Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಚೂಳನಿದ್ದೇಸಪಾಳಿ • Cūḷaniddesapāḷi |
೭. ನನ್ದಮಾಣವಪುಚ್ಛಾನಿದ್ದೇಸೋ
7. Nandamāṇavapucchāniddeso
೪೬.
46.
ಸನ್ತಿ ಲೋಕೇ ಮುನಯೋ, [ಇಚ್ಚಾಯಸ್ಮಾ ನನ್ದೋ]
Santiloke munayo, [iccāyasmā nando]
ಜನಾ ವದನ್ತಿ ತಯಿದಂ ಕಥಂಸು।
Janā vadanti tayidaṃ kathaṃsu;
ಞಾಣೂಪಪನ್ನಂ ಮುನಿ ನೋ ವದನ್ತಿ, ಉದಾಹು ವೇ ಜೀವಿತೇನೂಪಪನ್ನಂ 1 ॥
Ñāṇūpapannaṃ muni no vadanti, udāhu ve jīvitenūpapannaṃ2.
ಸನ್ತಿ ಲೋಕೇ ಮುನಯೋತಿ। ಸನ್ತೀತಿ ಸನ್ತಿ ಸಂವಿಜ್ಜನ್ತಿ ಅತ್ಥಿ ಉಪಲಬ್ಭನ್ತಿ। ಲೋಕೇತಿ ಅಪಾಯಲೋಕೇ…ಪೇ॰… ಆಯತನಲೋಕೇ। ಮುನಯೋತಿ ಮುನಿನಾಮಕಾ ಆಜೀವಕಾ ನಿಗಣ್ಠಾ ಜಟಿಲಾ ತಾಪಸಾ । (ದೇವಾ ಲೋಕೇ ಮುನಯೋತಿ ಸಞ್ಜಾನನ್ತಿ, ನ ಚ ತೇ ಮುನಯೋ) 3 ತಿ। ಸನ್ತಿ ಲೋಕೇ ಮುನಯೋ। ಇಚ್ಚಾಯಸ್ಮಾ ನನ್ದೋತಿ। ಇಚ್ಚಾತಿ ಪದಸನ್ಧಿ…ಪೇ॰…। ಆಯಸ್ಮಾತಿ ಪಿಯವಚನಂ…ಪೇ॰…। ನನ್ದೋತಿ ತಸ್ಸ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ಸ ನಾಮಂ…ಪೇ॰… ಅಭಿಲಾಪೋತಿ – ಇಚ್ಚಾಯಸ್ಮಾ ನನ್ದೋ।
Santi loke munayoti. Santīti santi saṃvijjanti atthi upalabbhanti. Loketi apāyaloke…pe… āyatanaloke. Munayoti munināmakā ājīvakā nigaṇṭhā jaṭilā tāpasā . (Devā loke munayoti sañjānanti, na ca te munayo) 4 ti. Santi loke munayo. Iccāyasmā nandoti. Iccāti padasandhi…pe…. Āyasmāti piyavacanaṃ…pe…. Nandoti tassa brāhmaṇassa nāmaṃ…pe… abhilāpoti – iccāyasmā nando.
ಜನಾ ವದನ್ತಿ ತಯಿದಂ ಕಥಂಸೂತಿ। ಜನಾತಿ ಖತ್ತಿಯಾ ಚ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಚ ವೇಸ್ಸಾ ಚ ಸುದ್ದಾ ಚ ಗಹಟ್ಠಾ ಚ ಪಬ್ಬಜಿತಾ ಚ ದೇವಾ ಚ ಮನುಸ್ಸಾ ಚ। ವದನ್ತೀತಿ ಕಥೇನ್ತಿ ಭಣನ್ತಿ ದೀಪಯನ್ತಿ ವೋಹರನ್ತಿ। ತಯಿದಂ ಕಥಂಸೂತಿ ಸಂಸಯಪುಚ್ಛಾ ವಿಮತಿಪುಚ್ಛಾ ದ್ವೇಳ್ಹಕಪುಚ್ಛಾ ಅನೇಕಂಸಪುಚ್ಛಾ ‘‘ಏವಂ ನು ಖೋ, ನ ನು ಖೋ, ಕಿಂ ನು ಖೋ, ಕಥಂ ನು ಖೋ’’ತಿ – ಜನಾ ವದನ್ತಿ ತಯಿದಂ ಕಥಂಸು।
Janāvadanti tayidaṃ kathaṃsūti. Janāti khattiyā ca brāhmaṇā ca vessā ca suddā ca gahaṭṭhā ca pabbajitā ca devā ca manussā ca. Vadantīti kathenti bhaṇanti dīpayanti voharanti. Tayidaṃ kathaṃsūti saṃsayapucchā vimatipucchā dveḷhakapucchā anekaṃsapucchā ‘‘evaṃ nu kho, na nu kho, kiṃ nu kho, kathaṃ nu kho’’ti – janā vadanti tayidaṃ kathaṃsu.
ಞಾಣೂಪಪನ್ನಂ ಮುನಿ ನೋ ವದನ್ತೀತಿ । ಅಟ್ಠ ಸಮಾಪತ್ತಿಞಾಣೇನ ವಾ ಪಞ್ಚಾಭಿಞ್ಞಾಞಾಣೇನ ವಾ ಉಪೇತಂ ಸಮುಪೇತಂ ಉಪಾಗತಂ ಸಮುಪಾಗತಂ ಉಪಪನ್ನಂ ಸಮುಪಪನ್ನಂ ಸಮನ್ನಾಗತಂ ಮುನಿಂ ವದನ್ತಿ ಕಥೇನ್ತಿ ಭಣನ್ತಿ ದೀಪಯನ್ತಿ ವೋಹರನ್ತೀತಿ – ಞಾಣೂಪಪನ್ನಂ ಮುನಿ ನೋ ವದನ್ತಿ।
Ñāṇūpapannaṃ muni no vadantīti . Aṭṭha samāpattiñāṇena vā pañcābhiññāñāṇena vā upetaṃ samupetaṃ upāgataṃ samupāgataṃ upapannaṃ samupapannaṃ samannāgataṃ muniṃ vadanti kathenti bhaṇanti dīpayanti voharantīti – ñāṇūpapannaṃ muni no vadanti.
ಉದಾಹು ವೇ ಜೀವಿತೇನೂಪಪನ್ನನ್ತಿ ಉದಾಹು ಅನೇಕವಿವಿಧಅತಿಪರಮದುಕ್ಕರಕಾರಿಕಲೂಖಜೀವಿತಾನುಯೋಗೇನ ಉಪೇತಂ ಸಮುಪೇತಂ ಉಪಾಗತಂ ಸಮುಪಾಗತಂ ಉಪಪನ್ನಂ ಸಮುಪಪನ್ನಂ ಸಮನ್ನಾಗತಂ ಮುನಿಂ ವದನ್ತಿ ಕಥೇನ್ತಿ ಭಣನ್ತಿ ದೀಪಯನ್ತಿ ವೋಹರನ್ತೀತಿ – ಉದಾಹು ವೇ ಜೀವಿತೇನೂಪಪನ್ನಂ। ತೇನಾಹ ಸೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ –
Udāhu ve jīvitenūpapannanti udāhu anekavividhaatiparamadukkarakārikalūkhajīvitānuyogena upetaṃ samupetaṃ upāgataṃ samupāgataṃ upapannaṃ samupapannaṃ samannāgataṃ muniṃ vadanti kathenti bhaṇanti dīpayanti voharantīti – udāhu ve jīvitenūpapannaṃ. Tenāha so brāhmaṇo –
‘‘ಸನ್ತಿ ಲೋಕೇ ಮುನಯೋ, [ಇಚ್ಚಾಯಸ್ಮಾ ನನ್ದೋ]
‘‘Santi loke munayo, [iccāyasmā nando]
ಜನಾ ವದನ್ತಿ ತಯಿದಂ ಕಥಂಸು।
Janā vadanti tayidaṃ kathaṃsu;
ಞಾಣೂಪಪನ್ನಂ ಮುನಿ ನೋ ವದನ್ತಿ, ಉದಾಹು ವೇ ಜೀವಿತೇನೂಪಪನ್ನ’’ನ್ತಿ॥
Ñāṇūpapannaṃ muni no vadanti, udāhu ve jīvitenūpapanna’’nti.
೪೭.
47.
ನ ದಿಟ್ಠಿಯಾ ನ ಸುತಿಯಾ ನ ಞಾಣೇನ,
Na diṭṭhiyā na sutiyā na ñāṇena,
ಮುನೀಧ ನನ್ದ ಕುಸಲಾ ವದನ್ತಿ।
Munīdha nanda kusalā vadanti;
ವಿಸೇನಿಕತ್ವಾ 5 ಅನೀಘಾ ನಿರಾಸಾ, ಚರನ್ತಿ ಯೇ ತೇ ಮುನಯೋತಿ ಬ್ರೂಮಿ॥
Visenikatvā6anīghā nirāsā, caranti ye te munayoti brūmi.
ನ ದಿಟ್ಠಿಯಾ ನ ಸುತಿಯಾ ನ ಞಾಣೇನಾತಿ। ನ ದಿಟ್ಠಿಯಾತಿ ನ ದಿಟ್ಠಸುದ್ಧಿಯಾ। ನ ಸುತಿಯಾತಿ ನ ಸುತಸುದ್ಧಿಯಾ। ನ ಞಾಣೇನಾತಿ ನಪಿ ಅಟ್ಠಸಮಾಪತ್ತಿಞಾಣೇನ ನಪಿ ಪಞ್ಚಾಭಿಞ್ಞಾಞಾಣೇನ ನಪಿ ಮಿಚ್ಛಾಞಾಣೇನಾತಿ – ನ ದಿಟ್ಠಿಯಾ ನ ಸುತಿಯಾ ನ ಞಾಣೇನ।
Na diṭṭhiyā na sutiyā na ñāṇenāti. Na diṭṭhiyāti na diṭṭhasuddhiyā. Na sutiyāti na sutasuddhiyā. Na ñāṇenāti napi aṭṭhasamāpattiñāṇena napi pañcābhiññāñāṇena napi micchāñāṇenāti – na diṭṭhiyā na sutiyā na ñāṇena.
ಮುನೀಧ ನನ್ದ ಕುಸಲಾ ವದನ್ತೀತಿ। ಕುಸಲಾತಿ ಯೇ ತೇ ಖನ್ಧಕುಸಲಾ ಧಾತುಕುಸಲಾ ಆಯತನಕುಸಲಾ ಪಟಿಚ್ಚಸಮುಪ್ಪಾದಕುಸಲಾ ಸತಿಪಟ್ಠಾನಕುಸಲಾ ಸಮ್ಮಪ್ಪಧಾನಕುಸಲಾ ಇದ್ಧಿಪಾದಕುಸಲಾ ಇನ್ದ್ರಿಯಕುಸಲಾ ಬಲಕುಸಲಾ ಬೋಜ್ಝಙ್ಗಕುಸಲಾ ಮಗ್ಗಕುಸಲಾ ಫಲಕುಸಲಾ ನಿಬ್ಬಾನಕುಸಲಾ ದಿಟ್ಠಸುದ್ಧಿಯಾ ವಾ ಸುತಸುದ್ಧಿಯಾ ವಾ ಅಟ್ಠಸಮಾಪತ್ತಿಞಾಣೇನ ವಾ ಪಞ್ಚಾಭಿಞ್ಞಾಞಾಣೇನ ವಾ ಮಿಚ್ಛಾಞಾಣೇನ ವಾ ದಿಟ್ಠೇನ ವಾ ಸುತೇನ ವಾ ಉಪೇತಂ ಸಮುಪೇತಂ ಉಪಾಗತಂ ಸಮುಪಾಗತಂ ಉಪಪನ್ನಂ ಸಮುಪಪನ್ನಂ ಸಮನ್ನಾಗತಂ ಮುನಿಂ ನ ವದನ್ತಿ ನ ಕಥೇನ್ತಿ ನ ಭಣನ್ತಿ ನ ದೀಪಯನ್ತಿ ನ ವೋಹರನ್ತೀತಿ – ಮುನೀಧ ನನ್ದ ಕುಸಲಾ ವದನ್ತಿ।
Munīdha nanda kusalā vadantīti. Kusalāti ye te khandhakusalā dhātukusalā āyatanakusalā paṭiccasamuppādakusalā satipaṭṭhānakusalā sammappadhānakusalā iddhipādakusalā indriyakusalā balakusalā bojjhaṅgakusalā maggakusalā phalakusalā nibbānakusalā diṭṭhasuddhiyā vā sutasuddhiyā vā aṭṭhasamāpattiñāṇena vā pañcābhiññāñāṇena vā micchāñāṇena vā diṭṭhena vā sutena vā upetaṃ samupetaṃ upāgataṃ samupāgataṃ upapannaṃ samupapannaṃ samannāgataṃ muniṃ na vadanti na kathenti na bhaṇanti na dīpayanti na voharantīti – munīdha nanda kusalā vadanti.
ವಿಸೇನಿಕತ್ವಾ ಅನೀಘಾ ನಿರಾಸಾ, ಚರನ್ತಿ ಯೇ ತೇ ಮುನಯೋತಿ ಬ್ರೂಮೀತಿ ಸೇನಾ ವುಚ್ಚತಿ ಮಾರಸೇನಾ, ಕಾಯದುಚ್ಚರಿತಂ ಮಾರಸೇನಾ, ವಚೀದುಚ್ಚರಿತಂ ಮಾರಸೇನಾ, ಮನೋದುಚ್ಚರಿತಂ ಮಾರಸೇನಾ, ರಾಗೋ ಮಾರಸೇನಾ, ದೋಸೋ ಮಾರಸೇನಾ, ಮೋಹೋ ಮಾರಸೇನಾ, ಕೋಧೋ…ಪೇ॰… ಉಪನಾಹೋ… ಮಕ್ಖೋ… ಪಳಾಸೋ… ಇಸ್ಸಾ… ಮಚ್ಛರಿಯಂ… ಮಾಯಾ… ಸಾಠೇಯ್ಯಂ… ಥಮ್ಭೋ… ಸಾರಮ್ಭೋ… ಮಾನೋ… ಅತಿಮಾನೋ… ಮದೋ… ಪಮಾದೋ… ಸಬ್ಬೇ ಕಿಲೇಸಾ ಸಬ್ಬೇ ದುಚ್ಚರಿತಾ ಸಬ್ಬೇ ದರಥಾ ಸಬ್ಬೇ ಪರಿಳಾಹಾ ಸಬ್ಬೇ ಸನ್ತಾಪಾ ಸಬ್ಬಾಕುಸಲಾಭಿಸಙ್ಖಾರಾ ಮಾರಸೇನಾ। ವುತ್ತಞ್ಹೇತಂ ಭಗವತಾ –
Visenikatvā anīghā nirāsā, caranti ye te munayoti brūmīti senā vuccati mārasenā, kāyaduccaritaṃ mārasenā, vacīduccaritaṃ mārasenā, manoduccaritaṃ mārasenā, rāgo mārasenā, doso mārasenā, moho mārasenā, kodho…pe… upanāho… makkho… paḷāso… issā… macchariyaṃ… māyā… sāṭheyyaṃ… thambho… sārambho… māno… atimāno… mado… pamādo… sabbe kilesā sabbe duccaritā sabbe darathā sabbe pariḷāhā sabbe santāpā sabbākusalābhisaṅkhārā mārasenā. Vuttañhetaṃ bhagavatā –
‘‘ಕಾಮಾ ತೇ ಪಠಮಾ ಸೇನಾ, ದುತಿಯಾ ಅರತಿ ವುಚ್ಚತಿ।
‘‘Kāmā te paṭhamā senā, dutiyā arati vuccati;
ತತಿಯಾ ಖುಪ್ಪಿಪಾಸಾ ತೇ, ಚತುತ್ಥೀ ತಣ್ಹಾ ಪವುಚ್ಚತಿ॥
Tatiyā khuppipāsā te, catutthī taṇhā pavuccati.
‘‘ಪಞ್ಚಮಂ ಥಿನಮಿದ್ಧಂ ತೇ, ಛಟ್ಠಾ ಭೀರೂ ಪವುಚ್ಚತಿ।
‘‘Pañcamaṃ thinamiddhaṃ te, chaṭṭhā bhīrū pavuccati;
ಸತ್ತಮೀ ವಿಚಿಕಿಚ್ಛಾ ತೇ, ಮಕ್ಖೋ ಥಮ್ಭೋ ತೇ ಅಟ್ಠಮೋ।
Sattamī vicikicchā te, makkho thambho te aṭṭhamo;
ಲಾಭೋ ಸಿಲೋಕೋ ಸಕ್ಕಾರೋ, ಮಿಚ್ಛಾಲದ್ಧೋ ಚ ಯೋ ಯಸೋ॥
Lābho siloko sakkāro, micchāladdho ca yo yaso.
‘‘ಯೋ ಚತ್ತಾನಂ ಸಮುಕ್ಕಂಸೇ, ಪರೇ ಚ ಅವಜಾನಾತಿ।
‘‘Yo cattānaṃ samukkaṃse, pare ca avajānāti;
ನ ನಂ ಅಸೂರೋ ಜಿನಾತಿ, ಜೇತ್ವಾ ಚ ಲಭತೇ ಸುಖ’’ನ್ತಿ॥
Na naṃ asūro jināti, jetvā ca labhate sukha’’nti.
ಯತೋ ಚತೂಹಿ ಅರಿಯಮಗ್ಗೇಹಿ ಸಬ್ಬಾ ಚ ಮಾರಸೇನಾ ಸಬ್ಬೇ ಚ ಪಟಿಸೇನಿಕರಾ 9 ಕಿಲೇಸಾ ಜಿತಾ ಚ ಪರಾಜಿತಾ ಚ ಭಗ್ಗಾ ವಿಪ್ಪಲುಗ್ಗಾ 10 ಪರಮ್ಮುಖಾ, ತೇನ ವುಚ್ಚನ್ತಿ ವಿಸೇನಿಕತ್ವಾ। ಅನೀಘಾತಿ ರಾಗೋ ನೀಘೋ, ದೋಸೋ ನೀಘೋ, ಮೋಹೋ ನೀಘೋ, ಕೋಧೋ ನೀಘೋ, ಉಪನಾಹೋ ನೀಘೋ…ಪೇ॰… ಸಬ್ಬಾಕುಸಲಾಭಿಸಙ್ಖಾರಾ ನೀಘಾ। ಯೇಸಂ ಏತೇ ನೀಘಾ ಪಹೀನಾ ಸಮುಚ್ಛಿನ್ನಾ ವೂಪಸನ್ತಾ ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸದ್ಧಾ ಅಭಬ್ಬುಪ್ಪತ್ತಿಕಾ ಞಾಣಗ್ಗಿನಾ ದಡ್ಢಾ ತೇ ವುಚ್ಚನ್ತಿ ಅನೀಘಾ। ನಿರಾಸಾತಿ ಆಸಾ ವುಚ್ಚತಿ ತಣ್ಹಾ। ಯೋ ರಾಗೋ ಸಾರಾಗೋ…ಪೇ॰… ಅವಿಜ್ಜಾ ಲೋಭೋ ಅಕುಸಲಮೂಲಂ। ಯೇಸಂ ಏಸಾ ಆಸಾ ತಣ್ಹಾ ಪಹೀನಾ ಸಮುಚ್ಛಿನ್ನಾ ವೂಪಸನ್ತಾ ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸದ್ಧಾ ಅಭಬ್ಬುಪ್ಪತ್ತಿಕಾ ಞಾಣಗ್ಗಿನಾ ದಡ್ಢಾ, ತೇ ವುಚ್ಚನ್ತಿ ನಿರಾಸಾ ಅರಹನ್ತೋ ಖೀಣಾಸವಾ। ವಿಸೇನಿಕತ್ವಾ ಅನೀಘಾ ನಿರಾಸಾ, ಚರನ್ತಿ ಯೇ ತೇ ಮುನಯೋತಿ ಬ್ರೂಮೀತಿ ಯೇ ತೇ ವಿಸೇನಿಕತ್ವಾವ ಅನೀಘಾ ಚ ನಿರಾಸಾ ಚ ಚರನ್ತಿ ವಿಹರನ್ತಿ ಇರಿಯನ್ತಿ ವತ್ತೇನ್ತಿ ಪಾಲೇನ್ತಿ ಯಪೇನ್ತಿ ಯಾಪೇನ್ತಿ, ತೇ ಲೋಕೇ ಮುನಯೋತಿ ಬ್ರೂಮಿ ಆಚಿಕ್ಖಾಮಿ ದೇಸೇಮಿ ಪಞ್ಞಪೇಮಿ ಪಟ್ಠಪೇಮಿ ವಿವರಾಮಿ ವಿಭಜಾಮಿ ಉತ್ತಾನೀಕರೋಮಿ ಪಕಾಸೇಮೀತಿ – ವಿಸೇನಿಕತ್ವಾ ಅನೀಘಾ ನಿರಾಸಾ, ಚರನ್ತಿ ಯೇ ತೇ ಮುನಯೋತಿ ಬ್ರೂಮಿ। ತೇನಾಹ ಭಗವಾ –
Yato catūhi ariyamaggehi sabbā ca mārasenā sabbe ca paṭisenikarā 11 kilesā jitā ca parājitā ca bhaggā vippaluggā 12 parammukhā, tena vuccanti visenikatvā. Anīghāti rāgo nīgho, doso nīgho, moho nīgho, kodho nīgho, upanāho nīgho…pe… sabbākusalābhisaṅkhārā nīghā. Yesaṃ ete nīghā pahīnā samucchinnā vūpasantā paṭippassaddhā abhabbuppattikā ñāṇagginā daḍḍhā te vuccanti anīghā. Nirāsāti āsā vuccati taṇhā. Yo rāgo sārāgo…pe… avijjā lobho akusalamūlaṃ. Yesaṃ esā āsā taṇhā pahīnā samucchinnā vūpasantā paṭippassaddhā abhabbuppattikā ñāṇagginā daḍḍhā, te vuccanti nirāsā arahanto khīṇāsavā. Visenikatvā anīghā nirāsā, caranti ye te munayoti brūmīti ye te visenikatvāva anīghā ca nirāsā ca caranti viharanti iriyanti vattenti pālenti yapenti yāpenti, te loke munayoti brūmi ācikkhāmi desemi paññapemi paṭṭhapemi vivarāmi vibhajāmi uttānīkaromi pakāsemīti – visenikatvā anīghā nirāsā, caranti ye te munayoti brūmi. Tenāha bhagavā –
‘‘ನ ದಿಟ್ಠಿಯಾ ನ ಸುತಿಯಾ ನ ಞಾಣೇನ, ಮುನೀಧ ನನ್ದ ಕುಸಲಾ ವದನ್ತಿ।
‘‘Na diṭṭhiyā na sutiyā na ñāṇena, munīdha nanda kusalā vadanti;
ವಿಸೇನಿಕತ್ವಾ ಅನೀಘಾ ನಿರಾಸಾ, ಚರನ್ತಿ ಯೇ ತೇ ಮುನಯೋತಿ ಬ್ರೂಮೀ’’ತಿ॥
Visenikatvā anīghā nirāsā, caranti ye te munayoti brūmī’’ti.
೪೮.
48.
ಯೇ ಕೇಚಿಮೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಸೇ, [ಇಚ್ಚಾಯಸ್ಮಾ ನನ್ದೋ]
Ye kecime samaṇabrāhmaṇāse, [iccāyasmā nando]
ದಿಟ್ಠಸ್ಸುತೇನಾಪಿ ವದನ್ತಿ ಸುದ್ಧಿಂ।
Diṭṭhassutenāpi vadanti suddhiṃ;
ಸೀಲಬ್ಬತೇನಾಪಿ ವದನ್ತಿ ಸುದ್ಧಿಂ, ಅನೇಕರೂಪೇನ ವದನ್ತಿ ಸುದ್ಧಿಂ॥
Sīlabbatenāpi vadanti suddhiṃ, anekarūpena vadanti suddhiṃ.
ಕಚ್ಚಿಸ್ಸು ತೇ ಭಗವಾ ತತ್ಥ ಯತಾ ಚರನ್ತಾ, ಅತಾರು ಜಾತಿಞ್ಚ ಜರಞ್ಚ ಮಾರಿಸ।
Kaccissu te bhagavā tattha yatā carantā, atāru jātiñca jarañca mārisa;
ಪುಚ್ಛಾಮಿ ತಂ ಭಗವಾ ಬ್ರೂಹಿ ಮೇತಂ॥
Pucchāmi taṃ bhagavā brūhi metaṃ.
ಯೇ ಕೇಚಿಮೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಸೇತಿ। ಯೇ ಕೇಚೀತಿ ಸಬ್ಬೇನ ಸಬ್ಬಂ ಸಬ್ಬಥಾ ಸಬ್ಬಂ ಅಸೇಸಂ ನಿಸ್ಸೇಸಂ ಪರಿಯಾದಿಯನವಚನಮೇತಂ – ಯೇ ಕೇಚೀತಿ। ಸಮಣಾತಿ ಯೇ ಕೇಚಿ ಇತೋ ಬಹಿದ್ಧಾ ಪಬ್ಬಜ್ಜೂಪಗತಾ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕಸಮಾಪನ್ನಾ। ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾತಿ ಯೇ ಕೇಚಿ ಭೋವಾದಿಕಾತಿ – ಯೇ ಕೇಚಿಮೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಸೇ। ಇಚ್ಚಾಯಸ್ಮಾ ನನ್ದೋತಿ। ಇಚ್ಚಾತಿ ಪದಸನ್ಧಿ…ಪೇ॰…। ಆಯಸ್ಮಾತಿ ಪಿಯವಚನಂ…ಪೇ॰…। ನನ್ದೋತಿ। ತಸ್ಸ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ಸ ನಾಮಂ…ಪೇ॰… ಅಭಿಲಾಪೋತಿ – ಇಚ್ಚಾಯಸ್ಮಾ ನನ್ದೋ।
Ye kecime samaṇabrāhmaṇāseti. Ye kecīti sabbena sabbaṃ sabbathā sabbaṃ asesaṃ nissesaṃ pariyādiyanavacanametaṃ – ye kecīti. Samaṇāti ye keci ito bahiddhā pabbajjūpagatā paribbājakasamāpannā. Brāhmaṇāti ye keci bhovādikāti – ye kecime samaṇabrāhmaṇāse. Iccāyasmā nandoti. Iccāti padasandhi…pe…. Āyasmāti piyavacanaṃ…pe…. Nandoti. Tassa brāhmaṇassa nāmaṃ…pe… abhilāpoti – iccāyasmā nando.
