| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / चूळनिद्देस-अट्ठकथा • Cūḷaniddesa-aṭṭhakathā |
७. नन्दमाणवसुत्तनिद्देसवण्णना
7. Nandamāṇavasuttaniddesavaṇṇanā
४६. सत्तमे नन्दसुत्ते – पठमगाथायत्थो – लोके खत्तियादयोजना आजीवकनिगण्ठादिके सन्धाय ‘‘सन्ति लोके मुनयो’’ति वदन्ति। तयिदं कथंसूति किं नु खो ते समापत्तिञाणादिना ञाणेन उपपन्नत्ता ञाणूपपन्नं मुनि नो वदन्ति, एवंविधं नु वदन्ति, उदाहु वे नानप्पकारकेन लूखजीवितसङ्खातेन जीवितेनूपपन्नन्ति।
46. Sattame nandasutte – paṭhamagāthāyattho – loke khattiyādayojanā ājīvakanigaṇṭhādike sandhāya ‘‘santi loke munayo’’ti vadanti. Tayidaṃ kathaṃsūti kiṃ nu kho te samāpattiñāṇādinā ñāṇena upapannattā ñāṇūpapannaṃ muni no vadanti, evaṃvidhaṃ nu vadanti, udāhu ve nānappakārakena lūkhajīvitasaṅkhātena jīvitenūpapannanti.
निद्देसे अट्ठसमापत्तिञाणेन वाति पठमज्झानादिअट्ठसमापत्तिसम्पयुत्तञाणेन वा। पञ्चाभिञ्ञाञाणेन वाति पुब्बेनिवासादिजाननञाणेन वा।
Niddese aṭṭhasamāpattiñāṇena vāti paṭhamajjhānādiaṭṭhasamāpattisampayuttañāṇena vā. Pañcābhiññāñāṇena vāti pubbenivāsādijānanañāṇena vā.
४७. अथस्स भगवा तदुभयम्पि पटिक्खिपित्वा मुनिं दस्सेन्तो ‘‘न दिट्ठिया’’ति गाथमाह।
47. Athassa bhagavā tadubhayampi paṭikkhipitvā muniṃ dassento ‘‘na diṭṭhiyā’’ti gāthamāha.
४८. इदानि ‘‘दिट्ठादीहि सुद्धी’’ति वदन्तानं वादे कङ्खापहानत्थं ‘‘ये केचिमे’’ति पुच्छति। तत्थ अनेकरूपेनाति कोतूहलमङ्गलादिनापि। तत्थ यता चरन्ताति तत्थ सक्कायदिट्ठिया गुत्ता विहरन्ता।
48. Idāni ‘‘diṭṭhādīhi suddhī’’ti vadantānaṃ vāde kaṅkhāpahānatthaṃ ‘‘ye kecime’’ti pucchati. Tattha anekarūpenāti kotūhalamaṅgalādināpi. Tattha yatā carantāti tattha sakkāyadiṭṭhiyā guttā viharantā.
४९. अथस्स तथा सुद्धिअभावं दीपेन्तो भगवा चतुत्थं गाथमाह।
49. Athassa tathā suddhiabhāvaṃ dīpento bhagavā catutthaṃ gāthamāha.
५०. एवं ‘‘नातरिंसू’’ति सुत्वा इदानि यो अतरि, तं सोतुकामो ‘‘ये केचिमे’’ति पुच्छति। अथस्स भगवा ओघतिण्णमुखेन जातिजरातिण्णे दस्सेन्तो छट्ठं गाथमाह।
50. Evaṃ ‘‘nātariṃsū’’ti sutvā idāni yo atari, taṃ sotukāmo ‘‘ye kecime’’ti pucchati. Athassa bhagavā oghatiṇṇamukhena jātijarātiṇṇe dassento chaṭṭhaṃ gāthamāha.
५१. तत्थ निवुताति ओवुटा परियोनद्धा। ये सीधाति ये सु इध, एत्थ च सु-इति निपातमत्तं। तण्हं परिञ्ञायाति तीहि परिञ्ञाहि तण्हं परिजानित्वा। सेसं सब्बत्थ पुब्बे वुत्तनयत्ता पाकटमेव।
51. Tattha nivutāti ovuṭā pariyonaddhā. Ye sīdhāti ye su idha, ettha ca su-iti nipātamattaṃ. Taṇhaṃ pariññāyāti tīhi pariññāhi taṇhaṃ parijānitvā. Sesaṃ sabbattha pubbe vuttanayattā pākaṭameva.
५२. एवं भगवा अरहत्तनिकूटेनेव देसनं निट्ठापेसि, देसनापरियोसाने पन नन्दो भगवतो भासितं अभिनन्दमानो एताभिनन्दामीति गाथमाह। इधापि च पुब्बे वुत्तसदिसो एव धम्माभिसमयो अहोसीति।
52. Evaṃ bhagavā arahattanikūṭeneva desanaṃ niṭṭhāpesi, desanāpariyosāne pana nando bhagavato bhāsitaṃ abhinandamāno etābhinandāmīti gāthamāha. Idhāpi ca pubbe vuttasadiso eva dhammābhisamayo ahosīti.
सद्धम्मप्पज्जोतिकाय चूळनिद्देस-अट्ठकथाय
Saddhammappajjotikāya cūḷaniddesa-aṭṭhakathāya
नन्दमाणवसुत्तनिद्देसवण्णना निट्ठिता।
Nandamāṇavasuttaniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / खुद्दकनिकाय • Khuddakanikāya / चूळनिद्देसपाळि • Cūḷaniddesapāḷi
७. नन्दमाणवपुच्छा • 7. Nandamāṇavapucchā
७. नन्दमाणवपुच्छानिद्देसो • 7. Nandamāṇavapucchāniddeso
