| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ • Aṅguttaranikāya |
៣. នន្ទិយសុត្តំ
3. Nandiyasuttaṃ
១៣. ឯកំ សមយំ ភគវា សក្កេសុ វិហរតិ កបិលវត្ថុស្មិំ និគ្រោធារាមេ។ តេន ខោ បន សមយេន ភគវា សាវត្ថិយំ វស្សាវាសំ ឧបគន្តុកាមោ ហោតិ 1។
13. Ekaṃ samayaṃ bhagavā sakkesu viharati kapilavatthusmiṃ nigrodhārāme. Tena kho pana samayena bhagavā sāvatthiyaṃ vassāvāsaṃ upagantukāmo hoti 2.
អស្សោសិ ខោ នន្ទិយោ សក្កោ – ‘‘ភគវា កិរ សាវត្ថិយំ វស្សាវាសំ ឧបគន្តុកាមោ’’តិ។ អថ ខោ នន្ទិយស្ស សក្កស្ស ឯតទហោសិ – ‘‘យំនូនាហម្បិ សាវត្ថិយំ វស្សាវាសំ ឧបគច្ឆេយ្យំ។ តត្ថ កម្មន្តញ្ចេវ អធិដ្ឋហិស្សាមិ, ភគវន្តញ្ច លច្ឆាមិ កាលេន កាលំ ទស្សនាយា’’តិ។
Assosi kho nandiyo sakko – ‘‘bhagavā kira sāvatthiyaṃ vassāvāsaṃ upagantukāmo’’ti. Atha kho nandiyassa sakkassa etadahosi – ‘‘yaṃnūnāhampi sāvatthiyaṃ vassāvāsaṃ upagaccheyyaṃ. Tattha kammantañceva adhiṭṭhahissāmi, bhagavantañca lacchāmi kālena kālaṃ dassanāyā’’ti.
អថ ខោ ភគវា សាវត្ថិយំ វស្សាវាសំ ឧបគច្ឆិ 3។ នន្ទិយោបិ ខោ សក្កោ សាវត្ថិយំ វស្សាវាសំ ឧបគច្ឆិ។ តត្ថ កម្មន្តញ្ចេវ អធិដ្ឋាសិ 4, ភគវន្តញ្ច លភិ 5 កាលេន កាលំ ទស្សនាយ។ តេន ខោ បន សមយេន សម្ពហុលា ភិក្ខូ ភគវតោ ចីវរកម្មំ ករោន្តិ – ‘‘និដ្ឋិតចីវរោ ភគវា តេមាសច្ចយេន ចារិកំ បក្កមិស្សតី’’តិ។
Atha kho bhagavā sāvatthiyaṃ vassāvāsaṃ upagacchi 6. Nandiyopi kho sakko sāvatthiyaṃ vassāvāsaṃ upagacchi. Tattha kammantañceva adhiṭṭhāsi 7, bhagavantañca labhi 8 kālena kālaṃ dassanāya. Tena kho pana samayena sambahulā bhikkhū bhagavato cīvarakammaṃ karonti – ‘‘niṭṭhitacīvaro bhagavā temāsaccayena cārikaṃ pakkamissatī’’ti.
អស្សោសិ ខោ នន្ទិយោ សក្កោ – ‘‘សម្ពហុលា កិរ ភិក្ខូ ភគវតោ ចីវរកម្មំ ករោន្តិ – ‘និដ្ឋិតចីវរោ ភគវា តេមាសច្ចយេន ចារិកំ បក្កមិស្សតី’’’តិ។ អថ ខោ នន្ទិយោ សក្កោ យេន ភគវា តេនុបសង្កមិ; ឧបសង្កមិត្វា ភគវន្តំ អភិវាទេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិ។ ឯកមន្តំ និសិន្នោ ខោ នន្ទិយោ សក្កោ ភគវន្តំ ឯតទវោច – ‘‘សុតំ មេតំ, ភន្តេ – ‘សម្ពហុលា កិរ ភិក្ខូ ភគវតោ ចីវរកម្មំ ករោន្តិ – និដ្ឋិតចីវរោ ភគវា តេមាសច្ចយេន ចារិកំ បក្កមិស្សតី’តិ។ តេសំ នោ, ភន្តេ, នានាវិហារេហិ វិហរតំ កេនស្ស វិហារេន វិហាតព្ព’’ន្តិ?