ದಿಟ್ಠಸ್ಸುತೇನಾಪಿ ವದನ್ತಿ ಸುದ್ಧಿನ್ತಿ ದಿಟ್ಠೇನಪಿ ಸುದ್ಧಿಂ ವಿಸುದ್ಧಿಂ ಪರಿಸುದ್ಧಿಂ ಮುತ್ತಿಂ ವಿಮುತ್ತಿಂ ಪರಿಮುತ್ತಿಂ ವದನ್ತಿ ಕಥೇನ್ತಿ ಭಣನ್ತಿ ದೀಪಯನ್ತಿ ವೋಹರನ್ತಿ ; ಸುತೇನಪಿ ಸುದ್ಧಿಂ ವಿಸುದ್ಧಿಂ ಪರಿಸುದ್ಧಿಂ ಮುತ್ತಿಂ ವಿಮುತ್ತಿಂ ಪರಿಮುತ್ತಿಂ ವದನ್ತಿ ಕಥೇನ್ತಿ ಭಣನ್ತಿ ದೀಪಯನ್ತಿ ವೋಹರನ್ತಿ; ದಿಟ್ಠಸ್ಸುತೇನಪಿ ಸುದ್ಧಿಂ ವಿಸುದ್ಧಿಂ ಪರಿಸುದ್ಧಿಂ ಮುತ್ತಿಂ ವಿಮುತ್ತಿಂ ಪರಿಮುತ್ತಿಂ ವದನ್ತಿ ಕಥೇನ್ತಿ ಭಣನ್ತಿ ದೀಪಯನ್ತಿ ವೋಹರನ್ತೀತಿ – ದಿಟ್ಠಸ್ಸುತೇನಾಪಿ ವದನ್ತಿ ಸುದ್ಧಿಂ।
Diṭṭhassutenāpi vadanti suddhinti diṭṭhenapi suddhiṃ visuddhiṃ parisuddhiṃ muttiṃ vimuttiṃ parimuttiṃ vadanti kathenti bhaṇanti dīpayanti voharanti ; sutenapi suddhiṃ visuddhiṃ parisuddhiṃ muttiṃ vimuttiṃ parimuttiṃ vadanti kathenti bhaṇanti dīpayanti voharanti; diṭṭhassutenapi suddhiṃ visuddhiṃ parisuddhiṃ muttiṃ vimuttiṃ parimuttiṃ vadanti kathenti bhaṇanti dīpayanti voharantīti – diṭṭhassutenāpi vadanti suddhiṃ.
ಸೀಲಬ್ಬತೇನಾಪಿ ವದನ್ತಿ ಸುದ್ಧಿನ್ತಿ ಸೀಲೇನಪಿ ಸುದ್ಧಿಂ ವಿಸುದ್ಧಿಂ ಪರಿಸುದ್ಧಿಂ ಮುತ್ತಿಂ ವಿಮುತ್ತಿಂ ಪರಿಮುತ್ತಿಂ ವದನ್ತಿ ಕಥೇನ್ತಿ ಭಣನ್ತಿ ದೀಪಯನ್ತಿ ವೋಹರನ್ತಿ; ವತೇನಪಿ ಸುದ್ಧಿಂ ವಿಸುದ್ಧಿಂ ಪರಿಸುದ್ಧಿಂ ಮುತ್ತಿಂ ವಿಮುತ್ತಿಂ ಪರಿಮುತ್ತಿಂ ವದನ್ತಿ ಕಥೇನ್ತಿ ಭಣನ್ತಿ ದೀಪಯನ್ತಿ ವೋಹರನ್ತಿ; ಸೀಲಬ್ಬತೇನಾಪಿ ಸುದ್ಧಿಂ ವಿಸುದ್ಧಿಂ ಪರಿಸುದ್ಧಿಂ ಮುತ್ತಿಂ ವಿಮುತ್ತಿಂ ಪರಿಮುತ್ತಿಂ ವದನ್ತಿ ಕಥೇನ್ತಿ ಭಣನ್ತಿ ದೀಪಯನ್ತಿ ವೋಹರನ್ತೀತಿ – ಸೀಲಬ್ಬತೇನಾಪಿ ವದನ್ತಿ ಸುದ್ಧಿಂ।
Sīlabbatenāpi vadanti suddhinti sīlenapi suddhiṃ visuddhiṃ parisuddhiṃ muttiṃ vimuttiṃ parimuttiṃ vadanti kathenti bhaṇanti dīpayanti voharanti; vatenapi suddhiṃ visuddhiṃ parisuddhiṃ muttiṃ vimuttiṃ parimuttiṃ vadanti kathenti bhaṇanti dīpayanti voharanti; sīlabbatenāpi suddhiṃ visuddhiṃ parisuddhiṃ muttiṃ vimuttiṃ parimuttiṃ vadanti kathenti bhaṇanti dīpayanti voharantīti – sīlabbatenāpi vadanti suddhiṃ.
ಅನೇಕರೂಪೇನ ವದನ್ತಿ ಸುದ್ಧಿನ್ತಿ ಅನೇಕವಿಧಕೋತೂಹಲಮಙ್ಗಲೇನ 13 ಸುದ್ಧಿಂ ವಿಸುದ್ಧಿಂ ಪರಿಸುದ್ಧಿಂ ಮುತ್ತಿಂ ವಿಮುತ್ತಿಂ ಪರಿಮುತ್ತಿಂ ವದನ್ತಿ ಕಥೇನ್ತಿ ಭಣನ್ತಿ ದೀಪಯನ್ತಿ ವೋಹರನ್ತೀತಿ – ಅನೇಕರೂಪೇನ ವದನ್ತಿ ಸುದ್ಧಿಂ।
Anekarūpena vadanti suddhinti anekavidhakotūhalamaṅgalena 14 suddhiṃ visuddhiṃ parisuddhiṃ muttiṃ vimuttiṃ parimuttiṃ vadanti kathenti bhaṇanti dīpayanti voharantīti – anekarūpena vadanti suddhiṃ.
ಕಚ್ಚಿಸು ತೇ ಭಗವಾ ತತ್ಥ ಯತಾ ಚರನ್ತಾತಿ। ಕಚ್ಚಿಸ್ಸೂತಿ ಸಂಸಯಪುಚ್ಛಾ ವಿಮತಿಪುಚ್ಛಾ ದ್ವೇಳ್ಹಕಪುಚ್ಛಾ ಅನೇಕಂಸಪುಚ್ಛಾ, ‘‘ಏವಂ ನು ಖೋ, ನ ನು ಖೋ, ಕಿಂ ನು ಖೋ, ಕಥಂ ನು ಖೋ’’ತಿ – ಕಚ್ಚಿಸ್ಸು। ತೇತಿ ದಿಟ್ಠಿಗತಿಕಾ। ಭಗವಾತಿ ಗಾರವಾಧಿವಚನಮೇತಂ…ಪೇ॰… ಸಚ್ಛಿಕಾ ಪಞ್ಞತ್ತಿ, ಯದಿದಂ ಭಗವಾತಿ – ಕಚ್ಚಿಸ್ಸು ತೇ ಭಗವಾ। ತತ್ಥ ಯತಾ ಚರನ್ತಾತಿ। ತತ್ಥಾತಿ ಸಕಾಯ ದಿಟ್ಠಿಯಾ ಸಕಾಯ ಖನ್ತಿಯಾ ಸಕಾಯ ರುಚಿಯಾ ಸಕಾಯ ಲದ್ಧಿಯಾ। ಯತಾತಿ ಯತ್ತಾ ಪಟಿಯತ್ತಾ 15 ಗುತ್ತಾ ಗೋಪಿತಾ ರಕ್ಖಿತಾ ಸಂವುತಾ। ಚರನ್ತಾತಿ ಚರನ್ತಾ ವಿಹರನ್ತಾ ಇರಿಯನ್ತಾ ವತ್ತೇನ್ತಾ ಪಾಲೇನ್ತಾ ಯಪೇನ್ತಾ ಯಾಪೇನ್ತಾತಿ – ಕಚ್ಚಿಸ್ಸು ತೇ ಭಗವಾ ತತ್ಥ ಯತಾ ಚರನ್ತಾ।
Kaccisu te bhagavā tattha yatā carantāti. Kaccissūti saṃsayapucchā vimatipucchā dveḷhakapucchā anekaṃsapucchā, ‘‘evaṃ nu kho, na nu kho, kiṃ nu kho, kathaṃ nu kho’’ti – kaccissu. Teti diṭṭhigatikā. Bhagavāti gāravādhivacanametaṃ…pe… sacchikā paññatti, yadidaṃ bhagavāti – kaccissu te bhagavā. Tattha yatā carantāti. Tatthāti sakāya diṭṭhiyā sakāya khantiyā sakāya ruciyā sakāya laddhiyā. Yatāti yattā paṭiyattā 16 guttā gopitā rakkhitā saṃvutā. Carantāti carantā viharantā iriyantā vattentā pālentā yapentā yāpentāti – kaccissu te bhagavā tattha yatā carantā.
ಅತಾರು ಜಾತಿಞ್ಚ ಜರಞ್ಚ ಮಾರಿಸಾತಿ ಜಾತಿಜರಾಮರಣಂ ಅತರಿಂಸು ಉತ್ತರಿಂಸು ಪತರಿಂಸು ಸಮತಿಕ್ಕಮಿಂಸು ವೀತಿವತ್ತಿಂಸು। ಮಾರಿಸಾತಿ ಪಿಯವಚನಂ ಗರುವಚನಂ ಸಗಾರವಸಪ್ಪತಿಸ್ಸಾಧಿವಚನಮೇತಂ – ಮಾರಿಸಾತಿ – ಅತಾರು ಜಾತಿಞ್ಚ ಜರಞ್ಚ ಮಾರಿಸ।
Atāru jātiñca jarañca mārisāti jātijarāmaraṇaṃ atariṃsu uttariṃsu patariṃsu samatikkamiṃsu vītivattiṃsu. Mārisāti piyavacanaṃ garuvacanaṃ sagāravasappatissādhivacanametaṃ – mārisāti – atāru jātiñca jarañca mārisa.
ಪುಚ್ಛಾಮಿ ತಂ ಭಗವಾ ಬ್ರೂಹಿ ಮೇತನ್ತಿ। ಪುಚ್ಛಾಮಿ ತನ್ತಿ ಪುಚ್ಛಾಮಿ ತಂ ಯಾಚಾಮಿ ತಂ ಅಜ್ಝೇಸಾಮಿ ತಂ, ಕಥಯಸ್ಸು ಮೇತಿ ಪುಚ್ಛಾಮಿ ತಂ। ಭಗವಾತಿ…ಪೇ॰… ಸಚ್ಛಿಕಾ ಪಞ್ಞತ್ತಿ, ಯದಿದಂ ಭಗವಾತಿ। ಬ್ರೂಹಿ ಮೇತನ್ತಿ ಬ್ರೂಹಿ ಆಚಿಕ್ಖಾಹಿ ದೇಸೇಹಿ ಪಞ್ಞಪೇಹಿ ಪಟ್ಠಪೇಹಿ ವಿವರಾಹಿ ವಿಭಜಾಹಿ ಉತ್ತಾನೀಕರೋಹಿ ಪಕಾಸೇಹೀತಿ – ಪುಚ್ಛಾಮಿ ತಂ ಭಗವಾ ಬ್ರೂಹಿ ಮೇತಂ। ತೇನಾಹ ಸೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ –
Pucchāmi taṃ bhagavā brūhi metanti. Pucchāmi tanti pucchāmi taṃ yācāmi taṃ ajjhesāmi taṃ, kathayassu meti pucchāmi taṃ. Bhagavāti…pe… sacchikā paññatti, yadidaṃ bhagavāti. Brūhi metanti brūhi ācikkhāhi desehi paññapehi paṭṭhapehi vivarāhi vibhajāhi uttānīkarohi pakāsehīti – pucchāmi taṃ bhagavā brūhi metaṃ. Tenāha so brāhmaṇo –
‘‘ಯೇ ಕೇಚಿಮೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಸೇ, [ಇಚ್ಚಾಯಸ್ಮಾ ನನ್ದೋ]
‘‘Ye kecime samaṇabrāhmaṇāse, [iccāyasmā nando]
ದಿಟ್ಠಸ್ಸುತೇನಾಪಿ ವದನ್ತಿ ಸುದ್ಧಿಂ।
Diṭṭhassutenāpi vadanti suddhiṃ;
ಸೀಲಬ್ಬತೇನಾಪಿ ವದನ್ತಿ ಸುದ್ಧಿಂ, ಅನೇಕರೂಪೇನ ವದನ್ತಿ ಸುದ್ಧಿಂ॥
Sīlabbatenāpi vadanti suddhiṃ, anekarūpena vadanti suddhiṃ.
‘‘ಕಚ್ಚಿಸ್ಸು ತೇ ಭಗವಾ ತತ್ಥ ಯತಾ ಚರನ್ತಾ,
‘‘Kaccissu te bhagavā tattha yatā carantā,
ಅತಾರು ಜಾತಿಞ್ಚ ಜರಞ್ಚ ಮಾರಿಸ।
Atāru jātiñca jarañca mārisa;
ಪುಚ್ಛಾಮಿ ತಂ ಭಗವಾ ಬ್ರೂಹಿ ಮೇತ’’ನ್ತಿ॥
Pucchāmi taṃ bhagavā brūhi meta’’nti.
೪೯.
49.
ಯೇ ಕೇಚಿಮೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಸೇ, [ನನ್ದಾತಿ ಭಗವಾ]
Ye kecime samaṇabrāhmaṇāse, [nandāti bhagavā]
ದಿಟ್ಠಸ್ಸುತೇನಾಪಿ ವದನ್ತಿ ಸುದ್ಧಿಂ।
Diṭṭhassutenāpivadanti suddhiṃ;
ಸೀಲಬ್ಬತೇನಾಪಿ ವದನ್ತಿ ಸುದ್ಧಿಂ, ಅನೇಕರೂಪೇನ ವದನ್ತಿ ಸುದ್ಧಿಂ।
Sīlabbatenāpi vadanti suddhiṃ, anekarūpena vadanti suddhiṃ;
ಕಿಞ್ಚಾಪಿ ತೇ ತತ್ಥ ಯತಾ ಚರನ್ತಿ, ನಾತರಿಂಸು ಜಾತಿಜರನ್ತಿ ಬ್ರೂಮಿ॥
Kiñcāpi te tattha yatā caranti, nātariṃsu jātijaranti brūmi.
