Library / Tipiṭaka / ཏིཔིཊཀ • Tipiṭaka / སཾཡུཏྟནིཀཱཡ • Saṃyuttanikāya |
༡༠. ནནྡིཡསཀྐསུཏྟཾ
10. Nandiyasakkasuttaṃ
༡༠༣༦. ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ སཀྐེསུ ཝིཧརཏི ཀཔིལཝཏྠུསྨིཾ ནིགྲོདྷཱརཱམེ། ཨཐ ཁོ ནནྡིཡོ སཀྐོ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི། ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ནནྡིཡོ སཀྐོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཡསྶེཝ ནུ ཁོ, བྷནྟེ, ཨརིཡསཱཝཀསྶ ཙཏྟཱརི སོཏཱཔཏྟིཡངྒཱནི སབྦེན སབྦཾ སབྦཐཱ སབྦཾ ནཏྠི སྭེཝ ནུ ཁོ, བྷནྟེ, ཨརིཡསཱཝཀོ པམཱདཝིཧཱརཱི’’ཏི།
1036. Ekaṃ samayaṃ bhagavā sakkesu viharati kapilavatthusmiṃ nigrodhārāme. Atha kho nandiyo sakko yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho nandiyo sakko bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘yasseva nu kho, bhante, ariyasāvakassa cattāri sotāpattiyaṅgāni sabbena sabbaṃ sabbathā sabbaṃ natthi sveva nu kho, bhante, ariyasāvako pamādavihārī’’ti.
‘‘‘ཡསྶ ཁོ, ནནྡིཡ, ཙཏྟཱརི སོཏཱཔཏྟིཡངྒཱནི སབྦེན སབྦཾ སབྦཐཱ སབྦཾ ནཏྠི ཏམཧཾ བཱཧིརོ པུཐུཛྫནཔཀྑེ ཋིཏོ’ཏི ཝདཱམི། ཨཔི ཙ, ནནྡིཡ, ཡཐཱ ཨརིཡསཱཝཀོ པམཱདཝིཧཱརཱི ཙེཝ ཧོཏི, ཨཔྤམཱདཝིཧཱརཱི ཙ ཏཾ སུཎཱཧི, སཱདྷུཀཾ མནསི ཀརོཧི; བྷཱསིསྶཱམཱི’’ཏི། ‘‘ཨེཝཾ , བྷནྟེ’’ཏི ཁོ ནནྡིཡོ སཀྐོ བྷགཝཏོ པཙྩསྶོསི། བྷགཝཱ ཨེཏདཝོཙ –
‘‘‘Yassa kho, nandiya, cattāri sotāpattiyaṅgāni sabbena sabbaṃ sabbathā sabbaṃ natthi tamahaṃ bāhiro puthujjanapakkhe ṭhito’ti vadāmi. Api ca, nandiya, yathā ariyasāvako pamādavihārī ceva hoti, appamādavihārī ca taṃ suṇāhi, sādhukaṃ manasi karohi; bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evaṃ , bhante’’ti kho nandiyo sakko bhagavato paccassosi. Bhagavā etadavoca –
‘‘ཀཐཉྩ, ནནྡིཡ, ཨརིཡསཱཝཀོ པམཱདཝིཧཱརཱི ཧོཏི? ཨིདྷ ནནྡིཡ, ཨརིཡསཱཝཀོ བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏོ ཧོཏི – ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ…པེ॰… སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱཏི། སོ ཏེན བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སནྟུཊྛོ ན ཨུཏྟརི ཝཱཡམཏི དིཝཱ པཝིཝེཀཱཡ, རཏྟིཾ པཊིསལླཱནཱཡ། ཏསྶ ཨེཝཾ པམཏྟསྶ ཝིཧརཏོ པཱམོཛྫཾ ན ཧོཏི། པཱམོཛྫེ ཨསཏི, པཱིཏི ན ཧོཏི། པཱིཏིཡཱ ཨསཏི, པསྶདྡྷི ན ཧོཏི། པསྶདྡྷིཡཱ ཨསཏི, དུཀྑཾ ཝིཧརཏི། དུཀྑིནོ ཙིཏྟཾ ན སམཱདྷིཡཏི། ཨསམཱཧིཏེ ཙིཏྟེ དྷམྨཱ ན པཱཏུབྷཝནྟི། དྷམྨཱནཾ ཨཔཱཏུབྷཱཝཱ པམཱདཝིཧཱརཱི ཏྭེཝ སངྑྱཾ གཙྪཏི།
‘‘Kathañca, nandiya, ariyasāvako pamādavihārī hoti? Idha nandiya, ariyasāvako buddhe aveccappasādena samannāgato hoti – itipi so bhagavā…pe… satthā devamanussānaṃ buddho bhagavāti. So tena buddhe aveccappasādena santuṭṭho na uttari vāyamati divā pavivekāya, rattiṃ paṭisallānāya. Tassa evaṃ pamattassa viharato pāmojjaṃ na hoti. Pāmojje asati, pīti na hoti. Pītiyā asati, passaddhi na hoti. Passaddhiyā asati, dukkhaṃ viharati. Dukkhino cittaṃ na samādhiyati. Asamāhite citte dhammā na pātubhavanti. Dhammānaṃ apātubhāvā pamādavihārī tveva saṅkhyaṃ gacchati.
