kilese chindituṃ sakkoti. Tasmā evamāha. Tena hīti yena kāraṇena tayā cha ajjhattikāni āyatanāni, cha bāhirāni , cha viññāṇakāye, dīpopamaṃ, rukkhopamaṃ, gāvūpamañca dassetvā sattahi bojjhaṅgehi āsavakkhayena desanā niṭṭhapitā, tena kāraṇena tvaṃ svepi tā bhikkhuniyo teneva ovādena ovadeyyāsīti.
၄၁၅. သာ သောတာပန္နာတိ ယာ သာ ဂုဏေဟိ သဗ္ဗပစ္ဆိမိကာ, သာ သောတာပန္နာ။ သေသာ ပန သကဒာဂာမိအနာဂာမိနိယော စ ခီဏာသဝာ စ။ ယဒိ ဧဝံ ကထံ ပရိပုဏ္ဏသင္ကပ္ပာတိ။ အဇ္ဈာသယပာရိပူရိယာ။ ယသ္သာ ဟိ ဘိက္ခုနိယာ ဧဝမဟောသိ – ‘‘ကဒာ နု ခော အဟံ အယ္ယသ္သ နန္ဒကသ္သ ဓမ္မဒေသနံ သုဏန္တီ တသ္မိံယေဝ အာသနေ သောတာပတ္တိဖလံ သစ္ဆိကရေယ္ယ’’န္တိ, သာ သောတာပတ္တိဖလံ သစ္ဆာကာသိ။ ယသ္သာ အဟောသိ ‘‘သကဒာဂာမိဖလံ အနာဂာမိဖလံ အရဟတ္တ’’န္တိ, သာ အရဟတ္တံ သစ္ဆာကာသိ။ တေနာဟ ဘဂဝာ ‘‘အတ္တမနာ စေဝ ပရိပုဏ္ဏသင္ကပ္ပာ စာ’’တိ။
415.Sā sotāpannāti yā sā guṇehi sabbapacchimikā, sā sotāpannā. Sesā pana sakadāgāmianāgāminiyo ca khīṇāsavā ca. Yadi evaṃ kathaṃ paripuṇṇasaṅkappāti. Ajjhāsayapāripūriyā. Yassā hi bhikkhuniyā evamahosi – ‘‘kadā nu kho ahaṃ ayyassa nandakassa dhammadesanaṃ suṇantī tasmiṃyeva āsane sotāpattiphalaṃ sacchikareyya’’nti, sā sotāpattiphalaṃ sacchākāsi. Yassā ahosi ‘‘sakadāgāmiphalaṃ anāgāmiphalaṃ arahatta’’nti, sā arahattaṃ sacchākāsi. Tenāha bhagavā ‘‘attamanā ceva paripuṇṇasaṅkappā cā’’ti.
ပပဉ္စသူဒနိယာ မဇ္ဈိမနိကာယဋ္ဌကထာယ
Papañcasūdaniyā majjhimanikāyaṭṭhakathāya
နန္ဒကောဝာဒသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Nandakovādasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / မဇ္ဈိမနိကာယ • Majjhimanikāya / ၄. နန္ဒကောဝာဒသုတ္တံ • 4. Nandakovādasuttaṃ
ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / မဇ္ဈိမနိကာယ (ဋီကာ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ၄. နန္ဒကောဝာဒသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 4. Nandakovādasuttavaṇṇanā