ಯೇ ಕೇಚಿಮೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಸೇತಿ। ಯೇ ಕೇಚೀತಿ ಸಬ್ಬೇನ ಸಬ್ಬಂ ಸಬ್ಬಥಾ ಸಬ್ಬಂ ಅಸೇಸಂ ನಿಸ್ಸೇಸಂ ಪರಿಯಾದಿಯನವಚನಮೇತಂ – ಯೇ ಕೇಚೀತಿ। ಸಮಣಾತಿ ಯೇ ಕೇಚಿ ಇತೋ ಬಹಿದ್ಧಾ ಪಬ್ಬಜ್ಜೂಪಗತಾ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕಸಮಾಪನ್ನಾ। ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾತಿ ಯೇ ಕೇಚಿ ಭೋವಾದಿಕಾತಿ – ಯೇ ಕೇಚಿಮೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಸೇ। ನನ್ದಾತಿ ಭಗವಾತಿ। ನನ್ದಾತಿ ಭಗವಾ ತಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಂ ನಾಮೇನ ಆಲಪತಿ। ಭಗವಾತಿ ಗಾರವಾಧಿವಚನಮೇತಂ…ಪೇ॰… ಸಚ್ಛಿಕಾ ಪಞ್ಞತ್ತಿ, ಯದಿದಂ ಭಗವಾತಿ – ನನ್ದಾತಿ ಭಗವಾ।
Ye kecime samaṇabrāhmaṇāseti. Ye kecīti sabbena sabbaṃ sabbathā sabbaṃ asesaṃ nissesaṃ pariyādiyanavacanametaṃ – ye kecīti. Samaṇāti ye keci ito bahiddhā pabbajjūpagatā paribbājakasamāpannā. Brāhmaṇāti ye keci bhovādikāti – ye kecime samaṇabrāhmaṇāse. Nandāti bhagavāti. Nandāti bhagavā taṃ brāhmaṇaṃ nāmena ālapati. Bhagavāti gāravādhivacanametaṃ…pe… sacchikā paññatti, yadidaṃ bhagavāti – nandāti bhagavā.
ದಿಟ್ಠಸ್ಸುತೇನಾಪಿ ವದನ್ತಿ ಸುದ್ಧಿನ್ತಿ ದಿಟ್ಠೇನಪಿ ಸುದ್ಧಿಂ ವಿಸುದ್ಧಿಂ ಪರಿಸುದ್ಧಿಂ ಮುತ್ತಿಂ ವಿಮುತ್ತಿಂ ಪರಿಮುತ್ತಿಂ ವದನ್ತಿ ಕಥೇನ್ತಿ ಭಣನ್ತಿ ದೀಪಯನ್ತಿ ವೋಹರನ್ತಿ; ಸುತೇನಪಿ ಸುದ್ಧಿಂ…ಪೇ॰… ದಿಟ್ಠಸ್ಸುತೇನಪಿ ಸುದ್ಧಿಂ ವಿಸುದ್ಧಿಂ ಪರಿಸುದ್ಧಿಂ ಮುತ್ತಿಂ ವಿಮುತ್ತಿಂ ಪರಿಮುತ್ತಿಂ ವದನ್ತಿ ಕಥೇನ್ತಿ ಭಣನ್ತಿ ದೀಪಯನ್ತಿ ವೋಹರನ್ತೀತಿ – ದಿಟ್ಠಸ್ಸುತೇನಾಪಿ ವದನ್ತಿ ಸುದ್ಧಿಂ।
Diṭṭhassutenāpi vadanti suddhinti diṭṭhenapi suddhiṃ visuddhiṃ parisuddhiṃ muttiṃ vimuttiṃ parimuttiṃ vadanti kathenti bhaṇanti dīpayanti voharanti; sutenapi suddhiṃ…pe… diṭṭhassutenapi suddhiṃ visuddhiṃ parisuddhiṃ muttiṃ vimuttiṃ parimuttiṃ vadanti kathenti bhaṇanti dīpayanti voharantīti – diṭṭhassutenāpi vadanti suddhiṃ.
ಸೀಲಬ್ಬತೇನಾಪಿ ವದನ್ತಿ ಸುದ್ಧಿನ್ತಿ ಸೀಲೇನಪಿ ಸುದ್ಧಿಂ ವಿಸುದ್ಧಿಂ ಪರಿಸುದ್ಧಿಂ ಮುತ್ತಿಂ ವಿಮುತ್ತಿಂ ಪರಿಮುತ್ತಿಂ ವದನ್ತಿ ಕಥೇನ್ತಿ ಭಣನ್ತಿ ದೀಪಯನ್ತಿ ವೋಹರನ್ತಿ ; ವತೇನಪಿ ಸುದ್ಧಿಂ…ಪೇ॰… ವೋಹರನ್ತಿ; ಸೀಲಬ್ಬತೇನಾಪಿ ಸುದ್ಧಿಂ ವಿಸುದ್ಧಿಂ ಪರಿಸುದ್ಧಿಂ ಮುತ್ತಿಂ ವಿಮುತ್ತಿಂ ಪರಿಮುತ್ತಿಂ ವದನ್ತಿ ಕಥೇನ್ತಿ ಭಣನ್ತಿ ದೀಪಯನ್ತಿ ವೋಹರನ್ತೀತಿ – ಸೀಲಬ್ಬತೇನಾಪಿ ವದನ್ತಿ ಸುದ್ಧಿಂ।
Sīlabbatenāpi vadanti suddhinti sīlenapi suddhiṃ visuddhiṃ parisuddhiṃ muttiṃ vimuttiṃ parimuttiṃ vadanti kathenti bhaṇanti dīpayanti voharanti ; vatenapi suddhiṃ…pe… voharanti; sīlabbatenāpi suddhiṃ visuddhiṃ parisuddhiṃ muttiṃ vimuttiṃ parimuttiṃ vadanti kathenti bhaṇanti dīpayanti voharantīti – sīlabbatenāpi vadanti suddhiṃ.
ಅನೇಕರೂಪೇನ ವದನ್ತಿ ಸುದ್ಧಿನ್ತಿ ಅನೇಕವಿಧಕೋತೂಹಲಮಙ್ಗಲೇನ ಸುದ್ಧಿಂ ವಿಸುದ್ಧಿಂ ಪರಿಸುದ್ಧಿಂ ಮುತ್ತಿಂ ವಿಮುತ್ತಿಂ ಪರಿಮುತ್ತಿಂ ವದನ್ತಿ ಕಥೇನ್ತಿ ಭಣನ್ತಿ ದೀಪಯನ್ತಿ ವೋಹರನ್ತೀತಿ – ಅನೇಕರೂಪೇನ ವದನ್ತಿ ಸುದ್ಧಿಂ।
Anekarūpena vadanti suddhinti anekavidhakotūhalamaṅgalena suddhiṃ visuddhiṃ parisuddhiṃ muttiṃ vimuttiṃ parimuttiṃ vadanti kathenti bhaṇanti dīpayanti voharantīti – anekarūpena vadanti suddhiṃ.
ಕಿಞ್ಚಾಪಿ ತೇ ತತ್ಥ ಯತಾ ಚರನ್ತೀತಿ। ಕಿಞ್ಚಾಪೀತಿ ಪದಸನ್ಧಿ ಪದಸಂಸಗ್ಗೋ ಪದಪಾರಿಪೂರೀ ಅಕ್ಖರಸಮವಾಯೋ ಬ್ಯಞ್ಜನಸಿಲಿಟ್ಠತಾ ಪದಾನುಪುಬ್ಬತಾಪೇತಂ – ಕಿಞ್ಚಾಪೀತಿ। ತೇತಿ ದಿಟ್ಠಿಗತಿಕಾ। ತತ್ಥಾತಿ ಸಕಾಯ ದಿಟ್ಠಿಯಾ ಸಕಾಯ ಖನ್ತಿಯಾ ಸಕಾಯ ರುಚಿಯಾ ಸಕಾಯ ಲದ್ಧಿಯಾ। ಯತಾತಿ ಯತ್ತಾ ಪಟಿಯತ್ತಾ ಗುತ್ತಾ ಗೋಪಿತಾ ರಕ್ಖಿತಾ ಸಂವುತಾ। ಚರನ್ತೀತಿ ಚರನ್ತಿ ವಿಹರನ್ತಿ ಇರಿಯನ್ತಿ ವತ್ತೇನ್ತಿ ಪಾಲೇನ್ತಿ ಯಪೇನ್ತಿ ಯಾಪೇನ್ತೀತಿ – ಕಿಞ್ಚಾಪಿ ತೇ ತತ್ಥ ಯತಾ ಚರನ್ತಿ।
Kiñcāpi te tattha yatā carantīti. Kiñcāpīti padasandhi padasaṃsaggo padapāripūrī akkharasamavāyo byañjanasiliṭṭhatā padānupubbatāpetaṃ – kiñcāpīti. Teti diṭṭhigatikā. Tatthāti sakāya diṭṭhiyā sakāya khantiyā sakāya ruciyā sakāya laddhiyā. Yatāti yattā paṭiyattā guttā gopitā rakkhitā saṃvutā. Carantīti caranti viharanti iriyanti vattenti pālenti yapenti yāpentīti – kiñcāpi te tattha yatā caranti.
ನಾತರಿಂಸು ಜಾತಿಜರನ್ತಿ ಬ್ರೂಮೀತಿ ಜಾತಿಜರಾಮರಣಂ ನ ತರಿಂಸು ನ ಉತ್ತರಿಂಸು ನ ಪತರಿಂಸು ನ ಸಮತಿಕ್ಕಮಿಂಸು ನ ವೀತಿವತ್ತಿಂಸು, ಜಾತಿಜರಾಮರಣಾ ಅನಿಕ್ಖನ್ತಾ ಅನಿಸ್ಸಟಾ ಅನತಿಕ್ಕನ್ತಾ ಅಸಮತಿಕ್ಕನ್ತಾ ಅವೀತಿವತ್ತಾ, ಅನ್ತೋಜಾತಿಜರಾಮರಣೇ ಪರಿವತ್ತೇನ್ತಿ, ಅನ್ತೋಸಂಸಾರಪಥೇ ಪರಿವತ್ತೇನ್ತಿ, ಜಾತಿಯಾ ಅನುಗತಾ, ಜರಾಯ ಅನುಸಟಾ, ಬ್ಯಾಧಿನಾ ಅಭಿಭೂತಾ, ಮರಣೇನ ಅಬ್ಭಾಹತಾ ಅತಾಣಾ ಅಲೇಣಾ ಅಸರಣಾ ಅಸರಣೀಭೂತಾತಿ ಬ್ರೂಮಿ ಆಚಿಕ್ಖಾಮಿ ದೇಸೇಮಿ ಪಞ್ಞಪೇಮಿ ಪಟ್ಠಪೇಮಿ ವಿವರಾಮಿ ವಿಭಜಾಮಿ ಉತ್ತಾನೀಕರೋಮಿ ಪಕಾಸೇಮೀತಿ – ನಾತರಿಂಸು ಜಾತಿಜರನ್ತಿ ಬ್ರೂಮಿ। ತೇನಾಹ ಭಗವಾ –
Nātariṃsu jātijaranti brūmīti jātijarāmaraṇaṃ na tariṃsu na uttariṃsu na patariṃsu na samatikkamiṃsu na vītivattiṃsu, jātijarāmaraṇā anikkhantā anissaṭā anatikkantā asamatikkantā avītivattā, antojātijarāmaraṇe parivattenti, antosaṃsārapathe parivattenti, jātiyā anugatā, jarāya anusaṭā, byādhinā abhibhūtā, maraṇena abbhāhatā atāṇā aleṇā asaraṇā asaraṇībhūtāti brūmi ācikkhāmi desemi paññapemi paṭṭhapemi vivarāmi vibhajāmi uttānīkaromi pakāsemīti – nātariṃsu jātijaranti brūmi. Tenāha bhagavā –
‘‘ಯೇ ಕೇಚಿಮೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಸೇ, [ನನ್ದಾತಿ ಭಗವಾ]
‘‘Ye kecime samaṇabrāhmaṇāse, [nandāti bhagavā]
ದಿಟ್ಠಸ್ಸುತೇನಾಪಿ ವದನ್ತಿ ಸುದ್ಧಿಂ।
Diṭṭhassutenāpi vadanti suddhiṃ;
ಸೀಲಬ್ಬತೇನಾಪಿ ವದನ್ತಿ ಸುದ್ಧಿಂ, ಅನೇಕರೂಪೇನ ವದನ್ತಿ ಸುದ್ಧಿಂ।
Sīlabbatenāpi vadanti suddhiṃ, anekarūpena vadanti suddhiṃ;
ಕಿಞ್ಚಾಪಿ ತೇ ತತ್ಥ ಯತಾ ಚರನ್ತಿ, ನಾತರಿಂಸು ಜಾತಿಜರನ್ತಿ ಬ್ರೂಮೀ’’ತಿ॥
Kiñcāpi te tattha yatā caranti, nātariṃsu jātijaranti brūmī’’ti.
೫೦.
50.
