Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / அபதா³ன-அட்ட²கதா² • Apadāna-aṭṭhakathā |
3. நந்த³த்தே²ரஅபதா³னவண்ணனா
3. Nandattheraapadānavaṇṇanā
பது³முத்தரஸ்ஸ ப⁴க³வதோதிஆதி³கங் ஆயஸ்மதோ நந்த³த்தே²ரஸ்ஸ அபதா³னங். அயம்பி புரிமபு³த்³தே⁴ஸு கதாதி⁴காரோ தத்த² தத்த² ப⁴வே விவட்டூபனிஸ்ஸயானி புஞ்ஞானி உபசினந்தோ பது³முத்தரஸ்ஸ ப⁴க³வதோ காலே ஹங்ஸவதீனக³ரே ஏகஸ்மிங் குலே நிப்³ப³த்தித்வா விஞ்ஞுதங் பத்தோ ப⁴க³வதோ ஸந்திகே த⁴ம்மங் ஸுணந்தோ ஸத்தா²ரங் ஏகங் பி⁴க்கு²ங் இந்த்³ரியேஸு கு³த்தத்³வாரானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பெந்தங் தி³ஸ்வா ஸயங் தங் டா²னந்தரங் பத்தெ²ந்தோ ப⁴க³வதோ பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ஸ்ஸ ச பூஜாஸக்காரப³ஹுலங் மஹாதா³னங் பவத்தெத்வா ‘‘அஹங், ப⁴ந்தே, அனாக³தே தும்ஹாதி³ஸஸ்ஸ பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஏவரூபோ ஸாவகோ ப⁴வெய்ய’’ந்தி பணிதா⁴னங் அகாஸி.
Padumuttarassabhagavatotiādikaṃ āyasmato nandattherassa apadānaṃ. Ayampi purimabuddhesu katādhikāro tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayāni puññāni upacinanto padumuttarassa bhagavato kāle haṃsavatīnagare ekasmiṃ kule nibbattitvā viññutaṃ patto bhagavato santike dhammaṃ suṇanto satthāraṃ ekaṃ bhikkhuṃ indriyesu guttadvārānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapentaṃ disvā sayaṃ taṃ ṭhānantaraṃ patthento bhagavato bhikkhusaṅghassa ca pūjāsakkārabahulaṃ mahādānaṃ pavattetvā ‘‘ahaṃ, bhante, anāgate tumhādisassa buddhassa evarūpo sāvako bhaveyya’’nti paṇidhānaṃ akāsi.
ஸோ ததோ பட்டா²ய தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரந்தோ அத்த²த³ஸ்ஸிஸ்ஸ ப⁴க³வதோ காலே த⁴ம்மதாய நாம நதி³யா மஹந்தோ கச்ச²போ ஹுத்வா நிப்³ப³த்தோ ஏகதி³வஸங் ஸத்தா²ரங் நதி³ங் தரிதுங் தீரே டி²தங் தி³ஸ்வா ஸயங் ப⁴க³வந்தங் தாரேதுகாமோ ஸத்து² பாத³மூலே நிபஜ்ஜி. ஸத்தா² தஸ்ஸ அஜ்ஜா²ஸயங் ஞத்வா பிட்டி²ங் அபி⁴ருஹி. ஸோ ஹட்ட²துட்டோ² வேகே³ன ஸோதங் சி²ந்த³ந்தோ ஸீக⁴தரங் பரதீரங் பாபேஸி. ப⁴க³வா தஸ்ஸ அனுமோத³னங் வத³ந்தோ பா⁴வினிங் ஸம்பத்திங் கதெ²த்வா பக்காமி.
So tato paṭṭhāya devamanussesu saṃsaranto atthadassissa bhagavato kāle dhammatāya nāma nadiyā mahanto kacchapo hutvā nibbatto ekadivasaṃ satthāraṃ nadiṃ tarituṃ tīre ṭhitaṃ disvā sayaṃ bhagavantaṃ tāretukāmo satthu pādamūle nipajji. Satthā tassa ajjhāsayaṃ ñatvā piṭṭhiṃ abhiruhi. So haṭṭhatuṭṭho vegena sotaṃ chindanto sīghataraṃ paratīraṃ pāpesi. Bhagavā tassa anumodanaṃ vadanto bhāviniṃ sampattiṃ kathetvā pakkāmi.
