Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / ஜாதக-அட்ட²கதா² • Jātaka-aṭṭhakathā |
[28] 8. நந்தி³விஸாலஜாதகவண்ணனா
[28] 8. Nandivisālajātakavaṇṇanā
மனுஞ்ஞமேவ பா⁴ஸெய்யாதி இத³ங் ஸத்தா² ஜேதவனே விஹரந்தோ ச²ப்³ப³க்³கி³யானங் பி⁴க்கூ²னங் ஓமஸவாத³ங் ஆரப்³ப⁴ கதே²ஸி. தஸ்மிஞ்ஹி ஸமயே ச²ப்³ப³க்³கி³யா கலஹங் கரொந்தா பேஸலே பி⁴க்கூ² கு²ங்ஸெந்தி வம்பெ⁴ந்தி ஓவிஜ்ஜ²ந்தி, த³ஸஹி அக்கோஸவத்தூ²ஹி அக்கோஸந்தி. பி⁴க்கூ² ப⁴க³வதோ ஆரோசேஸுங். ப⁴க³வா ச²ப்³ப³க்³கி³யே பக்கோஸாபெத்வா ‘‘ஸச்சங் கிர பி⁴க்க²வோ’’தி புச்சி²த்வா ‘‘ஸச்ச’’ந்தி வுத்தே விக³ரஹித்வா ‘‘பி⁴க்க²வே, ப²ருஸவாசா நாம திரச்சா²னக³தானம்பி அமனாபா, புப்³பே³பி ஏகோ திரச்சா²னக³தோ அத்தானங் ப²ருஸேன ஸமுதா³சரந்தங் ஸஹஸ்ஸங் பராஜேஸீ’’தி வத்வா அதீதங் ஆஹரி.
Manuññamevabhāseyyāti idaṃ satthā jetavane viharanto chabbaggiyānaṃ bhikkhūnaṃ omasavādaṃ ārabbha kathesi. Tasmiñhi samaye chabbaggiyā kalahaṃ karontā pesale bhikkhū khuṃsenti vambhenti ovijjhanti, dasahi akkosavatthūhi akkosanti. Bhikkhū bhagavato ārocesuṃ. Bhagavā chabbaggiye pakkosāpetvā ‘‘saccaṃ kira bhikkhavo’’ti pucchitvā ‘‘sacca’’nti vutte vigarahitvā ‘‘bhikkhave, pharusavācā nāma tiracchānagatānampi amanāpā, pubbepi eko tiracchānagato attānaṃ pharusena samudācarantaṃ sahassaṃ parājesī’’ti vatvā atītaṃ āhari.
அதீதே க³ந்தா⁴ரரட்டே² தக்கஸிலாயங் க³ந்தா⁴ரராஜா ரஜ்ஜங் காரேஸி. ததா³ போ³தி⁴ஸத்தோ கோ³யோனியங் நிப்³ப³த்தி. அத² நங் தருணவச்ச²ககாலேயேவ ஏகோ ப்³ராஹ்மணோ கோ³த³க்கி²ணாதா³யகானங் ஸந்திகா லபி⁴த்வா ‘‘நந்தி³விஸாலோ’’தி நாமங் கத்வா புத்தட்டா²னே ட²பெத்வா ஸம்பியாயமானோ யாகு³ப⁴த்தாதீ³னி த³த்வா போஸேஸி. போ³தி⁴ஸத்தோ வயப்பத்தோ சிந்தேஸி ‘‘அஹங் இமினா ப்³ராஹ்மணேன கிச்சே²ன படிஜக்³கி³தோ, மயா ச ஸத்³தி⁴ங் ஸகலஜம்பு³தீ³பே அஞ்ஞோ ஸமது⁴ரோ கோ³ணோ நாம நத்தி², யங்னூனாஹங் அத்தனோ ப³லங் த³ஸ்ஸெத்வா ப்³ராஹ்மணஸ்ஸ போஸாவனியங் த³தெ³ய்ய’’ந்தி ஸோ ஏகதி³வஸங் ப்³ராஹ்மணங் ஆஹ ‘‘க³ச்ச², ப்³ராஹ்மண, ஏகங் கோ³வித்தகஸெட்டி²ங் உபஸங்கமித்வா ‘மய்ஹங் ப³லிப³த்³தோ³ அதிப³த்³த⁴ங் ஸகடஸதங் பவட்டேதீ’தி வத்வா ஸஹஸ்ஸேன அப்³பு⁴தங் கரோஹீ’’தி. ஸோ ப்³ராஹ்மணோ ஸெட்டி²ஸ்ஸ ஸந்திகங் க³ந்த்வா கத²ங் ஸமுட்டா²பேஸி ‘‘இமஸ்மிங் நக³ரே கஸ்ஸ கோ³ணோ தா²மஸம்பன்னோ’’தி. அத² நங் ஸெட்டி² ‘‘அஸுகஸ்ஸ ச அஸுகஸ்ஸ சா’’தி வத்வா ‘‘ஸகலனக³ரே பன அம்ஹாகங் கோ³ணேஹி ஸதி³ஸோ நாம நத்தீ²’’தி ஆஹ. ப்³ராஹ்மணோ ‘‘மய்ஹங் ஏகோ கோ³ணோ அதிப³த்³த⁴ங் ஸகடஸதங் பவட்டேதுங் ஸமத்தோ² அத்தீ²’’தி ஆஹ. ஸெட்டி² க³ஹபதி ‘‘குதோ ஏவரூபோ கோ³ணோ’’தி ஆஹ. ப்³ராஹ்மணோ ‘‘மய்ஹங் கே³ஹே அத்தீ²’’தி. ‘‘தேன ஹி அப்³பு⁴தங் கரோஹீ’’தி. ‘‘ஸாது⁴ கரோமீ’’தி ஸஹஸ்ஸேன அப்³பு⁴தங் அகாஸி.
Atīte gandhāraraṭṭhe takkasilāyaṃ gandhārarājā rajjaṃ kāresi. Tadā bodhisatto goyoniyaṃ nibbatti. Atha naṃ taruṇavacchakakāleyeva eko brāhmaṇo godakkhiṇādāyakānaṃ santikā labhitvā ‘‘nandivisālo’’ti nāmaṃ katvā puttaṭṭhāne ṭhapetvā sampiyāyamāno yāgubhattādīni datvā posesi. Bodhisatto vayappatto cintesi ‘‘ahaṃ iminā brāhmaṇena kicchena paṭijaggito, mayā ca saddhiṃ sakalajambudīpe añño samadhuro goṇo nāma natthi, yaṃnūnāhaṃ attano balaṃ dassetvā brāhmaṇassa posāvaniyaṃ dadeyya’’nti so ekadivasaṃ brāhmaṇaṃ āha ‘‘gaccha, brāhmaṇa, ekaṃ govittakaseṭṭhiṃ upasaṅkamitvā ‘mayhaṃ balibaddo atibaddhaṃ sakaṭasataṃ pavaṭṭetī’ti vatvā sahassena abbhutaṃ karohī’’ti. So brāhmaṇo seṭṭhissa santikaṃ gantvā kathaṃ samuṭṭhāpesi ‘‘imasmiṃ nagare kassa goṇo thāmasampanno’’ti. Atha naṃ seṭṭhi ‘‘asukassa ca asukassa cā’’ti vatvā ‘‘sakalanagare pana amhākaṃ goṇehi sadiso nāma natthī’’ti āha. Brāhmaṇo ‘‘mayhaṃ eko goṇo atibaddhaṃ sakaṭasataṃ pavaṭṭetuṃ samattho atthī’’ti āha. Seṭṭhi gahapati ‘‘kuto evarūpo goṇo’’ti āha. Brāhmaṇo ‘‘mayhaṃ gehe atthī’’ti. ‘‘Tena hi abbhutaṃ karohī’’ti. ‘‘Sādhu karomī’’ti sahassena abbhutaṃ akāsi.