ಯೇ ಕೇಚಿಮೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಸೇ, [ಇಚ್ಚಾಯಸ್ಮಾ ನನ್ದೋ]
Ye kecime samaṇabrāhmaṇāse, [iccāyasmā nando]
ದಿಟ್ಠಸ್ಸುತೇನಾಪಿ ವದನ್ತಿ ಸುದ್ಧಿಂ।
Diṭṭhassutenāpi vadanti suddhiṃ;
ಸೀಲಬ್ಬತೇನಾಪಿ ವದನ್ತಿ ಸುದ್ಧಿಂ, ಅನೇಕರೂಪೇನ ವದನ್ತಿ ಸುದ್ಧಿಂ॥
Sīlabbatenāpi vadanti suddhiṃ, anekarūpena vadanti suddhiṃ.
ತೇ ಚೇ ಮುನೀ ಬ್ರೂಸಿ ಅನೋಘತಿಣ್ಣೇ, ಅಥ ಕೋ ಚರಹಿ ದೇವಮನುಸ್ಸಲೋಕೇ।
Tece munī brūsi anoghatiṇṇe, atha ko carahi devamanussaloke;
ಅತಾರಿ ಜಾತಿಞ್ಚ ಜರಞ್ಚ ಮಾರಿಸ, ಪುಚ್ಛಾಮಿ ತಂ ಭಗವಾ ಬ್ರೂಹಿ ಮೇತಂ॥
Atāri jātiñca jarañca mārisa, pucchāmi taṃ bhagavā brūhi metaṃ.
ಯೇ ಕೇಚಿಮೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಸೇತಿ। ಯೇ ಕೇಚೀತಿ ಸಬ್ಬೇನ ಸಬ್ಬಂ ಸಬ್ಬಥಾ ಸಬ್ಬಂ ಅಸೇಸಂ ನಿಸ್ಸೇಸಂ ಪರಿಯಾದಿಯನವಚನಮೇತಂ – ಯೇ ಕೇಚೀತಿ। ಸಮಣಾತಿ ಯೇ ಕೇಚಿ ಇತೋ ಬಹಿದ್ಧಾ ಪಬ್ಬಜ್ಜೂಪಗತಾ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕಸಮಾಪನ್ನಾ। ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾತಿ ಯೇ ಕೇಚಿ ಭೋವಾದಿಕಾತಿ – ಯೇ ಕೇಚಿಮೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಸೇ। ಇಚ್ಚಾಯಸ್ಮಾ ನನ್ದೋತಿ। ಇಚ್ಚಾತಿ ಪದಸನ್ಧಿ…ಪೇ॰… ಇಚ್ಚಾಯಸ್ಮಾ ನನ್ದೋ।
Ye kecime samaṇabrāhmaṇāseti. Ye kecīti sabbena sabbaṃ sabbathā sabbaṃ asesaṃ nissesaṃ pariyādiyanavacanametaṃ – ye kecīti. Samaṇāti ye keci ito bahiddhā pabbajjūpagatā paribbājakasamāpannā. Brāhmaṇāti ye keci bhovādikāti – ye kecime samaṇabrāhmaṇāse. Iccāyasmānandoti. Iccāti padasandhi…pe… iccāyasmā nando.
ದಿಟ್ಠಸ್ಸುತೇನಾಪಿ ವದನ್ತಿ ಸುದ್ಧಿನ್ತಿ ದಿಟ್ಠೇನಪಿ ಸುದ್ಧಿಂ ವಿಸುದ್ಧಿಂ ಪರಿಸುದ್ಧಿಂ ಮುತ್ತಿಂ ವಿಮುತ್ತಿಂ ಪರಿಮುತ್ತಿಂ ವದನ್ತಿ ಕಥೇನ್ತಿ ಭಣನ್ತಿ ದೀಪಯನ್ತಿ ವೋಹರನ್ತಿ; ಸುತೇನಾಪಿ ಸುದ್ಧಿಂ…ಪೇ॰… ದಿಟ್ಠಸ್ಸುತೇನಾಪಿ ಸುದ್ಧಿಂ ವಿಸುದ್ಧಿಂ ಪರಿಸುದ್ಧಿಂ ಮುತ್ತಿಂ ವಿಮುತ್ತಿಂ ಪರಿಮುತ್ತಿಂ ವದನ್ತಿ ಕಥೇನ್ತಿ ಭಣನ್ತಿ ದೀಪಯನ್ತಿ ವೋಹರನ್ತೀತಿ – ದಿಟ್ಠಸ್ಸುತೇನಾಪಿ ವದನ್ತಿ ಸುದ್ಧಿಂ।
Diṭṭhassutenāpi vadanti suddhinti diṭṭhenapi suddhiṃ visuddhiṃ parisuddhiṃ muttiṃ vimuttiṃ parimuttiṃ vadanti kathenti bhaṇanti dīpayanti voharanti; sutenāpi suddhiṃ…pe… diṭṭhassutenāpi suddhiṃ visuddhiṃ parisuddhiṃ muttiṃ vimuttiṃ parimuttiṃ vadanti kathenti bhaṇanti dīpayanti voharantīti – diṭṭhassutenāpi vadanti suddhiṃ.
ಸೀಲಬ್ಬತೇನಾಪಿ ವದನ್ತಿ ಸುದ್ಧಿನ್ತಿ ಸೀಲೇನಾಪಿ ಸುದ್ಧಿಂ ವಿಸುದ್ಧಿಂ ಪರಿಸುದ್ಧಿಂ ಮುತ್ತಿಂ ವಿಮುತ್ತಿಂ ಪರಿಮುತ್ತಿಂ ವದನ್ತಿ ಕಥೇನ್ತಿ ಭಣನ್ತಿ ದೀಪಯನ್ತಿ ವೋಹರನ್ತಿ; ವತೇನಾಪಿ ಸುದ್ಧಿಂ…ಪೇ॰… ವೋಹರನ್ತಿ; ಸೀಲಬ್ಬತೇನಾಪಿ ಸುದ್ಧಿಂ ವಿಸುದ್ಧಿಂ ಪರಿಸುದ್ಧಿಂ ಮುತ್ತಿಂ ವಿಮುತ್ತಿಂ ಪರಿಮುತ್ತಿಂ ವದನ್ತಿ ಕಥೇನ್ತಿ ಭಣನ್ತಿ ದೀಪಯನ್ತಿ ವೋಹರನ್ತೀತಿ – ಸೀಲಬ್ಬತೇನಾಪಿ ವದನ್ತಿ ಸುದ್ಧಿಂ।
Sīlabbatenāpi vadanti suddhinti sīlenāpi suddhiṃ visuddhiṃ parisuddhiṃ muttiṃ vimuttiṃ parimuttiṃ vadanti kathenti bhaṇanti dīpayanti voharanti; vatenāpi suddhiṃ…pe… voharanti; sīlabbatenāpi suddhiṃ visuddhiṃ parisuddhiṃ muttiṃ vimuttiṃ parimuttiṃ vadanti kathenti bhaṇanti dīpayanti voharantīti – sīlabbatenāpi vadanti suddhiṃ.
ಅನೇಕರೂಪೇನ ವದನ್ತಿ ಸುದ್ಧಿನ್ತಿ ಅನೇಕವಿಧಕೋತೂಹಲಮಙ್ಗಲೇನ ಸುದ್ಧಿಂ ವಿಸುದ್ಧಿಂ ಪರಿಸುದ್ಧಿಂ ಮುತ್ತಿಂ ವಿಮುತ್ತಿಂ ಪರಿಮುತ್ತಿಂ ವದನ್ತಿ ಕಥೇನ್ತಿ ಭಣನ್ತಿ ದೀಪಯನ್ತಿ ವೋಹರನ್ತೀತಿ – ಅನೇಕರೂಪೇನ ವದನ್ತಿ ಸುದ್ಧಿಂ।
Anekarūpena vadanti suddhinti anekavidhakotūhalamaṅgalena suddhiṃ visuddhiṃ parisuddhiṃ muttiṃ vimuttiṃ parimuttiṃ vadanti kathenti bhaṇanti dīpayanti voharantīti – anekarūpena vadanti suddhiṃ.
ತೇ ಚೇ ಮುನೀ ಬ್ರೂಸಿ ಅನೋಘತಿಣ್ಣೇತಿ। ತೇ ಚೇತಿ ದಿಟ್ಠಿಗತಿಕೇ। ಮುನೀತಿ ಮೋನಂ ವುಚ್ಚತಿ ಞಾಣಂ…ಪೇ॰… ಸಙ್ಗಜಾಲಮತಿಚ್ಚ ಸೋ ಮುನಿ । ಬ್ರೂಸಿ ಅನೋಘತಿಣ್ಣೇತಿ ಕಾಮೋಘಂ ಭವೋಘಂ ದಿಟ್ಠೋಘಂ ಅವಿಜ್ಜೋಘಂ ಅತಿಣ್ಣೇ ಅನತಿಕ್ಕನ್ತೇ ಅಸಮತಿಕ್ಕನ್ತೇ ಅವೀತಿವತ್ತೇ ಅನ್ತೋಜಾತಿಜರಾಮರಣೇ ಪರಿವತ್ತೇನ್ತೇ ಅನ್ತೋಸಂಸಾರಪಥೇ ಪರಿವತ್ತೇನ್ತೇ ಜಾತಿಯಾ ಅನುಗತೇ ಜರಾಯ ಅನುಸಟೇ ಬ್ಯಾಧಿನಾ ಅಭಿಭೂತೇ ಮರಣೇನ ಅಬ್ಭಾಹತೇ ಅತಾಣೇ ಅಲೇಣೇ ಅಸರಣೇ ಅಸರಣೀಭೂತೇ। ಬ್ರೂಸೀತಿ ಬ್ರೂಸಿ ಆಚಿಕ್ಖಸಿ ದೇಸೇಸಿ ಪಞ್ಞಪೇಸಿ ಪಟ್ಠಪೇಸಿ ವಿವರಸಿ ವಿಭಜಸಿ ಉತ್ತಾನೀಕರೋಸಿ ಪಕಾಸೇಸೀತಿ – ತೇ ಚೇ ಮುನೀ ಬ್ರೂಸಿ ಅನೋಘತಿಣ್ಣೇ।
Te ce munī brūsi anoghatiṇṇeti. Te ceti diṭṭhigatike. Munīti monaṃ vuccati ñāṇaṃ…pe… saṅgajālamaticca so muni . Brūsi anoghatiṇṇeti kāmoghaṃ bhavoghaṃ diṭṭhoghaṃ avijjoghaṃ atiṇṇe anatikkante asamatikkante avītivatte antojātijarāmaraṇe parivattente antosaṃsārapathe parivattente jātiyā anugate jarāya anusaṭe byādhinā abhibhūte maraṇena abbhāhate atāṇe aleṇe asaraṇe asaraṇībhūte. Brūsīti brūsi ācikkhasi desesi paññapesi paṭṭhapesi vivarasi vibhajasi uttānīkarosi pakāsesīti – te ce munī brūsi anoghatiṇṇe.
ಅಥ ಕೋ ಚರಹಿ ದೇವಮನುಸ್ಸಲೋಕೇ, ಅತಾರಿ ಜಾತಿಞ್ಚ ಜರಞ್ಚ ಮಾರಿಸಾತಿ ಅಥ ಕೋ ಏಸೋ ಸದೇವಕೇ ಲೋಕೇ ಸಮಾರಕೇ ಸಬ್ರಹ್ಮಕೇ ಸಸ್ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಿಯಾ ಪಜಾಯ ಸದೇವಮನುಸ್ಸಾಯ ಜಾತಿಜರಾಮರಣಂ ಅತರಿ ಉತ್ತರಿ ಪತರಿ ಸಮತಿಕ್ಕಮಿ ವೀತಿವತ್ತಯಿ। ಮಾರಿಸಾತಿ ಪಿಯವಚನಂ ಗರುವಚನಂ ಸಗಾರವಸಪ್ಪತಿಸ್ಸಾಧಿವಚನಮೇತಂ ಮಾರಿಸಾತಿ – ಅಥ ಕೋ ಚರಹಿ ದೇವಮನುಸ್ಸಲೋಕೇ, ಅತಾರಿ ಜಾತಿಞ್ಚ ಜರಞ್ಚ ಮಾರಿಸ।
Atha ko carahi devamanussaloke, atāri jātiñca jarañca mārisāti atha ko eso sadevake loke samārake sabrahmake sassamaṇabrāhmaṇiyā pajāya sadevamanussāya jātijarāmaraṇaṃ atari uttari patari samatikkami vītivattayi. Mārisāti piyavacanaṃ garuvacanaṃ sagāravasappatissādhivacanametaṃ mārisāti – atha ko carahi devamanussaloke, atāri jātiñca jarañca mārisa.
ಪುಚ್ಛಾಮಿ ತಂ ಭಗವಾ ಬ್ರೂಹಿ ಮೇತನ್ತಿ। ಪುಚ್ಛಾಮಿ ತನ್ತಿ ಪುಚ್ಛಾಮಿ ತಂ ಯಾಚಾಮಿ ತಂ ಅಜ್ಝೇಸಾಮಿ ತಂ ಪಸಾದೇಮಿ ತಂ। ಭಗವಾತಿ ಗಾರವಾಧಿವಚನಮೇತಂ…ಪೇ॰… ಸಚ್ಛಿಕಾ ಪಞ್ಞತ್ತಿ, ಯದಿದಂ ಭಗವಾತಿ। ಬ್ರೂಹಿ ಮೇತನ್ತಿ ಬ್ರೂಹಿ ಆಚಿಕ್ಖಾಹಿ ದೇಸೇಹಿ ಪಞ್ಞಪೇಹಿ ಪಟ್ಠಪೇಹಿ ವಿವರಾಹಿ ವಿಭಜಾಹಿ ಉತ್ತಾನೀಕರೋಹಿ ಪಕಾಸೇಹೀತಿ – ಪುಚ್ಛಾಮಿ ತಂ ಭಗವಾ ಬ್ರೂಹಿ ಮೇತಂ। ತೇನಾಹ ಸೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ –
Pucchāmi taṃ bhagavā brūhi metanti. Pucchāmi tanti pucchāmi taṃ yācāmi taṃ ajjhesāmi taṃ pasādemi taṃ. Bhagavāti gāravādhivacanametaṃ…pe… sacchikā paññatti, yadidaṃ bhagavāti. Brūhi metanti brūhi ācikkhāhi desehi paññapehi paṭṭhapehi vivarāhi vibhajāhi uttānīkarohi pakāsehīti – pucchāmi taṃ bhagavā brūhi metaṃ. Tenāha so brāhmaṇo –
‘‘ಯೇ ಕೇಚಿಮೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಸೇ, [ಇಚ್ಚಾಯಸ್ಮಾ ನನ್ದೋ]
‘‘Ye kecime samaṇabrāhmaṇāse, [iccāyasmā nando]
ದಿಟ್ಠಸ್ಸುತೇನಾಪಿ ವದನ್ತಿ ಸುದ್ಧಿಂ।
Diṭṭhassutenāpi vadanti suddhiṃ;
ಸೀಲಬ್ಬತೇನಾಪಿ ವದನ್ತಿ ಸುದ್ಧಿಂ, ಅನೇಕರೂಪೇನ ವದನ್ತಿ ಸುದ್ಧಿಂ॥
Sīlabbatenāpi vadanti suddhiṃ, anekarūpena vadanti suddhiṃ.
ತೇ ಚೇ ಮುನೀ ಬ್ರೂಸಿ ಅನೋಘತಿಣ್ಣೇ, ಅಥ ಕೋ ಚರಹಿ ದೇವಮನುಸ್ಸಲೋಕೇ।
Te ce munī brūsi anoghatiṇṇe, atha ko carahi devamanussaloke;
ಅತಾರಿ ಜಾತಿಞ್ಚ ಜರಞ್ಚ ಮಾರಿಸ, ಪುಚ್ಛಾಮಿ ತಂ ಭಗವಾ ಬ್ರೂಹಿ ಮೇತ’’ನ್ತಿ॥
Atāri jātiñca jarañca mārisa, pucchāmi taṃ bhagavā brūhi meta’’nti.
೫೧.
51.
ನಾಹಂ ಸಬ್ಬೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಸೇ, [ನನ್ದಾತಿ ಭಗವಾ]
Nāhaṃ sabbe samaṇabrāhmaṇāse, [nandāti bhagavā]
ಜಾತಿಜರಾಯ ನಿವುತಾತಿ ಬ್ರೂಮಿ।
Jātijarāya nivutāti brūmi;
ಯೇ ಸೀಧ ದಿಟ್ಠಂ ವ ಸುತಂ ಮುತಂ ವಾ, ಸೀಲಬ್ಬತಂ ವಾಪಿ ಪಹಾಯ ಸಬ್ಬಂ॥
Ye sīdha diṭṭhaṃ va sutaṃ mutaṃ vā, sīlabbataṃ vāpi pahāya sabbaṃ.
ಅನೇಕರೂಪಮ್ಪಿ ಪಹಾಯ ಸಬ್ಬಂ, ತಣ್ಹಂ ಪರಿಞ್ಞಾಯ ಅನಾಸವಾಸೇ 17 ।
Anekarūpampi pahāya sabbaṃ, taṇhaṃ pariññāya anāsavāse18;
ತೇ ವೇ ನರಾ ಓಘತಿಣ್ಣಾತಿ ಬ್ರೂಮಿ॥
Te ve narā oghatiṇṇāti brūmi.
ನಾಹಂ ಸಬ್ಬೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಸೇ, ನನ್ದಾತಿ ಭಗವಾ ಜಾತಿಜರಾಯ ನಿವುತಾತಿ ಬ್ರೂಮೀತಿ ನಾಹಂ, ನನ್ದ, ಸಬ್ಬೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಜಾತಿಜರಾಯ ಆವುತಾ ನಿವುತಾ ಓವುತಾ ಪಿಹಿತಾ ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾ ಪಟಿಕುಜ್ಜಿತಾತಿ ವದಾಮಿ। ಅತ್ಥಿ ತೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಯೇಸಂ ಜಾತಿ ಚ ಜರಾಮರಣಞ್ಚ ಪಹೀನಾ ಉಚ್ಛಿನ್ನಮೂಲಾ ತಾಲಾವತ್ಥುಕತಾ ಅನಭಾವಂಕತಾ ಆಯತಿಂ ಅನುಪ್ಪಾದಧಮ್ಮಾತಿ ಬ್ರೂಮಿ ಆಚಿಕ್ಖಾಮಿ ದೇಸೇಮಿ ಪಞ್ಞಪೇಮಿ ಪಟ್ಠಪೇಮಿ ವಿವರಾಮಿ ವಿಭಜಾಮಿ ಉತ್ತಾನೀಕರೋಮಿ ಪಕಾಸೇಮೀತಿ – ನಾಹಂ ಸಬ್ಬೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಸೇ ನನ್ದಾತಿ ಭಗವಾ ಜಾತಿಜರಾಯ ನಿವುತಾತಿ ಬ್ರೂಮಿ।
Nāhaṃsabbe samaṇabrāhmaṇāse, nandāti bhagavā jātijarāya nivutāti brūmīti nāhaṃ, nanda, sabbe samaṇabrāhmaṇā jātijarāya āvutā nivutā ovutā pihitā paṭicchannā paṭikujjitāti vadāmi. Atthi te samaṇabrāhmaṇā yesaṃ jāti ca jarāmaraṇañca pahīnā ucchinnamūlā tālāvatthukatā anabhāvaṃkatā āyatiṃ anuppādadhammāti brūmi ācikkhāmi desemi paññapemi paṭṭhapemi vivarāmi vibhajāmi uttānīkaromi pakāsemīti – nāhaṃ sabbe samaṇabrāhmaṇāse nandāti bhagavā jātijarāya nivutāti brūmi.
ಯೇ ಸೀಧ ದಿಟ್ಠಂ ವ ಸುತಂ ಮುತಂ ವಾ, ಸೀಲಬ್ಬತಂ ವಾಪಿ ಪಹಾಯ ಸಬ್ಬನ್ತಿ ಯೇ ಸಬ್ಬಾ ದಿಟ್ಠಸುದ್ಧಿಯೋ ಪಹಾಯ ಜಹಿತ್ವಾ ಪಜಹಿತ್ವಾ ವಿನೋದೇತ್ವಾ ಬ್ಯನ್ತೀಕರಿತ್ವಾ ಅನಭಾವಂ ಗಮೇತ್ವಾ। ಯೇ ಸಬ್ಬಾ ಸುತಸುದ್ಧಿಯೋ ಪಹಾಯ…ಪೇ॰… ಯೇ ಸಬ್ಬಾ ಮುತಸುದ್ಧಿಯೋ ಪಹಾಯ, ಯೇ ಸಬ್ಬಾ ದಿಟ್ಠಸುತಮುತಸುದ್ಧಿಯೋ ಪಹಾಯ ಯೇ ಸಬ್ಬಾ ಸೀಲಸುದ್ಧಿಯೋ ಪಹಾಯ, ಯೇ ಸಬ್ಬಾ ವತಸುದ್ಧಿಯೋ ಪಹಾಯ, ಯೇ ಸಬ್ಬಾ ಸೀಲಬ್ಬತಸುದ್ಧಿಯೋ ಪಹಾಯ ಜಹಿತ್ವಾ ಪಜಹಿತ್ವಾ ವಿನೋದೇತ್ವಾ ಬ್ಯನ್ತೀಕರಿತ್ವಾ ಅನಭಾವಂ ಗಮೇತ್ವಾತಿ – ಯೇ ಸೀಧ ದಿಟ್ಠಂವ ಸುತಂ ಮುತಂ ವಾ, ಸೀಲಬ್ಬತಂ ವಾಪಿ ಪಹಾಯ ಸಬ್ಬಂ।
Ye sīdha diṭṭhaṃ va sutaṃ mutaṃ vā, sīlabbataṃ vāpi pahāya sabbanti ye sabbā diṭṭhasuddhiyo pahāya jahitvā pajahitvā vinodetvā byantīkaritvā anabhāvaṃ gametvā. Ye sabbā sutasuddhiyo pahāya…pe… ye sabbā mutasuddhiyo pahāya, ye sabbā diṭṭhasutamutasuddhiyo pahāya ye sabbā sīlasuddhiyo pahāya, ye sabbā vatasuddhiyo pahāya, ye sabbā sīlabbatasuddhiyo pahāya jahitvā pajahitvā vinodetvā byantīkaritvā anabhāvaṃ gametvāti – ye sīdha diṭṭhaṃva sutaṃ mutaṃ vā, sīlabbataṃ vāpi pahāya sabbaṃ.
ಅನೇಕರೂಪಮ್ಪಿ ಪಹಾಯ ಸಬ್ಬನ್ತಿ ಅನೇಕವಿಧಕೋತೂಹಲಮಙ್ಗಲೇನ ಸುದ್ಧಿಂ ವಿಸುದ್ಧಿಂ ಪರಿಸುದ್ಧಿಂ ಮುತ್ತಿಂ ವಿಮುತ್ತಿಂ ಪರಿಮುತ್ತಿಂ ಪಹಾಯ ಜಹಿತ್ವಾ ಪಜಹಿತ್ವಾ ವಿನೋದೇತ್ವಾ ಬ್ಯನ್ತೀಕರಿತ್ವಾ ಅನಭಾವಂ ಗಮೇತ್ವಾತಿ – ಅನೇಕರೂಪಮ್ಪಿ ಪಹಾಯ ಸಬ್ಬಂ।
Anekarūpampi pahāya sabbanti anekavidhakotūhalamaṅgalena suddhiṃ visuddhiṃ parisuddhiṃ muttiṃ vimuttiṃ parimuttiṃ pahāya jahitvā pajahitvā vinodetvā byantīkaritvā anabhāvaṃ gametvāti – anekarūpampi pahāya sabbaṃ.
ತಣ್ಹಂ ಪರಿಞ್ಞಾಯ ಅನಾಸವಾ ಸೇ, ತೇ ವೇ ನರಾ ಓಘತಿಣ್ಣಾತಿ ಬ್ರೂಮೀತಿ। ತಣ್ಹಾತಿ ರೂಪತಣ್ಹಾ ಸದ್ದತಣ್ಹಾ ಗನ್ಧತಣ್ಹಾ ರಸತಣ್ಹಾ ಫೋಟ್ಠಬ್ಬತಣ್ಹಾ ಧಮ್ಮತಣ್ಹಾ। ತಣ್ಹಂ ಪರಿಞ್ಞಾಯಾತಿ ತಣ್ಹಂ ತೀಹಿ ಪರಿಞ್ಞಾಹಿ ಪರಿಜಾನಿತ್ವಾ – ಞಾತಪರಿಞ್ಞಾಯ, ತೀರಣಪರಿಞ್ಞಾಯ, ಪಹಾನಪರಿಞ್ಞಾಯ। ಕತಮಾ ಞಾತಪರಿಞ್ಞಾ? ತಣ್ಹಂ ಜಾನಾತಿ 19 ‘‘ಅಯಂ ರೂಪತಣ್ಹಾ, ಅಯಂ ಸದ್ದತಣ್ಹಾ, ಅಯಂ ಗನ್ಧತಣ್ಹಾ, ಅಯಂ ರಸತಣ್ಹಾ, ಅಯಂ ಫೋಟ್ಠಬ್ಬತಣ್ಹಾ, ಅಯಂ ಧಮ್ಮತಣ್ಹಾ’’ತಿ ಜಾನಾತಿ ಪಸ್ಸತಿ – ಅಯಂ ಞಾತಪರಿಞ್ಞಾ।
Taṇhaṃpariññāya anāsavā se, te ve narā oghatiṇṇāti brūmīti. Taṇhāti rūpataṇhā saddataṇhā gandhataṇhā rasataṇhā phoṭṭhabbataṇhā dhammataṇhā. Taṇhaṃ pariññāyāti taṇhaṃ tīhi pariññāhi parijānitvā – ñātapariññāya, tīraṇapariññāya, pahānapariññāya. Katamā ñātapariññā? Taṇhaṃ jānāti 20 ‘‘ayaṃ rūpataṇhā, ayaṃ saddataṇhā, ayaṃ gandhataṇhā, ayaṃ rasataṇhā, ayaṃ phoṭṭhabbataṇhā, ayaṃ dhammataṇhā’’ti jānāti passati – ayaṃ ñātapariññā.
ಕತಮಾ ತೀರಣಪರಿಞ್ಞಾ? ಏವಂ ಞಾತಂ ಕತ್ವಾ ತಣ್ಹಂ ತೀರೇತಿ ಅನಿಚ್ಚತೋ ದುಕ್ಖತೋ ರೋಗತೋ ಗಣ್ಡತೋ…ಪೇ॰… ನಿಸ್ಸರಣತೋ ತೀರೇತಿ – ಅಯಂ ತೀರಣಪರಿಞ್ಞಾ।
Katamā tīraṇapariññā? Evaṃ ñātaṃ katvā taṇhaṃ tīreti aniccato dukkhato rogato gaṇḍato…pe… nissaraṇato tīreti – ayaṃ tīraṇapariññā.