Assosi kho nandiyo sakko – ‘‘sambahulā kira bhikkhū bhagavato cīvarakammaṃ karonti – ‘niṭṭhitacīvaro bhagavā temāsaccayena cārikaṃ pakkamissatī’’’ti. Atha kho nandiyo sakko yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho nandiyo sakko bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘sutaṃ metaṃ, bhante – ‘sambahulā kira bhikkhū bhagavato cīvarakammaṃ karonti – niṭṭhitacīvaro bhagavā temāsaccayena cārikaṃ pakkamissatī’ti. Tesaṃ no, bhante, nānāvihārehi viharataṃ kenassa vihārena vihātabba’’nti?
‘‘សាធុ សាធុ, នន្ទិយ! ឯតំ ខោ, នន្ទិយ, តុម្ហាកំ បតិរូបំ កុលបុត្តានំ, យំ តុម្ហេ តថាគតំ ឧបសង្កមិត្វា បុច្ឆេយ្យាថ – ‘តេសំ នោ, ភន្តេ, នានាវិហារេហិ វិហរតំ កេនស្ស វិហារេន វិហាតព្ព’ន្តិ? សទ្ធោ ខោ, នន្ទិយ, អារាធកោ ហោតិ, នោ អស្សទ្ធោ; សីលវា អារាធកោ ហោតិ, នោ ទុស្សីលោ; អារទ្ធវីរិយោ អារាធកោ ហោតិ, នោ កុសីតោ; ឧបដ្ឋិតស្សតិ អារាធកោ ហោតិ, នោ មុដ្ឋស្សតិ; សមាហិតោ អារាធកោ ហោតិ, នោ អសមាហិតោ; បញ្ញវា អារាធកោ ហោតិ, នោ ទុប្បញ្ញោ។ ឥមេសុ ខោ តេ, នន្ទិយ, ឆសុ ធម្មេសុ បតិដ្ឋាយ បញ្ចសុ ធម្មេសុ អជ្ឈត្តំ សតិ ឧបដ្ឋាបេតព្ពា។
‘‘Sādhu sādhu, nandiya! Etaṃ kho, nandiya, tumhākaṃ patirūpaṃ kulaputtānaṃ, yaṃ tumhe tathāgataṃ upasaṅkamitvā puccheyyātha – ‘tesaṃ no, bhante, nānāvihārehi viharataṃ kenassa vihārena vihātabba’nti? Saddho kho, nandiya, ārādhako hoti, no assaddho; sīlavā ārādhako hoti, no dussīlo; āraddhavīriyo ārādhako hoti, no kusīto; upaṭṭhitassati ārādhako hoti, no muṭṭhassati; samāhito ārādhako hoti, no asamāhito; paññavā ārādhako hoti, no duppañño. Imesu kho te, nandiya, chasu dhammesu patiṭṭhāya pañcasu dhammesu ajjhattaṃ sati upaṭṭhāpetabbā.
‘‘ឥធ ត្វំ, នន្ទិយ, តថាគតំ អនុស្សរេយ្យាសិ – ‘ឥតិបិ សោ ភគវា អរហំ សម្មាសម្ពុទ្ធោ វិជ្ជាចរណសម្បន្នោ សុគតោ លោកវិទូ អនុត្តរោ បុរិសទម្មសារថិ , សត្ថា ទេវមនុស្សានំ ពុទ្ធោ ភគវា’តិ។ ឥតិ ខោ តេ, នន្ទិយ, តថាគតំ អារព្ភ អជ្ឈត្តំ សតិ ឧបដ្ឋាបេតព្ពា។
‘‘Idha tvaṃ, nandiya, tathāgataṃ anussareyyāsi – ‘itipi so bhagavā arahaṃ sammāsambuddho vijjācaraṇasampanno sugato lokavidū anuttaro purisadammasārathi , satthā devamanussānaṃ buddho bhagavā’ti. Iti kho te, nandiya, tathāgataṃ ārabbha ajjhattaṃ sati upaṭṭhāpetabbā.
‘‘បុន ចបរំ ត្វំ, នន្ទិយ, ធម្មំ អនុស្សរេយ្យាសិ – ‘ស្វាក្ខាតោ ភគវតា ធម្មោ សន្ទិដ្ឋិកោ អកាលិកោ ឯហិបស្សិកោ ឱបនេយ្យិកោ បច្ចត្តំ វេទិតព្ពោ វិញ្ញូហី’តិ។ ឥតិ ខោ តេ, នន្ទិយ, ធម្មំ អារព្ភ អជ្ឈត្តំ សតិ ឧបដ្ឋាបេតព្ពា។
‘‘Puna caparaṃ tvaṃ, nandiya, dhammaṃ anussareyyāsi – ‘svākkhāto bhagavatā dhammo sandiṭṭhiko akāliko ehipassiko opaneyyiko paccattaṃ veditabbo viññūhī’ti. Iti kho te, nandiya, dhammaṃ ārabbha ajjhattaṃ sati upaṭṭhāpetabbā.
‘‘បុន ចបរំ ត្វំ, នន្ទិយ, កល្យាណមិត្តេ អនុស្សរេយ្យាសិ – ‘លាភា វត មេ, សុលទ្ធំ វត មេ, យស្ស មេ កល្យាណមិត្តា អនុកម្បកា អត្ថកាមា ឱវាទកា អនុសាសកា’តិ។ ឥតិ ខោ តេ, នន្ទិយ, កល្យាណមិត្តេ អារព្ភ អជ្ឈត្តំ សតិ ឧបដ្ឋាបេតព្ពា។
‘‘Puna caparaṃ tvaṃ, nandiya, kalyāṇamitte anussareyyāsi – ‘lābhā vata me, suladdhaṃ vata me, yassa me kalyāṇamittā anukampakā atthakāmā ovādakā anusāsakā’ti. Iti kho te, nandiya, kalyāṇamitte ārabbha ajjhattaṃ sati upaṭṭhāpetabbā.
‘‘បុន ចបរំ ត្វំ, នន្ទិយ, អត្តនោ ចាគំ អនុស្សរេយ្យាសិ – ‘លាភា វត មេ, សុលទ្ធំ វត មេ, យោហំ មច្ឆេរមលបរិយុដ្ឋិតាយ បជាយ វិគតមលមច្ឆេរេន ចេតសា អគារំ អជ្ឈាវសាមិ មុត្តចាគោ បយតបាណិ វោស្សគ្គរតោ យាចយោគោ ទានសំវិភាគរតោ’តិ។ ឥតិ ខោ តេ, នន្ទិយ, ចាគំ អារព្ភ អជ្ឈត្តំ សតិ ឧបដ្ឋាបេតព្ពា។
‘‘Puna caparaṃ tvaṃ, nandiya, attano cāgaṃ anussareyyāsi – ‘lābhā vata me, suladdhaṃ vata me, yohaṃ maccheramalapariyuṭṭhitāya pajāya vigatamalamaccherena cetasā agāraṃ ajjhāvasāmi muttacāgo payatapāṇi vossaggarato yācayogo dānasaṃvibhāgarato’ti. Iti kho te, nandiya, cāgaṃ ārabbha ajjhattaṃ sati upaṭṭhāpetabbā.