ஸோ ஸகடஸதங் வாலுகாஸக்க²ரபாஸாணானங்யேவ பூரெத்வா படிபாடியா ட²பெத்வா ஸப்³பா³னி அக்க²ப³ந்த⁴னயொத்தேன ஏகதோ ப³ந்தி⁴த்வா நந்தி³விஸாலங் ந்ஹாபெத்வா க³ந்த⁴பஞ்சங்கு³லிகங் கத்வா கண்டே² மாலங் பிளந்தி⁴த்வா புரிமஸகடது⁴ரே ஏககமேவ யோஜெத்வா ஸயங் து⁴ரே நிஸீதி³த்வா பதோத³ங் உக்கி²பித்வா ‘‘க³ச்ச² கூட, வஹஸ்ஸு கூடா’’தி ஆஹ. போ³தி⁴ஸத்தோ ‘‘அயங் மங் அகூடங் கூடவாதே³ன ஸமுதா³சரதீ’’தி சத்தாரோ பாதே³ த²ம்பே⁴ விய நிச்சலே கத்வா அட்டா²ஸி. ஸெட்டி² தங்க²ணஞ்ஞேவ ப்³ராஹ்மணங் ஸஹஸ்ஸங் ஆஹராபேஸி. ப்³ராஹ்மணோ ஸஹஸ்ஸபராஜிதோ கோ³ணங் முஞ்சித்வா க⁴ரங் க³ந்த்வா ஸோகாபி⁴பூ⁴தோ நிபஜ்ஜி. நந்தி³விஸாலோ சரித்வா ஆக³தோ ப்³ராஹ்மணங் ஸோகாபி⁴பூ⁴தங் தி³ஸ்வா உபஸங்கமித்வா ‘‘கிங், ப்³ராஹ்மண, நித்³தா³யஸீ’’தி ஆஹ. ‘‘குதோ மே, நித்³தா³, ஸஹஸ்ஸபராஜிதஸ்ஸாதி, ப்³ராஹ்மண, மயா எத்தகங் காலங் தவ கே³ஹே வஸந்தேன அத்தி² கிஞ்சி பா⁴ஜனங் வா பி⁴ந்தி³தபுப்³ப³ங், கோசி வா மத்³தி³தபுப்³போ³, அட்டா²னே வா பன உச்சாரபஸ்ஸாவோ கதபுப்³போ³’’தி? ‘‘நத்தி² தாதா’’தி. அத² த்வங் மங் கஸ்மா கூடவாதே³ன ஸமுதா³சரஸி, தவேவேஸோ தோ³ஸோ, மய்ஹங் தோ³ஸோ நத்தி², க³ச்ச², தேன ஸத்³தி⁴ங் த்³வீஹி ஸஹஸ்ஸேஹி அப்³பு⁴தங் கரோஹி, கேவலங் மங் அகூடங் கூடவாதே³ன மா ஸமுதா³சரஸீதி.
So sakaṭasataṃ vālukāsakkharapāsāṇānaṃyeva pūretvā paṭipāṭiyā ṭhapetvā sabbāni akkhabandhanayottena ekato bandhitvā nandivisālaṃ nhāpetvā gandhapañcaṅgulikaṃ katvā kaṇṭhe mālaṃ piḷandhitvā purimasakaṭadhure ekakameva yojetvā sayaṃ dhure nisīditvā patodaṃ ukkhipitvā ‘‘gaccha kūṭa, vahassu kūṭā’’ti āha. Bodhisatto ‘‘ayaṃ maṃ akūṭaṃ kūṭavādena samudācaratī’’ti cattāro pāde thambhe viya niccale katvā aṭṭhāsi. Seṭṭhi taṅkhaṇaññeva brāhmaṇaṃ sahassaṃ āharāpesi. Brāhmaṇo sahassaparājito goṇaṃ muñcitvā gharaṃ gantvā sokābhibhūto nipajji. Nandivisālo caritvā āgato brāhmaṇaṃ sokābhibhūtaṃ disvā upasaṅkamitvā ‘‘kiṃ, brāhmaṇa, niddāyasī’’ti āha. ‘‘Kuto me, niddā, sahassaparājitassāti, brāhmaṇa, mayā ettakaṃ kālaṃ tava gehe vasantena atthi kiñci bhājanaṃ vā bhinditapubbaṃ, koci vā madditapubbo, aṭṭhāne vā pana uccārapassāvo katapubbo’’ti? ‘‘Natthi tātā’’ti. Atha tvaṃ maṃ kasmā kūṭavādena samudācarasi, taveveso doso, mayhaṃ doso natthi, gaccha, tena saddhiṃ dvīhi sahassehi abbhutaṃ karohi, kevalaṃ maṃ akūṭaṃ kūṭavādena mā samudācarasīti.
ப்³ராஹ்மணோ தஸ்ஸ வசனங் ஸுத்வா க³ந்த்வா த்³வீஹி ஸஹஸ்ஸேஹி அப்³பு⁴தங் கத்வா புரிமனயேனேவ ஸகடஸதங் அதிப³ந்தி⁴த்வா நந்தி³விஸாலங் மண்டெ³த்வா புரிமஸகடது⁴ரே யோஜேஸி. கத²ங் யோஜேஸீதி? யுக³ங் து⁴ரே நிச்சலங் ப³ந்தி⁴த்வா ஏகாய கோடியா நந்தி³விஸாலங் யோஜெத்வா ஏகங் கோடிங் து⁴ரயொத்தேன பலிவேடெ²த்வா யுக³கோடிஞ்ச அக்க²பாத³ஞ்ச நிஸ்ஸாய முண்ட³ருக்க²த³ண்ட³கங் த³த்வா தேன யொத்தேன நிச்சலங் ப³ந்தி⁴த்வா ட²பேஸி. ஏவஞ்ஹி கதே யுக³ங் எத்தோ வா இதோ வா ந க³ச்ச²தி, ஸக்கா ஹோதி ஏகேனேவ கோ³ணேன ஆகட்³டி⁴துங். அத²ஸ்ஸ ப்³ராஹ்மணோ து⁴ரே நிஸீதி³த்வா நந்தி³விஸாலஸ்ஸ பிட்டி²ங் பரிமஜ்ஜித்வா ‘‘க³ச்ச² ப⁴த்³ர, வஹஸ்ஸு, ப⁴ந்த்³ரா’’தி ஆஹ. போ³தி⁴ஸத்தோ அதிப³த்³த⁴ங் ஸகடஸதங் ஏகவேகே³னேவ ஆகட்³டி⁴த்வா பச்சா² டி²தங் ஸகடங் புரதோ டி²தஸ்ஸ ஸகடஸ்ஸ டா²னே ட²பேஸி . கோ³வித்தகஸெட்டி² பராஜிதோ ப்³ராஹ்மணஸ்ஸ த்³வே ஸஹஸ்ஸானி அதா³ஸி. அஞ்ஞேபி மனுஸ்ஸா போ³தி⁴ஸத்தஸ்ஸ ப³ஹுங் த⁴னங் அத³ங்ஸு, ஸப்³ப³ங் ப்³ராஹ்மணஸ்ஸேவ அஹோஸி. ஏவங் ஸோ போ³தி⁴ஸத்தங் நிஸ்ஸாய ப³ஹுங் த⁴னங் லபி⁴.
Brāhmaṇo tassa vacanaṃ sutvā gantvā dvīhi sahassehi abbhutaṃ katvā purimanayeneva sakaṭasataṃ atibandhitvā nandivisālaṃ maṇḍetvā purimasakaṭadhure yojesi. Kathaṃ yojesīti? Yugaṃ dhure niccalaṃ bandhitvā ekāya koṭiyā nandivisālaṃ yojetvā ekaṃ koṭiṃ dhurayottena paliveṭhetvā yugakoṭiñca akkhapādañca nissāya muṇḍarukkhadaṇḍakaṃ datvā tena yottena niccalaṃ bandhitvā ṭhapesi. Evañhi kate yugaṃ etto vā ito vā na gacchati, sakkā hoti ekeneva goṇena ākaḍḍhituṃ. Athassa brāhmaṇo dhure nisīditvā nandivisālassa piṭṭhiṃ parimajjitvā ‘‘gaccha bhadra, vahassu, bhandrā’’ti āha. Bodhisatto atibaddhaṃ sakaṭasataṃ ekavegeneva ākaḍḍhitvā pacchā ṭhitaṃ sakaṭaṃ purato ṭhitassa sakaṭassa ṭhāne ṭhapesi . Govittakaseṭṭhi parājito brāhmaṇassa dve sahassāni adāsi. Aññepi manussā bodhisattassa bahuṃ dhanaṃ adaṃsu, sabbaṃ brāhmaṇasseva ahosi. Evaṃ so bodhisattaṃ nissāya bahuṃ dhanaṃ labhi.