ಕತಮಾ ಪಹಾನಪರಿಞ್ಞಾ? ಏವಂ ತೀರಯಿತ್ವಾ ತಣ್ಹಂ ಪಜಹತಿ ವಿನೋದೇತಿ ಬ್ಯನ್ತೀಕರೋತಿ ಅನಭಾವಂ ಗಮೇತಿ। ವುತ್ತಞ್ಹೇತಂ ಭಗವತಾ – ‘‘ಯೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ತಣ್ಹಾಯ ಛನ್ದರಾಗೋ ತಂ ಪಜಹಥ। ಏವಂ ಸಾ ತಣ್ಹಾ ಪಹೀನಾ ಭವಿಸ್ಸತಿ ಉಚ್ಛಿನ್ನಮೂಲಾ ತಾಲಾವತ್ಥುಕತಾ ಅನಭಾವಂಕತಾ ಆಯತಿಂ ಅನುಪ್ಪಾದಧಮ್ಮಾ’’। ಅಯಂ ಪಹಾನಪರಿಞ್ಞಾ। ತಣ್ಹಂ ಪರಿಞ್ಞಾಯಾತಿ ತಣ್ಹಂ ಇಮಾಹಿ ತೀಹಿ ಪರಿಞ್ಞಾಹಿ ಪರಿಜಾನಿತ್ವಾ। ಅನಾಸವಾತಿ ಚತ್ತಾರೋ ಆಸವಾ – ಕಾಮಾಸವೋ, ಭವಾಸವೋ, ದಿಟ್ಠಾಸವೋ, ಅವಿಜ್ಜಾಸವೋ। ಯೇಸಂ ಇಮೇ ಆಸವಾ ಪಹೀನಾ ಉಚ್ಛಿನ್ನಮೂಲಾ ತಾಲಾವತ್ಥುಕತಾ ಅನಭಾವಂಕತಾ ಆಯತಿಂ ಅನುಪ್ಪಾದಧಮ್ಮಾ, ತೇ ವುಚ್ಚನ್ತಿ ಅನಾಸವಾ ಅರಹನ್ತೋ ಖೀಣಾಸವಾ – ತಣ್ಹಂ ಪರಿಞ್ಞಾಯ ಅನಾಸವಾ।
Katamā pahānapariññā? Evaṃ tīrayitvā taṇhaṃ pajahati vinodeti byantīkaroti anabhāvaṃ gameti. Vuttañhetaṃ bhagavatā – ‘‘yo, bhikkhave, taṇhāya chandarāgo taṃ pajahatha. Evaṃ sā taṇhā pahīnā bhavissati ucchinnamūlā tālāvatthukatā anabhāvaṃkatā āyatiṃ anuppādadhammā’’. Ayaṃ pahānapariññā. Taṇhaṃ pariññāyāti taṇhaṃ imāhi tīhi pariññāhi parijānitvā. Anāsavāti cattāro āsavā – kāmāsavo, bhavāsavo, diṭṭhāsavo, avijjāsavo. Yesaṃ ime āsavā pahīnā ucchinnamūlā tālāvatthukatā anabhāvaṃkatā āyatiṃ anuppādadhammā, te vuccanti anāsavā arahanto khīṇāsavā – taṇhaṃ pariññāya anāsavā.
ತೇ ವೇ ನರಾ ಓಘತಿಣ್ಣಾತಿ ಬ್ರೂಮೀತಿ ಯೇ ತಣ್ಹಂ ಪರಿಞ್ಞಾಯ ಅನಾಸವಾ, ತೇ ಕಾಮೋಘಂ ತಿಣ್ಣಾ ಭವೋಘಂ ತಿಣ್ಣಾ ದಿಟ್ಠೋಘಂ ತಿಣ್ಣಾ ಅವಿಜ್ಜೋಘಂ ತಿಣ್ಣಾ ಸಬ್ಬಸಂಸಾರಪಥಂ ತಿಣ್ಣಾ ಉತ್ತಿಣ್ಣಾ ನಿತ್ತಿಣ್ಣಾ ಅತಿಕ್ಕನ್ತಾ ಸಮತಿಕ್ಕನ್ತಾ ವೀತಿವತ್ತಾತಿ ಬ್ರೂಮಿ ಆಚಿಕ್ಖಾಮಿ ದೇಸೇಮಿ ಪಞ್ಞಪೇಮಿ ಪಟ್ಠಪೇಮಿ ವಿವರಾಮಿ ವಿಭಜಾಮಿ ಉತ್ತಾನೀಕರೋಮಿ ಪಕಾಸೇಮೀತಿ – ತಣ್ಹಂ ಪರಿಞ್ಞಾಯ ಅನಾಸವಾಸೇ ತೇ ವೇ ನರಾ ಓಘತಿಣ್ಣಾತಿ ಬ್ರೂಮಿ। ತೇನಾಹ ಭಗವಾ –
Te ve narā oghatiṇṇāti brūmīti ye taṇhaṃ pariññāya anāsavā, te kāmoghaṃ tiṇṇā bhavoghaṃ tiṇṇā diṭṭhoghaṃ tiṇṇā avijjoghaṃ tiṇṇā sabbasaṃsārapathaṃ tiṇṇā uttiṇṇā nittiṇṇā atikkantā samatikkantā vītivattāti brūmi ācikkhāmi desemi paññapemi paṭṭhapemi vivarāmi vibhajāmi uttānīkaromi pakāsemīti – taṇhaṃ pariññāya anāsavāse te ve narā oghatiṇṇāti brūmi. Tenāha bhagavā –
‘‘ನಾಹಂ ಸಬ್ಬೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಸೇ, [ನನ್ದಾತಿ ಭಗವಾ]
‘‘Nāhaṃ sabbe samaṇabrāhmaṇāse, [nandāti bhagavā]
ಜಾತಿಜರಾಯ ನಿವುತಾತಿ ಬ್ರೂಮಿ।
Jātijarāya nivutāti brūmi;
ಯೇ ಸೀಧ ದಿಟ್ಠಂ ವ ಸುತಂ ಮುತಂ ವಾ, ಸೀಲಬ್ಬತಂ ವಾಪಿ ಪಹಾಯ ಸಬ್ಬಂ॥
Ye sīdha diṭṭhaṃ va sutaṃ mutaṃ vā, sīlabbataṃ vāpi pahāya sabbaṃ.
ಅನೇಕರೂಪಮ್ಪಿ ಪಹಾಯ ಸಬ್ಬಂ, ತಣ್ಹಂ ಪರಿಞ್ಞಾಯ ಅನಾಸವಾಸೇ।
Anekarūpampi pahāya sabbaṃ, taṇhaṃ pariññāya anāsavāse;
ತೇ ವೇ ನರಾ ಓಘತಿಣ್ಣಾತಿ ಬ್ರೂಮೀ’’ತಿ॥
Te ve narā oghatiṇṇāti brūmī’’ti.
೫೨.
52.
ಏತಾಭಿನನ್ದಾಮಿ ವಚೋ ಮಹೇಸಿನೋ, ಸುಕಿತ್ತಿತಂ ಗೋತಮನೂಪಧೀಕಂ।
Etābhinandāmivaco mahesino, sukittitaṃ gotamanūpadhīkaṃ;
ಯೇ ಸೀಧ ದಿಟ್ಠಂ ವ ಸುತಂ ಮುತಂ ವಾ, ಸೀಲಬ್ಬತಂ ವಾಪಿ ಪಹಾಯ ಸಬ್ಬಂ॥
Ye sīdha diṭṭhaṃ va sutaṃ mutaṃ vā, sīlabbataṃ vāpi pahāya sabbaṃ.
ಅನೇಕರೂಪಮ್ಪಿ ಪಹಾಯ ಸಬ್ಬಂ, ತಣ್ಹಂ ಪರಿಞ್ಞಾಯ ಅನಾಸವಾಸೇ।
Anekarūpampi pahāya sabbaṃ, taṇhaṃ pariññāya anāsavāse;
ಅಹಮ್ಪಿ ತೇ ಓಘತಿಣ್ಣಾತಿ ಬ್ರೂಮಿ॥
Ahampi te oghatiṇṇāti brūmi.
ಏತಾಭಿನನ್ದಾಮಿ ವಚೋ ಮಹೇಸಿನೋತಿ। ಏತನ್ತಿ ತುಯ್ಹಂ ವಚನಂ ಬ್ಯಪ್ಪಥಂ ದೇಸನಂ ಅನುಸಾಸನಂ ಅನುಸಿಟ್ಠಂ ನನ್ದಾಮಿ ಅಭಿನನ್ದಾಮಿ ಮೋದಾಮಿ ಅನುಮೋದಾಮಿ ಇಚ್ಛಾಮಿ ಸಾದಿಯಾಮಿ ಪತ್ಥಯಾಮಿ ಪಿಹಯಾಮಿ ಅಭಿಜಪ್ಪಾಮಿ। ಮಹೇಸಿನೋತಿ ಕಿಂ ಮಹೇಸಿ ಭಗವಾ? ಮಹನ್ತಂ ಸೀಲಕ್ಖನ್ಧಂ ಏಸೀ ಗವೇಸೀ ಪರಿಯೇಸೀತಿ ಮಹೇಸಿ…ಪೇ॰… ಕಹಂ ನರಾಸಭೋತಿ ಮಹೇಸೀತಿ – ಏತಾಭಿನನ್ದಾಮಿ ವಚೋ ಮಹೇಸಿನೋ।
Etābhinandāmivaco mahesinoti. Etanti tuyhaṃ vacanaṃ byappathaṃ desanaṃ anusāsanaṃ anusiṭṭhaṃ nandāmi abhinandāmi modāmi anumodāmi icchāmi sādiyāmi patthayāmi pihayāmi abhijappāmi. Mahesinoti kiṃ mahesi bhagavā? Mahantaṃ sīlakkhandhaṃ esī gavesī pariyesīti mahesi…pe… kahaṃ narāsabhoti mahesīti – etābhinandāmi vaco mahesino.
ಸುಕಿತ್ತಿತಂ ಗೋತಮನೂಪಧೀಕನ್ತಿ। ಸುಕಿತ್ತಿತನ್ತಿ ಸುಕಿತ್ತಿತಂ ಸುಆಚಿಕ್ಖಿತಂ 21 ಸುದೇಸಿತಂ ಸುಪಞ್ಞಪಿತಂ ಸುಪಟ್ಠಪಿತಂ ಸುವಿವಟಂ ಸುವಿಭತ್ತಂ ಸುಉತ್ತಾನೀಕತಂ ಸುಪಕಾಸಿತಂ। ಗೋತಮನೂಪಧೀಕನ್ತಿ ಉಪಧೀ ವುಚ್ಚನ್ತಿ ಕಿಲೇಸಾ ಚ ಖನ್ಧಾ ಚ ಅಭಿಸಙ್ಖಾರಾ ಚ। ಉಪಧಿಪ್ಪಹಾನಂ ಉಪಧಿವೂಪಸಮಂ ಉಪಧಿನಿಸ್ಸಗ್ಗಂ ಉಪಧಿಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸದ್ಧಂ ಅಮತಂ ನಿಬ್ಬಾನನ್ತಿ – ಸುಕಿತ್ತಿತಂ ಗೋತಮನೂಪಧೀಕಂ।
Sukittitaṃgotamanūpadhīkanti. Sukittitanti sukittitaṃ suācikkhitaṃ 22 sudesitaṃ supaññapitaṃ supaṭṭhapitaṃ suvivaṭaṃ suvibhattaṃ suuttānīkataṃ supakāsitaṃ. Gotamanūpadhīkanti upadhī vuccanti kilesā ca khandhā ca abhisaṅkhārā ca. Upadhippahānaṃ upadhivūpasamaṃ upadhinissaggaṃ upadhipaṭippassaddhaṃ amataṃ nibbānanti – sukittitaṃ gotamanūpadhīkaṃ.
ಯೇ ಸೀಧ ದಿಟ್ಠಂ ವ ಸುತಂ ಮುತಂ ವಾ, ಸೀಲಬ್ಬತಂ ವಾಪಿ ಪಹಾಯ ಸಬ್ಬನ್ತಿ ಯೇ ಸಬ್ಬಾ ದಿಟ್ಠಸುದ್ಧಿಯೋ ಪಹಾಯ ಜಹಿತ್ವಾ ಪಜಹಿತ್ವಾ ವಿನೋದೇತ್ವಾ ಬ್ಯನ್ತೀಕರಿತ್ವಾ ಅನಭಾವಂ ಗಮೇತ್ವಾ। ಯೇ ಸಬ್ಬಾ ಸುತಸುದ್ಧಿಯೋ…ಪೇ॰… ಯೇ ಸಬ್ಬಾ ಮುತಸುದ್ಧಿಯೋ… ಯೇ ಸಬ್ಬಾ ದಿಟ್ಠಸುತಮುತಸುದ್ಧಿಯೋ… ಯೇ ಸಬ್ಬಾ ಸೀಲಸುದ್ಧಿಯೋ… ಯೇ ಸಬ್ಬಾ ವತಸುದ್ಧಿಯೋ… ಯೇ ಸಬ್ಬಾ ಸೀಲಬ್ಬತಸುದ್ಧಿಯೋ ಪಹಾಯ ಜಹಿತ್ವಾ ಪಜಹಿತ್ವಾ ವಿನೋದೇತ್ವಾ ಬ್ಯನ್ತೀಕರಿತ್ವಾ ಅನಭಾವಂ ಗಮೇತ್ವಾತಿ – ಯೇ ಸೀಧ ದಿಟ್ಠಂ ವ ಸುತಂ ಮುತಂ ವಾ, ಸೀಲಬ್ಬತಂ ವಾಪಿ ಪಹಾಯ ಸಬ್ಬಂ।
Ye sīdha diṭṭhaṃ va sutaṃ mutaṃ vā, sīlabbataṃ vāpi pahāya sabbanti ye sabbā diṭṭhasuddhiyo pahāya jahitvā pajahitvā vinodetvā byantīkaritvā anabhāvaṃ gametvā. Ye sabbā sutasuddhiyo…pe… ye sabbā mutasuddhiyo… ye sabbā diṭṭhasutamutasuddhiyo… ye sabbā sīlasuddhiyo… ye sabbā vatasuddhiyo… ye sabbā sīlabbatasuddhiyo pahāya jahitvā pajahitvā vinodetvā byantīkaritvā anabhāvaṃ gametvāti – ye sīdha diṭṭhaṃ va sutaṃ mutaṃ vā, sīlabbataṃ vāpi pahāya sabbaṃ.
