| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi |
ನಪ್ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸಮ್ಭನವಗ್ಗವಣ್ಣನಾ
Nappaṭippassambhanavaggavaṇṇanā
೪೨೦. ಅಯನ್ತಿ ಕಮ್ಮಕತೋ ಭಿಕ್ಖು, ನ ವತ್ತತೀತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಅನುಲೋಮವತ್ತೇತಿ ಕತಕಮ್ಮಸ್ಸ ಅನುಲೋಮೇ ವತ್ತೇ। ಅಸ್ಸಾತಿ ಭಿಕ್ಖುಸ್ಸ। ಸರಜ್ಜುಕೋತಿ ಸಹ ಕಮ್ಮಸಙ್ಖಾತಾಯ ರಜ್ಜುಯಾತಿ ಸರಜ್ಜುಕೋ।
420.Ayanti kammakato bhikkhu, na vattatīti sambandho. Anulomavatteti katakammassa anulome vatte. Assāti bhikkhussa. Sarajjukoti saha kammasaṅkhātāya rajjuyāti sarajjuko.
೪೨೧. ಸಮಗ್ಗೇಹಿ ಭಿಕ್ಖೂಹೀತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಹೀತಿ ಸಚ್ಚಂ। ಅಚ್ಚಯಂ ದೇಸಾಪೇತ್ವಾತಿ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ದೋಸಂ ದೇಸಾಪೇತ್ವಾ। ತಿಣವತ್ಥಾರಕಸಮಥಂ ವಾತಿ ವಾಸದ್ದೋ ಅತ್ಥನ್ತರವಿಕಪ್ಪೋ। ತತ್ರ ಚೇತಿ ಏತ್ಥ ತಸದ್ದೋ ಕಮ್ಮವಿಸಯೋ, ಚೇಸದ್ದೋ ಸಚೇಪರಿಯಾಯೋತಿ ಆಹ ‘‘ಸಚೇ ತಾದಿಸೇ ಕಮ್ಮೇ’’ತಿ। ದಿಟ್ಠಾವಿಕಮ್ಮಮ್ಪಿ ಕತ್ವಾತಿ ದಿಟ್ಠಾವಿಕಮ್ಮಂ ಕತ್ವಾಪೀತಿ ಯೋಜನಾ। ಪಿಸದ್ದೇನ ಅಕತ್ವಾಪೀತಿ ಸಮ್ಪಿಣ್ಡೇತಿ। ಯತ್ರ ಪನಾತಿ ಕಮ್ಮೇ ಪನ। ತತ್ಥಾತಿ ಕಮ್ಮೇ। ಪಕ್ಕಮಿತಬ್ಬನ್ತಿ ಸಙ್ಗಾಮಾವಚರೇನ ಪಕ್ಕಮಿತಬ್ಬಂ।
421. Samaggehi bhikkhūhīti sambandho. Hīti saccaṃ. Accayaṃ desāpetvāti aññamaññaṃ dosaṃ desāpetvā. Tiṇavatthārakasamathaṃ vāti vāsaddo atthantaravikappo. Tatra ceti ettha tasaddo kammavisayo, cesaddo sacepariyāyoti āha ‘‘sace tādise kamme’’ti. Diṭṭhāvikammampi katvāti diṭṭhāvikammaṃ katvāpīti yojanā. Pisaddena akatvāpīti sampiṇḍeti. Yatra panāti kamme pana. Tatthāti kamme. Pakkamitabbanti saṅgāmāvacarena pakkamitabbaṃ.