‘‘បុន ចបរំ ត្វំ, នន្ទិយ, ទេវតា អនុស្សរេយ្យាសិ – ‘យា ទេវតា អតិក្កម្មេវ កពឡីការាហារភក្ខានំ 9 ទេវតានំ សហព្យតំ អញ្ញតរំ មនោមយំ កាយំ ឧបបន្នា, តា ករណីយំ អត្តនោ ន សមនុបស្សន្តិ កតស្ស វា បតិចយំ។ សេយ្យថាបិ, នន្ទិយ, ភិក្ខុ អសមយវិមុត្តោ ករណីយំ អត្តនោ ន សមនុបស្សតិ កតស្ស វា បតិចយំ; ឯវមេវំ ខោ, នន្ទិយ, យា តា ទេវតា អតិក្កម្មេវ កពឡីការាហារភក្ខានំ ទេវតានំ សហព្យតំ អញ្ញតរំ មនោមយំ កាយំ ឧបបន្នា, តា ករណីយំ អត្តនោ ន សមនុបស្សន្តិ កតស្ស វា បតិចយំ។ ឥតិ ខោ តេ, នន្ទិយ, ទេវតា អារព្ភ អជ្ឈត្តំ សតិ ឧបដ្ឋាបេតព្ពា។
‘‘Puna caparaṃ tvaṃ, nandiya, devatā anussareyyāsi – ‘yā devatā atikkammeva kabaḷīkārāhārabhakkhānaṃ 10 devatānaṃ sahabyataṃ aññataraṃ manomayaṃ kāyaṃ upapannā, tā karaṇīyaṃ attano na samanupassanti katassa vā paticayaṃ. Seyyathāpi, nandiya, bhikkhu asamayavimutto karaṇīyaṃ attano na samanupassati katassa vā paticayaṃ; evamevaṃ kho, nandiya, yā tā devatā atikkammeva kabaḷīkārāhārabhakkhānaṃ devatānaṃ sahabyataṃ aññataraṃ manomayaṃ kāyaṃ upapannā, tā karaṇīyaṃ attano na samanupassanti katassa vā paticayaṃ. Iti kho te, nandiya, devatā ārabbha ajjhattaṃ sati upaṭṭhāpetabbā.
‘‘ឥមេហិ ខោ, នន្ទិយ, ឯកាទសហិ ធម្មេហិ សមន្នាគតោ អរិយសាវកោ បជហតេវ បាបកេ អកុសលេ ធម្មេ, ន ឧបាទិយតិ។ សេយ្យថាបិ, នន្ទិយ, កុម្ភោ និក្កុជ្ជោ 11 វមតេវ ឧទកំ, នោ វន្តំ បច្ចាវមតិ 12; សេយ្យថាបិ វា បន, នន្ទិយ, សុក្ខេ តិណទាយេ អគ្គិ មុត្តោ ឌហញ្ញេវ គច្ឆតិ, នោ ទឌ្ឍំ បច្ចុទាវត្តតិ ; ឯវមេវំ ខោ, នន្ទិយ, ឥមេហិ ឯកាទសហិ ធម្មេហិ សមន្នាគតោ អរិយសាវកោ បជហតេវ បាបកេ អកុសលេ ធម្មេ, ន ឧបាទិយតី’’តិ។ តតិយំ។
‘‘Imehi kho, nandiya, ekādasahi dhammehi samannāgato ariyasāvako pajahateva pāpake akusale dhamme, na upādiyati. Seyyathāpi, nandiya, kumbho nikkujjo 13 vamateva udakaṃ, no vantaṃ paccāvamati 14; seyyathāpi vā pana, nandiya, sukkhe tiṇadāye aggi mutto ḍahaññeva gacchati, no daḍḍhaṃ paccudāvattati ; evamevaṃ kho, nandiya, imehi ekādasahi dhammehi samannāgato ariyasāvako pajahateva pāpake akusale dhamme, na upādiyatī’’ti. Tatiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / អង្គុត្តរនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ៣. នន្ទិយសុត្តវណ្ណនា • 3. Nandiyasuttavaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / អង្គុត្តរនិកាយ (ដីកា) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ១-៤. បឋមមហានាមសុត្តាទិវណ្ណនា • 1-4. Paṭhamamahānāmasuttādivaṇṇanā