‘‘པུན ཙཔརཾ, ནནྡིཡ, ཨརིཡསཱཝཀོ དྷམྨེ…པེ॰… སངྒྷེ…པེ॰… ཨརིཡཀནྟེཧི སཱིལེཧི སམནྣཱགཏོ ཧོཏི ཨཁཎྜེཧི…པེ॰… སམཱདྷིསཾཝཏྟནིཀེཧི། སོ ཏེཧི ཨརིཡཀནྟེཧི སཱིལེཧི སནྟུཊྛོ ན ཨུཏྟརི ཝཱཡམཏི དིཝཱ པཝིཝེཀཱཡ རཏྟིཾ པཊིསལླཱནཱཡ། ཏསྶ ཨེཝཾ པམཏྟསྶ ཝིཧརཏོ པཱམོཛྫཾ ན ཧོཏི། པཱམོཛྫེ ཨསཏི, པཱིཏི ན ཧོཏི། པཱིཏིཡཱ ཨསཏི, པསྶདྡྷི ན ཧོཏི། པསྶདྡྷིཡཱ ཨསཏི, དུཀྑཾ ཝིཧརཏི། དུཀྑིནོ ཙིཏྟཾ ན སམཱདྷིཡཏི ། ཨསམཱཧིཏེ ཙིཏྟེ དྷམྨཱ ན པཱཏུབྷཝནྟི། དྷམྨཱནཾ ཨཔཱཏུབྷཱཝཱ པམཱདཝིཧཱརཱི ཏྭེཝ སངྑྱཾ གཙྪཏི། ཨེཝཾ ཁོ, ནནྡིཡ, ཨརིཡསཱཝཀོ པམཱདཝིཧཱརཱི ཧོཏི།
‘‘Puna caparaṃ, nandiya, ariyasāvako dhamme…pe… saṅghe…pe… ariyakantehi sīlehi samannāgato hoti akhaṇḍehi…pe… samādhisaṃvattanikehi. So tehi ariyakantehi sīlehi santuṭṭho na uttari vāyamati divā pavivekāya rattiṃ paṭisallānāya. Tassa evaṃ pamattassa viharato pāmojjaṃ na hoti. Pāmojje asati, pīti na hoti. Pītiyā asati, passaddhi na hoti. Passaddhiyā asati, dukkhaṃ viharati. Dukkhino cittaṃ na samādhiyati . Asamāhite citte dhammā na pātubhavanti. Dhammānaṃ apātubhāvā pamādavihārī tveva saṅkhyaṃ gacchati. Evaṃ kho, nandiya, ariyasāvako pamādavihārī hoti.
‘‘ཀཐཉྩ, ནནྡིཡ, ཨརིཡསཱཝཀོ ཨཔྤམཱདཝིཧཱརཱི ཧོཏི? ཨིདྷ, ནནྡིཡ, ཨརིཡསཱཝཀོ བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏོ ཧོཏི – ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ…པེ॰… སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱཏི། སོ ཏེན བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན ཨསནྟུཊྛོ ཨུཏྟརི ཝཱཡམཏི དིཝཱ པཝིཝེཀཱཡ རཏྟིཾ པཊིསལླཱནཱཡ། ཏསྶ ཨེཝཾ ཨཔྤམཏྟསྶ ཝིཧརཏོ པཱམོཛྫཾ ཛཱཡཏི། པམུདིཏསྶ པཱིཏི ཛཱཡཏི། པཱིཏིམནསྶ ཀཱཡོ པསྶམྦྷཏི། པསྶདྡྷཀཱཡོ སུཁཾ ཝེདིཡཏི། སུཁིནོ ཙིཏྟཾ སམཱདྷིཡཏི། སམཱཧིཏེ ཙིཏྟེ དྷམྨཱ པཱཏུབྷཝནྟི། དྷམྨཱནཾ པཱཏུབྷཱཝཱ ཨཔྤམཱདཝིཧཱརཱི ཏྭེཝ སངྑྱཾ གཙྪཏི །
‘‘Kathañca, nandiya, ariyasāvako appamādavihārī hoti? Idha, nandiya, ariyasāvako buddhe aveccappasādena samannāgato hoti – itipi so bhagavā…pe… satthā devamanussānaṃ buddho bhagavāti. So tena buddhe aveccappasādena asantuṭṭho uttari vāyamati divā pavivekāya rattiṃ paṭisallānāya. Tassa evaṃ appamattassa viharato pāmojjaṃ jāyati. Pamuditassa pīti jāyati. Pītimanassa kāyo passambhati. Passaddhakāyo sukhaṃ vediyati. Sukhino cittaṃ samādhiyati. Samāhite citte dhammā pātubhavanti. Dhammānaṃ pātubhāvā appamādavihārī tveva saṅkhyaṃ gacchati .