೪೨೨. ಉಸ್ಸಿತಮನ್ತೀತಿ ಏತ್ಥ ಉಸ್ಸಿತಂ ಮನ್ತೀ ಉಸ್ಸಿತಮನ್ತೀತಿ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ಲೋಭ…ಪೇ॰… ಭಾಸಿತಾ’’ತಿ। ತತ್ಥ ‘‘ಲೋಭದೋಸ ಮೋಹಮಾನುಸ್ಸನ್ನಂ ವಾಚ’’ನ್ತಿ ಇಮಿನಾ ಉಸ್ಸಿತಪದಸ್ಸ ಅತ್ಥಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ‘‘ಭಾಸಿತಾ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ‘‘ಮನ್ತೀ’’ತಿ ಪದಸ್ಸ ಅತ್ಥಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ನಿಸ್ಸಿತಜಪ್ಪೀತಿ ಏತ್ಥ ಅಞ್ಞನಿಸ್ಸಿತಂ ಜಪ್ಪಮೇತಸ್ಸಾತಿ ನಿಸ್ಸಿತಜಪ್ಪೀತಿ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ಅತ್ತನೋ’’ತಿಆದಿ। ಏತ್ಥ ಜಪ್ಪನ್ತಿ ವಚನಂ। ಜಪ್ಪ ವಚನೇತಿ ಹಿ ಧಾತುಪಾಠೇಸು ವುತ್ತಂ। ಉಸ್ಸದಯುತ್ತನ್ತಿ ಲೋಭಾದಿಉಸ್ಸದಯುತ್ತಂ, ವಚನನ್ತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಏವಮಞ್ಞನ್ತಿ ಏವಂ ಅತ್ತನಾ ಅಞ್ಞಂ। ಕಥಾನುಸನ್ಧಿವಚನೇತಿ ಚೋದಕಚುದಿತಕಾನಂ ಕಥಾಯ ಅನುಸನ್ಧಿವಚನೇ। ಏತ್ಥ ‘‘ವಚನೇ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ‘‘ಭಾಸಾನುಸನ್ಧೀ’’ತಿ ಏತ್ಥ ಭಾಸಸದ್ದೋ ವಚನಪರಿಯಾಯೋತಿ ದಸ್ಸೇತಿ।
422.Ussitamantīti ettha ussitaṃ mantī ussitamantīti dassento āha ‘‘lobha…pe… bhāsitā’’ti. Tattha ‘‘lobhadosa mohamānussannaṃ vāca’’nti iminā ussitapadassa atthaṃ dasseti. ‘‘Bhāsitā’’ti iminā ‘‘mantī’’ti padassa atthaṃ dasseti. Nissitajappīti ettha aññanissitaṃ jappametassāti nissitajappīti dassento āha ‘‘attano’’tiādi. Ettha jappanti vacanaṃ. Jappa vacaneti hi dhātupāṭhesu vuttaṃ. Ussadayuttanti lobhādiussadayuttaṃ, vacananti sambandho. Evamaññanti evaṃ attanā aññaṃ. Kathānusandhivacaneti codakacuditakānaṃ kathāya anusandhivacane. Ettha ‘‘vacane’’ti iminā ‘‘bhāsānusandhī’’ti ettha bhāsasaddo vacanapariyāyoti dasseti.
ಉಸ್ಸಾರೇತೀತಿ ಉದ್ಧಂ ಗಮಾಪೇತಿ। ಇಮಿನಾ ಉಸ್ಸಾದೇತಿ ಉಪರಿ ಗಮಾಪೇತೀತಿ ಉಸ್ಸಾದೇತಾತಿ ವಚನತ್ಥಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ಏತ್ಥ ಹಿ ದಕಾರರಕಾರಾ ಸದಿಸತ್ಥಾ । ತೇ ಹಿ ದ್ವೇ ಅಕ್ಖರಾ ಕದಾಚಿ ಕತ್ಥಚಿ ಸದಿಸತ್ಥಾ ಹೋನ್ತಿ। ಅವಸಾರೇತೀತಿ ಹೀನಭಾವಂ ಗಮಾಪೇತಿ। ಇಮಿನಾ ಅವಸಾದೇತಿ ಅಧೋಭಾವಂ ಗಮಾಪೇತೀತಿ ಅವಸಾದೇತಾತಿ ವಚನತ್ಥಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ‘‘ಅಪಸಾದೇತಾ’’ತಿಪಿ ಪಾಠೋ, ಉಪಸಗ್ಗಮತ್ತಮೇವ ನಾನಂ। ಸಮ್ಫಞ್ಚ ಬಹುಂ ಭಾಸತೀತಿ ಏತ್ಥ ಸಮ್ಫಸದ್ದೋ ನಿರತ್ಥಕಕಥಾವಚನೋತಿ ಆಹ ‘‘ನಿರತ್ಥಕಕಥ’’ನ್ತಿ। ನಿರತ್ಥಕಕಥಾ ಹಿ ಯಸ್ಮಾ ಸಂ ಹಿತಸುಖಂ ಫಲತಿ ವಿನಾಸೇತಿ, ತಸ್ಮಾ ಸಮ್ಫನ್ತಿ ವುಚ್ಚತಿ। ಫಾ ಧಾತೂತಿ ಚ ಫಲಧಾತೂತಿ ಚ ಧಾತುಪಾಠೇಸು (ಸದ್ದನೀತಿಧಾತುಮಾಲಾಯಂ ೧೬ ಲಕಾರನ್ತಧಾತು) ವುತ್ತಂ।
Ussāretīti uddhaṃ gamāpeti. Iminā ussādeti upari gamāpetīti ussādetāti vacanatthaṃ dasseti. Ettha hi dakārarakārā sadisatthā . Te hi dve akkharā kadāci katthaci sadisatthā honti. Avasāretīti hīnabhāvaṃ gamāpeti. Iminā avasādeti adhobhāvaṃ gamāpetīti avasādetāti vacanatthaṃ dasseti. ‘‘Apasādetā’’tipi pāṭho, upasaggamattameva nānaṃ. Samphañca bahuṃ bhāsatīti ettha samphasaddo niratthakakathāvacanoti āha ‘‘niratthakakatha’’nti. Niratthakakathā hi yasmā saṃ hitasukhaṃ phalati vināseti, tasmā samphanti vuccati. Phā dhātūti ca phaladhātūti ca dhātupāṭhesu (saddanītidhātumālāyaṃ 16 lakārantadhātu) vuttaṃ.
ಭಾರೇ ಅನಾರೋಪಿತೇತಿ ‘‘ತವ ಭಾರೋ’’ತಿ ಸಙ್ಘೇನ ಭಾರೇ ಅನಾರೋಪಿತೇ। ಅಜ್ಝೋತ್ಥರಿತ್ವಾತಿ ಅಭಿಭವಿತ್ವಾ । ಇಮಿನಾ ಪಸಯ್ಹ ಪವತ್ತಾತಿ ಏತ್ಥ ಪಸಯ್ಹಸದ್ದಸ್ಸ ಅಭಿಭವನತ್ಥಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ಅನಧಿಕಾರೇತಿ ಅನಧಿಪಚ್ಚಟ್ಠಾನೇ। ‘‘ಕಥೇತಾ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ವತುಧಾತುಯಾ ಕಥನತ್ಥಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ಅನೋಕಾಸಕಮ್ಮಂ ಕಾರೇತ್ವಾತಿ ಏತ್ಥ ನಕಾರಸ್ಸ ಅಯುತ್ತಯೋಗಭಾವತೋ ಯುತ್ತಟ್ಠಾನಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ಓಕಾಸಕಮ್ಮಂ ಅಕಾರೇತ್ವಾ’’ತಿ। ಯಸ್ಸಾತಿ ಯಾ ಅಸ್ಸ। ಅಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋ ಅತ್ತನೋ ಯಾ ದಿಟ್ಠಿ ಅತ್ಥೀತಿ ಯೋಜನಾ, ಅಥವಾ ಅತ್ತನೋ ಯಾ ದಿಟ್ಠಿ ಭವೇಯ್ಯಾತಿ ಯೋಜನಾ। ತನ್ತಿ ದಿಟ್ಠಿಂ। ‘‘ಕಥೇತಾ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ಬ್ಯಾಕತಾತಿ ಏತ್ಥ ವಿ ಆ ಪುಬ್ಬಕರಧಾತುಯಾ ಕಥನತ್ಥಂ ದಸ್ಸೇತಿ।
Bhāre anāropiteti ‘‘tava bhāro’’ti saṅghena bhāre anāropite. Ajjhottharitvāti abhibhavitvā . Iminā pasayha pavattāti ettha pasayhasaddassa abhibhavanatthaṃ dasseti. Anadhikāreti anadhipaccaṭṭhāne. ‘‘Kathetā’’ti iminā vatudhātuyā kathanatthaṃ dasseti. Anokāsakammaṃ kāretvāti ettha nakārassa ayuttayogabhāvato yuttaṭṭhānaṃ dassento āha ‘‘okāsakammaṃ akāretvā’’ti. Yassāti yā assa. Assa bhikkhuno attano yā diṭṭhi atthīti yojanā, athavā attano yā diṭṭhi bhaveyyāti yojanā. Tanti diṭṭhiṃ. ‘‘Kathetā’’ti iminā byākatāti ettha vi ā pubbakaradhātuyā kathanatthaṃ dasseti.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಪರಿವಾರಪಾಳಿ • Parivārapāḷi / ೨. ನಪ್ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸಮ್ಭನವಗ್ಗೋ • 2. Nappaṭippassambhanavaggo
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಪರಿವಾರ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Parivāra-aṭṭhakathā / ನಪ್ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸಮ್ಭನವಗ್ಗವಣ್ಣನಾ • Nappaṭippassambhanavaggavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ಉಪಾಲಿಪಞ್ಚಕವಣ್ಣನಾ • Upālipañcakavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ನಪ್ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸಮ್ಭನವಗ್ಗವಣ್ಣನಾ • Nappaṭippassambhanavaggavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ನಪ್ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸಮ್ಭನವಗ್ಗವಣ್ಣನಾ • Nappaṭippassambhanavaggavaṇṇanā
