| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
੨. ਨਨ੍ਦਤਿਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
2. Nandatisuttavaṇṇanā
੧੨. ਨਨ੍ਦਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਨਨ੍ਦਨਂ ਸਪ੍ਪੀਤਿਕਕਾਮਤਣ੍ਹਾਕਿਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਆਹ – ‘‘ਤੁਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਕਾਮਪਰਿਤੋਸੇਨ ਹਟ੍ਠਤੁਟ੍ਠੋ ਹੋਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਪੁਤ੍ਤਿਮਾਤਿ ਪੁਤ੍ਤવਾ। ਪਹੂਤੇ ਚਾਯਂ ਮਾ-ਸਦ੍ਦੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਬਹੁਪੁਤ੍ਤੋ’’ਤਿ। ਬਹੁਪੁਤ੍ਤਤਾਗਹਣੇਨ ਇਦਂ ਪਯੋਜਨਨ੍ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਤਸ੍ਸ ਹੀ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਪੂਰੇਨ੍ਤੀਤਿ ਪਦਂ ਅਪੇਕ੍ਖਿਤ੍વਾ ਧਞ੍ਞਸ੍ਸਾਤਿ ਸਾਮਿવਚਨਂ। ਇਤਿ ਆਹਾਤਿ ਇਮਮਤ੍ਥਂ ਸਨ੍ਧਾਯਾਹ, ਏવਂਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ ਹੁਤ੍વਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਗੋਸਾਮਿਕੋਤਿ ਗੋਮਾ। ਇਧਾਪਿ ਪਹੂਤੇ ਮਾ-ਸਦ੍ਦੋ। ਗੋਰਸਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਨ੍ਤਿ ਗੋਰਸੇਹਿ ਨਿਪ੍ਫਜ੍ਜਨਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ। ਉਪਧੀਤਿ ਪਚ੍ਚਤ੍ਤਬਹੁવਚਨਂ। ਹੀਤਿ ਹੇਤੁਅਤ੍ਥੇ ਨਿਪਾਤੋ। ਨਨ੍ਦਯਨ੍ਤਿ ਪੀਤਿਸੋਮਨਸ੍ਸਂ ਜਨਯਨ੍ਤੀਤਿ ਨਨ੍ਦਨਾ। ਕਾਮਂ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨਭਾવਤੋ ਨਿਪ੍ਪਰਿਯਾਯਤੋ ਕਾਮਾ ‘‘ਉਪਧੀ’’ਤਿ વਤ੍ਤਬ੍ਬਤਂ ਅਰਹਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਸਾ ਪਨ ਦੇવਤਾਯ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯવਸੇਨਾਹ ‘‘ਸੁਖਸ੍ਸ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨਭਾવਤੋ’’ਤਿ। ਕਿਲੇਸવਤ੍ਥੁਹੇਤੁਕਤ੍ਤਾ ਸੇਸਪਦਦ੍વਯਸ੍ਸ ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਸਬ੍ਬਂ ਸਂਸਾਰਦੁਕ੍ਖਂ ਕਿਲੇਸਹੇਤੁਕਂ, વਿਸੇਸਤੋ ਪਨ ਪਾਪਧਮ੍ਮਾ ਅਪਾਯੂਪਪਤ੍ਤਿਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਨ੍ਤੀਤਿ ਆਹ – ‘‘ਕਿਲੇਸਾਪਿ ਅਪਾਯਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨਭਾવਤੋ’’ਤਿ। ਉਪਸਂਹਰਮਾਨਾਤਿ ਉਪਨੇਨ੍ਤਾ ਉਪ੍ਪਾਦੇਨ੍ਤਾ। ਮਨੁਸ੍ਸਜਾਤਿਕੋਪਿ ਦੁਲ੍ਲਭਘਾਸਚ੍ਛਾਦਨਤਾਯ ਦੁਕ੍ਖਬਹੁਲੋ ਪੇਤੋ વਿਯਾਤਿ ਮਨੁਸ੍ਸਪੇਤੋ। ਮਨੁਸ੍ਸਜਾਤਿਕੋਪਿ વੁਤ੍ਤਰੂਪੋ ਅਨਤ੍ਥਪਾਤਿਤੋ ਪਰੇਹਿ ਹਿਂਸਿਤੋ ਸਮਾਨੋ ਨੇਰਯਿਕੋ વਿਯਾਤਿ ਮਨੁਸ੍ਸਨੇਰਯਿਕੋ।
12.Nandatīti ettha nandanaṃ sappītikakāmataṇhākiccanti āha – ‘‘tussatī’’ti, tasmā kāmaparitosena haṭṭhatuṭṭho hotīti attho. Puttimāti puttavā. Pahūte cāyaṃ mā-saddoti āha ‘‘bahuputto’’ti. Bahuputtatāgahaṇena idaṃ payojananti dassento ‘‘tassa hī’’tiādimāha. Pūrentīti padaṃ apekkhitvā dhaññassāti sāmivacanaṃ. Iti āhāti imamatthaṃ sandhāyāha, evaṃadhippāyo hutvāti attho. Gosāmikoti gomā. Idhāpi pahūte mā-saddo. Gorasasampattinti gorasehi nipphajjanasampattiṃ. Upadhīti paccattabahuvacanaṃ. Hīti hetuatthe nipāto. Nandayanti pītisomanassaṃ janayantīti nandanā. Kāmaṃ dukkhassa adhiṭṭhānabhāvato nippariyāyato kāmā ‘‘upadhī’’ti vattabbataṃ arahanti, tassā pana devatāya adhippāyavasenāha ‘‘sukhassa adhiṭṭhānabhāvato’’ti. Kilesavatthuhetukattā sesapadadvayassa kiñcāpi sabbaṃ saṃsāradukkhaṃ kilesahetukaṃ, visesato pana pāpadhammā apāyūpapattiṃ nibbattentīti āha – ‘‘kilesāpi apāyadukkhassa adhiṭṭhānabhāvato’’ti. Upasaṃharamānāti upanentā uppādentā. Manussajātikopi dullabhaghāsacchādanatāya dukkhabahulo peto viyāti manussapeto. Manussajātikopi vuttarūpo anatthapātito parehi hiṃsito samāno nerayiko viyāti manussanerayiko.
