Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ • Saṃyuttanikāya |
੧੦. ਨਨ੍ਦਿਯਸਕ੍ਕਸੁਤ੍ਤਂ
10. Nandiyasakkasuttaṃ
੧੦੩੬. ਏਕਂ ਸਮਯਂ ਭਗવਾ ਸਕ੍ਕੇਸੁ વਿਹਰਤਿ ਕਪਿਲવਤ੍ਥੁਸ੍ਮਿਂ ਨਿਗ੍ਰੋਧਾਰਾਮੇ। ਅਥ ਖੋ ਨਨ੍ਦਿਯੋ ਸਕ੍ਕੋ ਯੇਨ ਭਗવਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਅਭਿવਾਦੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿ। ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਖੋ ਨਨ੍ਦਿਯੋ ਸਕ੍ਕੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਯਸ੍ਸੇવ ਨੁ ਖੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਰਿਯਸਾવਕਸ੍ਸ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਯਙ੍ਗਾਨਿ ਸਬ੍ਬੇਨ ਸਬ੍ਬਂ ਸਬ੍ਬਥਾ ਸਬ੍ਬਂ ਨਤ੍ਥਿ ਸ੍વੇવ ਨੁ ਖੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਰਿਯਸਾવਕੋ ਪਮਾਦવਿਹਾਰੀ’’ਤਿ।
1036. Ekaṃ samayaṃ bhagavā sakkesu viharati kapilavatthusmiṃ nigrodhārāme. Atha kho nandiyo sakko yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho nandiyo sakko bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘yasseva nu kho, bhante, ariyasāvakassa cattāri sotāpattiyaṅgāni sabbena sabbaṃ sabbathā sabbaṃ natthi sveva nu kho, bhante, ariyasāvako pamādavihārī’’ti.
‘‘‘ਯਸ੍ਸ ਖੋ, ਨਨ੍ਦਿਯ, ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਯਙ੍ਗਾਨਿ ਸਬ੍ਬੇਨ ਸਬ੍ਬਂ ਸਬ੍ਬਥਾ ਸਬ੍ਬਂ ਨਤ੍ਥਿ ਤਮਹਂ ਬਾਹਿਰੋ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨਪਕ੍ਖੇ ਠਿਤੋ’ਤਿ વਦਾਮਿ। ਅਪਿ ਚ, ਨਨ੍ਦਿਯ, ਯਥਾ ਅਰਿਯਸਾવਕੋ ਪਮਾਦવਿਹਾਰੀ ਚੇવ ਹੋਤਿ, ਅਪ੍ਪਮਾਦવਿਹਾਰੀ ਚ ਤਂ ਸੁਣਾਹਿ, ਸਾਧੁਕਂ ਮਨਸਿ ਕਰੋਹਿ; ਭਾਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ। ‘‘ਏવਂ , ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਖੋ ਨਨ੍ਦਿਯੋ ਸਕ੍ਕੋ ਭਗવਤੋ ਪਚ੍ਚਸ੍ਸੋਸਿ। ਭਗવਾ ਏਤਦવੋਚ –
‘‘‘Yassa kho, nandiya, cattāri sotāpattiyaṅgāni sabbena sabbaṃ sabbathā sabbaṃ natthi tamahaṃ bāhiro puthujjanapakkhe ṭhito’ti vadāmi. Api ca, nandiya, yathā ariyasāvako pamādavihārī ceva hoti, appamādavihārī ca taṃ suṇāhi, sādhukaṃ manasi karohi; bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evaṃ , bhante’’ti kho nandiyo sakko bhagavato paccassosi. Bhagavā etadavoca –