ஸோ தேன புஞ்ஞகம்மேன ஸுக³தீஸுயேவ ஸங்ஸரந்தோ இமஸ்மிங் பு³த்³து⁴ப்பாதே³ கபிலவத்து²ஸ்மிங் ஸுத்³தோ⁴த³னமஹாராஜஸ்ஸ அக்³க³மஹேஸியா மஹாபஜாபதிகோ³தமியா குச்சி²ம்ஹி நிப்³ப³த்தோ, தஸ்ஸ நாமக்³க³ஹணதி³வஸே ஞாதிஸங்க⁴ங் நந்த³யந்தோ ஜாதோதி ‘‘நந்தோ³’’த்வேவ நாமங் அகங்ஸு. தஸ்ஸ வயப்பத்தகாலே ப⁴க³வா பவத்திதவரத⁴ம்மசக்கோ லோகானுக்³க³ஹங் கரொந்தோ அனுக்கமேன கபிலவத்து²ங் க³ந்த்வா ஞாதிஸமாக³மே பொக்க²ரவஸ்ஸங் அட்டு²ப்பத்திங் கத்வா வெஸ்ஸந்தரஜாதகங் (ஜா॰ 2.22.1655 ஆத³யோ) கதெ²த்வா து³தியதி³வஸே பிண்டா³ய பவிட்டோ² ‘‘உத்திட்டே² நப்பமஜ்ஜெய்யா’’தி (த⁴॰ ப॰ 168) கா³தா²ய பிதரங் ஸோதாபத்திப²லே பதிட்டா²பெத்வா நிவேஸனங் க³ந்த்வா ‘‘த⁴ம்மஞ்சரே ஸுசரித’’ந்தி (த⁴॰ ப॰ 169) கா³தா²ய மஹாபஜாபதிங் ஸோதாபத்திப²லே ராஜானங் ஸகதா³கா³மிப²லே பதிட்டா²பெத்வா ததியதி³வஸே நந்த³குமாரஸ்ஸ அபி⁴ஸேககே³ஹபவேஸனஆவாஹமங்க³லேஸு வத்தமானேஸு பிண்டா³ய பாவிஸி. ஸத்தா² நந்த³குமாரஸ்ஸ ஹத்தே² பத்தங் த³த்வா மங்க³லங் வத்வா தஸ்ஸ ஹத்த²தோ பத்தங் அக்³க³ஹெத்வாவ விஹாரங் க³தோ , தங் பத்தஹத்த²ங் விஹாரங் ஆக³தங் அனிச்ச²மானங்யேவ பப்³பா³ஜெத்வா ததா²பப்³பா³ஜிதத்தாயேவ அனபி⁴ரதியா பீளிதங் ஞத்வா உபாயேன தஸ்ஸ தங் அனபி⁴ரதிங் வினோதே³ஸி. ஸோ யோனிஸோ படிஸங்கா²ய விபஸ்ஸனங் பட்ட²பெத்வா நசிரஸ்ஸேவ அரஹத்தங் பாபுணி. தே²ரோ புன தி³வஸே ப⁴க³வந்தங் உபஸங்கமித்வா ஏவமாஹ – ‘‘யங் மே, ப⁴ந்தே, ப⁴க³வா பாடிபோ⁴கோ³ பஞ்சன்னங் அச்ச²ராஸதானங் படிலாபா⁴ய ககுடபாதா³னங், முஞ்சாமஹங், ப⁴ந்தே, ப⁴க³வந்தங் ஏதஸ்மா படிஸ்ஸவா’’தி. ப⁴க³வாபி ‘‘யதே³வ தே, நந்த³, அனுபாதா³ய ஆஸவேஹி சித்தங் விமுத்தங், ததா³ஹங் முத்தோ ஏதஸ்மா படிஸ்ஸவா’’தி ஆஹ. அத²ஸ்ஸ ப⁴க³வா ஸவிஸேஸங் இந்த்³ரியேஸு கு³த்தத்³வாரதங் ஞத்வா தங் கு³ணங் விபா⁴வெந்தோ ‘‘ஏதத³க்³க³ங், பி⁴க்க²வே, மம ஸாவகானங் பி⁴க்கூ²னங் இந்த்³ரியேஸு கு³த்தத்³வாரானங் யதி³த³ங் நந்தோ³’’தி (அ॰ நி॰ 1.219, 230) இந்த்³ரியேஸு கு³த்தத்³வாரபா⁴வேன நங் ஏதத³க்³கே³ ட²பேஸி. தே²ரோ ஹி ‘‘இந்த்³ரியாஸங்வரங் நிஸ்ஸாய இமங் விப்பகாரங் பத்தோ, தமஹங் ஸுட்டு² நிக்³க³ண்ஹிஸ்ஸாமீ’’தி உஸ்ஸாஹஜாதோ ப³லவஹிரொத்தப்போ தத்த² ச கதாதி⁴காரத்தா இந்த்³ரியஸங்வரே உக்கங்ஸபாரமிங் அக³மாஸி.