ஸத்தா² ‘‘ந, பி⁴க்க²வே, ப²ருஸவசனங் நாம கஸ்ஸசி மனாப’’ந்தி ச²ப்³ப³க்³கி³யே பி⁴க்கூ² க³ரஹித்வா ஸிக்கா²பத³ங் பஞ்ஞபெத்வா அபி⁴ஸம்பு³த்³தோ⁴ ஹுத்வா இமங் கா³த²மாஹ –
Satthā ‘‘na, bhikkhave, pharusavacanaṃ nāma kassaci manāpa’’nti chabbaggiye bhikkhū garahitvā sikkhāpadaṃ paññapetvā abhisambuddho hutvā imaṃ gāthamāha –
28.
28.
‘‘மனுஞ்ஞமேவ பா⁴ஸெய்ய, நாமனுஞ்ஞங் குதா³சனங்;
‘‘Manuññameva bhāseyya, nāmanuññaṃ kudācanaṃ;
மனுஞ்ஞங் பா⁴ஸமானஸ்ஸ, க³ருங் பா⁴ரங் உத³த்³த⁴ரி;
Manuññaṃ bhāsamānassa, garuṃ bhāraṃ udaddhari;
த⁴னஞ்ச நங் அலாபே⁴ஸி, தேன சத்தமனோ அஹூ’’தி.
Dhanañca naṃ alābhesi, tena cattamano ahū’’ti.
தத்த² மனுஞ்ஞமேவ பா⁴ஸெய்யாதி பரேன ஸத்³தி⁴ங் பா⁴ஸமானோ சதுதோ³ஸவிரஹிதங் மது⁴ரங் மனாபங் ஸண்ஹங் முது³கங் பியவசனமேவ பா⁴ஸெய்ய. க³ருங் பா⁴ரங் உத³த்³த⁴ரீதி நந்தி³விஸாலோ ப³லிப³த்³தோ³ அமனாபங் பா⁴ஸமானஸ்ஸ பா⁴ரங் அனுத்³த⁴ரித்வா பச்சா² மனாபங் பியவசனங் பா⁴ஸமானஸ்ஸ ப்³ராஹ்மணஸ்ஸ க³ருங் பா⁴ரங் உத்³த⁴ரி, உத்³த⁴ரித்வா கட்³டி⁴த்வா பவட்டேஸீதி அத்தோ², த³-காரோ பனெத்த² ப்³யஞ்ஜனஸந்தி⁴வஸேன பத³ஸந்தி⁴கரோ.
Tattha manuññameva bhāseyyāti parena saddhiṃ bhāsamāno catudosavirahitaṃ madhuraṃ manāpaṃ saṇhaṃ mudukaṃ piyavacanameva bhāseyya. Garuṃ bhāraṃ udaddharīti nandivisālo balibaddo amanāpaṃ bhāsamānassa bhāraṃ anuddharitvā pacchā manāpaṃ piyavacanaṃ bhāsamānassa brāhmaṇassa garuṃ bhāraṃ uddhari, uddharitvā kaḍḍhitvā pavaṭṭesīti attho, da-kāro panettha byañjanasandhivasena padasandhikaro.
இதி ஸத்தா² ‘‘மனுஞ்ஞமேவ பா⁴ஸெய்யா’’தி இமங் த⁴ம்மதே³ஸனங் ஆஹரித்வா ஜாதகங் ஸமோதா⁴னேஸி – ‘‘ததா³ ப்³ராஹ்மணோ ஆனந்தோ³ அஹோஸி, நந்தி³விஸாலோ பன அஹமேவ அஹோஸி’’ந்தி.
Iti satthā ‘‘manuññameva bhāseyyā’’ti imaṃ dhammadesanaṃ āharitvā jātakaṃ samodhānesi – ‘‘tadā brāhmaṇo ānando ahosi, nandivisālo pana ahameva ahosi’’nti.
நந்தி³விஸாலஜாதகவண்ணனா அட்ட²மா.
Nandivisālajātakavaṇṇanā aṭṭhamā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / கு²த்³த³கனிகாய • Khuddakanikāya / ஜாதகபாளி • Jātakapāḷi / 28. நந்தி³விஸாலஜாதகங் • 28. Nandivisālajātakaṃ