Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / జాతక-అట్ఠకథా • Jātaka-aṭṭhakathā

    [౧౪౪] ౪. నఙ్గుట్ఠజాతకవణ్ణనా

    [144] 4. Naṅguṭṭhajātakavaṇṇanā

    బహుమ్పేతం అసబ్భి జాతవేదాతి ఇదం సత్థా జేతవనే విహరన్తో ఆజీవకానం మిచ్ఛాతపం ఆరబ్భ కథేసి. తదా కిర ఆజీవకా జేతవనపిట్ఠియం నానప్పకారం మిచ్ఛాతపం చరన్తి. సమ్బహులా భిక్ఖూ తేసం ఉక్కుటికప్పధానవగ్గులివతకణ్టకాపస్సయపఞ్చాతపతపనాదిభేదం మిచ్ఛాతపం దిస్వా భగవన్తం పుచ్ఛింసు ‘‘అత్థి ను ఖో, భన్తే, ఇమం మిచ్ఛాతపం నిస్సాయ కుసలం వా వుడ్ఢి వా’’తి. సత్థా ‘‘న, భిక్ఖవే, ఏవరూపం మిచ్ఛాతపం నిస్సాయ కుసలం వా వుడ్ఢి వా అత్థి, పుబ్బే పణ్డితా ‘ఏవరూపం తపం నిస్సాయ కుసలం వా వుడ్ఢి వా భవిస్సతీ’తి సఞ్ఞాయ జాతగ్గిం గహేత్వా అరఞ్ఞం పవిసిత్వా అగ్గిజుహనాదివసేన కిఞ్చి వుడ్ఢిం అపస్సన్తా అగ్గిం ఉదకేన నిబ్బాపేత్వా కసిణపరికమ్మం కత్వా అభిఞ్ఞా చ సమాపత్తియో చ నిబ్బత్తేత్వా బ్రహ్మలోకపరాయణా అహేసు’’న్తి వత్వా అతీతం ఆహరి.

    Bahumpetaṃ asabbhi jātavedāti idaṃ satthā jetavane viharanto ājīvakānaṃ micchātapaṃ ārabbha kathesi. Tadā kira ājīvakā jetavanapiṭṭhiyaṃ nānappakāraṃ micchātapaṃ caranti. Sambahulā bhikkhū tesaṃ ukkuṭikappadhānavaggulivatakaṇṭakāpassayapañcātapatapanādibhedaṃ micchātapaṃ disvā bhagavantaṃ pucchiṃsu ‘‘atthi nu kho, bhante, imaṃ micchātapaṃ nissāya kusalaṃ vā vuḍḍhi vā’’ti. Satthā ‘‘na, bhikkhave, evarūpaṃ micchātapaṃ nissāya kusalaṃ vā vuḍḍhi vā atthi, pubbe paṇḍitā ‘evarūpaṃ tapaṃ nissāya kusalaṃ vā vuḍḍhi vā bhavissatī’ti saññāya jātaggiṃ gahetvā araññaṃ pavisitvā aggijuhanādivasena kiñci vuḍḍhiṃ apassantā aggiṃ udakena nibbāpetvā kasiṇaparikammaṃ katvā abhiññā ca samāpattiyo ca nibbattetvā brahmalokaparāyaṇā ahesu’’nti vatvā atītaṃ āhari.