So tena puññakammena sugatīsuyeva saṃsaranto imasmiṃ buddhuppāde kapilavatthusmiṃ suddhodanamahārājassa aggamahesiyā mahāpajāpatigotamiyā kucchimhi nibbatto, tassa nāmaggahaṇadivase ñātisaṅghaṃ nandayanto jātoti ‘‘nando’’tveva nāmaṃ akaṃsu. Tassa vayappattakāle bhagavā pavattitavaradhammacakko lokānuggahaṃ karonto anukkamena kapilavatthuṃ gantvā ñātisamāgame pokkharavassaṃ aṭṭhuppattiṃ katvā vessantarajātakaṃ (jā. 2.22.1655 ādayo) kathetvā dutiyadivase piṇḍāya paviṭṭho ‘‘uttiṭṭhe nappamajjeyyā’’ti (dha. pa. 168) gāthāya pitaraṃ sotāpattiphale patiṭṭhāpetvā nivesanaṃ gantvā ‘‘dhammañcare sucarita’’nti (dha. pa. 169) gāthāya mahāpajāpatiṃ sotāpattiphale rājānaṃ sakadāgāmiphale patiṭṭhāpetvā tatiyadivase nandakumārassa abhisekagehapavesanaāvāhamaṅgalesu vattamānesu piṇḍāya pāvisi. Satthā nandakumārassa hatthe pattaṃ datvā maṅgalaṃ vatvā tassa hatthato pattaṃ aggahetvāva vihāraṃ gato , taṃ pattahatthaṃ vihāraṃ āgataṃ anicchamānaṃyeva pabbājetvā tathāpabbājitattāyeva anabhiratiyā pīḷitaṃ ñatvā upāyena tassa taṃ anabhiratiṃ vinodesi. So yoniso paṭisaṅkhāya vipassanaṃ paṭṭhapetvā nacirasseva arahattaṃ pāpuṇi. Thero puna divase bhagavantaṃ upasaṅkamitvā evamāha – ‘‘yaṃ me, bhante, bhagavā pāṭibhogo pañcannaṃ accharāsatānaṃ paṭilābhāya kakuṭapādānaṃ, muñcāmahaṃ, bhante, bhagavantaṃ etasmā paṭissavā’’ti. Bhagavāpi ‘‘yadeva te, nanda, anupādāya āsavehi cittaṃ vimuttaṃ, tadāhaṃ mutto etasmā paṭissavā’’ti āha. Athassa bhagavā savisesaṃ indriyesu guttadvārataṃ ñatvā taṃ guṇaṃ vibhāvento ‘‘etadaggaṃ, bhikkhave, mama sāvakānaṃ bhikkhūnaṃ indriyesu guttadvārānaṃ yadidaṃ nando’’ti (a. ni. 1.219, 230) indriyesu guttadvārabhāvena naṃ etadagge ṭhapesi. Thero hi ‘‘indriyāsaṃvaraṃ nissāya imaṃ vippakāraṃ patto, tamahaṃ suṭṭhu niggaṇhissāmī’’ti ussāhajāto balavahirottappo tattha ca katādhikārattā indriyasaṃvare ukkaṃsapāramiṃ agamāsi.
27. ஏவங் ஸோ ஏதத³க்³க³ட்டா²னங் பத்வா அத்தனோ புப்³ப³கம்மங் ஸரித்வா ஸோமனஸ்ஸப்பத்தோ புப்³ப³சரிதாபதா³னங் பகாஸெந்தோ பது³முத்தரஸ்ஸ ப⁴க³வதோதிஆதி³மாஹ. வத்த²ங் கோ²மங் மயா தி³ன்னந்தி கோ²மரட்டே² ஜாதங் வத்த²ங் ப⁴க³வதி சித்தப்பஸாதே³ன கா³ரவப³ஹுமானேன மயா பரமஸுகு²மங் கோ²மவத்த²ங் தி³ன்னந்தி அத்தோ². ஸயம்பு⁴ஸ்ஸாதி ஸயமேவ பூ⁴தஸ்ஸ ஜாதஸ்ஸ அரியாய ஜாதியா நிப்³ப³த்தஸ்ஸ. மஹேஸினோதி மஹந்தே ஸீலஸமாதி⁴பஞ்ஞாவிமுத்திவிமுத்திஞாணத³ஸ்ஸனக்க²ந்தே⁴ ஏஸி க³வேஸீதி மஹேஸி, தஸ்ஸ மஹேஸினோ ஸயம்பு⁴ஸ்ஸ சீவரத்தா²ய கோ²மவத்த²ங் மயா தி³ன்னந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴.