‘‘པུན ཙཔརཾ, ནནྡིཡ, ཨརིཡསཱཝཀོ དྷམྨེ…པེ॰… སངྒྷེ…པེ॰… ཨརིཡཀནྟེཧི སཱིལེཧི སམནྣཱགཏོ ཧོཏི ཨཁཎྜེཧི…པེ॰… སམཱདྷིསཾཝཏྟནིཀེཧི། སོ ཏེཧི ཨརིཡཀནྟེཧི སཱིལེཧི ཨསནྟུཊྛོ ཨུཏྟརི ཝཱཡམཏི དིཝཱ པཝིཝེཀཱཡ རཏྟིཾ པཊིསལླཱནཱཡ ། ཏསྶ ཨེཝཾ ཨཔྤམཏྟསྶ ཝིཧརཏོ པཱམོཛྫཾ ཛཱཡཏི། པམུདིཏསྶ པཱིཏི ཛཱཡཏི། པཱིཏིམནསྶ ཀཱཡོ པསྶམྦྷཏི། པསྶདྡྷཀཱཡོ སུཁཾ ཝེདིཡཏི། སུཁིནོ ཙིཏྟཾ སམཱདྷིཡཏི། སམཱཧིཏེ ཙིཏྟེ དྷམྨཱ པཱཏུབྷཝནྟི། དྷམྨཱནཾ པཱཏུབྷཱཝཱ ཨཔྤམཱདཝིཧཱརཱི ཏྭེཝ སངྑྱཾ གཙྪཏི། ཨེཝཾ ཁོ, ནནྡིཡ, ཨརིཡསཱཝཀོ ཨཔྤམཱདཝིཧཱརཱི ཧོཏཱི’’ཏི། དསམཾ།
‘‘Puna caparaṃ, nandiya, ariyasāvako dhamme…pe… saṅghe…pe… ariyakantehi sīlehi samannāgato hoti akhaṇḍehi…pe… samādhisaṃvattanikehi. So tehi ariyakantehi sīlehi asantuṭṭho uttari vāyamati divā pavivekāya rattiṃ paṭisallānāya . Tassa evaṃ appamattassa viharato pāmojjaṃ jāyati. Pamuditassa pīti jāyati. Pītimanassa kāyo passambhati. Passaddhakāyo sukhaṃ vediyati. Sukhino cittaṃ samādhiyati. Samāhite citte dhammā pātubhavanti. Dhammānaṃ pātubhāvā appamādavihārī tveva saṅkhyaṃ gacchati. Evaṃ kho, nandiya, ariyasāvako appamādavihārī hotī’’ti. Dasamaṃ.
པུཉྙཱབྷིསནྡཝགྒོ ཙཏུཏྠོ།
Puññābhisandavaggo catuttho.
ཏསྶུདྡཱནཾ –
Tassuddānaṃ –
ཨབྷིསནྡཱ ཏཡོ ཝུཏྟཱ, དུཝེ དེཝཔདཱནི ཙ།
Abhisandā tayo vuttā, duve devapadāni ca;
སབྷཱགཏཾ མཧཱནཱམོ, ཝསྶཾ ཀཱལཱི༹ ཙ ནནྡིཡཱཏི༎
Sabhāgataṃ mahānāmo, vassaṃ kāḷī ca nandiyāti.
Related texts:
ཨཊྛཀཐཱ • Aṭṭhakathā / སུཏྟཔིཊཀ (ཨཊྛཀཐཱ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / སཾཡུཏྟནིཀཱཡ (ཨཊྛཀཐཱ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ༡༠. ནནྡིཡསཀྐསུཏྟཝཎྞནཱ • 10. Nandiyasakkasuttavaṇṇanā
ཊཱིཀཱ • Tīkā / སུཏྟཔིཊཀ (ཊཱིཀཱ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / སཾཡུཏྟནིཀཱཡ (ཊཱིཀཱ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ༡༠. ནནྡིཡསཀྐསུཏྟཝཎྞནཱ • 10. Nandiyasakkasuttavaṇṇanā