ಅನೇಕರೂಪಮ್ಪಿ ಪಹಾಯ ಸಬ್ಬನ್ತಿ ಅನೇಕವಿಧಕೋತೂಹಲಮಙ್ಗಲೇನ ಸುದ್ಧಿಂ ವಿಸುದ್ಧಿಂ ಪರಿಸುದ್ಧಿಂ ಮುತ್ತಿಂ ವಿಮುತ್ತಿಂ ಪರಿಮುತ್ತಿಂ ಪಹಾಯ ಜಹಿತ್ವಾ ಪಜಹಿತ್ವಾ ವಿನೋದೇತ್ವಾ ಬ್ಯನ್ತೀಕರಿತ್ವಾ ಅನಭಾವಂ ಗಮೇತ್ವಾತಿ – ಅನೇಕರೂಪಮ್ಪಿ ಪಹಾಯ ಸಬ್ಬಂ।
Anekarūpampi pahāya sabbanti anekavidhakotūhalamaṅgalena suddhiṃ visuddhiṃ parisuddhiṃ muttiṃ vimuttiṃ parimuttiṃ pahāya jahitvā pajahitvā vinodetvā byantīkaritvā anabhāvaṃ gametvāti – anekarūpampi pahāya sabbaṃ.
ತಣ್ಹಂ ಪರಿಞ್ಞಾಯ ಅನಾಸವಾಸೇ, ಅಹಮ್ಪಿ ತೇ ಓಘತಿಣ್ಣಾತಿ ಬ್ರೂಮೀತಿ। ತಣ್ಹಾತಿ ರೂಪತಣ್ಹಾ ಸದ್ದತಣ್ಹಾ ಗನ್ಧತಣ್ಹಾ ರಸತಣ್ಹಾ ಫೋಟ್ಠಬ್ಬತಣ್ಹಾ ಧಮ್ಮತಣ್ಹಾ। ತಣ್ಹಂ ಪರಿಞ್ಞಾಯಾತಿ ತಣ್ಹಂ ತೀಹಿ ಪರಿಞ್ಞಾಹಿ ಪರಿಜಾನಿತ್ವಾ – ಞಾತಪರಿಞ್ಞಾಯ, ತೀರಣಪರಿಞ್ಞಾಯ 23, ಪಹಾನಪರಿಞ್ಞಾಯ। ಕತಮಾ ಞಾತಪರಿಞ್ಞಾ ? ತಣ್ಹಂ ಜಾನಾತಿ – ಅಯಂ ರೂಪತಣ್ಹಾ, ಅಯಂ ಸದ್ದತಣ್ಹಾ, ಅಯಂ ಗನ್ಧತಣ್ಹಾ, ಅಯಂ ರಸತಣ್ಹಾ, ಅಯಂ ಫೋಟ್ಠಬ್ಬತಣ್ಹಾ, ಅಯಂ ಧಮ್ಮತಣ್ಹಾತಿ ಜಾನಾತಿ ಪಸ್ಸತಿ – ಅಯಂ ಞಾತಪರಿಞ್ಞಾ।
Taṇhaṃ pariññāya anāsavāse, ahampi te oghatiṇṇāti brūmīti. Taṇhāti rūpataṇhā saddataṇhā gandhataṇhā rasataṇhā phoṭṭhabbataṇhā dhammataṇhā. Taṇhaṃ pariññāyāti taṇhaṃ tīhi pariññāhi parijānitvā – ñātapariññāya, tīraṇapariññāya 24, pahānapariññāya. Katamā ñātapariññā ? Taṇhaṃ jānāti – ayaṃ rūpataṇhā, ayaṃ saddataṇhā, ayaṃ gandhataṇhā, ayaṃ rasataṇhā, ayaṃ phoṭṭhabbataṇhā, ayaṃ dhammataṇhāti jānāti passati – ayaṃ ñātapariññā.
ಕತಮಾ ತೀರಣಪರಿಞ್ಞಾ? ಏವಂ ಞಾತಂ ಕತ್ವಾ ತಣ್ಹಂ ತೀರೇತಿ 25 ಅನಿಚ್ಚತೋ ದುಕ್ಖತೋ ರೋಗತೋ ಗಣ್ಡತೋ ಸಲ್ಲತೋ ಅಘತೋ ಆಬಾಧತೋ ಪರತೋ ಪಲೋಕತೋ ಈತಿತೋ ಉಪದ್ದವತೋ ಭಯತೋ ಉಪಸಗ್ಗತೋ ಚಲತೋ ಪಭಙ್ಗುತೋ ಅದ್ಧುವತೋ ಅತಾಣತೋ ಅಲೇಣತೋ ಅಸರಣತೋ ಅಸರಣೀಭೂತತೋ ರಿತ್ತತೋ ತುಚ್ಛತೋ ಸುಞ್ಞತೋ ಅನತ್ತತೋ ಆದೀನವತೋ ವಿಪರಿಣಾಮಧಮ್ಮತೋ ಅಸಾರಕತೋ ಅಘಮೂಲತೋ ವಧಕತೋ ವಿಭವತೋ ಸಾಸವತೋ ಸಙ್ಖತತೋ ಮಾರಾಮಿಸತೋ ಜಾತಿಧಮ್ಮತೋ ಜರಾಧಮ್ಮತೋ ಬ್ಯಾಧಿಧಮ್ಮತೋ ಮರಣಧಮ್ಮತೋ ಸೋಕಪರಿದೇವದುಕ್ಖದೋಮನಸ್ಸುಪಾಯಾಸಧಮ್ಮತೋ ಸಂಕಿಲೇಸಧಮ್ಮತೋ ಸಮುದಯತೋ ಅತ್ಥಙ್ಗಮತೋ ಅಸ್ಸಾದತೋ ಆದೀನವತೋ ನಿಸ್ಸರಣತೋ ತೀರೇತಿ – ಅಯಂ ತೀರಣಪರಿಞ್ಞಾ।
Katamā tīraṇapariññā? Evaṃ ñātaṃ katvā taṇhaṃ tīreti 26 aniccato dukkhato rogato gaṇḍato sallato aghato ābādhato parato palokato ītito upaddavato bhayato upasaggato calato pabhaṅguto addhuvato atāṇato aleṇato asaraṇato asaraṇībhūtato rittato tucchato suññato anattato ādīnavato vipariṇāmadhammato asārakato aghamūlato vadhakato vibhavato sāsavato saṅkhatato mārāmisato jātidhammato jarādhammato byādhidhammato maraṇadhammato sokaparidevadukkhadomanassupāyāsadhammato saṃkilesadhammato samudayato atthaṅgamato assādato ādīnavato nissaraṇato tīreti – ayaṃ tīraṇapariññā.
ಕತಮಾ ಪಹಾನಪರಿಞ್ಞಾ? ಏವಂ ತೀರಯಿತ್ವಾ ತಣ್ಹಂ ಪಜಹತಿ ವಿನೋದೇತಿ ಬ್ಯನ್ತೀಕರೋತಿ ಅನಭಾವಂ ಗಮೇತಿ – ಅಯಂ ಪಹಾನಪರಿಞ್ಞಾ।
Katamā pahānapariññā? Evaṃ tīrayitvā taṇhaṃ pajahati vinodeti byantīkaroti anabhāvaṃ gameti – ayaṃ pahānapariññā.
ತಣ್ಹಂ ಪರಿಞ್ಞಾಯಾತಿ ತಣ್ಹಂ ಇಮಾಹಿ ತೀಹಿ ಪರಿಞ್ಞಾಹಿ ಪರಿಜಾನಿತ್ವಾ। ಅನಾಸವಾತಿ ಚತ್ತಾರೋ ಆಸವಾ – ಕಾಮಾಸವೋ, ಭವಾಸವೋ, ದಿಟ್ಠಾಸವೋ, ಅವಿಜ್ಜಾಸವೋ। ಯೇಸಂ ಇಮೇ ಆಸವಾ ಪಹೀನಾ ಉಚ್ಛಿನ್ನಮೂಲಾ ತಾಲಾವತ್ಥುಕತಾ ಅನಭಾವಂಕತಾ ಆಯತಿಂ ಅನುಪ್ಪಾದಧಮ್ಮಾ, ತೇ ವುಚ್ಚನ್ತಿ ಅನಾಸವಾ ಅರಹನ್ತೋ ಖೀಣಾಸವಾ। ತಣ್ಹಂ ಪರಿಞ್ಞಾಯ ಅನಾಸವಾಸೇ, ಅಹಮ್ಪಿ ತೇ ಓಘತಿಣ್ಣಾತಿ। ಬ್ರೂಮೀತಿ ಯೇ ತಣ್ಹಂ ಪರಿಞ್ಞಾಯ ಅನಾಸವಾ, ಅಹಮ್ಪಿ ತೇ ಕಾಮೋಘಂ ತಿಣ್ಣಾ ಭವೋಘಂ ತಿಣ್ಣಾ ದಿಟ್ಠೋಘಂ ತಿಣ್ಣಾ ಅವಿಜ್ಜೋಘಂ ತಿಣ್ಣಾ ಸಬ್ಬಸಂಸಾರಪಥಂ ತಿಣ್ಣಾ ಉತ್ತಿಣ್ಣಾ ನಿತ್ತಿಣ್ಣಾ ಅತಿಕ್ಕನ್ತಾ ಸಮತಿಕ್ಕನ್ತಾ ವೀತಿವತ್ತಾತಿ ಬ್ರೂಮಿ ವದಾಮಿತಿ – ತಣ್ಹಂ ಪರಿಞ್ಞಾಯ ಅನಾಸವಾಸೇ, ಅಹಮ್ಪಿ ತೇ ಓಘತಿಣ್ಣಾತಿ ಬ್ರೂಮಿ। ತೇನಾಹ ಸೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ –
Taṇhaṃ pariññāyāti taṇhaṃ imāhi tīhi pariññāhi parijānitvā. Anāsavāti cattāro āsavā – kāmāsavo, bhavāsavo, diṭṭhāsavo, avijjāsavo. Yesaṃ ime āsavā pahīnā ucchinnamūlā tālāvatthukatā anabhāvaṃkatā āyatiṃ anuppādadhammā, te vuccanti anāsavā arahanto khīṇāsavā. Taṇhaṃ pariññāya anāsavāse, ahampi te oghatiṇṇāti. Brūmīti ye taṇhaṃ pariññāya anāsavā, ahampi te kāmoghaṃ tiṇṇā bhavoghaṃ tiṇṇā diṭṭhoghaṃ tiṇṇā avijjoghaṃ tiṇṇā sabbasaṃsārapathaṃ tiṇṇā uttiṇṇā nittiṇṇā atikkantā samatikkantā vītivattāti brūmi vadāmiti – taṇhaṃ pariññāya anāsavāse, ahampi te oghatiṇṇāti brūmi. Tenāha so brāhmaṇo –
‘‘ಏತಾಭಿನನ್ದಾಮಿ ವಚೋ ಮಹೇಸಿನೋ, ಸುಕಿತ್ತಿತಂ ಗೋತಮನೂಪಧೀಕಂ।
‘‘Etābhinandāmi vaco mahesino, sukittitaṃ gotamanūpadhīkaṃ;
ಯೇ ಸೀಧ ದಿಟ್ಠಂ ವ ಸುತಂ ಮುತಂ ವಾ, ಸೀಲಬ್ಬತಂ ವಾಪಿ ಪಹಾಯ ಸಬ್ಬಂ॥
Ye sīdha diṭṭhaṃ va sutaṃ mutaṃ vā, sīlabbataṃ vāpi pahāya sabbaṃ.
ಅನೇಕರೂಪಮ್ಪಿ ಪಹಾಯ ಸಬ್ಬಂ, ತಣ್ಹಂ ಪರಿಞ್ಞಾಯ ಅನಾಸವಾಸೇ।
Anekarūpampi pahāya sabbaṃ, taṇhaṃ pariññāya anāsavāse;
ಅಹಮ್ಪಿ ತೇ ಓಘತಿಣ್ಣಾತಿ ಬ್ರೂಮೀ’’ತಿ॥
Ahampi te oghatiṇṇāti brūmī’’ti.
ನನ್ದಮಾಣವಪುಚ್ಛಾನಿದ್ದೇಸೋ ಸತ್ತಮೋ।
Nandamāṇavapucchāniddeso sattamo.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಖುದ್ದಕನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ಚೂಳನಿದ್ದೇಸ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Cūḷaniddesa-aṭṭhakathā / ೭. ನನ್ದಮಾಣವಸುತ್ತನಿದ್ದೇಸವಣ್ಣನಾ • 7. Nandamāṇavasuttaniddesavaṇṇanā