ਫਲੇਨ ਰੁਕ੍ਖਤੋ ਫਲਂ ਪਾਤੇਨ੍ਤੋ વਿਯ। ਤਥੇવ ਨવਹਾਕਾਰੇਹੀਤਿ ਯਥਾ ਤੀਸੁ ਕਾਲੇਸੁ ਨਾਸਮਰਣਭੇਦਨવਸੇਨ ਪੁਤ੍ਤਿਮਾ ਪੁਤ੍ਤਨਿਮਿਤ੍ਤਂ, ਤਥੇવ ਗੋਮਾ ਗੋਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਸੋਚਤਿ ਨવਪ੍ਪਕਾਰੇਹਿ। ਪਞ੍ਚ ਕਾਮਗੁਣੋਪਧੀਪਿ ਨਰਂ ਸੋਚੇਨ੍ਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਯੋ ਉਤ੍ਤਰਿ ਅਨੁਗਿਜ੍ਝਤਿ ਤਸ੍ਸ। ਕਾਮਯਾਨਸ੍ਸਾਤਿ ਜਾਤਕਾਮਚ੍ਛਨ੍ਦਸ੍ਸ। ਜਨ੍ਤੁਨੋਤਿ ਸਤ੍ਤਸ੍ਸ। ਪਰਿਹਾਯਨ੍ਤਿ ਚੇ વਿਨਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਚੇ। ਸਲ੍ਲવਿਦ੍ਧੋવਾਤਿ ਸਲ੍ਲੇਨ વਿਦ੍ਧੋ વਿਯ। ਰੁਪ੍ਪਤੀਤਿ વਿਕਾਰਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਸੋਚਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਨਰਸ੍ਸ ਸੋਚਨਾ ਸੋਕਘਟ੍ਟਨਪਚ੍ਚਯੋ। ਉਪਧਯੋ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਕਾਮਂ ਕਿਲੇਸਾਭਿਸਙ੍ਖਾਰੂਪਧਯੋ ਤਾવ ਖੀਣਾਸવਸ੍ਸ ਨਤ੍ਥੇવ ਮਗ੍ਗਾਧਿਗਮੇਨ ਨਿਰੋਧਿਤਤ੍ਤਾ, ਖਨ੍ਧੂਪਧਯੋ ਪਨ ਕਥਨ੍ਤਿ? ਤੇਪਿ ਤਸ੍ਸ ਸਉਪਾਦਿਸੇਸਕਾਲੇਪਿ ਅਟ੍ਠੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਹੇਤੁਭੂਤਾ ਨ ਸਨ੍ਤੇવ, ਅਯਞ੍ਚ ਅਨੁਪਾਦਿਸੇਸਕਾਲੇ। ਤੇਨਾਹ ‘‘ਸੋ ਨਿਰੁਪਧਿ ਮਹਾਖੀਣਾਸવੋ’’ਤਿ।
Phalena rukkhato phalaṃ pātento viya. Tatheva navahākārehīti yathā tīsu kālesu nāsamaraṇabhedanavasena puttimā puttanimittaṃ, tatheva gomā gonimittaṃ socati navappakārehi. Pañca kāmaguṇopadhīpi naraṃ socentīti yojanā. Tassāti yo uttari anugijjhati tassa. Kāmayānassāti jātakāmacchandassa. Jantunoti sattassa. Parihāyanti ce vinassanti ce. Sallaviddhovāti sallena viddho viya. Ruppatīti vikāraṃ āpajjati, socatīti attho. Narassa socanā sokaghaṭṭanapaccayo. Upadhayo natthīti kāmaṃ kilesābhisaṅkhārūpadhayo tāva khīṇāsavassa nattheva maggādhigamena nirodhitattā, khandhūpadhayo pana kathanti? Tepi tassa saupādisesakālepi aṭṭhuppattihetubhūtā na santeva, ayañca anupādisesakāle. Tenāha ‘‘so nirupadhi mahākhīṇāsavo’’ti.
ਨਨ੍ਦਤਿਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Nandatisuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ • Saṃyuttanikāya / ੨. ਨਨ੍ਦਤਿਸੁਤ੍ਤਂ • 2. Nandatisuttaṃ
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ੨. ਨਨ੍ਦਤਿਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 2. Nandatisuttavaṇṇanā