    అతీతే బారాణసియం బ్రహ్మదత్తే రజ్జం కారేన్తే బోధిసత్తో ఉదిచ్చబ్రాహ్మణకులే నిబ్బత్తి. తస్స జాతదివసే మాతాపితరో జాతగ్గిం గహేత్వా ఠపేసుం. అథ నం సోళసవస్సకాలే ఏతదవోచుం ‘‘మయం తే, పుత్త, జాతదివసే అగ్గిం గణ్హిమ్హ. సచేసి అగారం అజ్ఝావసితుకామో, తయో వేదే ఉగ్గణ్హ. అథ బ్రహ్మలోకం గన్తుకామో, అగ్గిం గహేత్వా అరఞ్ఞం పవిసిత్వా అగ్గిం పరిచరన్తో మహాబ్రహ్మానం ఆరాధేత్వా బ్రహ్మలోకపరాయణో హోహీ’’తి. సో ‘‘న మయ్హం అగారేన అత్థో’’తి అగ్గిం గహేత్వా అరఞ్ఞం పవిసిత్వా అస్సమపదం మాపేత్వా అగ్గిం పరిచరన్తో అరఞ్ఞే విహాసి. సో ఏకదివసం పచ్చన్తగామకే గోదక్ఖిణం లభిత్వా తం గోణం అస్సమపదం నేత్వా చిన్తేసి ‘‘అగ్గిభగవన్తం గోమంసం ఖాదాపేస్సామీ’’తి. అథస్స ఏతదహోసి ‘‘ఇధ లోణం నత్థి, అగ్గిభగవా అలోణం ఖాదితుం న సక్ఖిస్సతి, గామతో లోణం ఆహరిత్వా అగ్గిభగవన్తం సలోణకం ఖాదాపేస్సామీ’’తి. సో తం తత్థేవ బన్ధిత్వా లోణత్థాయ గామకం అగమాసి. తస్మిం గతే సమ్బహులా లుద్దకా తం ఠానం ఆగతా. గోణం దిస్వా వధిత్వా మంసం పచిత్వా ఖాదిత్వా నఙ్గుట్ఠఞ్చ జఙ్ఘఞ్చ చమ్మఞ్చ తత్థేవ ఛడ్డేత్వా అవసేసమంసం ఆదాయ అగమంసు.

    Atīte bārāṇasiyaṃ brahmadatte rajjaṃ kārente bodhisatto udiccabrāhmaṇakule nibbatti. Tassa jātadivase mātāpitaro jātaggiṃ gahetvā ṭhapesuṃ. Atha naṃ soḷasavassakāle etadavocuṃ ‘‘mayaṃ te, putta, jātadivase aggiṃ gaṇhimha. Sacesi agāraṃ ajjhāvasitukāmo, tayo vede uggaṇha. Atha brahmalokaṃ gantukāmo, aggiṃ gahetvā araññaṃ pavisitvā aggiṃ paricaranto mahābrahmānaṃ ārādhetvā brahmalokaparāyaṇo hohī’’ti. So ‘‘na mayhaṃ agārena attho’’ti aggiṃ gahetvā araññaṃ pavisitvā assamapadaṃ māpetvā aggiṃ paricaranto araññe vihāsi. So ekadivasaṃ paccantagāmake godakkhiṇaṃ labhitvā taṃ goṇaṃ assamapadaṃ netvā cintesi ‘‘aggibhagavantaṃ gomaṃsaṃ khādāpessāmī’’ti. Athassa etadahosi ‘‘idha loṇaṃ natthi, aggibhagavā aloṇaṃ khādituṃ na sakkhissati, gāmato loṇaṃ āharitvā aggibhagavantaṃ saloṇakaṃ khādāpessāmī’’ti. So taṃ tattheva bandhitvā loṇatthāya gāmakaṃ agamāsi. Tasmiṃ gate sambahulā luddakā taṃ ṭhānaṃ āgatā. Goṇaṃ disvā vadhitvā maṃsaṃ pacitvā khāditvā naṅguṭṭhañca jaṅghañca cammañca tattheva chaḍḍetvā avasesamaṃsaṃ ādāya agamaṃsu.

    బ్రాహ్మణో ఆగన్త్వా నఙ్గుట్ఠాదిమత్తమేవ దిస్వా చిన్తేసి ‘‘అయం అగ్గిభగవా అత్తనో సన్తకమ్పి రక్ఖితుం న సక్కోతి, మం పన కదా రక్ఖిస్సతి. ఇమినా అగ్గిపరిచరణేన నిరత్థకేన భవితబ్బం, నత్థి ఇతోనిదానం కుసలం వా వుడ్ఢి వా’’తి. సో అగ్గిపరిచరియాయ విగతచ్ఛన్దో ‘‘హమ్భో అగ్గిభగవా, త్వం అత్తనోపి సన్తకం రక్ఖితుం అసక్కోన్తో మం కదా రక్ఖిస్ససి, మంసం నత్థి, ఏత్తకేనపి తుస్సాహీ’’తి నఙ్గుట్ఠాదీని అగ్గిమ్హి పక్ఖిపన్తో ఇమం గాథమాహ –

    Brāhmaṇo āgantvā naṅguṭṭhādimattameva disvā cintesi ‘‘ayaṃ aggibhagavā attano santakampi rakkhituṃ na sakkoti, maṃ pana kadā rakkhissati. Iminā aggiparicaraṇena niratthakena bhavitabbaṃ, natthi itonidānaṃ kusalaṃ vā vuḍḍhi vā’’ti. So aggiparicariyāya vigatacchando ‘‘hambho aggibhagavā, tvaṃ attanopi santakaṃ rakkhituṃ asakkonto maṃ kadā rakkhissasi, maṃsaṃ natthi, ettakenapi tussāhī’’ti naṅguṭṭhādīni aggimhi pakkhipanto imaṃ gāthamāha –

    ౧౪౪.