27. Evaṃ so etadaggaṭṭhānaṃ patvā attano pubbakammaṃ saritvā somanassappatto pubbacaritāpadānaṃ pakāsento padumuttarassa bhagavatotiādimāha. Vatthaṃ khomaṃ mayā dinnanti khomaraṭṭhe jātaṃ vatthaṃ bhagavati cittappasādena gāravabahumānena mayā paramasukhumaṃ khomavatthaṃ dinnanti attho. Sayambhussāti sayameva bhūtassa jātassa ariyāya jātiyā nibbattassa. Mahesinoti mahante sīlasamādhipaññāvimuttivimuttiñāṇadassanakkhandhe esi gavesīti mahesi, tassa mahesino sayambhussa cīvaratthāya khomavatthaṃ mayā dinnanti sambandho.
28. தங் மே பு³த்³தோ⁴ வியாகாஸீதி எத்த² தந்தி ஸாம்யத்தே² உபயோக³வசனங், தஸ்ஸ வத்த²தா³யகஸ்ஸ மே தா³னப²லங் விஸேஸேன அகாஸி கதே²ஸி பு³த்³தோ⁴தி அத்தோ². ஜலஜுத்தமனாமகோதி பது³முத்தரனாமகோ. ‘‘ஜலருத்தமனாயகோ’’திபி பாடோ², தஸ்ஸ ஜலமானானங் தே³வப்³ரஹ்மானங் உத்தமனாயகோ பதா⁴னோதி அத்தோ². இமினா வத்த²தா³னேனாதி இமினா வத்த²தா³னஸ்ஸ நிஸ்ஸந்தே³ன த்வங் அனாக³தே ஹேமவண்ணோ ஸுவண்ணவண்ணோ ப⁴விஸ்ஸஸி.
28.Taṃ me buddho viyākāsīti ettha tanti sāmyatthe upayogavacanaṃ, tassa vatthadāyakassa me dānaphalaṃ visesena akāsi kathesi buddhoti attho. Jalajuttamanāmakoti padumuttaranāmako. ‘‘Jalaruttamanāyako’’tipi pāṭho, tassa jalamānānaṃ devabrahmānaṃ uttamanāyako padhānoti attho. Iminā vatthadānenāti iminā vatthadānassa nissandena tvaṃ anāgate hemavaṇṇo suvaṇṇavaṇṇo bhavissasi.
29. த்³வே ஸம்பத்திங் அனுபொ⁴த்வாதி தி³ப்³ப³மனுஸ்ஸஸங்கா²தா த்³வே ஸம்பத்தியோ அனுப⁴வித்வா. குஸலமூலேஹி சோதி³தோதி குஸலாவயவேஹி குஸலகொட்டா²ஸேஹி சோதி³தோ பேஸிதோ, ‘‘த்வங் இமினா புஞ்ஞேன ஸத்து² குலங் பஸவாஹீ’’தி பேஸிதோ வியாதி அத்தோ². ‘‘கோ³தமஸ்ஸ ப⁴க³வதோ கனிட்டோ² த்வங் ப⁴விஸ்ஸஸீ’’தி ப்³யாகாஸீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴.
29.Dvesampattiṃ anubhotvāti dibbamanussasaṅkhātā dve sampattiyo anubhavitvā. Kusalamūlehi coditoti kusalāvayavehi kusalakoṭṭhāsehi codito pesito, ‘‘tvaṃ iminā puññena satthu kulaṃ pasavāhī’’ti pesito viyāti attho. ‘‘Gotamassa bhagavato kaniṭṭho tvaṃ bhavissasī’’ti byākāsīti sambandho.
30. ராக³ரத்தோ ஸுக²ஸீலோதி கிலேஸகாமேஹி ரத்தோ அல்லீனோ காயஸுக²சித்தஸுகா²னுப⁴வனஸபா⁴வோ. காமேஸு கே³த⁴மாயுதோதி வத்து²காமேஸு கே³த⁴ஸங்கா²தாய தண்ஹாய ஆயுதோ யோஜிதோதி அத்தோ². பு³த்³தே⁴ன சோதி³தோ ஸந்தோ, ததா³ த்வந்தி யஸ்மா காமேஸு கே³தி⁴தோ, ததா³ தஸ்மா த்வங் அத்தனோ பா⁴துகேன கோ³தமபு³த்³தே⁴ன சோதி³தோ பப்³ப³ஜ்ஜாய உய்யோஜிதோ தஸ்ஸ ஸந்திகே பப்³ப³ஜிஸ்ஸஸீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴.
30.Rāgaratto sukhasīloti kilesakāmehi ratto allīno kāyasukhacittasukhānubhavanasabhāvo. Kāmesu gedhamāyutoti vatthukāmesu gedhasaṅkhātāya taṇhāya āyuto yojitoti attho. Buddhena codito santo, tadā tvanti yasmā kāmesu gedhito, tadā tasmā tvaṃ attano bhātukena gotamabuddhena codito pabbajjāya uyyojito tassa santike pabbajissasīti sambandho.
31. பப்³ப³ஜித்வான த்வங் தத்தா²தி தஸ்மிங் கோ³தமஸ்ஸ ப⁴க³வதோ ஸாஸனே த்வங் பப்³ப³ஜித்வா குஸலமூலேன மூலபூ⁴தேன புஞ்ஞஸம்பா⁴ரேன சோதி³தோ பா⁴வனாயங் நியோஜிதோ ஸப்³பா³ஸவே ஸகலாஸவே பரிஞ்ஞாய ஜானித்வா பஜஹித்வா அனாமயோ நித்³து³க்கோ² நிப்³பா³யிஸ்ஸஸி அத³ஸ்ஸனங் பாபெஸ்ஸஸி, அபண்ணத்திகபா⁴வங் க³மிஸ்ஸஸீதி அத்தோ².
31.Pabbajitvāna tvaṃ tatthāti tasmiṃ gotamassa bhagavato sāsane tvaṃ pabbajitvā kusalamūlena mūlabhūtena puññasambhārena codito bhāvanāyaṃ niyojito sabbāsave sakalāsave pariññāya jānitvā pajahitvā anāmayo niddukkho nibbāyissasi adassanaṃ pāpessasi, apaṇṇattikabhāvaṃ gamissasīti attho.
32. ஸதகப்பஸஹஸ்ஸம்ஹீதி இதோ கப்பதோ புப்³பே³ ஸதகப்பாதி⁴கே ஸஹஸ்ஸமே கப்பம்ஹி சேளனாமகா சத்தாரோ சக்கவத்திராஜானோ அஹேஸுந்தி அத்தோ². ஸட்டி² கப்பஸஹஸ்ஸானீதி கப்பஸஹஸ்ஸானி ஸட்டி² ச அதிக்கமித்வா ஹெட்டா² ஏகஸ்மிங் கப்பே சத்தாரோ ஜனா உபசேளா நாம சக்கவத்திராஜானோ சதூஸு ஜாதீஸு அஹேஸுந்தி அத்தோ².
32.Satakappasahassamhīti ito kappato pubbe satakappādhike sahassame kappamhi ceḷanāmakā cattāro cakkavattirājāno ahesunti attho. Saṭṭhi kappasahassānīti kappasahassāni saṭṭhi ca atikkamitvā heṭṭhā ekasmiṃ kappe cattāro janā upaceḷā nāma cakkavattirājāno catūsu jātīsu ahesunti attho.
33. பஞ்சகப்பஸஹஸ்ஸம்ஹீதி பஞ்சகப்பாதி⁴கே ஸஹஸ்ஸமே கப்பம்ஹி சேளா நாம சத்தாரோ ஜனா சக்கவத்திராஜானோ ஸத்தஹி ரதனேஹி ஸம்பன்னா ஸமங்கீ³பூ⁴தா ஜம்பு³தீ³பஅபரகோ³யானஉத்தரகுருபுப்³ப³விதே³ஹதீ³பஸங்கா²தே சதுதீ³பம்ஹி இஸ்ஸரா பதா⁴னா விஸுங் அஹேஸுந்தி அத்தோ². ஸேஸங் வுத்தனயமேவாதி.
33.Pañcakappasahassamhīti pañcakappādhike sahassame kappamhi ceḷā nāma cattāro janā cakkavattirājāno sattahi ratanehi sampannā samaṅgībhūtā jambudīpaaparagoyānauttarakurupubbavidehadīpasaṅkhāte catudīpamhi issarā padhānā visuṃ ahesunti attho. Sesaṃ vuttanayamevāti.
நந்த³த்தே²ரஅபதா³னவண்ணனா ஸமத்தா.
Nandattheraapadānavaṇṇanā samattā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / கு²த்³த³கனிகாய • Khuddakanikāya / அபதா³னபாளி • Apadānapāḷi / 3. நந்த³த்தே²ரஅபதா³னங் • 3. Nandattheraapadānaṃ