‘‘ਕਥਞ੍ਚ, ਨਨ੍ਦਿਯ, ਅਰਿਯਸਾવਕੋ ਪਮਾਦવਿਹਾਰੀ ਹੋਤਿ? ਇਧ ਨਨ੍ਦਿਯ, ਅਰਿਯਸਾવਕੋ ਬੁਦ੍ਧੇ ਅવੇਚ੍ਚਪ੍ਪਸਾਦੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਹੋਤਿ – ਇਤਿਪਿ ਸੋ ਭਗવਾ…ਪੇ॰… ਸਤ੍ਥਾ ਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਗવਾਤਿ। ਸੋ ਤੇਨ ਬੁਦ੍ਧੇ ਅવੇਚ੍ਚਪ੍ਪਸਾਦੇਨ ਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠੋ ਨ ਉਤ੍ਤਰਿ વਾਯਮਤਿ ਦਿવਾ ਪવਿવੇਕਾਯ, ਰਤ੍ਤਿਂ ਪਟਿਸਲ੍ਲਾਨਾਯ। ਤਸ੍ਸ ਏવਂ ਪਮਤ੍ਤਸ੍ਸ વਿਹਰਤੋ ਪਾਮੋਜ੍ਜਂ ਨ ਹੋਤਿ। ਪਾਮੋਜ੍ਜੇ ਅਸਤਿ, ਪੀਤਿ ਨ ਹੋਤਿ। ਪੀਤਿਯਾ ਅਸਤਿ, ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿ ਨ ਹੋਤਿ। ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਯਾ ਅਸਤਿ, ਦੁਕ੍ਖਂ વਿਹਰਤਿ। ਦੁਕ੍ਖਿਨੋ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨ ਸਮਾਧਿਯਤਿ। ਅਸਮਾਹਿਤੇ ਚਿਤ੍ਤੇ ਧਮ੍ਮਾ ਨ ਪਾਤੁਭવਨ੍ਤਿ। ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਪਾਤੁਭਾવਾ ਪਮਾਦવਿਹਾਰੀ ਤ੍વੇવ ਸਙ੍ਖ੍ਯਂ ਗਚ੍ਛਤਿ।
‘‘Kathañca, nandiya, ariyasāvako pamādavihārī hoti? Idha nandiya, ariyasāvako buddhe aveccappasādena samannāgato hoti – itipi so bhagavā…pe… satthā devamanussānaṃ buddho bhagavāti. So tena buddhe aveccappasādena santuṭṭho na uttari vāyamati divā pavivekāya, rattiṃ paṭisallānāya. Tassa evaṃ pamattassa viharato pāmojjaṃ na hoti. Pāmojje asati, pīti na hoti. Pītiyā asati, passaddhi na hoti. Passaddhiyā asati, dukkhaṃ viharati. Dukkhino cittaṃ na samādhiyati. Asamāhite citte dhammā na pātubhavanti. Dhammānaṃ apātubhāvā pamādavihārī tveva saṅkhyaṃ gacchati.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਨਨ੍ਦਿਯ, ਅਰਿਯਸਾવਕੋ ਧਮ੍ਮੇ…ਪੇ॰… ਸਙ੍ਘੇ…ਪੇ॰… ਅਰਿਯਕਨ੍ਤੇਹਿ ਸੀਲੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਹੋਤਿ ਅਖਣ੍ਡੇਹਿ…ਪੇ॰… ਸਮਾਧਿਸਂવਤ੍ਤਨਿਕੇਹਿ। ਸੋ ਤੇਹਿ ਅਰਿਯਕਨ੍ਤੇਹਿ ਸੀਲੇਹਿ ਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠੋ ਨ ਉਤ੍ਤਰਿ વਾਯਮਤਿ ਦਿવਾ ਪવਿવੇਕਾਯ ਰਤ੍ਤਿਂ ਪਟਿਸਲ੍ਲਾਨਾਯ। ਤਸ੍ਸ ਏવਂ ਪਮਤ੍ਤਸ੍ਸ વਿਹਰਤੋ ਪਾਮੋਜ੍ਜਂ ਨ ਹੋਤਿ। ਪਾਮੋਜ੍ਜੇ ਅਸਤਿ, ਪੀਤਿ ਨ ਹੋਤਿ। ਪੀਤਿਯਾ ਅਸਤਿ, ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿ ਨ ਹੋਤਿ। ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਯਾ ਅਸਤਿ, ਦੁਕ੍ਖਂ વਿਹਰਤਿ। ਦੁਕ੍ਖਿਨੋ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨ ਸਮਾਧਿਯਤਿ । ਅਸਮਾਹਿਤੇ ਚਿਤ੍ਤੇ ਧਮ੍ਮਾ ਨ ਪਾਤੁਭવਨ੍ਤਿ। ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਪਾਤੁਭਾવਾ ਪਮਾਦવਿਹਾਰੀ ਤ੍વੇવ ਸਙ੍ਖ੍ਯਂ ਗਚ੍ਛਤਿ। ਏવਂ ਖੋ, ਨਨ੍ਦਿਯ, ਅਰਿਯਸਾવਕੋ ਪਮਾਦવਿਹਾਰੀ ਹੋਤਿ।
‘‘Puna caparaṃ, nandiya, ariyasāvako dhamme…pe… saṅghe…pe… ariyakantehi sīlehi samannāgato hoti akhaṇḍehi…pe… samādhisaṃvattanikehi. So tehi ariyakantehi sīlehi santuṭṭho na uttari vāyamati divā pavivekāya rattiṃ paṭisallānāya. Tassa evaṃ pamattassa viharato pāmojjaṃ na hoti. Pāmojje asati, pīti na hoti. Pītiyā asati, passaddhi na hoti. Passaddhiyā asati, dukkhaṃ viharati. Dukkhino cittaṃ na samādhiyati . Asamāhite citte dhammā na pātubhavanti. Dhammānaṃ apātubhāvā pamādavihārī tveva saṅkhyaṃ gacchati. Evaṃ kho, nandiya, ariyasāvako pamādavihārī hoti.
‘‘ਕਥਞ੍ਚ, ਨਨ੍ਦਿਯ, ਅਰਿਯਸਾવਕੋ ਅਪ੍ਪਮਾਦવਿਹਾਰੀ ਹੋਤਿ? ਇਧ, ਨਨ੍ਦਿਯ, ਅਰਿਯਸਾવਕੋ ਬੁਦ੍ਧੇ ਅવੇਚ੍ਚਪ੍ਪਸਾਦੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਹੋਤਿ – ਇਤਿਪਿ ਸੋ ਭਗવਾ…ਪੇ॰… ਸਤ੍ਥਾ ਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਗવਾਤਿ। ਸੋ ਤੇਨ ਬੁਦ੍ਧੇ ਅવੇਚ੍ਚਪ੍ਪਸਾਦੇਨ ਅਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠੋ ਉਤ੍ਤਰਿ વਾਯਮਤਿ ਦਿવਾ ਪવਿવੇਕਾਯ ਰਤ੍ਤਿਂ ਪਟਿਸਲ੍ਲਾਨਾਯ। ਤਸ੍ਸ ਏવਂ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਸ੍ਸ વਿਹਰਤੋ ਪਾਮੋਜ੍ਜਂ ਜਾਯਤਿ। ਪਮੁਦਿਤਸ੍ਸ ਪੀਤਿ ਜਾਯਤਿ। ਪੀਤਿਮਨਸ੍ਸ ਕਾਯੋ ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਤਿ। ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਕਾਯੋ ਸੁਖਂ વੇਦਿਯਤਿ। ਸੁਖਿਨੋ ਚਿਤ੍ਤਂ ਸਮਾਧਿਯਤਿ। ਸਮਾਹਿਤੇ ਚਿਤ੍ਤੇ ਧਮ੍ਮਾ ਪਾਤੁਭવਨ੍ਤਿ। ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਪਾਤੁਭਾવਾ ਅਪ੍ਪਮਾਦવਿਹਾਰੀ ਤ੍વੇવ ਸਙ੍ਖ੍ਯਂ ਗਚ੍ਛਤਿ ।
‘‘Kathañca, nandiya, ariyasāvako appamādavihārī hoti? Idha, nandiya, ariyasāvako buddhe aveccappasādena samannāgato hoti – itipi so bhagavā…pe… satthā devamanussānaṃ buddho bhagavāti. So tena buddhe aveccappasādena asantuṭṭho uttari vāyamati divā pavivekāya rattiṃ paṭisallānāya. Tassa evaṃ appamattassa viharato pāmojjaṃ jāyati. Pamuditassa pīti jāyati. Pītimanassa kāyo passambhati. Passaddhakāyo sukhaṃ vediyati. Sukhino cittaṃ samādhiyati. Samāhite citte dhammā pātubhavanti. Dhammānaṃ pātubhāvā appamādavihārī tveva saṅkhyaṃ gacchati .
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਨਨ੍ਦਿਯ, ਅਰਿਯਸਾવਕੋ ਧਮ੍ਮੇ…ਪੇ॰… ਸਙ੍ਘੇ…ਪੇ॰… ਅਰਿਯਕਨ੍ਤੇਹਿ ਸੀਲੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਹੋਤਿ ਅਖਣ੍ਡੇਹਿ…ਪੇ॰… ਸਮਾਧਿਸਂવਤ੍ਤਨਿਕੇਹਿ। ਸੋ ਤੇਹਿ ਅਰਿਯਕਨ੍ਤੇਹਿ ਸੀਲੇਹਿ ਅਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠੋ ਉਤ੍ਤਰਿ વਾਯਮਤਿ ਦਿવਾ ਪવਿવੇਕਾਯ ਰਤ੍ਤਿਂ ਪਟਿਸਲ੍ਲਾਨਾਯ । ਤਸ੍ਸ ਏવਂ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਸ੍ਸ વਿਹਰਤੋ ਪਾਮੋਜ੍ਜਂ ਜਾਯਤਿ। ਪਮੁਦਿਤਸ੍ਸ ਪੀਤਿ ਜਾਯਤਿ। ਪੀਤਿਮਨਸ੍ਸ ਕਾਯੋ ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਤਿ। ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਕਾਯੋ ਸੁਖਂ વੇਦਿਯਤਿ। ਸੁਖਿਨੋ ਚਿਤ੍ਤਂ ਸਮਾਧਿਯਤਿ। ਸਮਾਹਿਤੇ ਚਿਤ੍ਤੇ ਧਮ੍ਮਾ ਪਾਤੁਭવਨ੍ਤਿ। ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਪਾਤੁਭਾવਾ ਅਪ੍ਪਮਾਦવਿਹਾਰੀ ਤ੍વੇવ ਸਙ੍ਖ੍ਯਂ ਗਚ੍ਛਤਿ। ਏવਂ ਖੋ, ਨਨ੍ਦਿਯ, ਅਰਿਯਸਾવਕੋ ਅਪ੍ਪਮਾਦવਿਹਾਰੀ ਹੋਤੀ’’ਤਿ। ਦਸਮਂ।
‘‘Puna caparaṃ, nandiya, ariyasāvako dhamme…pe… saṅghe…pe… ariyakantehi sīlehi samannāgato hoti akhaṇḍehi…pe… samādhisaṃvattanikehi. So tehi ariyakantehi sīlehi asantuṭṭho uttari vāyamati divā pavivekāya rattiṃ paṭisallānāya . Tassa evaṃ appamattassa viharato pāmojjaṃ jāyati. Pamuditassa pīti jāyati. Pītimanassa kāyo passambhati. Passaddhakāyo sukhaṃ vediyati. Sukhino cittaṃ samādhiyati. Samāhite citte dhammā pātubhavanti. Dhammānaṃ pātubhāvā appamādavihārī tveva saṅkhyaṃ gacchati. Evaṃ kho, nandiya, ariyasāvako appamādavihārī hotī’’ti. Dasamaṃ.
ਪੁਞ੍ਞਾਭਿਸਨ੍ਦવਗ੍ਗੋ ਚਤੁਤ੍ਥੋ।
Puññābhisandavaggo catuttho.
ਤਸ੍ਸੁਦ੍ਦਾਨਂ –
Tassuddānaṃ –
ਅਭਿਸਨ੍ਦਾ ਤਯੋ વੁਤ੍ਤਾ, ਦੁવੇ ਦੇવਪਦਾਨਿ ਚ।
Abhisandā tayo vuttā, duve devapadāni ca;
ਸਭਾਗਤਂ ਮਹਾਨਾਮੋ, વਸ੍ਸਂ ਕਾਲ਼ੀ ਚ ਨਨ੍ਦਿਯਾਤਿ॥
Sabhāgataṃ mahānāmo, vassaṃ kāḷī ca nandiyāti.
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ੧੦. ਨਨ੍ਦਿਯਸਕ੍ਕਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 10. Nandiyasakkasuttavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ੧੦. ਨਨ੍ਦਿਯਸਕ੍ਕਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 10. Nandiyasakkasuttavaṇṇanā