    144.

    ‘‘బహుమ్పేతం అసబ్భి జాతవేద, యం తం వాలధినాభిపూజయామ;

    ‘‘Bahumpetaṃ asabbhi jātaveda, yaṃ taṃ vāladhinābhipūjayāma;

    మంసారహస్స నత్థజ్జ మంసం, నఙ్గుట్ఠమ్పి భవం పటిగ్గహాతూ’’తి.

    Maṃsārahassa natthajja maṃsaṃ, naṅguṭṭhampi bhavaṃ paṭiggahātū’’ti.

    తత్థ బహుమ్పేతన్తి ఏత్తకమ్పి బహుం. అసబ్భీతి అసప్పురిస అసాధుజాతిక. జాతవేదాతి అగ్గిం ఆలపతి. అగ్గి హి జాతమత్తోవ వేదియతి పఞ్ఞాయతి పాకటో హోతి, తస్మా ‘‘జాతవేదో’’తి వుచ్చతి. యం తం వాలధినాభిపూజయామాతి యం అజ్జ మయం అత్తనోపి సన్తకం రక్ఖితుం అసమత్థం భగవన్తం వాలధినా అభిపూజయామ, ఏతమ్పి తవ బహుమేవాతి దస్సేతి. మంసారహస్సాతి మంసం అరహస్స తుయ్హం నత్థి అజ్జ మంసం. నఙ్గుట్ఠమ్పి భవం పటిగ్గహాతూతి అత్తనో సన్తకం రక్ఖితుం అసక్కోన్తో భవం ఇమం సజఙ్ఘచమ్మం నఙ్గుట్ఠమ్పి పటిగ్గణ్హాతూతి.

    Tattha bahumpetanti ettakampi bahuṃ. Asabbhīti asappurisa asādhujātika. Jātavedāti aggiṃ ālapati. Aggi hi jātamattova vediyati paññāyati pākaṭo hoti, tasmā ‘‘jātavedo’’ti vuccati. Yaṃ taṃ vāladhinābhipūjayāmāti yaṃ ajja mayaṃ attanopi santakaṃ rakkhituṃ asamatthaṃ bhagavantaṃ vāladhinā abhipūjayāma, etampi tava bahumevāti dasseti. Maṃsārahassāti maṃsaṃ arahassa tuyhaṃ natthi ajja maṃsaṃ. Naṅguṭṭhampi bhavaṃ paṭiggahātūti attano santakaṃ rakkhituṃ asakkonto bhavaṃ imaṃ sajaṅghacammaṃ naṅguṭṭhampi paṭiggaṇhātūti.

    ఏవం వత్వా మహాసత్తో అగ్గిం ఉదకేన నిబ్బాపేత్వా ఇసిపబ్బజ్జం పబ్బజిత్వా అభిఞ్ఞా చ సమాపత్తియో చ నిబ్బత్తేత్వా బ్రహ్మలోకపరాయణో అహోసి.

    Evaṃ vatvā mahāsatto aggiṃ udakena nibbāpetvā isipabbajjaṃ pabbajitvā abhiññā ca samāpattiyo ca nibbattetvā brahmalokaparāyaṇo ahosi.

    సత్థా ఇమం ధమ్మదేసనం ఆహరిత్వా జాతకం సమోధానేసి – ‘‘నిబ్బుతగ్గితాపసో అహమేవ తేన సమయేనా’’తి.

    Satthā imaṃ dhammadesanaṃ āharitvā jātakaṃ samodhānesi – ‘‘nibbutaggitāpaso ahameva tena samayenā’’ti.

    నఙ్గుట్ఠజాతకవణ్ణనా చతుత్థా.

    Naṅguṭṭhajātakavaṇṇanā catutthā.







    Related texts:



    తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / సుత్తపిటక • Suttapiṭaka / ఖుద్దకనికాయ • Khuddakanikāya / జాతకపాళి • Jātakapāḷi / ౧౪౪. నఙ్గుట్ఠజాతకం • 144. Naṅguṭṭhajātakaṃ


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact